Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri

Amaç: İzoniazid (İNH) ve streptomisin (STR) kombinasyonuna bağlı nörotoksisite bildirilmiştir. Sildenafil’in (SLD) deneysel olarak bazı ilaç toksisitelerini azaltabildiği öne sürülmüştür. Çalışmada amacımız; uzun süreli İNH ve STR verilen sıçanların beyninde ve serebellumunda toksik etki olup olmadığı ve olası bu toksisite üzerine SLD’nin etkisini araştırmaktır. Gereç ve yöntem: Bu çalışmada 78 sıçan; kontrol grubu (n= 10), İNH grubu (n= 10), STR grubu (n= 10), İNH + STR - (n= 10), SLD (n= 10), İNH + SLD (n= 10), STR + SLD (n= 8), İNH + STR + SLD (n= 10) grupları olarak sekiz gruba ayrıldı. İlaçlar 30 gün boyunca uygulandı. Sıçanların beyin ve serebellumu histopatolojik olarak incelendi. Beyin ve serebellum dokusunda; inflamasyon, ödem, konjesyon, dejenerasyon ve nekroz bulguları araştırıldı. Histopatolojik değerlendirme çalışma gruplarından habersiz tek bir patolog tarafından değerlendirildi. Bulgular: STR grubu sıçan beyninde ve serebellumunda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek dejenerasyon bulundu (sırayla, p=0.002, p<0.001). İNH + STR grubu İNH grubu ile karşılaştırıldığında sıçan beyninde dejeneratif bulgularda artış bulundu (p=0.006). Kontrol grubuna göre İNH + STR + SLD grubunda serebellumda dejenerasyon bulguları İNH+STR grubuna göre daha belirgindi (p=0.001). İNH + STR + SLD grubunda İNH + STR grubuna göre serebellumda dejenerasyon bulgularında istatistiksel olarak anlamlı artış bulundu (p=0.032). Sonuç: İNH ve STR kombinasyonunun sıçanlarda nörotoksisitesiteyi artırdığı görüldü. Ayrıca; SLD’nin INH ve STR kombinasyonundaki nörotoksisiteyi daha da kötüleştirdiği saptandı. Ancak bu toksisite boyutlarının elektron mikroskopi ve immünohistokimyasal yöntemlerle araştırılmasına gereksinim vardır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Genel ve Dahili Tıp Fizyoloji Ortopedi

Effects of sildenafil on isoniazid and streptomycin neurotoxicity in rats

Öz:

Objectives: Neurotoxicity due to isoniazide (INH) and streptomycin has been reported. Experimental studies reported that sildenafil can reduce toxic effects of some drugs. The aim of this study was to investigate the possible toxic effects of long-term streptomycin and INH use and probable protective effects of sildenafil on the rat brain and cerebellum. Materials and methods: In this study, 78 rats were divided into eight groups as follows; control group (n=10), INH group (n=10), streptomycin group (n=10), INH + streptomycin group (n=10), sildenafil group (n=10), INH+sildenafil group (n=10), streptomycin+sildenafil group (n=8) and INH+streptomycin + sildenafil group (n=10). At the end of 30 days of the treatment, the brain and cerebellar tissues of the rats were examined histopathologically. On the all tissues, inflammation, edema, congestion, degeneration and necrosis were investigated under a light microscope by the same pathologist blinded to the experimental groups. Results: Degeneration was significantly more prominent in the streptomycin group compared with the control group (respectively, p=0.002, p<0.001) on the cerebellum and cerebrum of the rats. INH+streptomycin group showed increased degenerative changes in the brain tissues compared with the INH group (p=0.006). Cerebellar degeneration on the INH+streptomycin+sildenafil group was the most obvious when compared to the control group (p=0.001) and degenerative changes was more obvious in the INH+streptomycin+sildenafil group when compared to the INH+streptomycin group (p=0.032). Conclusion: INH and streptomycin combination showed increased neurotoxicity in the rats. However, sildenafil worsened this neurotoxicity. Electron microscopic and immunohistochemical further studies are needed to investigate some aspects of this toxicity.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Genel ve Dahili Tıp Fizyoloji Ortopedi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Lysov AV, Mordyk AV, Zatvornitskiĭ VA, Kondria AV. Adverse neurotoxic reactions of chemotherapy for tuberculosis and their treatment. Probl Tuberk Bolezn Legk 2006;9(1):45-8.
2. Holdiness MR. Neurological manifestations and toxicities of the antituberculosis drugs. A review. Med Toxicol 1987;2(1):33-51.
3. Ramos A, Portero JL, Murillas J, Losada I, Martin H. Isoniazid-induced toxic encephalopathy. Rev Neurol 1998; 26(2): 160-4.
4. Martinjak-Dvorsek I, Gorjup V, Horvat M, Noc M. Acute isoniazid neurotoxicity during preventive therapy. Crit Care Med 2000; 28(6): 567–8.
5. Kass JS, Shandera WX. Nervous system effects of antituberculosis therapy. CNS Drugs 2010; 24(7): 655-67.
6. Brighi W. A case of encephalopathy caused by streptomycin. Clin Pediatr (Bologna) 1957; 39(3): 384-9.
7. Salom JB, Castelló-Ruiz M, Burguete MC, et al. Role of K+ and Ca2+ fluxes in the cerebroarterial vasoactive effects of sildenafil. Eur J Pharmacol 2008; 581(1-2): 138-47.
8. Yildirim A, Ersoy Y, Ercan F, et al. Phosphodiesterase-5 inhibition by sildenafil citrate in a rat model of bleomycin-induced lung fibrosis. Pulm Pharmacol Ther 2010; 23 (3): 215-21.
9. Uçar E, Kiliç A, Ceyhan I, et al. Resistance rates to major anti-tuberculosis drugs in Mycobacterium tuberculosis strains isolated from seven different regions of Turkey in 2003-2006 period. Mikrobiyol Bul 2010; 44 (1): 11-9.
10. Pappas G, Akritidis N, Christou L. Treatment of neurobrucellosis: what is known and what remains to be answered. Expert Rev Anti Infect Ther 2007; 5 (6): 983-90.
11. Romero J, Kuczler F. Isoniazid overdose: recognition and management. Am Fam Physician 1998; 57(4):749–52.
12. Köse A, Zenginol M, Köse B, Günay N, Yıldırım C. Meningoensafaliti taklit eden akut izoniazid zehirlenmesi: Olgu sunumu ve literatürün gözden geçirilmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi doi: 10.4170/JAEM.2009.17363.
13. Kuruş M, Eşrefoğlu M, Otlu A. Siklosporine bağlı akciğer hasarında melatoninin histopatolojik etkileri üzerine deneysel çalışma. Toraks Dergisi 2008; 9 (1): 1-6.
14. Tuç A, Tuğlu İ, Yavaşoğlu A, Varol T. Sıçanlarda kimyasal simpatektominin nörotoksik etkisi. Ege Tıp Dergisi 2006; 45(1): 25-30.
15. Rice DC, Barone S. Critical periods of vulnerability for the developing nervous system: evidence from humans and animalmodels. Environ Health Perspect 2000; 108(Suppl 3): 511-33.
16. Kiliçkesmez K, Küçükoğlu MS. Phosphodiesterase type 5 inhibitors in the treatment of pulmonary arterial hypertension. Anadolu Kardiyol Derg 2010;10 Suppl 2:16-8.
17. Zhang RL, Zhang Z, Zhang L, Wang Y, Zhang C, Chopp M. Delayed treatment with sildenafil enhances neurogenesis and improves functional recovery in aged rats after focal cerebral ischemia. J Neurosci Res 2006; 83(7); 1213–9.
18. Romanini CV, Schiavon AP, Ferreira ED, de Oliveira RM, Milani H. Sildenafil prevents mortality and reduces hippocampal damage after permanent, stepwise, 4-vessel occlusion in rats. Brain Res Bull 2010; 81(6): 631-40.
19. Inoha S, Inamura T, Ikezaki K, Nakamizo A, Amano T, Fukui M. Type V phosphodiesterase expression in cerebral arteries with vasospasm after subarachnoid hemorrhage in a canine model. Neurol Res 2002; 24(6): 607–12.
20. Ding G, Jiang Q, Li L, et al. Magnetic resonance imaging investigation of axonal remodeling and angiogenesis after embolic stroke in sildenafil-treated rats. J Cereb Blood Flow Metab 2008;28(8): 1440-8.
21. Lorberboym M, Mena I, Wainstein J, Boaz M, Lampl Y. The effect of sildenafil citrate (Viagra) on cerebral blood flow in patients with cerebrovascular risk factors. Acta Neurol Scand 2010;121(6):370-6.

APA	AÇAR A, FIRAT U, UZAR E, Arikanoglu A, TÜFEK A, KELEŞ A, Çevik M, YUCEL Y, ALP H, GÖKALP O (2011). Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. , 215 - 221.
Chicago	AÇAR Abdullah,FIRAT Uğur,UZAR Ertuğrul,Arikanoglu Adalet,TÜFEK Adnan,KELEŞ Ayşenur,Çevik Mehmet uğur,YUCEL YAVUZ,ALP Harun,GÖKALP Osman Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. (2011): 215 - 221.
MLA	AÇAR Abdullah,FIRAT Uğur,UZAR Ertuğrul,Arikanoglu Adalet,TÜFEK Adnan,KELEŞ Ayşenur,Çevik Mehmet uğur,YUCEL YAVUZ,ALP Harun,GÖKALP Osman Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. , 2011, ss.215 - 221.
AMA	AÇAR A,FIRAT U,UZAR E,Arikanoglu A,TÜFEK A,KELEŞ A,Çevik M,YUCEL Y,ALP H,GÖKALP O Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. . 2011; 215 - 221.
Vancouver	AÇAR A,FIRAT U,UZAR E,Arikanoglu A,TÜFEK A,KELEŞ A,Çevik M,YUCEL Y,ALP H,GÖKALP O Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. . 2011; 215 - 221.
IEEE	AÇAR A,FIRAT U,UZAR E,Arikanoglu A,TÜFEK A,KELEŞ A,Çevik M,YUCEL Y,ALP H,GÖKALP O "Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri." , ss.215 - 221, 2011.
ISNAD	AÇAR, Abdullah vd. "Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri". (2011), 215-221.

APA	AÇAR A, FIRAT U, UZAR E, Arikanoglu A, TÜFEK A, KELEŞ A, Çevik M, YUCEL Y, ALP H, GÖKALP O (2011). Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. Dicle Tıp Dergisi, 38(2), 215 - 221.
Chicago	AÇAR Abdullah,FIRAT Uğur,UZAR Ertuğrul,Arikanoglu Adalet,TÜFEK Adnan,KELEŞ Ayşenur,Çevik Mehmet uğur,YUCEL YAVUZ,ALP Harun,GÖKALP Osman Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. Dicle Tıp Dergisi 38, no.2 (2011): 215 - 221.
MLA	AÇAR Abdullah,FIRAT Uğur,UZAR Ertuğrul,Arikanoglu Adalet,TÜFEK Adnan,KELEŞ Ayşenur,Çevik Mehmet uğur,YUCEL YAVUZ,ALP Harun,GÖKALP Osman Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. Dicle Tıp Dergisi, vol.38, no.2, 2011, ss.215 - 221.
AMA	AÇAR A,FIRAT U,UZAR E,Arikanoglu A,TÜFEK A,KELEŞ A,Çevik M,YUCEL Y,ALP H,GÖKALP O Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. Dicle Tıp Dergisi. 2011; 38(2): 215 - 221.
Vancouver	AÇAR A,FIRAT U,UZAR E,Arikanoglu A,TÜFEK A,KELEŞ A,Çevik M,YUCEL Y,ALP H,GÖKALP O Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri. Dicle Tıp Dergisi. 2011; 38(2): 215 - 221.
IEEE	AÇAR A,FIRAT U,UZAR E,Arikanoglu A,TÜFEK A,KELEŞ A,Çevik M,YUCEL Y,ALP H,GÖKALP O "Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri." Dicle Tıp Dergisi, 38, ss.215 - 221, 2011.
ISNAD	AÇAR, Abdullah vd. "Sıçanlarda izoniazid ve streptomisin nörotoksisitesine sildenafil’in etkileri". Dicle Tıp Dergisi 38/2 (2011), 215-221.