Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması

ÖZATLI, Sibel Nuriye; BAHAR, Mehmet

Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması

Sibel Nuriye ÖZATLI, (Balıkesir Sırrı Yırcalı Anadolu Lisesi, Balıkesir, Türkiye)

Mehmet BAHAR (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı, Bolu, Türkiye)

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

42 3

Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 9 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması

Öz:

Bu çalısmada lise ögrencileri tarafından zor olarak algılanan “Bosaltım Sistemleri” konusundaki, ögrencilerin bilissel yapıları kavram haritaları, kelime iliskilendirme testleri, yapılandırılmıs grid ve Vdiyagramları kullanılarak ortaya konmustur. Bu çalısma Balıkesir’deki bir lisede yapıldı. Birinci örneklem 11. sınıflardan 110 ögrenci ve ikinci örneklemi, 10. sınıflardan 80 ögrenciden olusturmaktadır. Bu iki gruptan, ilk gruba “Bosaltım Sistemleri” ile ilgili hazırlanan test uygulanmıs, sonuçları SPSS’de degerlendirilerek, “Bosaltım Sistemleri Basarı Testi” (BSBT) gelistirilmistir. kinci örneklem grubu kontrol (N=40) ve deney (N=40) grubu olmak üzere ikiye bölündü. “Bosaltım Sistemleri” ünitesi deney grubuna kavram haritaları (KH) ve V- diyagramları (V-d) uygulanarak ögretilirken, kontrol grubunda sadece düz anlatım teknigi (DAT) kullanılmıstır. Her iki gruba ögretim öncesi ve sonrasında KT, BSBT uygulanmıstır. Deney grubundaki ögrencilerin çalısmada kullanılan yeni tekniklere iliskin görüsleri alınmıstır. Her iki grup için ön ve son testlerden elde edilen sonuçlar karsılastırılmıstır. Çalısma sonuçları i) Kavram haritaları ve V-diyagramları uygulanan deney grubundaki ögrencilerin DAT kullanılan kontrol grubundaki ögrencilere göre daha basarılı olduklarını ve ii) ögretim sonrasında kontrol grubunda görülen yanlıs anlama ve bilgi eksikliklerinin deney grubunda olmadıgını göstermistir. Ayrıca kavram haritaları sayesinde deney grubundaki ögrencilerin konu ile ilgili bilissel yapısında anlamlı degisimler oldugu tespit edilmistir.

Anahtar Kelime: bilişsel yapı boşaltım sistemi kelime çağrışım testi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Al-Kunifed, A., ve Wandersee, J. H. (1990). “ One hundred references related to concept mapping”. Journal of Research in Science Teaching, 27 (10), 1069-1075.
Atılboz, N. G. & Yakısan, M. (2003). “V- Diyagramlarının genel biyoloji laboratuarı konularını ögrenme basarısı üzerine etkisi: canlı dokularında enzimler ve enzim aktivitesini etkileyen faktörler”. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi dergisi, 25, 8-13.
Bahar, M., Johnstone, A.H. and Hansell, M.H. (1999). “Revising learning difficulties in biology”. Journal of Biological Education, 33 (2), 84-86.
Bahar, M., Johnstone, A.H. and Sutcliffe, R.G. (1999). “Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests”. Journal of Biological Education, 33, 134-141.
Bahar, M. (2001). “ Çoktan Seçmeli testlere elestirel bir yaklasım ve alternatif metotlar”. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 1(1), 23-38.
Bahar, M.( 2001, September). “Students’ learning difficulties in biology: reasons and solutions”. European Conference on Educational Research in Lille, France.
Bahar, M. ve Kılıç, F. (2001, Haziran). “Kelime iletisim Testi Yöntemi ile Atatürk ilkeleri Arasındaki Kavramsal Bagların Arastırılması”. IX. Egitim Bilimleri Kongresi, Abant izzet Baysal Üniversitesi, BOLU.
Bahar, M., Öztürk, E. ve Ates, S.(2002, Eylül). “Yapılandırılmıs Grid Metodu ile Lise Ögrencilerinin Newton’un Hareket Yasası,is, Güç ve Enerji Konusundaki Anlama Düzeyleri ve Hatalı Kavramlarının Tespiti”. V. Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi Bildiri Kitabı, ODTÜ, Ankara, 428.
Bahar, M. (2002). “Biyoloji Egitiminde Kavram Haritalarının Kullanımı”, Abant izzet Baysal Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 25-40.
Bahar, M., Cihangir, S. ve Gözün, Ö.(2002, Eylül).“Okul öncesi ve ilkögretim çagındaki ögrencilerin canlı ve cansız nesneler ile ilgili alternatif düsünce kalıpları”. V. Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi Bildiri Kitabı , ODTÜ, Ankara, 279.
Bahar, M. (2003). “Biyoloji Egitiminde Kavram Yanılgıları ve Kavram Degisim Stratejileri”. Kuram ve Uygulamada Egitim Bilimleri, 3(1), 27-64.
Bahar, M. ve Özatlı, N.S. (2003). “Kelime iliskilendirme Yöntemi ile Lise 1. sınıf Ögrencilerinin Canlıların Temel Bilesenleri Konusundaki Bilissel Yapılarının Arastırılması”. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(1),75-85.
Börü, S., Öztürk, E., Cavak, S. Lise 1 Biyoloji Kitabı. Milli Egitim Basımevi, istanbul, (2003), 38.
Briscoe, C. & LaMaster, S. U. (1991). “Meaningful Learning in College Biology through Concept Mapping”. American Biology Teacher, 53(4), 214-219.
Cardellini, L. and Bahar, M. (2000). “Monitoring the learning of chemistry through word association tests”, Australian Chemistry Resource Book, 19, 59.
Çilenti, K. (1985).“Fen Egitimi Teknolojisi”, Ankara.
Egan, K. (1972). “Structural Communication: A New Contribution to Pedagogy”. Programmed Learning and Educational Technology, 1, 63-78.
Ersoy, N., Bayram, H. (2004, Eylül). “Kavram Haritası ve Deney Yönteminin Fen Ögretiminde Basarıya Etkisi”. 6. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi Özet Kitabı, Marmara Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi,istanbul.
Esiobu, G. O. & Soyibo, K. (1995). “Effects of concept and vee mapping under three learning modes on students' cognitive achievement in ecology and genetics”. Journal of Research in Science Teaching, 32(9), 971-995.
Friedler, Y. ve Tamir, P. (1990). “In the student laboratory and the science curriculum". Hegarty-Hazel.E.Ed., Routledge: London.
Geban, Ö., Uzuntiryaki, E., Akçay, H., Kılıç, S., Alpat, S. (1998). “ Kavram Haritalama ve Benzesme Yöntemiyle "Mol Kavramı" Ögretimi”. D.E.U. Buca Egitim Fakültesi Dergisi.
Gürsoy, N. (2002). “Sakarya Anadolu Lisesi 10. sınıf ögrencilerine verilen anlamlandırma stratejileri egitiminin, ögrencilerin biyoloji dersinin "insanda bosaltım sistemi" konusunu ögrenme düzeyine etkisi”, Yayınlanmamıs yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
Hodson, D.(1990).“A critical look at practical work in school science school science Review, 70(256), 33-40.
Hoffstein, A., Lunetta, V.N. (1982). “The role of the laboratory in science teaching: neglected aspects of research”. Review of educational research, 52(2), 201-217.
Jegede, O. J., Alaiyemola, F. F. ve Okebukola, P. A. O. (1990). “ The effect of concept mapping on students' aruriety and achievement in biology” . Journal of Research in Science Teaching. 27(10), 951-960.
Johnstone, A.H., Bahar, M. and Hansell, M.H. (2000). “ Structural communication grids: a valuable assessment and diagnostic tool for science teachers”. Journal of Biological Education, 34 (2), 87-89.
Johnstone, A.H. and Moynihan, T.F. (1985). “The relationship between performance in word association tests and achievement in chemistry”. European Journal of Science Education, 7, 57-66.
Kaya, O. N. ve Ebenezer, J. V. (2003). “ A longitudinal study of the effects of concept mapping and Vee diagramming on senior university students' achievement, attitudes and perceptions in science laboratory”. Paper presented at the annual conference of the National Association for Research in Science Teaching (NARST, USA), Philadelphia.
Kempa, R.F. and Nicholls, C.E. (1983). “Problem solving ability and cognitive structure an explanatory investigation”, European Journal of Science Education, 5, 171-184.
Kılıç, D., Saglam, N. (2004, Eylül).“Biyoloji Egitiminde Kavram Haritalarının Kullanılmasının Ögrenci Basarısına Etkisi”. 6. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi Özet Kitabı, Marmara Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi, istanbul.
Kinchin, I. M. (2000). “Concept mapping in biology”. Journal of Biology Education, 34(2), 61-68.
Köseoglu, F., Budak, E. ve Kavak, N. (2002, Eylül). “Fen Egitiminde Kavramsal Anlama için Bir Degerlendirme Yöntemi: Kelime Çagrısımları ve Gravimetrede Uygulanısı”. V. Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.
MacGuire, P.R.P. ve Johnstone, A. H. (1987). “Technigues for Investing the Understanding of Concepts in Science”. International Journal of Science Education, 9(5), 565-577.
Marbach-Ad,G. (2001). “ Attempting to break the code in student comprehension of genetic concepts”. Journal of Biological Education, 35 (4), 183-189.
MEB, 2004, Fen ve Teknoloji Ögretimi Programı, http://ttkb.meb.gov.tr/programlar adresinden erisilmistir.
MEB, 2007, Biyoloji Dersi Ögretim Programı, http://ttkb.meb.gov.tr/programlar adresinden erisilmistir.
Nakhleh, M.B. (1994). “Chemical education research in the laboratory environment: how can research uncover what students are learning?”. Journal of Chemical Education, 71(3), 201-205.
Nakiboglu, C., Meriç, G. (2000). “Genel Kimya Laboratuvarlarında V-diyagramı Kullanımı ve Uygulamaları”. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 58-75.
Nakiboglu, C., Özatlı, N.S. , Bahar, M. & Karakoç, Ö. (2001). “ Ortaögretim Biyoloji Dersi laboratuarlarında V-Diyagramı Uygulamaları”. Abant izet Baysal Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 13-37.
Nakiboglu, C., Benlikaya, R. & Kalın, S. (2002, Eylül). “Kimya ögretmen adaylarında "Kimyasal Kinetik" konusu ile ilgili yanlıs kavramaların belirlenmesinde V-diyagramlarının kullanılması”. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi, ODTÜ.
Nakipoglu, C., Benlikaya, R. ve Bahar, M.(2002, Eylül). “Kelime iletisim testi kullanılarak kimya ögretmen adaylarının atom konusu ile ilgili bilissel yapılarının incelenmesi”. V. Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.
Novak, J. D., Gowin D. B. & Johansen, G. T. (1983). “ The use of concept mapping and knowledge vee mapping with junior high school science students”. Science Education, 67 (5), Johnn Wiley & Sons Inc, 625-645.
Novak, J.D., Gowin, B.D. (1984).Learning How to Learn, Cambridge University Press, New York, USA.
Novak, J.D. (1990). “Concept maps and Vee diagrams: Two metacognitive tools for science and mathematics education”. Instructional science, 19, 29-52.
Novak, J.D. (1998). “Metacognitive strategies to help students learning how to learn”. Research Matters to the Science Teacher, No: 9802.
Novak, J.D. (1998). “Learning, creating and using knowledge: Concept maps as facilitative tools in school and corporations”. Mahwah, NJ: Lawrence ErIbaum.
Novak, J. D. (2001). “ The theory underlying concept maps and how to construct them”: _____http://cmap.coginst. uwf. edu/info/> .
Okebukola, P. A. (1990). “Attaining meaningful learning of concepts in genetics and ecology: an examination of the potency of the concept mapping technique”. Journal of Research in Science Teaching, 27(5), 493-504.
Passmore, G.G. (1998). “Using the vee diagrams to facilitate meaningful learning and misconception”. Radiologic Science and Education, 4(1), 11-28.
Preece, P.F.W. (1978). “Exploration of semantic space: review of research on the organisation of scientific concepts in semantic memory”. Science Education,63, 547-562.
Regis, A., Albertazzi, P. G. ve Roletto, E. (1996). “Concept maps in chemistry education”. Journal of Chemical Education, 73 (11), 1084-1088.
Roehrig, G., Luft, J. A. & Edwards, M. (2001). “ Versatile vee maps”. The Science Teacher, 28-31.
Schmid, R. F, ve Telaro, G. (1990). “Concept mapping as an instructional strategy for high school biology”. Journal of Educational Research, 84 (2), 78-85.
Shavelson, R. J. (1972). “ Some aspects of the relationship between content structure and cognitive structure”. Journal of Educational Psychology, 63, 225-234.
Shavelson, R. J. (1974). “Methods for examining representations of a subject-matter structure in a student’s memory”. Journal of Research in Science Teaching, 11, 231-249.
Sökmen, N., Bayram, H., Solan, Ü., Savcı, H., Gürdal, A. (1997). “Kavram Haritasının Fen Bilgisi Basarısına Etkisi”. Marmara Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 142-149.
Sökmen, N., Bayram, H. (2000). “Egitimde Kavram Haritasının Önemi” . M.Ü. Egitim ve Bilim Dergisi, 115, 39-42.
Taber, K. S. (2000) . “Chemistry lessons for universities?: a review of constructivist ideas”. University Chemistry Education, 4 (2), 63-72.
Tamir, P. (1977). “How are the laboratories used?”. Journal of Research in Science Teaching, 14(4), 311-316.
Trowbridge, J.E. ve Wandersee, J.H. (1998). “ Theory-driven graphic organizers. in Mintzes, J.J., Wandersee, J.H. ve Novak, J.D. (Ed.) (1998)” Teaching Science for Understanding: A Human Constructivist View, California, London: Academic Pres.
Uzuntiryaki, E., Geban, Ö. (1998). “ilkögretim 8. sınıf "Çözelti" konusunun ögretiminde kavramsal degisim metinleri ve kavram haritalarının kullanılması”. III. Ulusal Fen Bilimleri Egitimi Sempozyumu. K.T.Ü., Trabzon, Bildiriler Kitabı, 149.
Uzuntiryaki, E., Çakır, Ö.S., Geban, Ö. (2001, Eylül). “Kavram haritaları ve kavramsal degisim metinlerinin ögrencilerin "Asit-Bazlar" konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi”. Yeni Bin Yılın Basında Fen Bilimleri Egitimi Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi Egitim Fakültesi, istanbul, Bildiriler Kitabı, 281.
Wallace, J.D., & Mintzes, J.J. (1990). “ The concept map as a research tool: Exploring conceptual change in biology”. Journal of Research in Science Teaching, 27, 1033-1052.
White, R. T ve Gunstone, R.F. (1992). “Probing Understanding”, London: Falmer. Yakısan, M. & Selvi, M. (2004, Eylül). “Bir Ögretim Stratejisi Olarak V-Diyagramları Biyoloji laboratuarında Kullanılması”, 6. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi, istanbul.
Yaman, M., Dervisoglu, S. ve Soran, H. (2004, Eylül). “Orta Ögretim Ögrencilerinin Biyoloji Dersine ve Biyoloji Konularına ilgilerinin Belirlenmesi”, 6. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi Özet Kitabı, Marmara Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi, istanbul.
Yılmaz, Ö., Tekkaya, C, Geban, Ö. (1999). “ Lise-1. sınıf ögrencilerinin "Hücre Bölünmesi" ünitesindeki kavram yanılgılarının tespiti ve giderilmesi.”. III. Ulusal Fen Bilimleri Egitimi Sempozyumu, K.T.Ü., Trabzon, Bildiriler Kitabı, 187.

APA	ÖZATLI S, BAHAR M (2010). Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. , 9 - 26.
Chicago	ÖZATLI Sibel Nuriye,BAHAR Mehmet Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. (2010): 9 - 26.
MLA	ÖZATLI Sibel Nuriye,BAHAR Mehmet Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. , 2010, ss.9 - 26.
AMA	ÖZATLI S,BAHAR M Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. . 2010; 9 - 26.
Vancouver	ÖZATLI S,BAHAR M Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. . 2010; 9 - 26.
IEEE	ÖZATLI S,BAHAR M "Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması." , ss.9 - 26, 2010.
ISNAD	ÖZATLI, Sibel Nuriye - BAHAR, Mehmet. "Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması". (2010), 9-26.

APA	ÖZATLI S, BAHAR M (2010). Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 9 - 26.
Chicago	ÖZATLI Sibel Nuriye,BAHAR Mehmet Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10, no.2 (2010): 9 - 26.
MLA	ÖZATLI Sibel Nuriye,BAHAR Mehmet Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.10, no.2, 2010, ss.9 - 26.
AMA	ÖZATLI S,BAHAR M Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 10(2): 9 - 26.
Vancouver	ÖZATLI S,BAHAR M Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 10(2): 9 - 26.
IEEE	ÖZATLI S,BAHAR M "Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, ss.9 - 26, 2010.
ISNAD	ÖZATLI, Sibel Nuriye - BAHAR, Mehmet. "Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10/2 (2010), 9-26.