Tarih ilminin toplum hayatındaki önemini söylevleriyle ortaya koyan Atatürk, milli mücadelenin sonuçlandırılmasından sonra sıranın Türk milletini muasır medeniyet seviyesine ulaştıracak inkılâplara geldiğini düşünüyordu. Bu amaçla da yapılacak inkılâplara manevi bir destek oluşturacak yeni bir tarih anlayışının ortaya konulmasını zorunlu görüyordu. Aynı zamanda Türk milletinin benliğini kazanmasında en büyük aracın tarih olduğunu ifade ediyordu. Cumhuriyet dönemine gelinceye kadar Türklerde İslam tarih anlayışı mevcut olmuştur. Türklere ve Türk tarihine fazla yer verilmemiştir. Osmanlı döneminde de aynı düşünce istikametinde dönemlere göre faklılık arz eden tarih anlayışları ortaya konulmuştur. Yine bu dönemde batılılar tarafından Türk tarihi hakkında gerçeğe uymayan birçok bilgiler, manasız iddialar ve iftiralarda ileri sürülmüştür. Atatürk, Türklere isnat edilen, hakarete varan bu düşüncelerin haksızlığını ortaya çıkarmak, Türk milletinin mazinin derinliklerinden getirdiği medeniyetini dünyaya tanıtmak, mevcut tarih anlayışının yerine yeni bir anlayışı topluma kazandırmak amacıyla çalışmalar başlatmıştır. Sonuçta, Türk milletinin milli bir tarihe sahip olması için "Türk Tarih Tezini" ortaya atmıştır. Bu tezle; Türk tarihinin yalnızca Selçuklu ve Osmanlı tarihlerinden ibaret olmadığı, Türklerin İslam öncesinde de tarihi geçmişleri olduğu bunun bir bütün olarak araştırılıp ortaya konulmasının gerekliliğini vurgulamıştır. Atatürk'ün tarihle, tarih şuuruyla olan çalışmaları onun ölüm yatağına kadar devam etmiştir. Son gördüğü ve incelediği kitapta Türk Tarih Kurumunun dergisi olan ve adını kendisinin verdiği "Belleten" olmuştur.