Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme

SANKIR, Hasan

Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme

Hasan SANKIR (Boş)

Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi

55 16

Yıl: 2010 Cilt: 0 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 185 - 210 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme

Öz:

Bu makale Habermascı anlamda kamusal alan dinamiklerinin Osmanlı toplumu için gerçekleşme sürecini araştırmaktadır. Bu süreçte kahvehanelerin ortaya çıkışı ve beraberinde meydana gelen sosyal ve siyasal değişimler tarihsel süreç içerisinde incelenmektedir. Sosyal hayata katılan kahvehaneler çok farklı işlevi bir arada yerine getirmiştir. Bir yandan sosyalleşme ve eğlence mekânı olarak görev yapmış diğer yandan muhalefet ve eleştiri ortamını yaratmıştır. Bu yazı kahvehaneler ve sosyal alana kattığı yenilikleri kamusal alan dinamikleri bağlamında tartışmaktadır.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akyazıcı Özkoçak, S. (2009). Kamusal Alanın Üretim Sürecinde Erken Modern İstanbul Kahvehaneleri. Osmanlı Kahvehaneleri: Mekân, Sosyalleşme, Ġktidar, A. Yaşar (Ed.), İstanbul: Kitap Yayınevi.
Bakhtin, M. (1984) Rabelais and His World. Bloomington: India University press.
Berger, P, Luckmann, T. (1967). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. New York: Harden City, Doubleday.
Bey, A. (1995). Osmanlı Âdet Merasim ve Tabirleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Broke, J.L. (1998). Reason and Passion in the Public Sphere: Habermas and Cultural Historians. Journal of interdisciplinary History, 29,I
Çaha, Ö. (2004 ). İdeolojik Kamusalın Sivil Kamusala Dönüşümü. Doğu Batı Düşünce Dergisi, Sayı: 5, Doğu Batı Yayınları, s, 74-95
Çaksu, A. (2009). 18. Yüzyıl Sonu İstanbul Yeniçeri Kahvehaneleri. Osmanlı Kahvehaneleri: Mekan, Sosyalleşme, Ġktidar, A. Yaşar (Ed.), İstanbul: Kitap Yayınevi.
Çelik, N. B. (2005). Ġdeolojinin Soykütüğü: Marx ve Ġdeoloji. Ankara: Bilim ve Sanat
Erdoğan, N. (2000). Devleti İdare Etmek: Maduniyet ve Düzenbazlık. Toplum ve Bilim 83, 8-31
Fraser, N. (1992). Rethinking the Public Sphere: A Contribution to Critique of Actually Existing Democracy, Habermas and the Public Sphere. C. Calhoun (Ed.), Cambridge: MIT Press.
Georgeon, F. (1999). Osmanlı Ġmparatorluğunun Son Döneminde Osmanlı Kahvehaneleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Giddens, A. (1991). Jürgen Habermas, Çağdaş Kuramlar Ġçinde ( A.Demirhan Çev.). B. F. Skinner (Der.), Ankara: Vadi Yayınları,
Göle, N. (2000). Ġslam’ın Yeni Kamusal Yüzleri. İstanbul: Metis Yayınları
Habermas, J. (2000) Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. (Bora, T.- Sancar, M Çev.). Ankara: İletişim Yayınları
Hattox, R. S. (1996). Coffee and Coffeehouses: The Origins of a Social Beverage in the Medival Near East. Seattle: University of Washington Press
Işın, E. (2001). A Social History of Coffee and Coffeehouses. Coffee, Pleasures, Hidden in a Been, S. Özpalabıyıklar (Ed.), İstanbul: Yapıkredi Publications.
Işın, E. (2001). Ġstanbul’da Gündelik Hayat. İstanbul: YKY, 2. bs. Kapferer, J.N. (1990). Rumors: Uses, Interpretations and Images. New Brunswick NJ: Transactions Books
Köker, L. (1997). National Identity and State Legitimacy: Contradictions of Turkeys Democratic Experience. E. Özdalga, S Persson (Eds.), Civil Society Democracy and Muslim World, Istanbul: Swedish Research Institute
Kömeçoğlu, U. (2009). Homo Ludens ve Homo Sapiens Arasında Kamusalllık ve Toplumsallık: Osmanlı Kahvehaneleri. Osmanlı Kahvehaneleri: Mekân, Sosyalleşme, İktidar, A. Yaşar (Ed.), İstanbul: Kitap Yayınevi.
Lewis, B. (1993). Modern Türkiyenin Doğuşu. Ankara : TTK Beşice Basım.
Lofland, L. (1973). A World of Strangers: Order and Action in Urban Public Space. New York: Basic Books.
Mantran, R. (1990). 17. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul.
Mardin, Ş. (1995). Civil Society and Islam. Cambridge: Polity Press.
Mardin, Ş. (1995), Türk Modernleşmesi. 4. Bs. Mümtaz‟er Türköne, Tuncay Önder (Der.), İstanbul: İletişim Yayınları.
Martinovitch, N. (1933). The Turkish Theatre. New York: Theatre Arts Inc.
Mehmed H. (1999). Tarih-i Gılmani. Kâmil Su (Sadeştiren), Ankara: K.B. Yayınları.
Mumcu, Ahmet. (1985). Osmanlı Devletinde Siyaseten Katl. Ankara: Birey ve Toplum Yayınları, 2. Bs.
Mustafa Nuri Paşa. (1992). Netayic-ül Vukuat (Kurumlar ve Örgütleriyle Osmanlı Tarihi). C:1-2, 3-4. Neşet Çağatay (Sadeleştiren), Ankara: TTK Yayınları. 3. Bs.
Naima Mustafa Efendi. (1967-1969). Naima Tarihi. C:1, 3, 4, 5, 6. (Z. Danışman Çev.). Zuhuri İstanbul: Danışman Yayınları.
Numan, İ. (1981). Eski İstanbul Kahvehanelerinin İçtimai Hayattaki Yeri ve Mimarisi Hakkında Bazı Mülahazalar. Kubbealtı Akademi Mecmuası, 10/2.
Nutku, Ö. (1999) On Aliks (Tale singers) and Meddahs (Story tellers) Mevlüt Özhan (Ed.), The Traditional Turkish Theatre, Ankara: Ministry of Culture Publications
Ortaylı, İ. (1983), Ġmparatorluğun En Uzun Yüzyılı. İstanbul: Hil Yayınları.
Ortaylı, İ. (1986). Ġstanbul’dan Sayfalar. İstanbul: Hil Yayınları.
Öztuna, Y. (1998). Osmanlı Devleti Tarihi. C:1. Ankara: KB Yayınları.
Peçevi, İ. (1992). Peçevi Tarihi. Ankara: C: 1 Kültür Bakanlığı
Sakaoğlu, N. (1999). Bu Mülkün Sultanları. 1. Bs. Oğlak İstanbul: Bilimsel Kitaplar.
Saraçgil, A. (1999). Kahvenin İstanbul’a Girişi: 16 ve 17.yüzyıllar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Scott, J. (1985). Weapons of the Weak: Everyday Forms of Peasant Resistance. New Heaven, C.T: Yale University Pres.
St John, G. (2001). Alternative Cultural Heterotopia and the Liminoid Body: Beyond Turner at Confes. The Australian Journal of Anthropology 12,I.
Stephan, C. (1989) Gender and Feminzm. New York: Oxford University Pres.
Tanyeli, U. (2003). Norms of Domestic Comfort and Luxury in Ottoman Metropolises, Sixteenth to Eighteenth Centuries, The Illuminated Table, the Prosperous House. S. Faroqhi , C.K. Neumann (Eds.), Ergon Verlag, Würzburg.
Thomsaon, J. (1993) The Theory of the Public Sphere, Theory, Cultura and Society. Cambridge: Press Cambridge Vol. 10.
Uzunçarşılı, İ H. (1995), Osmanlı Tarihi C. 3 (1.Kısım), Ankara: TTK. Yayınları.
Weintraub, J. (1997) The Theory and Politics of the Public/PraviteDistinction. Chicago: University of Chicago Press.
Withers, R. (1996) Büyük Efendinin Sarayı. (Cahit Kayra Çev.). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A. Ş. Y.
Yaşar, A. (2009). Külliyen Reff”ten Ġbretten li”l-Ğayr”e: Erken Modern Osmanlıda Kahvehane yasaklamaları. A. Yaşar (Ed.), Osmanlı Kahvehaneleri: Mekân, Sosyalleşme, İktidar (içinde makale). İstanbul: Kitap Yayınevi.
Yerkovich, S. (1977). Gossiping as a Way of Speaking. Journal of Communication, 27.I

APA	SANKIR H (2010). Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. , 185 - 210.
Chicago	SANKIR Hasan Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. (2010): 185 - 210.
MLA	SANKIR Hasan Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. , 2010, ss.185 - 210.
AMA	SANKIR H Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. . 2010; 185 - 210.
Vancouver	SANKIR H Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. . 2010; 185 - 210.
IEEE	SANKIR H "Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme." , ss.185 - 210, 2010.
ISNAD	SANKIR, Hasan. "Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme". (2010), 185-210.

APA	SANKIR H (2010). Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(13), 185 - 210.
Chicago	SANKIR Hasan Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.13 (2010): 185 - 210.
MLA	SANKIR Hasan Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.13, 2010, ss.185 - 210.
AMA	SANKIR H Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2010; 0(13): 185 - 210.
Vancouver	SANKIR H Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2010; 0(13): 185 - 210.
IEEE	SANKIR H "Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme." Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.185 - 210, 2010.
ISNAD	SANKIR, Hasan. "Osmanlı İmparatorluğu’nda kamusallığın oluşumu sürecinde kahvehanelerin rolü üzerine sosyolojik bir değerlendirme". Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 13 (2010), 185-210.