Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi
Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 100 Sayfa Aralığı: 167 - 216 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi
Öz: Hukuk Muhakemeleri Kanunu 1.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine ilişkin Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun md. 40, iç hukukun yer itibariyle yetki kurallarına atıf yapmaktadır. Bir davada HMK uyarınca yer itibariyle yetkili bir mahkeme mevcut değilse, Türk mahkemelerinin o dava için milletlerarası yetkisi de yoktur. Bu çalışmada, HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerinin Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi bakımından doğuracağı sonuçlar incelenmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
The effect of new civil procedure law on the international jurisdiction of Turkish courts
Öz: The Civil Procedure Law entered into force on October 1, 2011. Article 40 of the Private International and Procedural Law, which governs the international jurisdiction of the Turkish courts, refers to domestic jurisdiction rules. If there is no competent court for a case according to domestic jurisdiction rules, then the Turkish courts do not have international jurisdiction in that case. In this study, the consequences of the jurisdiction rules of the Civil Procedure Law on the international jurisdiction of Turkish courts are examined.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ziya Akıncı, Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Sözleşmesine Dayanan Yabancı Derdestlik, Seçkin, Ankara 2002
- Jale Akipek/Turgut Akıntürk, Türk Medeni Hukuku, Kişiler Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2002
- Yavuz Alangoya/Kamil Yıldırım/Nevhis Deren Yıldırım, Medeni Usul Hukuku Esasları, Beta, 7. Bası, İstanbul 2009
- Arzu Alibaba, “’Yetki Sözleşmelerine İlişkin Lahey Konvansiyonu’ ve ‘Hukuki ve Ticari Konularda Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi ve Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında AB Konsey Tüzüğü’nde Yetki Sözleşmesi”, MHB, Y. 29, S. 1-2, 2009
- Yılmaz Altuğ, Türk Milletlerarası Usul Hukuku, İstanbul 1983
- Necip Bilge/Ergun Önen, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, Sevinç Matbaası, 3. Baskı, Ankara 1978
- Nur Bolayır, Medeni Usul Hukukunda Yetki Sözleşmeleri, Beta, İstanbul 2009
- Ronald A. Brand/Paul M. Herrup, The 2005 Hague Convention on Choice of Court Agreements, Cambridge University Press, 2008
- Cheshıre, North&Fawcett, Private International Law, Oxford University Press, 14th Edition, 2008
- Aysel Çelikel, “Yeni Kanuna Göre Yabancı Mahkeme Kararlarının Tenfiz Şartları”, MHB, Y. 2, S. 2, 1982
- Aysel Çelikel/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Beta, Yenilenmiş 10. Bası, İstanbul 2010
- Bülent Çiçekli, “Yabancı Unsurlu Boşanma Davalarında Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi”, ABD, 2004/1
- Esra Dardağan, Milletlerarası Usul Hukukunda “Aşkın Yetki” Kavramı, Siyasal Kitabevi, Ankara 2005
- Vahit Doğan, “Türk Hukukunda Yabancı Derdestliğin Nazara Alınması”, MHB, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, C. 22, S. 2, İstanbul 2002
- Mustafa Dural/ Tufan Öğüz, Türk Özel Hukuku, Kişiler Hukuku, C. II, Filiz Kitabevi, İstanbul 2010
- Mustafa Dural/Tufan Öğüz/Mustafa Alper Gümüş, Türk Özel Hukuku, Aile Hukuku, C. III, Filiz Kitabevi, 4. Bası, İstanbul 2011
- Nuray Ekşi, “Devletler Özel Hukukunda Aşırı Yetki Kuralları”, Selahattin Sulhi Tekinay’ın Hatırasına Armağan, İstanbul 1999
- Nuray Ekşi, Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, Beta, 2. Bası, İstanbul 2000 (Yetki)
- Nuray Ekşi, Yabancı Gemilerin İhtiyati Haczi, Beta, 2. Bası, İstanbul 2004
- Nuray Ekşi, “Boşanma Davalarında Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi”, Fasikül Hukuk Dergisi, Yıl. 3, S. 20, Temmuz 2011, Ankara (Boşanma)
- Bahadır Erdem, “22.11.2001 Tarihli ve 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenen Türk Mahkemelerinin Yetkisine İlişkin Kurallar ve Bu Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi”, MHB, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, C:22, S:2, İstanbul 2002
- Bahadır Erdem, “Medeni ve Ticari Hukuk Davalarında Mahkemelerin Yetkisi ve Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizine İlişkin Avrupa Konseyi Tüzüğü”, Ünal Tekinalp’e Armağan, C. II, 2003
- Emre Esen, “Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Münhasır Yetki Kavramı”, MHB, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, C. 22, S. 2, İstanbul 2002 (Münhasır Yetki)
- Emre Esen, “Yabancı Mahkeme Lehine Yapılan Yetki Anlaşmasına Dayanan Yetki İtirazının Değerlendirilmesinde Dürüstlük Kuralının Etkisi ve Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 6.3.2009 Tarihli İçtihadının Eleştirisi”, MHB, Y. 31, S. 1, 2011
- Trevor Hartley, International Commercial Litigation, Cambridge University Press, 2009
- Burkhard Hess/ Thomas Pfeiffer/Peter Schlosser, The Brussels I-Regulation (EC) No 44/2001, Verlag C.H. Beck, 2008
- Thalia Kruger, Civil Jurisdiction Rules of The EU and Their Impact on Third States, Oxford University Press, 2008
- H. Krüger/E. Nomer, “Türk Hukukunda Yetki Sözleşmeleri”, İBD, 1990, C. LXIV, S. 1-2-3
- Baki Kuru, “Sözleşme ile Yabancı Mahkemelerin Yetkili Kılınması”, MHB, Yıl:6, S:1, 1986
- Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. I, Demir Demir, İstanbul 2001
- Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. IV, Demir Demir, İstanbul 2001
- Baki Kuru/Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, 22. Baskı, Ankara 2011
- Baki Kuru/Ali Cem Budak, “Hukuk Muhakemeleri Kanununun Getirdiği Başlıca Yenilikler”, İBD, C. 85, S. 2011/5
- Ergin Nomer, Devletler Hususi Hukuku, Beta, Yenilenmiş 19. Bası, İstanbul 2011
- Ergin Nomer, Milletlerarası Usul Hukuku, Beta, İstanbul 2009 (Usul)
- Kemal Oğuzman/Özer Seliçi/Saibe Oktay Özdemir, Kişiler Hukuku, Filiz Kitabevi, 9. Bası, İstanbul 2009
- Muhammet Özekes, İhtiyati Haciz, Seçkin, Ankara 1999
- Işıl Özkan, Devletler Özel Hukukunda İkametgâh, Mutad Mesken ve İşyeri Bağlama Noktalarının Yeniden Değerlendirilmesi, Naturel Yayıncılık, Ankara 2003
- Süleyman Özkök, İhtiyati Tedbirler, Turhan Kitabevi, Ankara 2002
- Günseli Öztekin Gelgel/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, Beta, İstanbul 2010
- Hakan Pekcanıtez, “Hukuk Muhakemeleri Kanun Tasarısı’nın Tanıtımı”, Medeni Usul ve İcra-İflas Hukukçuları Toplantısı V, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Değerlendirmesi, Ankara 8-9 Eylül 2006
- Hakan Pekcanıtez/Oğuz Atalay/Muhammet Özekes, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, 9. Bası, Ankara 2010 (Medeni Usul)
- Hakan Pekcanıtez/Oğuz Atalay/Muhammet Özekes, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümlerine Göre Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, 10. Bası, Ankara 2011 (HMK)
- İlhan Postacıoğlu, Medeni Usul Hukuku Dersleri, İstanbul 1975
- Ata Sakmar, Yabancı İlamların Türkiye’deki Sonuçları, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1982
- Ata Sakmar/Nuray Ekşi, “Hukuki ve Ticari Konularda Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi ve Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında AB Konsey Tüzüğü”, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, MHB, Y. 22, 2002
- Fügen Sargın, Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Anlaşmaları, Yetkin, Ankara 1996
- Vedat Raşit Seviğ, “Türkiye’nin Devletler Hususi Hukuku Kuralları Bakımından Mahkemenin Akitle Tayin Edilmesi Usulü”, İÜHF Mecmuası, C. XXXI, S. 1-4, 1965
- Ceyda Süral, Avrupa Birliği’nde Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi, Güncel Hukuk Yayınları, İzmir 2007
- Ceyda Süral, “Mahkeme Seçimine İlişkin Anlaşmalar Hakkında Lahey Konvansiyonu”, Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan, Beta, İstanbul 2010
- Cemal Şanlı, “Yabancı Veraset İlamlarının Türk Mahkemelerinde ‘Tanınması’ veya ‘Delil’ Olarak Kullanılması”, Prof. Dr. İlhan Postacıoğlu’na Armağan, İstanbul 1990
- Cemal Şanlı, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, Beta, 4. Bası, İstanbul 2011 (Ticari Akitler)
- Feriha Bilge Tanrıbilir, “30 Haziran 2005 Tarihli Yetki Anlaşmasına Dair Lahey Sözleşmesi”, Gazi Üniversitesi HFD, C. XI, S. 1-2, 2007
- Süha Tanrıver, Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, Adalet Yayınevi, Ankara 2007
- Bilgin Tiryakioğlu, Yabancı Boşanma Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi, AÜHF Yayınları, Ankara 1996
- Bilge Umar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Yetkin Yayınları, Ankara 2011
- Ayfer Uyanık, Türk Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Sözleşmeleri, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul 1994
- Ayfer Uyanık Çavuşoğlu, Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Boşanma, Beta, İstanbul 2006
- Saim Üstündağ, Medeni Yargılama Hukuku, 7. Baskı, İstanbul 2000
- Ejder Yılmaz, Geçici Hukuki Himaye Tedbirleri, C. I, Yetkin Yayınları, Ankara 2001 (Geçici Tedbirler)
- Ejder Yılmaz, “Hukuk Muhakemeleri Kanununun Getirdikleri”, ABD, 2011/2
| APA | SÜRAL B (2012). Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. , 167 - 216. |
| Chicago | SÜRAL BAHAR CEYDA Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. (2012): 167 - 216. |
| MLA | SÜRAL BAHAR CEYDA Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. , 2012, ss.167 - 216. |
| AMA | SÜRAL B Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. . 2012; 167 - 216. |
| Vancouver | SÜRAL B Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. . 2012; 167 - 216. |
| IEEE | SÜRAL B "Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi." , ss.167 - 216, 2012. |
| ISNAD | SÜRAL, BAHAR CEYDA. "Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi". (2012), 167-216. |
| APA | SÜRAL B (2012). Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(100), 167 - 216. |
| Chicago | SÜRAL BAHAR CEYDA Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 0, no.100 (2012): 167 - 216. |
| MLA | SÜRAL BAHAR CEYDA Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.0, no.100, 2012, ss.167 - 216. |
| AMA | SÜRAL B Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2012; 0(100): 167 - 216. |
| Vancouver | SÜRAL B Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2012; 0(100): 167 - 216. |
| IEEE | SÜRAL B "Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0, ss.167 - 216, 2012. |
| ISNAD | SÜRAL, BAHAR CEYDA. "Hukuk muhakemeleri kanunu’nun Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisine etkisi". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 100 (2012), 167-216. |
