Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 35 Sayfa Aralığı: 109 - 129 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı

Öz:
Recez, Câhiliyye döneminde Arapların savaş meydanlarında, atışmalarda ve günlük hayatta irticalî (doğaçlama) olarak söyledikleri birkaç beyitlik kısa şiire verilen addır. Titreme, kasılma anlamlarına gelen recez, sonraki dönemlerde bir aruz bahri olarak kullanılmıştır. Arap şiirinin başlangıç aşamasını oluşturduğu düşünülen recezin kaynağı secî (uyaklı düz yazı) dir. Zamanla secî gelişerek basit ölçülerle receze dönüşmüştür. Recez çoğu zaman şiirden sayılmamış, daha çok bir halk şiiri türü olarak algılandığı için Câhiliyye dönemi ve İslâmî dönem şâirleri receze önem vermemişlerdir.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar

The Appearance of Rajaz in Arabic poetry

Öz:
Rajaz is a name that called a few verses commonly used improvisely in some personel feelings and emotions in warfields or daily life. It means tremor or spasm and used like a prosody meter in Islamic periods. The origin of rajaz is saj (rhymes without meter) and it is considered a starting point for Arabic poetry. By the time, saj developed and turned into rajaz in simple meters. Mostly it isn t considered like a poem because of closeness to saj . For that reason the great poets has not attached an importance in pre-Islamic and Islamic periods.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • A. Schaade, "Recez", İ.A, İstanbul 1989, IX.
  • Ahfeş Sa‘îd b. Mes‘ade, Kitabu’l-Kavâfî, (Tahkik: İzzet Hasan), Şam 1970.
  • Carl Brockelmann, Tarîhu’l-Edebi’l-Arabî, (Terc: ‘Abdulhalîm en-Neccâr ) Kâhire 1959.
  • Celâluddîn el-Hanefî, el-‘Arûz: Tehzîbuhu ve İ‘âdetu Tedvînihi, Bağdâd 1978.
  • Corcî Zeydan, Tarihi Adabi’l-Luğati’l-‘Arabiyye, Beyrût 1983.
  • D. Frolov, "The Place of Rajaz in The History of Arabic Verse", Journal of Arabic Literature, XXVIII, Leiden 1997.
  • Ebû ‘Alî el-Hasan b. Reşîk el-Kayrevânî, el-‘Umde fi Sina‘ati’ş-Şi‘r ve Nakdihi (Tashih: Muhammed Bedruddîn en-Na‘sânî), Mısır 1325/1907.
  • Ebu’l‘Al⒠el-Ma‘arrî, el-Fusûl ve’l-Gâyât fî Temcîdillâhi ve’l-Mevâ’iz, Kâhire 1938.
  • Ebu’l-‘Alâ’el-Ma‘arrî, Risâletu’l-Gufrân,(Tah. ‘Âişe ‘Abdurrahmân binti’şŞâti’) Kâhire 1977.
  • el-Ahfeş, Sa‘îd b. Mes‘ede, Kitâbu'l-Kavâfî, Şam 1970.
  • el-Bâkillânî, İ‘câzu’l-Kur’ân, (Tah: Ahmed Sakr), Kâhire 1963.
  • el-Câhiz, Ebû ‘Osmân ‘Amr b. Bahr el-Beyân ve’t-Tebyîn (Tah. el-Muhâmî Fevzî ‘Atvî), Beyrût 1968.
  • el-Mes‘ûdî, Murûcu’z-Zeheb, Beyrût 1988.
  • es-Suyûtî, el-Muzhir fî ‘Ulûmi'l-Luğa ve Envâ‘ihâ, Beyrût, 1998.
  • ez-Zemahşerî, Esâsu’l-Belâğa, Beyrût 1992.
  • Gânim Cevâd Rızâ, el-Accâc ve Devruhu fî Tatvîri’l-Urcûze fi’l-Asri’l- Emevî, el-Basra 1986.
  • Halil b. Ahmed el-Ferâhîdî, Kitâbu’l-‘Ayn, (Neşr: Mehdî el-Mahzûmî es- Sâmarâ’î ) Beyrût 1988.
  • Hasan Basri Çantay, Kur’ân-ı Hakîm ve Me‘âl-i Kerîm, İstanbul 1976.
  • Hayruddîn ez-Ziriklî, el-A‘lâm, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrût 2002.
  • http://www.angelfire.com/tn3/tahir/trk29ug.html.
  • Hulûsî Kılıç, "Ağleb el-İclî", D.İ.A, I.
  • İbn Hacer el-Askalânî, el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe, (Tah.‘Alî Muhammed el-Bacâvî ) Beyrût 1992.
  • İbn Hişâm, es-Sîretu’n-Nebeviyye (Şerh ve tah. Mustafâ es-Sakâ’-İbrâhîm el- Ebyârî, ‘Abdulhafîz eş-Şelbî ) tsz.
  • İbn Kuteybe, Muhammed Abdullah b. Muslim, eş-Şi‘ir ve’ş-Şu‘arâ’, Beyrût 1412 /1991.
  • İbn Manzûr, Lisânu’l-Arab, Beyrût 1990.
  • İbnu’l- Esîr, el-Kâmil fi’t-Târîh, Beyrût 1995.
  • İhsân ‘Abbâs, Tarîhu’n-Nakdi’l-Edebî ‘İnde’l-‘Arab, Ürdün 1993.
  • İmîl Bedî‘ Ya‘kûb, Mevsû‘atu ‘Ulûmi’l-Lugati’l-‘Arabiyye, Dâru’l-Kutubi’l- ‘İlmiyye, Lubnân 2006.
  • İsmâ‘îl b.‘Ömer b.Kesîr el-Kurâşî, Ebu’l-Fidâ’, el-Bidaye ve’ n-Nihâye, Beyrût, tsz.
  • Jaakko Hameen Anttıla, Five Rağaz Collections (al-Aghlab al-'Iğlî, Bashîr ibn an-Nikht, Candal ibn al-Muthannâ, Humayd al-Arqat, Ghaylân ibn Hurayth). Materials for the Study of Rağaz Poetry II. Helsinki: Finnish Oriental Society 1995, (Studia Orientalia. 76.)
  • Kemal Tuzcu, Klasik Arap Şiirinde Recez ve Urcûze (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2003.
  • Mâcid Ce'âfire, Ru'ye fî Mekâneti'r-Recez ‘İnde'l-Kudemâ' ve'l-Mu'âsırîn, Mu'te li'l-Buhûs ve'd-Dirâsât, cilt: 3, sayı: 2 (1988).
  • Muhammed ‘Abdulmun‘im Hafâcî, el-Kasîdetu'l-‘Arabiyye, Beyrût 1993.
  • Muhammed el-Bâtil, "Bahru'r-Recez", Mecelletu Câmi'ati'l-Melik Su'ûd, VII/2, Riyâd 1415/1995.
  • Nihat M.Çetin, Eski Arap Şiiri, İstanbul 1973.
  • Osman Düzgün, Ebu’l-‘Al⒠el-Ma‘arrî’nin Luzûmiyyât’ında Toplum, Aile ve Din (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2011.
  • Reynold A. Nicholson, A Literary History of The Arabs, Cambridge 1956.
  • Sâlim Hadâde, “Ustûretu’r-Recez ve Vâki‘u’t-Tavîl fi’ş-Şi‘ri’l-‘Arabiyyi’l- Kadîm”, Mecelletu’l-Kuveyt Nisan 2001, sayı 210.
  • Sevim Özdemir, Necmuddîn Sa‘îd b.Muhammed es-Sa‘îdî’nin Şerhu ‘Arûzi’s-Sâvî İsimli El Yazma Eserinin Metin Tenkidi, (Yayımlanmamış doktora tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta 2001.
  • Şerhu’t-Teysîr fi’l-‘Arûz Matbaatu’l-‘Âmire 1261, 42.
  • Tâhâ Huseyn, Fi’ş-Şi‘ri’l-Câhilî, Kâhire 1927.
APA TUZCU K (2012). Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. , 109 - 129.
Chicago TUZCU Kemal Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. (2012): 109 - 129.
MLA TUZCU Kemal Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. , 2012, ss.109 - 129.
AMA TUZCU K Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. . 2012; 109 - 129.
Vancouver TUZCU K Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. . 2012; 109 - 129.
IEEE TUZCU K "Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı." , ss.109 - 129, 2012.
ISNAD TUZCU, Kemal. "Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı". (2012), 109-129.
APA TUZCU K (2012). Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. Nüsha, 0(35), 109 - 129.
Chicago TUZCU Kemal Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. Nüsha 0, no.35 (2012): 109 - 129.
MLA TUZCU Kemal Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. Nüsha, vol.0, no.35, 2012, ss.109 - 129.
AMA TUZCU K Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. Nüsha. 2012; 0(35): 109 - 129.
Vancouver TUZCU K Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı. Nüsha. 2012; 0(35): 109 - 129.
IEEE TUZCU K "Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı." Nüsha, 0, ss.109 - 129, 2012.
ISNAD TUZCU, Kemal. "Arap şiirinde Recezin ortaya çıkışı". Nüsha 35 (2012), 109-129.