Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak

AKTAŞ, Gül

Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak

Gül AKTAŞ (Pamukkale Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Denizli, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

177 23

Yıl: 2013 Cilt: 30 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 72 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak

Öz:

Kadının sosyal hayattaki rolünü anlamak için kadınların geleneksel yapılarla ilişkisini çözümlemek önem taşımaktadır. Erkek egemen bir toplumda, erkeklerin kadınlar Üzerindeki sistemli, kurumsallaşmış bir tasarruf hakkına sahip olmaları toplum içerisinde kurumsallaşmış otoritenin belirginleşmesiyle doğru orantılı olarak işler. Bu çalışmanın amacı aile. eğitim, meslek yaşamı gibi alanlarda kadına ilişkin toplumsal cinsiyet mekanizmasıyla oluşturulmuş rol ve kimlik tanımlamalarının onların yaşamına ilişkin sınırlar çizmesini feminist söylemler ışığında irdelemektir. Kadını ev içi alanla sınırlayan ve toplumsal yaşamdan dışlayan geleneksel eğilim feminist tepkiyle karşılaşınca kadın sorunu farklı açılardan yeniden incelenmeye başlanmıştır. Çalışmada feminist söylemlerin ortaya çıkış sürecini incelerken referans noktaları vurgulamak adına önce kadın olgusu ile farklı toplumsal yapılarda kadına ilişkin kültürel tanımlamalar. sosyal ve kişisel kimliğin oluşum süreciyle ilintilendirilmiştir. Kadınların kendilerine dayatılmış kimlik tanımlamalarından kurtulup alternatif tanımlar yaratma mücadelesinin aynı zamanda kadının gerçek anlamda bireyleşme süreci olduğunu savunan feminist söylemlerin ataerkilliğin erkek egemen imge ve kurallarını derinden sorgulaması da bu çalışmada feminist söylemlerin kadına ilişkin alternatif bakış açılan başlığı altında incelenmiştir. Böylelikle feminist söylemler erkek merkezli değerler öriintüsüne alternatif bakış sunarken kadınların toplumdaki kişisel ve sosyal kimliklerini dönüştürme noktasında da önemli bir açılım sağlamaktadır.

Anahtar Kelime:

Woman's identity in the context of feminist discourse: Being a woman in a male dominated society

Öz:

To understand the role of women in social life, it is important to analyze the traditional structures they relate to. In a male-dominated society men have systematic and institutionalized rights of disposal over women. This commensurate to the institutionalized authority in society. The aim of this paper is to examine in the light of feminist expression the areas of life such as family life, education and career that grow out of the role of gender in society relating to women and that they are restricted in life by definition of their identity.After traditional propensity which limits women to domesticity and exclude them from social life was confronted with feminist reaction womens issue began to he analysed from another point of view. In this paper, while analyzing the development of the feminist expression, social structures and cultural definitions of women were connected to emphasize the points of reference with the process of development of social and personal identity. This paper analyzed also the feminist expression that the escape from the identity that is forced on women and the fight to find an alternative definition is a process of individualization. The patriarchal male-dominated image and rules are investigated under the title of alternative points of view on women. Herewith while feminist expressions are presenting alternative viewpoints in male based values, the change of social and personal identity of women in society ensure an important development.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Altuntaş, N. ve Karaçay, Ç. H. (2009). Kesişen Mikro Farklılıklar: Feminizm ve Dayanışma. Sosyolojik Araştırmalar Dergisi, 12 (2), 35-50.
Alvcr. K. ve Doğan. N. (2007). Kültür sosyolojisi. Ankara: Hece Yayınları
Atalay, B. (1992). Sanayileşme ve sosyal değişme-Kırtkkale araştırması- Ankara: DPT Yayınları.
Berkem. G. (1995). Sosyal değişme sürecinde demokratik değerler, Toplumsal katılım ve hizmet programları. Aile Kurultayı: Değişim sürecinde aile, toplumsal katılım ve demokratik değerler. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
Beıktay, F. (2003). Tarihin cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.
Bilgin, N. (1994). Kimlik sorunu. İzmir: Ege Yayıncılık.
Birkök, M. C. (1994). Bilgi sosyolojisi ışığında kimlik sorunu. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Bora. A. (2011). Kadınların sınıfı ücretli ev emeği ve kadın öznelliğinin inşası. İstanbul: İletişim Yayınları.
Çaha. Ö. (1996). Türkiye'de sivil toplum ve kadın. Konya: Vadi Yayınları.
Çakır, S. (1996). Kadın hareketi. İstanbul: Metis Yayınları.
Chodorow, N. (1974). Family structure and feminine personality, women, culture and society: A theoritical oveview (Ed. M.Z. Rosaldo ve L. Lamphere). Standfort: Standfort University Press.
Demir. Z. (1997). Modern ve postmodern feminizm. İstanbul: İz Yayıncılık.
Demirtaş, H.A. (2003). Sosyal kimlik kuramı temel kavram ve varsayımlar. İletişim Araştırmaları, 1 (1), 123-144.
Doltaş, D. (1995). Batıdaki feminist kuramlar ve 1980 sonrası Türkiye feminizmi. Türkiye'de kadın olgusu içinde, İstanbul: Say Yayınları.
Donovan, J. (2005). Feminist teori. (A. Bora, M. A. Gevrek ve F. Sayılan, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Durakbaşa, A. (2000). Halide Edip Türk modernleşmesi ve feminizm. İstanbul: İletişim Yayınları.
Günal. A. (1997). İrigaray'ın beden simgeseli üzerinden feminizmde özselcilik tartışması. Toplum ve Bilim, 75, 145-161.
İlbars, Z. (1988). Ankara gecekondu ailelerinde genel durum değerlendirmesi. Ankara Üniversitesi Dil-Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 32 (1-2), 23-31.
İmançer, D. (2002). Feminizm ve yeni yönelimler. Doğu Batı, 5(19), 151-169.
Jaggar, A. M. (1998). Feminist politics and human nature, New Jersey: Rovvman and Littlefield Publishers.
Kamaıılıoğlu, M. (2007). Feminist perspektifte özürlii kadına bakışın sosyolojik değerlendirmesi üzerine kuramsal bir çalışnuı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
KSGM. (2009). İstatistiklerle kadının durumu. Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları.
Kılıç. Z. (1998). Cumhuriyet Türkiye'sinde kadın hareketine genel bir bakış. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler içinde (ss.347-360). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
Kırca, S. (2001). Feminist kültürel çalışmalarda kuram ve yöntem tartışmaları: Dünyadan Türkiye'ye açılan pencere. Toplum ve Bilim, 14, 25-31.
Lynne, S. (1990). Gelecek kadın mı? (S. Öncü. Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları.
Mustafaoğlu, S. (2006). Güneydoğu Anadolu bölgesinde kadının statüsüne yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
Orçan, M. (2008). Kır ve kent hayatında hulın profdi-Kırıkkale araştırması. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
Özbay, H. ve Öztürk E. (1995). Gençlik. İstanbul: İletişim Yayınlan.
Özyurt, C. (2005). Küreselleşme sürecinde kimlik ve farklılaşma. İstanbul: Açılım Kitap Yayınları.
Fira. A. ve Elgün, A. (2000). Toplumsal Cinsiyeti İnşa Eden Bir Kurum Olarak Medya; Reklamlar Aracılığıyla Ataerkil İdeolojinin Yeniden Üretilmesi. 04 Nisan 2010 tarihinde http://www.anadolu.edu.trpd!' adresinden erişildi.
Taıhan, N. (2011). Kadın psikolojisi. İstanbul: Nesil Matbaacılık.
Temizarabacı, Y. (2005). Ütopyanın kadınları-kadınlarm ütopyası. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Tezcan, M. (2005). Sosyolojik kuramlarda eğitim. Ankara.Anı Yayıncılık.
Tolan, B. (1991). "Aile, Cinsiyet ve Cinsel Roller " Türk Aile Ansiklopedisi içinde (c. 2, s. 208-214. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
TÜİK (2006). Aile Yapısı Araştırması, http://vvww.tuik.gov.tr/aileyapi/menu.do. adresinden erişildi.
Weedon, C. (1997). Feminist practice and poststructuralist theory. Oxford: Blackwell Publishing.

APA	AKTAŞ G (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. , 53 - 72.
Chicago	AKTAŞ Gül Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. (2013): 53 - 72.
MLA	AKTAŞ Gül Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. , 2013, ss.53 - 72.
AMA	AKTAŞ G Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. . 2013; 53 - 72.
Vancouver	AKTAŞ G Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. . 2013; 53 - 72.
IEEE	AKTAŞ G "Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak." , ss.53 - 72, 2013.
ISNAD	AKTAŞ, Gül. "Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak". (2013), 53-72.

APA	AKTAŞ G (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30(1), 53 - 72.
Chicago	AKTAŞ Gül Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 30, no.1 (2013): 53 - 72.
MLA	AKTAŞ Gül Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, vol.30, no.1, 2013, ss.53 - 72.
AMA	AKTAŞ G Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2013; 30(1): 53 - 72.
Vancouver	AKTAŞ G Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2013; 30(1): 53 - 72.
IEEE	AKTAŞ G "Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak." Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30, ss.53 - 72, 2013.
ISNAD	AKTAŞ, Gül. "Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 30/1 (2013), 53-72.