Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi

Bademli, Kerime; ÜSTÜN, Besti; ŞENGÜN İNAN, Figen

Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi

Figen ŞENGÜN İNAN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Besti ÜSTÜN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Kerime BADEMLİ (Akdeniz Üniversitesi, Antalya Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Antalya, Türkiye)

Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi

16 4

Yıl: 2013 Cilt: 16 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 132 - 139 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi

Öz:

Hemşirelik disiplini kuram, araştırma ve uygulama olmak üzere üç temel ögeden oluşmakta ve bu ögeler karşılıklı etkileşim içinde hemşirelik biliminin gelişimine katkı vermektedir. Bu çalışmanın amacı ülkemizde hemşireler tarafından yapılan kuram ve modele dayalı araştırmaların nitelik ve niceliğinin incelenmesidir. Bu amaçla YÖK veri tabanı ve on-line tam metnine ulaşılabilen kaynaklar taranmıştır. Türkiye’de hemşireler tarafından kuram /modele dayalı 1995-2010 yılları arasında yapılmış 48 çalışmaya ulaşılmıştır. Hemşireler tarafından en fazla kullanılan kuram/model; Orem Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Teorisidir. Sonuç olarak ülkemizde hemşirelik araştırmalarında kuram/model kullanımı sınırlıdır. İncelenen çalışmalarda kuram/model kullanımında bir standardizasyonun olmadığı görülmüştür. Kuram /model temelli hemşirelik araştırmalarının desteklenmesi, kuramların/modellerin araştırmalarda nasıl kullanılacağına yönelik standardizasyonların tanımlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik

Exploration of theory/model based nursing research in Turkey

Öz:

Nursing discipline consists of three basic elements: theory, research and practice. These elements contribute to development of nursing science in mutual interaction. The purpose of this study was to investigate the quality and quantity of researches performed by nurses in our country based on theory and model. For this purpose, database of The Council of Higher Education and full texts articles available on-line were screened. There are 48 studies carried out by nurses in Turkey between 1995-2010 based on theory/model. The most commonly theory/model used by nurses is Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory in Nursing. As a result, the use of theor/model in nursing researches in our country is limited and it was observed that there was no standardization in using theories/models. It is recommended that theory/model-based nursing researches should be supported and that standardization regarding how to use theories/ models in researches should be identified.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Cody WK. Philosophical and Theoretical Perspectives for Advanced Nursing. 4th ed. Boston: Jones and Bartlett Publishers; 2006. p. 43-4.
Fawcett J. Contemporary Nursing Knowledge Analysis and Evoulation of Nursing Models and Theories. 2th ed. Philadelphia: Fa Davis Company; 2005. p. 364-437.
Fawcett J, Gigliotti E. Using Conceptual Models of Nursing to Guide Nursing Research: The Case of The Neuman Systems Model. Nurs Sci Q 2001;14(4):339- 45.
Fawcett J. Conceptual models and nursing practice: the reciprocal relationship. J Adv Nurs 1992;17(2):224-8.
Gigliotti E. The Value of Nursing Models in Practice. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemsirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2008;1(1):42-50.
Grant JS, Kinney MR, Davis LL. Using Conceptual Frameworks of Models to Guide Nursing Research. J Neurosci Nurs 1993;25(1):52-6.
Günüşen NP, Üstün B. An RCT of Coping and Support Groups to Reduce Burnout Among Nurses. Int Nurs Rev 2010;57(4):485–92.
McEven M, Wills EM. Theoretical Basis for Nursing. Application of Theory in Nursing Practice. 2th ed. Philedelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2000. p. 24-49.
McKenna H. Theory and Research: The Releationship. Nursing Theories and Models. New York: Taylor & Francis Group; 2005. p. 190-221.
Meleis AI. Theoretical Nursing: Development and Progress. 4th ed. Philedelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2007. p. 45-6.
Mock V, Ours CS, Hall S, Bositis A, Tillery M, Belcher A et al. Using a Conceptual Model in Nursing Research – Mitigating Fatigue in Cancer Patients. J Adv Nurs 2007;58(5):503–12.
Parker ME. Theories and Nursing Practise. 2th ed. Philedelphia: F.A. Davis Company; 2005. p. 3-21.
Platin N. Hemşireliğin Kuramsal Öğeleri Dersi Öğrenci Geribildirimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010;3 (2):89-95.
Radwin L, Fawcett JA. Conceptual model-based programme of nursing research: retrospective and prospective applications. J Adv Nurs 2002;40(3):355- 60.
Theofanidis D, Fountouki A. Nursing Theory: A Discussion on an Ambiguous Concept. Int J Caring Sci 2008;1(1):15-20.
Üstün B, Gigliotti E. Nursing Research in Turkey. Nurs Sci Q 2009;22(3):206-8.
Wu HL, Volker DL. The Use of Theory İn Qualitative Approaches to Research: Application in End-of-Life Studies. J Adv Nurs 2009;65(12):2719- 32.

APA	ŞENGÜN İNAN F, ÜSTÜN B, Bademli K (2013). Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. , 132 - 139.
Chicago	ŞENGÜN İNAN Figen,ÜSTÜN Besti,Bademli Kerime Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. (2013): 132 - 139.
MLA	ŞENGÜN İNAN Figen,ÜSTÜN Besti,Bademli Kerime Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. , 2013, ss.132 - 139.
AMA	ŞENGÜN İNAN F,ÜSTÜN B,Bademli K Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. . 2013; 132 - 139.
Vancouver	ŞENGÜN İNAN F,ÜSTÜN B,Bademli K Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. . 2013; 132 - 139.
IEEE	ŞENGÜN İNAN F,ÜSTÜN B,Bademli K "Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi." , ss.132 - 139, 2013.
ISNAD	ŞENGÜN İNAN, Figen vd. "Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi". (2013), 132-139.

APA	ŞENGÜN İNAN F, ÜSTÜN B, Bademli K (2013). Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(2), 132 - 139.
Chicago	ŞENGÜN İNAN Figen,ÜSTÜN Besti,Bademli Kerime Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 16, no.2 (2013): 132 - 139.
MLA	ŞENGÜN İNAN Figen,ÜSTÜN Besti,Bademli Kerime Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.16, no.2, 2013, ss.132 - 139.
AMA	ŞENGÜN İNAN F,ÜSTÜN B,Bademli K Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 16(2): 132 - 139.
Vancouver	ŞENGÜN İNAN F,ÜSTÜN B,Bademli K Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 16(2): 132 - 139.
IEEE	ŞENGÜN İNAN F,ÜSTÜN B,Bademli K "Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi." Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16, ss.132 - 139, 2013.
ISNAD	ŞENGÜN İNAN, Figen vd. "Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi". Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 16/2 (2013), 132-139.