Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği

ARKAR, Haluk; YALDIZ, Hülya; EKER, Doğan

Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği

Doğan EKER, (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)

Haluk ARKAR, (Girilmedi)

Hülya YALDIZ (Girilmedi)

Türk Psikiyatri Dergisi

843 263

Yıl: 2001 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 17 - 25 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği

Öz:

Amaç: Çalışmanın amacı, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun psikometrik özelliklerini sınamaktır. Yöntem: Her birinde 50'şer denek olan üç grup; psikiyatri ve cerrahi hastaları ve normaller çalışmanın örneklemini oluşturmuşlardır. Geçerliği ölçmek için, U.C.L.A Yalnızlık Ölçeği, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Belirti Tarama Listesi ve Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Ölçeğin faktör yapısının genellenebilirliği doğrulanmıştır. MSPSS ve altölçeklerinin iç tutarlılığı kabul edilebilir düzeyde bulunmuştur. Ölçekler, özellikle psikiyatri ve cerrahi örneklemlerinde, genel olarak beklendiği yönde sosyal destek, yalnızlık, umutsuzluk, olumsuz sosyal ilişki ve bir belirti tarama listesi ölçekleriyle anlamlı korelasyon göstermişlerdir. Son olarak, psikiyatri örneklemi, diğer örneklemlerle karşılaştırıldığında, en az miktarda sosyal destek bildirmiştir. Sonuç: Bu korelasyonlar ve gruplar arası karşılaştırmalar MSPSS'in yapı geçerliliğine katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelime: Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Psikometri Sonuçların tekrarlanabilirliği Temel bileşenler analizi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık

Beck AT, Weissman A, Lester D ve ark. (1974) The measurement of pessimism: the Hopelessness Scale. J Consult Clin Psychol, 42:861-865.
Christenfeld N, Gerin W, Sanders M ve ark. (1997) Social support effect on cardiovascular reactivity: is a stranger as effective as a friend? Psychsom Med, 59; 388-398.
Cochrane JJ, Goering PN, Rogers JM (1997) The mental health of informal caregivers in Ontario: An epidemiological survey. Am J Public Health, 87:2002-2007.
Cohen S, Wills TA (1985) Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychol Bull, 98:310-357.
Cook JA, Picett SA, Cohler BJ ve ark. (1997) Families of adults with severe mental illness. The next generation of research: Introduction. Am J Orthopsychiatry, 67:172-176.
Coyne JC, Downey G (1991) Social factors and psychopathology: stress, social support, and coping processes. Annu Rev Psychol, 42:401-425.
Dağ İ (1991) Belirti Tarama Listesi (SCL-90-R)’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 2:5-12.
Davis MH, Morris MM, Krauss LA ve ark. (1998) Relationship-specific and global perceptions of social support: Associations with well-being and attachment. J Pers Soc Psychol, 74:468-481.
Demir A (1989) U.C.L.A. Yalnızlık Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7:14-18.
Derogatis LR, Rickels K, Rock AF ve ark. (1976) The SCL-90 and the MMPI: A step in the validation of a new self-report scale. British J Psychol, 128:280-289.
Durak A (1994) Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9:1-11.
Eker D, Arkar H (1995a) Perceived social support: psychometric properties of the MSPSS in normal and pathological groups in a developing country. Soc Psychiatry Psychiatric Epidemiol, 30:121-126.
Eker D, Arkar H (1995b) Çokboyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 34:45-55.
Ell K (1996) Social networks, social support and coping with serious illness: The family connection. Soc Sci Med, 42:173-183.
Eskin M (1993) Reliability of Turkish version of the Perceived Social Support from Friends and Family Scales, Scale for Interpersonal Behavior, and Suicide Probability Scale. J Clin Psychol, 49:515-522.
Fryer JH, Cohen L (1988) Effects of labeling patients ‘psychiatric’ or ‘medical’: Favorability of traits ascribed by hospital staff. Psychol Rep, 62:779-793.
Helgeson VS (1993) Two important distinctions in social support: Kind of support and perceived versus received. J Appl Soc Psychol, 23:825-845.
Hupcey JE (1998) Social support: Assessing conceptual coherence. Qual Health Res, 8:304-318.
Greenley JR (1984) Social factors, mental illness, and psychatric care: Recent advances from a sociological perspective. Hosp Community Psychiatry, 35:813-820.
Kazarian SS, McCabe SB (1991) Dimensions of social suport in the MSPSS: Factorial structure, reliability, and theoretical implications. J Community Psychol, 19:150-160.
Kessler RC, Price RH, Wortman CB ve ark. (1985) Social factors in psychopathology: stress, social support, and coping processes. Annu Rev Psychol, 36:531-572.
King KB, Reis HT, Porter LA ve ark. (1993) Social support and long-term recovery from coronary artery surgery: Effects on patients and spouses. Health Psychol, 12:56-63.
Leathers SJ, Kelley MA, Richman JA ve ark. (1997) Postpartum depressive symptomatology in new mothers and fathers: Parenting, work and support. J Nerv Ment Dis, 185:129-139.
Procidano ME, Heller K (1983) Measures of perceived social support from friends and from family: Three validation studies. Am J Community Psychol, 11:1-24.
Russell D, Peplau LA, Cutrona CE ve ark. (1980) The revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent and discriminant validity evidence. J Pers Soc Psychol, 39:472-480.
Socall DJ, Holtgraves T (1992) Attitudes toward the mentally ill: The effects of label and beliefs. The Sociological Quarterly, 33:435-445.
Trute B, Tefft B, Segall A ve ark. (1989) Social rejection of the mentally ill: A replication study of public attitude. Soc Psychiatry Psychiatric Epidemiol, 24:69-76.
Winefield HR, Winefield AH, Tiggemann M ve ark. (1992) Social support and psychological well-being in young adults: The Multidimensional Support Scale. J Pers Assess, 58:198-210.
Winemiller DR, Mitchell ME, Sutliff J ve ark. (1993) Measurement strategies in social support: A descriptive review of the literature. J Clin Psychol, 49: 638-648.
Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG ve ark. (1988) The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. J Pers Assess, 52:30-41.
Zimet GD, Powel SS, Farley GK ve ark. (1990) Psychometric characteristics of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support. J Pers Assess, 55: 610-617.
Uchino BN, Cacippo JT, Kiecolt-Glaser JK (1996) The relationship between social support and physiological processes: A review with emphasis on underlying mechanisms and implications for health. Psychol Bull, 119:488-531.

APA	EKER D, ARKAR H, YALDIZ H (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. , 17 - 25.
Chicago	EKER Doğan,ARKAR Haluk,YALDIZ Hülya Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. (2001): 17 - 25.
MLA	EKER Doğan,ARKAR Haluk,YALDIZ Hülya Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. , 2001, ss.17 - 25.
AMA	EKER D,ARKAR H,YALDIZ H Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. . 2001; 17 - 25.
Vancouver	EKER D,ARKAR H,YALDIZ H Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. . 2001; 17 - 25.
IEEE	EKER D,ARKAR H,YALDIZ H "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği." , ss.17 - 25, 2001.
ISNAD	EKER, Doğan vd. "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği". (2001), 17-25.

APA	EKER D, ARKAR H, YALDIZ H (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), 17 - 25.
Chicago	EKER Doğan,ARKAR Haluk,YALDIZ Hülya Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 12, no.1 (2001): 17 - 25.
MLA	EKER Doğan,ARKAR Haluk,YALDIZ Hülya Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.12, no.1, 2001, ss.17 - 25.
AMA	EKER D,ARKAR H,YALDIZ H Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001; 12(1): 17 - 25.
Vancouver	EKER D,ARKAR H,YALDIZ H Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001; 12(1): 17 - 25.
IEEE	EKER D,ARKAR H,YALDIZ H "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği." Türk Psikiyatri Dergisi, 12, ss.17 - 25, 2001.
ISNAD	EKER, Doğan vd. "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği". Türk Psikiyatri Dergisi 12/1 (2001), 17-25.