Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması

KARAATLI, Meltem; DAVRAS MANAP, Gonca

Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması

Gonca DAVRAS MANAP, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta Meslek Yüksek Okulu Isparta, Türkiye)

Meltem KARAATLI (Süleyman Demirel Üniversitesi, İşletme Bölümü, Isparta, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

6 2

Yıl: 2014 Cilt: 32 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 87 - 112 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması

Öz:

Otel işletmelerinde uygun tedarikçi seçimi işletmenin hizmet kalitesini doğrudan etkileyen kritik bir süreçtir. Hizmet sektöründe rekabetin giderek artması, müşteri isteklerinin çeşitlenmesi, alternatif tedarikçi sayısını artırmıştır. Bu şartlarda turizm işletmeleri için tedarikçi seçimi önem kazanmıştır. Bundan sebeple tedarikçi seçimi sürecinde nicel ve nitel olmak üzere çoklu karar kriterlerinin, seçim sürecinin başarısını artırdığı görülmektedir. Çoklu karar kriterlerinin bulunduğu birçok sayısal yöntem kullanılmaktadır. Bu çalışmada otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi (BAHP) yöntemleri uygulanmış ve her iki yöntemin sonuçları karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Çalışmada fiyat, güvenilirlik, ürün kalitesi, teslimat performansı, ödeme kolaylığı ve referans olmak üzere altı ana kriter, literatür çalışması ve bu konuda uzman otel yöneticileri ile görüşülerek belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme

Aplication of AHP and FAHP methods in supplier selection process at hotel businesses

Öz:

The preference of correct supplier is a critical process that affects the quality of services in hotel busineses. Number of suppliers have increased substantially due to increased competitiveness and differentiation in consumer demands. That is why, the choice of supplier is important for hotel businesses. Thus multiple decision processes both qualitative and quantitative the succes of supplier preference process. There are a lot of quantitative methods which employ multiple decision criterias. This study employs the analytic hierarchy process and fuzzy analytic hierarchy process methods and the results of both methods are compared and analysed. In this study six main criterias price, reliability, product quality, delivery performance, ease of paying and reference are determined by interviewing the hotel managers.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akman, G., A. Alkan (2006) “Tedarikçi Zinciri Yönetiminde Bulanık AHP Yöntemi Kullanılarak Tedarikçilerin Performansının Ölçülmesi: Otomotiv Yan Sanayinde Bir Uygulama”, stanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(9), 23-46.
Alp, . (2003) Analitik Hiyerarsi Prosesi, Karar Analizi Ders Notları, Ankara: Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü.
Atay, L., A. Özdağoğlu (2008) “Analitik Hyerarşi Süreci (AHS) Yöntemiyle Tedarikçi Seçimini Etkileyen Faktörlerin Önem Düzeylerinin Belirlenmesi: Otel şletmelerinde Bir Araştırma”, Seyahat ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 38-61.
Bali, Ö., C. Gencer, AHP, Bulanık AHP ve Bulanık Mantıkla Kara Harp Okuluna Öğretim Üyesi Seçimi, http://w3.gazi.edu.tr/~ctemel/bali&gencer_2005.pdf, Erişim Tarih: 10.10.2012.
Başlıgil, H. (2005) “The Fuzzy Analytic Hiyerarchy Process for Software Selection Problems”, Yıldız Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 3, 24-33.
Bruno, G., E. Esposito, A. Genovese, R. Passaro (2012) “AHP-based Approaches for Supplier Evaluation: Problems and Perspectives”, Journal of Purchasing & Supply Management, 18, 159-172.
Celik, M., I.D. Er, A.F. Ozok (2009) “Application of Fuzzy Extended AHP Methodology on Shipping Registry Selection: The Case of Turkish Maritime Industry”, Expert Systems with Applications, 36, 190-198.
Chamodrakas, I., D. Batis, D. Martakos (2010) ‘‘Supplier Selection in Electronic Marketplaces Using Satisficing and Fuzzy AHP’’, Expert Systems with Applications, 37, 490-498.
Chan, F.T.S., N. Kumar, M.K. Tiwari, H.C.W. Lau, K.L. Choy (2008) “Global Supplier Selection: A Fuzzy-AHP Approach” International Journal of Production Research, 46(14), 3825-3857.
Chou, T.Y., C.L. Hsu, M.C. Chen (2008) “A Fuzzy Multi-Criteria Decision Model for International Tourist Hotels Location Selection”, International Journal of Hospitality Management, 27, 293-301.
Çakıcı, A.C., B.C. Çetinsöz (2010) “Otel şletmelerinde Her Şey Dahil Sistemin Satın Alma Politikalarına Yansımaları Üzerine Bir Çalışma”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 2-19.
Dağdeviren, M. (2007) “Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi le Personel Seçimi ve Bir Uygulama”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(4), 791-799.
Dağdeviren, M., D. Akay, M. Kurt (2004) “ ş Değerlendirme Sürecinde Analitik Hiyerarsi Prosesi ve Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19, 131-138.
Dündar, S., F. Ecer (2007) “Öğrencilerin Gsm Operatörü Tercihinin, Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemiyle Belirlenmesi”, 8. Türkiye Ekonometri ve statistik Kongresi, Malatya: nönü Üniversitesi.
Ecer, F. (2008) “Tedarikçi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve Bir Uygulama”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 355-369.
Fua, H., K. Chu, P. Chao, H. Lee, Y. Liao (2011) “Using Fuzzy AHP and VIKOR for Benchmarking Analysis in the Hotel Industry”, The Service Industries Journal, 31(14), 2373–2389.
Görener, A., K. Toker , K. Uluçay (2012) “Application of Combined SWOT and AHP: A Case Study for a Manufacturing Firm”, 8th International Strategic Management Conference, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 58, 1525 – 1534.
Güner, H., Ö. Mutlu (2005) “Bulanık AHP le Tedarikçi Seçim Problemi ve Bir Uygulama”, V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, stanbul: stanbul Ticaret Üniversitesi, 473-477.
İçöz, O. (1996) Turizm şletmelerinde Pazarlama, lkeler ve Uygulama, Ankara: Anatolia Yayıncılık.
Karğın, M. (2010) “Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci ve deal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemleri ile Tekstil Sektöründe Finansal Performans Ölçümü”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 195-216.
Kazançoğlu, Y., E. Ada (2010) “Perakende Sektöründe Tedarikçi Seçiminin Bulanık AHP le Gerçekleştirilmesi”, Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 29-52.
Kılıncçı, Ö., S.A. Önal (2011) “Fuzzy AHP Approach for Supplier Selection in a Washing Machine Company”, Expert Systems with Applications, 38, 9656–9664.
Koçak, N. (2006) Yiyecek çecek Hizmetleri Yönetimi, (3. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
Kozak, N., M.A. Kozak, M. Kozak (2011) Genel Turizm lkeler ve Kavramlar, (5. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
Kuruüzüm, A., N. Atsan (2001) “Analitik Hiyerarşi Yöntemi ve şletmecilik Alanındaki Uygulamaları”, Akdeniz Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 83-105.
Küçük, O., F. Ecer (2007) “Bulanık TOPSIS Kullanılarak Tedarikçilerin Değerlendirilmesi ve Erzurum’da Bir Uygulama”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 45-65.
Kwiesielewicz, M., E.V. Uden (2004) “Inconsistent and Contradictory Judgements in Pairwaise Comparison Method in the AHP”, Computers and Operations Research, 31, 713-719
Lee, A.H.I. (2009) “A Fuzzy Supplier Selection Model with the Consideration of Benefits, Opportunities, Costs and Risks”, Expert Systems with Applications, 36, 2879–2893.
Li, P.P., F. Wang “An Analysis of Essential Competencies of Hotel First Level Supervisors”, The International Journal of Organizational Innovation, 140-162.
Liao, Z., J. Rittscher (2007) “A Multi-Objective Supplier Selection Model Under Stochastic Demand Conditions”, International Journal of Production Economics, 105, 150-159.
Lin, C., C. Wu (2008) “Selecting a Marketing Strategy for Private Hotels in Taiwan using the Analytic Hierarchy Process”, The Service Industries Journal, 28(8), 1077–1091.
Liu, F.H. F, H.L. Hai (2005) “The Voting Analytic Hierarchy Process Method for Selecting Supplier”, International Journal Production Economics, 97, 308-317.
Manap, G. (2006) “Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı le Turizm Merkezi Seçimi”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 157-170.
Murat, G., N. Çelik (2007) “ Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi le Otel şletmelerinde Hizmet Kalitesini Değerlendirme: Bartın Örneği” , ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 1–20.
Özdemir, M.S. (2002) “Bir şletmede Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanılarak Performans Değerleme Sistemi Tasarımı”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 13(2), 2-11.
Öztaş, K., H. Uçan (2002) Turizm Sektöründe Mutfak Hizmetleri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Öztürk, A., Ş. Erdoğmuş, V.S. Arıkan (2011) “Analitik Hiyerarsi Süreci (AHS) Kullanılarak Tedarikçilerin Degerlendirilmesi: Bir Tekstil Firmasında Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 93-112.
Öztürk, B.A., Z. Başkaya (2012) “Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci ile Bir Ekmek Fabrikasında Un Tedarikçisinin Seçimi”, Business and Economics Research Journal, 3(1), 131-159.
Rezaei, J., R. Ortt (2013) “Multi-Criteria Supplier Segmentation Using a Fuzzy Preference Relations Based AHP”, European Journal of Operational Research, 225, 75–84.
Saaty, T.L. (1980) The Analytic Hierarchy Process, New York: McGraw-Hill International Book Company.
Sarıoğlan, M., C. Avcıkurt (2010) “Tedarik Zinciri Yönetimi şleyişi Çerçevesinde Konaklama şletmelerine Tedarikçi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi Teorik Örneği”, V. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, 26-30 Mayıs 2010, Nevşehir.
Şen, E. (2006) KOB ’lerin Uluslararası Rekabet Güçlerini Arttırmada Tedarik Zincir Yönetiminin Önemi, Ankara: T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı hracatı Geliştirme Etüd Merkezi.
Şen, Z. (2009) Bulanık Mantık lkeleri ve Modelleme, Su Vakfı Yayınları, stanbul. Vahidnia, M.H., A.A. Alesheikh, A. Alimohammadi (2009) “Hospital Site Selection Using Fuzzy AHP and Its Derivatives”, Journal of Environmental Management, 90, 3048–3056.
Vargas, L.G. (1990) “An Overview of the Analytic Hierarchy Process and Its Applications”, European Journal of Operational Research, 48, 2-8.
Verma, R., M.E. Pullman (1998) “An Analysis of the Supplier Selection Process”, Omega, International Journal Managementgmt Science, 26(6), 739-750.
Wang, F.J., C.J. Hung, P.Y.P. Li (2011) “Study on The Crıtical Success Factors of ISO 22000 Implementation in the Hotel Industry”, Pak. Journal Statistics, 27(5), 635-643.
Xia, W., Z. Wu (2007) ‘‘Supplier Selection with Multiple Criteria in Volume Discount Environments’’, Omega, The International Journal of Management Science, 35, 494 -504.
Yılmaz, E. (2012) “Bulanık AHP ve VIKOR Bütünleşik Yöntemi le Tedarikçi Seçimi”, Marmara Üniversitesi . .B.F. Dergisi, XXXIII(2), 331-354.
Zhang, X., H. Song, G.Q. Huang (2009) “Tourism Supply Chain Management: A New Research Agenda”, Tourism Management, 30, 345–358.
Zhu, K.J., Y. Jing, D.Y. Chang (1999) “A Discussion on Extent Analysis Method and Applications of Fuzzy AHP”, European Journal of Operational Research, 116, 450-456.

APA	DAVRAS MANAP G, KARAATLI M (2014). Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. , 87 - 112.
Chicago	DAVRAS MANAP Gonca,KARAATLI Meltem Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. (2014): 87 - 112.
MLA	DAVRAS MANAP Gonca,KARAATLI Meltem Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. , 2014, ss.87 - 112.
AMA	DAVRAS MANAP G,KARAATLI M Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. . 2014; 87 - 112.
Vancouver	DAVRAS MANAP G,KARAATLI M Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. . 2014; 87 - 112.
IEEE	DAVRAS MANAP G,KARAATLI M "Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması." , ss.87 - 112, 2014.
ISNAD	DAVRAS MANAP, Gonca - KARAATLI, Meltem. "Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması". (2014), 87-112.

APA	DAVRAS MANAP G, KARAATLI M (2014). Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 87 - 112.
Chicago	DAVRAS MANAP Gonca,KARAATLI Meltem Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 32, no.1 (2014): 87 - 112.
MLA	DAVRAS MANAP Gonca,KARAATLI Meltem Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.32, no.1, 2014, ss.87 - 112.
AMA	DAVRAS MANAP G,KARAATLI M Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014; 32(1): 87 - 112.
Vancouver	DAVRAS MANAP G,KARAATLI M Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014; 32(1): 87 - 112.
IEEE	DAVRAS MANAP G,KARAATLI M "Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, ss.87 - 112, 2014.
ISNAD	DAVRAS MANAP, Gonca - KARAATLI, Meltem. "Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 32/1 (2014), 87-112.