Yıl: 2014 Cilt: 3 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 138 - 152 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri

Öz:
Afganistanda Özbeklerden sonra en fazla nüfusa sahip olan kavimTürkmenlerdir. Afganistan Türkmenlerinin büyük çoğunluğu, Ersarıboyundan oluşmaktadır. Bu çalışmada da haklarında çok az bilgi sahibiolduğumuz Türkmen Ersarılarının dilleri, tarihleri hakkında bilgi verilmiştir.Çalışmamıza konu olan bilgiler için, Ersarı boyuna mensup şâirlerineserlerinden, şehirlerde ve köylerde yapılan ağız derlemelerindenfaydalanılmıştır.Afganistan Türkmen edebiyatı, şiir üzerine kurulmuştur. Nesir türündeeser yok denecek kadar azdır. Türkmen şâirlerinin eserlerinde Özbek dilinintesirleri çok açık görülebilir. Türkmenlere okullarda Farsça ve Peştuncaağırlıklı olmak üzere Urduca, Hintçe, Arapça, Tacikçe öğretilmektedir.Afganistan Türkmen Türkçesine özellikle Arapça ve Farsçadan birçok kelimegirmiştir. Afganistan Türkmenlerinin dillerini incelerken Özbek Türkçesinintesiri özellikle dikkate alınmalıdır. Afganistan Ersarılarının dili,Türkmenistan Ersarılarının dillerinden şekil ve ek bakımından kimi yerdeayrılır.
Anahtar Kelime:

Konular: Dil ve Dil Bilim

Based on ersari mouth short grammar of Afghanistan Turkmen Turkısh

Öz:
Turkmens have the highest population tribes, after Uzbeks, inAfghanistan. Turkmens live in cities and towns with Uzbeks. In this study,information is given about Turkmen Ersaris , which we have very littleknowledge about them, languages and histories. For information subject tostudy, benefited from the Works of poets belonging to Ersari tribes andcollections of dialect which done in cities and villages. Afghanistan Turkmen literature based on poetry. There is almost no proseWorks. Effects of Uzbek languages could be seen clearly on Works ofTurkmen poets. Schools in Afghanistan, taught mainly Persian and Pashtoalso Urdu, Hindi, Arabic, Tajiki. Many words enter to Afghanistan TurkmenTurkish from especially Arabic and Persian. When examining AfghanistanTurkmen language, influence of Uzbek Turkish should be consideredspecially. Afghanistan Ersaris language in some places leave from TurkmenErsaris language in terms of shape and suffix.
Anahtar Kelime:

Konular: Dil ve Dil Bilim
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANNANUROV, A., BERDİYEV, P., DURDİYEV, H. ve ŞAMIRADOV, K. (1972). Türkmen Diliniñ Ärsarı Diyalekti. Aşgabat.
  • ARGUNŞAH, M. (2013). Çağatay Türkçesi. İstanbul: Kesit Yayınları.
  • ATANIYAZOV, S. (1994). Şecere, Türkmeniñ Näsli Daragtı. Aşgabat: Turan.
  • BERDİYEV, P., KÜRENOV, S., ŞAMIRADOV, K. ve ARAZKULİYEV, S. (1970). Türkmen Diliniñ Dialektleriniñ Oçerki. Aşgabat.
  • BERDİYEV, P. (1988). Türkmen Diliniñ Dialektlerinde ve Gepleşiklerinde İşlikler. Aşgabat.
  • BORCAKOV, A., SARIHANOV, M., SÖYEGOV, M., HOCAYEV, B. ve ERNAZAROV, S. (1999). Türkmen Diliniñ Grammatikası. Aşgabat.
  • BOZKURT, F. (1981). Afganistan’da Bir Türkmen Ağzı. Belleten, S. 39-79.
  • HOCAYEV, B. (1975). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Ortak İşlik Formaları. Aşgabat: Ilım Neşriyatı.
  • HIDIROV, M. H. ve BEGENCOV, K. (1960). Häzirki Zaman Türkmen Dili –Fonetika. Aşgabat.
  • KARA, M. (2007). Türkmen Türkçesi. Türk Lehçeleri Grameri (ed. ERCİLASUN, A. B.). Ankara: Akçağ Yayınları.
  • KARAHAN, L. (2011). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • MERÇİL, E. (1976). Afganistan Türkmenleri. Ankara: Türk Dünyası El Kitabı.
  • ÖZTÜRK, R. (2006). Afganistan Türkmencesi Metinlerinde –TI Geçmiş Zaman Eki. Dil Araştırmaları, Bahar, Sayı: 6, S.175-180, Ankara.
  • ÖZTÜRK, R.(2010). Afganistan Türkmencesinde Standart Türkmence Dışı Şekiller. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 28, 13-29.
  • SARAY, M. (1981). Dünden Bugüne Afganistan. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • SÜMER, F. (1999). Oğuzlar “Türkmenler”. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
  • YAGMUROV, A. (1993). Turkmenı Afganıstana. Turkmenı Zarubejnogo Vostoka, 101-136.
APA ŞAHİN S (2014). Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. , 138 - 152.
Chicago ŞAHİN SAVAŞ Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. (2014): 138 - 152.
MLA ŞAHİN SAVAŞ Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. , 2014, ss.138 - 152.
AMA ŞAHİN S Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. . 2014; 138 - 152.
Vancouver ŞAHİN S Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. . 2014; 138 - 152.
IEEE ŞAHİN S "Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri." , ss.138 - 152, 2014.
ISNAD ŞAHİN, SAVAŞ. "Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri". (2014), 138-152.
APA ŞAHİN S (2014). Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 3(1), 138 - 152.
Chicago ŞAHİN SAVAŞ Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 3, no.1 (2014): 138 - 152.
MLA ŞAHİN SAVAŞ Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, vol.3, no.1, 2014, ss.138 - 152.
AMA ŞAHİN S Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2014; 3(1): 138 - 152.
Vancouver ŞAHİN S Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 2014; 3(1): 138 - 152.
IEEE ŞAHİN S "Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri." Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 3, ss.138 - 152, 2014.
ISNAD ŞAHİN, SAVAŞ. "Ersarı ağzına dayalı afganistan Türkmen Türkçesinin kısa grameri". Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi 3/1 (2014), 138-152.