Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz
Yıl: 2013 Cilt: 47 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 603 - 618 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz
Öz: Escherichia coli ülkemizde hem hastane hem de toplum kaynaklı üriner sistem enfeksiyonlarında en sık izole edilen etkendir. Ülkemizde E.coli suşlarının antibiyotik duyarlılıkları ile ilgili farklı merkezlerde yapılmış çok sayıda yayın bulunmaktadır. Bu çalışma ile Türkiye’de 1996-2012 yılları arasında idrar kültürlerinden izole edilen E.coli suşlarının antibiyotik direnç değişimlerinin meta-analitik incelenmesi amaçlanmıştır. PRISMA bildirisine uygun olarak planlanan ve yürütülen meta-analiz çalışmamızda; literatür tarama, kabul ve red kriterlerinin belirlenmesi, makale incelenmesi, veri toplanması ve istatistiksel analiz yapılmıştır. Amaca bağlı olarak literatür taraması Google Scholar ve PubMed arama sayfalarında yapılmış; belirlenen kabul ve red kriterlerine göre uygun makaleler seçilerek incelenmiştir. Çalışmaların verileri ve antibiyotik direnç oranları ortak bir birim altında toplanmıştır. Verilerin toplanması aşamasında eksik bulunan bilimsel yayınlar değerlendirmeye alınmamıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri %95 güven aralığında yapılmış; p≤ 0.05 değeri anlamlı düzeyde farklılık olarak kabul edilmiştir. Sonuçta 1996- 2012 yılları arasında yayınlanan 228 makaleye ulaşılmış; uygunluk kriterlerine göre bunlardan 101’ine meta-analiz uygulanmıştır. Yıllara göre; nitrofurantoin ve piperasilin antibiyotiklerine dirençte azalma, siprofloksasin, sefepim, kotrimoksazol ve genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) oranlarında ise artma izlenmiştir. Siprofloksasin, sefepim ve GSBL oranlarındaki artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p< 0.05). 2002-2012 yılları arasında çocuk hastaların ampisilin, amoksisilin-klavulanat ve amikasin antibiyotiklerine karşı direnç oranlarında azalma saptanmış ve farkın anlamlı olduğu belirlenmiştir (p< 0.05). Coğrafi bölgeler arasında seftriakson, imipenem, gentamisin ve amikasin antibiyotik direncinin homojen olmadığı gösterilmiş ve amoksisilin-klavulanat, sefuroksim, siprofloksasin direncinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p< 0.05). Hastanede yatan hastalardan izole edilen suşların direnç oranları, imipenem haricinde, poliklinik hastalarının oranlarından daha yüksek bulunmuştur. Bu hastalar arasında ampisilin, amoksisilin-klavulanat, sefuroksim, seftriakson, trimetoprim-sülfametoksazol, gentamisin, siprofloksasin, amikasin ve sefepim dirençleri arasında anlamlı istatistiksel fark tespit edilmiştir (p< 0.05). 1996- 2012 yılları arasında idrar kültürlerinden izole edilen E.coli suşlarının antibiyotik direnç sonuçlarının oldukça farklı olduğu ve çok sayıda çalışmanın sadece laboratuvar verilerine dayandığı izlenmiştir. Yapılan meta-analize göre, ampirik tedavide sık kullanılan antibiyotiklere karşı direnç oranlarının yüksek olduğu dikkati çekmiştir. Sonuç olarak, ülkemiz verilerinin sistematik olarak değerlendirilmesiyle oluşan bilgi birikiminin, uygun antibiyotik seçiminde ve gereksiz antibiyotik kullanımının önlenmesinde değer taşıyacağı düşünülmüştür.
Anahtar Kelime: Konular:
Antibiotic resistance patterns of Escherichia coli strains isolated from urine cultures in Turkey: A meta-analysis
Öz: Escherichia coli is the most frequently isolated microorganism from both community-acquired and nosocomial urinary tract infections in Turkey. A large number of studies concerning antibiotic suscepti- bility of E.coli have been published from differrent centers throughout the country. The aim of this study was to evaluate the antibiotic resistance patterns of E.coli strains isolated from urine cultures by a meta- analysis in published medical literature between the years of 1996-2012 in Turkey. The study was plan- ned and conducted in accordance with the declaration of PRISMA and describes the methods of literature search, the determining criteria for inlusion and evaluation of articles, data collection and statistical analysis. To find the published series Google Scholar and PubMed international databases were used to access published manuscripts evaluated according to the determined criteria for acceptance and rejection. For each study, general data and antibiotic resistance rates were collected as a common unit. Publications considered as lacking in appropriate content was eliminated from the study. Statistical analysis of the data obtained were 95% confidence intervals, and p≤ 0.05 value was considered as significant dif- ference. A total of 228 articles were found to be published during 1996-2012 period, while 101 of them were included in the meta-analysis according to the eligibility criteria. The analyses indicated that nitro- furantoin and piperacillin resistance rates have been decreased, whereas ciprofloxacin, cefepime, co-tri- moxazole and extended-spectrum beta-lactamase (ESBL) positivity rates have been increased during the study period. The increases in the rates of ciprofloxacin and cefepime resistance and and ESBL production were statistically-significant (p< 0.05). A significant reduction in resistance rates for ampicilin, amo- xicillin-clavulanate, and amikacin was noted in pediatric patients between 2002-2012. Ceftriaxone, imipenem, gentamicin and amikacin resistance were not homogenous between the geographical regions, and statistically significant differences were observed for amoxicillin-clavulanate, cefuroxime and ciprof- loxacin resistance rates (p< 0.05). Antibiotic resistance rates, except for imipenem, in bacterial strains, isolated from hospitalized patients were found significantly higher in strains obtained from outpatients. The differences between those groups were significant in terms of ampicilin, amoxicillin-clavulanate, cefuroxime, ceftriaxone, trimethoprim-sulfamethoxazole, gentamicin, ciprofloxacin, amikacin and cefepime resistances (p< 0.05). It has been noted that antibiotic resistance patterns of E.coli strains isolated from urine cultures between 1996-2012 demonstrated significant variability, and many studies were based only on laboratory data. The results of this meta-analysis demonstrated that the resistance rates in commonly-used antibiotics for empirical therapy were high. In conclusion, information obtained by systematic evaluation of national data will be valuable for the determination of optimal antibiotic regimens and in prevention of unnecessary antibiotic use.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- 1. Akgöz S, Ercan İ, Kan İ. Meta-analizi. Uludağ Üni Tıp Fak Derg 2004; 30(2): 107-12.
- 2. Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG; PRISMA Group. Preferrred reporting items for systematic reviews and meta-analysis: the PRISMA statement. PLoS Med 2009; 6(7):e1000097.
- 3. Akçil M. Ortalamalar arası etki genişliklerinin meta-analizi. Bilim Uzmanlığı Tezi, 1995. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- 4. Clinical and Laboratory Standards Institute. Performance standards for antimicrobial susceptibility testing. 20th Informational Supplement, M100-S20. 2010 CLSI, Wayne, PA.
- 5. Vurgun N, Ece A, Çetinkaya Z, Şengil AZ, Balkan C. Çocuk idrar yolu enfeksiyonlarında etken mikroorga- nizmalar ve antibiyotik duyarlılıkları. SDÜ Tıp Fak Derg 1996; 3(3): 77-81.
- 6. Arman D, Çokça F, Tural D. Hastanede yatan hastaların idrar kültürlerinden izole edilen mikroorganizma- lara çeşitli antibiyotiklerin etkinliğinin üç yıllık değerlendirmesi. Mikrobiyol Bul 1997; 31(3): 269-73.
- 7. Aydın K, Volkan S, Köksal İ ve ark. Üriner sistem infeksiyonu etkeni Escherichia coli suşlarındaki antibiyotik direncinin kullanılan antibiyotiklerle ilişkisi. Hastane İnfeksiyonları Derg 1997; 1(3): 163-8.
- 8. Kurutepe S, Sürücüoğlu S, Değerli K, Özbilgin A, Özbakkaloğlu B. Üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen gram-negatif bakterilerin çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları. İnfeksiyon Derg 1998; 12(3): 371-4.
- 9. Tekerekoğlu MS, Durmaz B, Sönmez E, Köroğlu M, Şahin K. Üriner sistem infeksiyonlarının tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı in vitro direnç durumu. İnfeksiyon Derg 1998; 12(3): 375-9.
- 10. Saraçlı MA, Baylan O, Gün H. Üriner sistem infeksiyonu etkeni gram negatif bakteriler ve antibiyotik du yarlılıkları. ANKEM 1999; 13(1): 73-8.
- 11. Özenci MV, Kırdar S, Yüce A, Yuluğ N. Üriner sistem infeksiyonlarında izole edilen Escherichia coli suşlarının sulbaktam-ampisilin ile klavulanik asit-amoksisilin duyarlılıklarının karşılaştırılması. İnfeksiyon Derg 1999; 13(1): 71-3.
- 12. Demirci M, Arıdoğan BC, Arda M. Poliklinik hastalarının idrar kültürlerinden izole edilen gram-negatif çomakların antibiyotiklere duyarlılığı. ANKEM 2000; 14(4): 576-9.
- 13. Kaya D, Öküz Ş, Kaya E. Üriner sistem infeksiyonu etkeni olan Escherichia coli suşlarının bazı antibiyotiklere duyarlılıklarının araştırılması. AİBÜ Düzce Tıp Fak Derg 2000; 1(2): 43-6.
- 14. Kaygusuz S, Apan TZ, Kılıç D. Toplum kökenli üriner sistem infeksiyonu etkeni gram-negatif bakterilerde çeşitli antibiyotiklere direnç. ANKEM 2001; 15(4): 753-9.
- 15. Tünger Ö, Sürücüoğlu S, Özbakkaloğlu B, Gazi H. Toplum kökenli ve nozokomiyal idrar yolu enfeksiyonlarından izole edilen Escherichia coli suşlarında genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz varlığının araştırılması ve çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları. Mikrobiyol Bul 2001; 35(3): 351-7.
- 16. Timurkaynak F, İnci EK, Arslan H. Toplum kökenli ve nozokomiyal üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen etkenlerin dağılımı ve antibiyotik duyarlılığı. Ankara Üni Tıp Fak Mecmuası 2001; 54(4): 287-92.
- 17. Baykan M, Kaya M, Arslan U, Baysal B. İdrar örneklerinden izole edilen E.coli suşlarının antimikrobiyallere duyarlılıklarının değerlendirilmesi. İnönü Üni Tıp Fak Derg 2001; 8(1): 15-7.
- 18. İlhan F, Palabıyıkoğlu İ, Bengisun JS. Escherichia coli suşlarında direnç profilinin değerlendirilmesi. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2001; 31(1-2): 32-4.
- 19. Urbarlı A, Arı A, Özdenizmenli M, Fidan N, Özgenç O. İdrar örneklerinden soyutlanan gram-olumsuz bakteriler ve antibiyotik direnç oranları. İnfeksiyon Derg 2001; 15(2): 249-53.
- 20. Altındiş M, Tanır HM. İdrar yolu infeksiyonu belirtileri olan kadınların idrar örneklerinin mikrobiyolojik değerlendirilmesi ve izole edilen gram-negatif çomakların çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2001; 31(3-4): 192-7.
- 21. Kaya D, Şahin İ, Öksüz Ş, Ertör O. İdrardan izole edilen Escherichia coli suşlarının siprofloksasin ve trime- toprim-sulfametoksazole duyarlılıklarının araştırılması. ANKEM 2002; 16(1): 7-9.
- 22. Altoparlak Ü, Özbek A, Aktaş F. Üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen bakterilerin çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2002; 32(3-4): 167-73.
- 23. Erden S, Çalangu S. Poliklinik hastalarında üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen Escherichia coli suşlarının çeşitli antibiyotiklere in vitro duyarlılıkları. İstanbul Tıp Fak Mecmuası 2002; 65(2): 147-9.
- 24. Şencan İ, Sevinç ME. Toplum kökenli üropatojen Escherichia coli izolatlarında antimikrobiyal direncin izlemi. Klimik Derg 2002; 15(3): 85-8.
- 25. Gürgöze MK, Doğan Y, Kizirgil A, Toraman ZA, Aygün D. İdrar yolu enfeksiyonlu çocuklardan izole edilen bakterilerin çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları. Fırat Tıp Derg 2002; 7(3): 828-32.
- 26. Tolun V, Akbulut DT, Çatal Ç ve ark. Yatan ve ayaktan hastalardan izole edilen üriner sistem infeksiyonu etkeni gram-negatif çomakların antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2002; 32(1-2): 69-74.
- 27. Otağ F, Yıldız Ç, Delialioğlu N. İdrardan soyutlanan Escherichia coli suşlarında antibiyotik direnci. ANKEM 2003; 17(4): 384-7.
- 28. Özden M, Kalkan A, Demirdağ K, Kılıç SS, Özdarendeli A. Üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen Esc- herichia coli suşlarında siprofloksasin ve kotrimoksazol direnci. ANKEM 2003; 17(1): 51-5.
- 29. Akan ÖA. İbn-i Sina hastanesinde poliklinik idrar örneklerinden izole edilen Escherichia coli izolatlarının ilk seçenek antibiyotiklere direnç durumu. Ankara Üni Tıp Fak Mecmuası 2003; 56(3): 147-50.
- 30. Elaldı N, Turan M, Duran B ve ark. Bir üniversite hastanesinde nozokomiyal üriner sistem infeksiyonları: etken mikroorganizmalar ve antimikrobiyal direnç. CÜ Tıp Fak Derg 2003; 25(2): 63-8.
- 31. Ay S, İşeri LA, Duman B. İdrar örneklerinden izole edilen gram olumsuz mikroorganizmaların antibiyotiklere duyarlılıkları. İnönü Üni Tıp Fak Derg 2003; 10(2): 59-62.
- 32. Savaş L, Güvel S, Turunç T, Savaş N, Arslan H. Toplum kökenli ve nozokomiyal üriner sistem enfeksiyonu etkenleri ve antibiyotik duyarlılıklarının karşılaştırılması. Türk Üroloji Derg 2003; 29(1): 95-100.
- 33. Şahin İ, Öksüz Ş, Kaya D, Şencan İ, Gülcan A. Çocuk yaş grubunda servis ve poliklinik kökenli üropatojen gram negatif çomakların antibiyotik duyarlılıkları. ANKEM 2004; 18(2): 101-4.
- 34. Şahin İ, Şencan İ, Kaya D, Gülcan A, Öksüz Ş. Hastane infeksiyonu etkeni üropatojen Escherichia coli izolatlarının çeşitli antibiyotiklere direnç durumu. ANKEM 2004; 18(4): 193-5.
- 35. İnan NU, Gürler N. İdrar yolu infeksiyonu olan çocuklarda izole edilen Escherichia coli suşlarında antibiyo- tik direnci ve çeşitli virülans faktörlerin araştırılması. ANKEM 2004; 18(2): 89-96.
- 36. Ertuğrul MB, Çolak N. İdrardan izole edilen toplum kökenli Escherichia coli suşlarının antibiyotik duyarlılıkları. ANKEM 2004; 18(3): 161-5.
- 37. Erdem H, Avcı A, Pasha A. Toplum kaynaklı üropatojenik Escherichia coli suşlarında antibakteriyel direnç. ANKEM 2004; 18(1): 40-4.
- 38. Bozkurt H, Güdücüoğlu H, Kurtoğlu MG ve ark. Çocuk yaş grubu idrar kültürlerinin değerlendirilmesi. Van Tıp Derg 2004; 11(1): 17-21.
- 39. Bayraktar B, Özcan N, Borahan S, Başarı F, Bulut E. Yatan ve ayaktan hastalardan izole edilen üriner sistem infeksiyonu etkeni gram-negatif çomaklarda antibiyotiklere direnç. ANKEM 2004; 18(3): 137-40.
- 40. Gündüz T, Mumcuoğlu İ. İdrar örneklerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2004; 34(3): 157-61.
- 41. Kibar F, Yaman A, Dündar İH. İdrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2004; 34(3): 162-70.
- 42. Akçam FZ, Kaya O, Gönen İ, Yaylı G. İdrar örneklerinden izole edilen toplum ve hastane kaynaklı Escherichia coli suşlarında antibiyotik direnci. OMÜ Tıp Derg 2004; 21(1): 23-7.
- 43. Sucu N, Boz GA, Bayraktar Ö ve ark. Üropatojen Escherichia coli suşlarının antibiyotik duyarlılıklarının yıllar içerisindeki değişimi. Klimik Derg 2004; 17(2): 128-31.
- 44. Ertuğrul MB, Güleç LA, Akal D ve ark. Üropatojen Escherichia coli suşlarının tedavide sık kullanılan antibiyotiklere duyarlılıkları. Klimik Derg 2004; 17(2): 132-6.
- 45. Afşar İ, Gönül B, Şener AG, Türker M. Escherichia coli’nin klinik izolatlarının fosfomisin trometamol ve diğer antibiyotiklere in-vitro duyarlılığı. ANKEM 2005; 19(2): 77-9.
- 46. Demirtürk N, Demirdal T, Eldemir H, İnce R, Altındiş M. İdrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2005; 35(2): 103-6.
- 47. Dağlar D, Demirbakan H, Yıldırım Ç ve ark. İdrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2005; 35(3): 189-94.
- 48. Arslan H, Azap ÖK, Timurkaynak F. Risk factors for ciprofloxacin resistance among Escherichia coli strains isolated from community-acquired urinary tract infections in Turkey. J Antimicrob Chemother 2005; 56(5): 914-8.
- 49. Yılmaz E, Özakın C, Sınırtaş M, Gedikoğlu S. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Bakteriyoloji laboratuvarı’nda 1999-2002 yılları arasında idrar örneklerinden izole edilen mikroorganizmalar ve antibiyotiklere duyarlılıkları. İnfeksiyon Derg 2005; 19(1): 91-6.
- 50. Pullukçu H, Taşbakan MI, Aydemir Ş ve ark. İdrar kültürlerinden soyutlanan bakteriler ve çeşitli antibiyotiklere in-vitro duyarlılıklarının değerlendirilmesi. ANKEM 2006; 20(1): 26-30.
- 51. Çetin M, Ocak S, Görür S, Avunduk G. Semptomatik üriner sistem infeksiyonlarında üropatojenler ve izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotik duyarlılığı. ANKEM 2006; 20(3):169-72.
- 52. Yurtsever SG, Baran N, Şener AG ve ark. İdrar örneklerinden izole edilen mikroorganizmalar ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Klimik Derg 2006; 19(2): 60-2.
- 53. Çetin H, Öktem F, Örmeci AR, Yorgancıgil B, Yaylı G. Çocukluk çağı idrar yolu enfeksiyonlarında Escherichia coli ve antibiyotik direnci. SDÜ Tıp Fak Derg 2006; 13(2):12-6.
- 54. Çitil BE, Çöplü N, Gözalan A ve ark. Üriner sistem infeksiyonu etkeni olan Enterobacteriaceae türlerinin iki yıllık antibiyotik direnç oranları değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Derg 2006; 7(1): 31-5.
- 55. Küçükbayrak A, Behçet M, Güler S, Özdemir D. Üriner semptomu olan poliklinik hastalarının idrarında üreyen E.coli suşlarının antibiyotik duyarlılığı. Tıp Araştırmaları Derg 2006; 4(1): 18-21.
- 56. Yetkin G, Kuzucu Ç, Çalışkan A. İdrarda üreyen Escherichia coli’lerin geniş spektrumlu beta laktamazlar yönünden irdelenmesi. İnönü Üni Tıp Fak Derg 2006; 13(4): 249-52.
- 57. Yüksel S, Öztürk B, Kavaz A, et al. Antibiotic resistance of urinary tract pathogens and evaluation of empirical treatment in Turkish children with urinary tract infections. Int J Antimicrob Agents 2006; 28(5): 413-6.
- 58. Gazi H, Sürücüoğlu S, Kurutepe S. İdrar kültürlerinden izole edilen gram-negatif bakterilerde antibiyotiklere direnç. ANKEM 2007; 21(1): 19-22.
- 59. Koçoğlu E, Karabay O, İnce NK, Özkardeş F, Yıldırım R. Toplum kaynaklı üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen Escherichia coli suşlarında genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz ve bazı antibiyotiklere direnç sıklığının araştırılması. ANKEM 2007; 21(1): 5-9.
- 60. Göker G, Kaya I, Aydın D, Gürler N. Üriner sistemden izole edilen Escherichia coli, Klebsiella ve Enterokok cinsi bakterilerde fosfomisin duyarlılığının araştırılması. ANKEM 2007; 21(4): 219-22.
- 61. Debeleç B, Çoşar G. Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde üropatojen Escherichia coli kökenlerinin florokinononlara duyarlılığı. İnfeksiyon Derg 2007; 21(1): 15-20.
- 62. Kutlu SS, Kutlu M. Didim’de üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotik duyarlılığı. İnfeksiyon Derg 2007; 21(2): 81-3.
- 63. Yuluğkural Z, Mutlu B. İdrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarınınn kullanılan antibakteriyellere karşı duyarlılıkları. Trakya Üni Tıp Fak Derg 2007; 24(1): 6-11.
- 64. Eroğlu M, Koçoğlu E, Karabay O, Semerciöz A. Toplum kaynaklı erişkin üriner sistem enfeksiyonlarından izole edilen Enterobacteriacea türlerinin bazı antibiyotiklere duyarlılıkları: geriye dönük çalışma. Türk Üroloji Derg 2007; 33(1): 100-3.
- 65. Arca EA, Karabiber N. Üriner sistem Escherichia coli izolatlarının fosfomisin trometamol ve çeşitli antibiyotiklere karşı duyarlılıklarının karşılaştırılması. Mikrobiyol Bul 2007; 41(1): 115-9.
- 66. Kaçmaz B, Aksoy A, Sultan N. İdrar örneklerinden izole edilen Escherichia coli izolatlarında oral antibiyotiklere karşı direncin araştırılması. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Derg 2007; 64(1):11-5.
- 67. Kalem F, Gündem NS, Arslan U, Tuncer İ. İdrar örneklerinden izole edilen Escherichia coli suşlarında antimikrobiyal duyarlılığı. ANKEM 2008; 22(4): 193-7.
- 68. Akyar I. Özel bir hastanede idrar yolu enfeksiyonlarından izole edilen geniş spektrumlu beta-laktamaz üreten Escherichia coli ve Klebsiella spp. suşlarının antibiyotik direnç oranları. Mikrobiyol Bul 2008; 42(4): 713-5.
- 69. Öztürk CE, Kaya AD, Göçmen Ş, Arslan E. Toplum kaynaklı idrar yolu infeksiyonu etkeni olan Escherichia coli izolatlarının fosfomisin ile idrar yolu infeksiyonlarında sık kullanılan antibiyotiklere duyarlılıkları. AN- KEM 2008; 22(2): 81-4.
- 70. Köken G, Aşık G, Çiftci İH ve ark. Toplum kökenli üriner sistem enfeksiyonu etkeni Escherichia coli suşlarında fosfomisin trometamol etkinliği. ANKEM 2008; 22(1): 23-7.
- 71. Alım A, Artan MO. Sağlık ocaklarına başvuran üriner sistem infeksiyonu ön tanılı hastalardan izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotik duyarlılığı. İnfeksiyon Derg 2008; 22(2): 83-5.
- 72. Aydemir C, Aydemir H, Polat R ve ark. Pediyatrik yaş grubunda üriner sistem infeksiyonlarına sebep olan üropatojenlerin dağılımının ve antimikrobiyal dirençlerinin değerlendirilmesi. Klimik Derg 2008; 21(3): 118-21.
- 73. Dündar D, Wilke A, Tamer GS. İdrar yolu infeksiyonu etkenleri ve antimikrobiyal duyarlılıkları. Klimik Derg 2008; 21(1): 7-11.
- 74. Alım A, Artan MO. İdrar örneklerinden izole edilen gram-negatif bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2008; 38(3-4): 122-5.
- 75. Özyurt M, Haznedaroğlu T, Şahiner F ve ark. İstanbul’da bir araştırma hastanesinde 2004-2006 yılları arasında izole edilen toplumdan kazanılmış üropatojen Escherichia coli izolatlarının antibiyotik direnç profilleri. Mikrobiyol Bul 2008; 42(29): 231-43.
- 76. Temiz H, Akkoç H, Gül K. Laboratuvarımızda idrar kültürlerinden izole edilen gram-negatif bakterilerde antibiyotiklere direnç. Dicle Tıp Derg 2008; 35(4): 234-9.
- 77. Gündüz T, Tosun S, Demirel MM, Ertan P. Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik direnci: beş yıllık sonuçlar. Pamukkale Tıp Derg 2008; 1(2):87-90.
- 78. Rad AY, Bilge S, Fidan A. Üriner sistem enfeksiyonlarından izole edilen Escherichia coli suşlarının siproflok- sasin ve diğer antibiyotiklere karşı duyarlılıklarının karşılaştırılması. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Derg 2008; 65(3): 115-9.
- 79. Cebe A, Ayvaz A, Yıldız N, Çetinkaya S. Sivas ilinde çocukluk çağı idrar yolu enfeksiyonlarında idrar kültür sonuçları: İlk tedavi seçimi nasıl olmalıdır? Van Tıp Derg 2008; 15(1): 7-12.
- 80. Öztürk Mİ, Koca O, Kalkan S, Kaya C, Karaman Mİ. Üroloji kliniklerinde görülen patojenlere karşı antimikrobiyal direncin güncel durumu. Türk Üroloji Derg 2008; 34(3): 363-7.
- 81. Pullukçu H, Aydemir Ş, Taşbakan MI, et al. Susceptibility of extended-spectrum beta-lactamase-producing Escherichia coli urine isolates to fosfomycin, ciprofloxacin, amikacin and trimethoprim-sulfamethoxazole. Turk J Med Sci 2008; 38(2): 175-80.
- 82. Uyanık MH, Hancı H, Yazgı H. Üriner sistem infeksiyonlarından soyutlanan toplum kökenli Escherichia coli suşlarına fosfomisin trometamolün ve bazı antibiyotiklerin in-vitro etkinliği. ANKEM 2009; 23(4): 172-6.
- 83. Küçükbasmacı Ö, Çelik N. Çocuk hastaların idrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2009; 39(1-2): 40-3.
- 84. Yetkin G, Kılıç S, Söylemez H, Altunoluk B, Çalışkan A. Altı aylık periyodda üroloji klinik ve polikliniğine üriner enfeksiyon ön tanısıyla başvuran hastaların semptom ve laboratuvar profili yönünden incelenmesi. Aİ- BÜ İzzet Baysal Tıp Derg 2009; 4(2): 11-4.
- 85. Kaşkatepe B, Yıldız S. An investigation on uropathogen Escherichia coli strains with regard to antimicrobial susceptibility and extended spectrum beta-lactamase. FABAD J Pharm Sci 2009; 34(4): 173-7.
- 86. Yılmaz N, Agus N, Yurtsever SG, et al. Prevalence and antimicrobial susceptibility of Escherichia coli in out- patient urinary isolates in Izmir, Turkey. Med Sci Monit 2009; 15(11): 61-5.
- 87. Catal F, Bavbek N, Bayrak O, et al. Antimicrobial resistance patterns of urinary tract pathogens and rationale for empirical therapy in Turkish children for the years 2000-2006. Int Urol Nephrol 2009; 41(4): 953-7.
- 88. Gülşen S, Erhan M. Kadın hastaların idrar kültürlerinden izole edilen mikroorganizmalar ve antibiyotik duyarlılık değişimleri. GÜ Gazi Eğitim Fak Derg 2010; 30(2): 603-14.
- 89. Karlı Ş, Ceran N, Genç İ ve ark. Toplum ve hastane kaynaklı infeksiyonlardan izole edilen GSBL pozitif Escherichia coli suşlarında tigesiklin duyarlılığının araştırılması. ANKEM 2010; 24(4): 209-14.
- 90. Deveci Ö, Yula E, Tekin A. İdrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarında beta-laktamaz sıklığı ve antibiyotik direnci. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Derg 2010; 1(3): 182-6.
- 91. Salduz ZİY, Yiğit Ö. İdrar yolu enfeksiyonlu çocuklardan izole edilen bakterilerin antibiyotik duyarlılıkları. Çocuk Enfeksiyon Derg 2010; 4(4): 138-42.
- 92. Azap ÖK, Arslan H, Şerefhanoğlu K, et al. Risk factor for extended-spectrum β-lactamase positivity in uropathogenic Escherichia coli isolated from community-acquired urinary tract infections. Clin Microbiol Infect 2010; 16(2): 147-51.
- 93. Aydemir G. Bir turizm bölgesinde çocukluk çağı idrar yolu enfeksiyonunu tetikleyen faktörler ve antibiyotik direnci. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2010; 9(4): 349-54.
- 94. Yıldırım M, Şahin İ, Gülcan A, et al. Antimicrobial susceptibility and uropathogens isolated from children and adults with community-acquired urinary tract infections. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2010; 30(2): 533-8.
- 95. Senel S, Karacan C, Erkek N, Gol N. A single-center experience of antimicrobial resistance patterns in pe- diatric urinary tract infection. Med Princ Pract 2010; 19(5): 359-63.
- 96. Mengeloğlu FZ, Demircan F, Oduncu MK. İdrar kültürlerinden soyutlanan Escherichia coli izolatlarının fos- fomisine karşı in-vitro duyarlılıklarının değerlendirilmesi. ANKEM 2011;25(2): 99-102.
- 97. Bayram Y, Eren H, Berktaş M. İdrar örneklerinden izole edilen bakteriyel patojenlerin dağılımı ve GSBL pozitif ve negatif Escherichia coli suşlarının fosfomisin ve diğer antimikrobiyallere duyarlılık paterni. ANKEM 2011; 25(4): 232-6.
- 98. Şanlı KZ, Türel Ö, Hatipoğlu N, Yılmaz A, Şiraneci R. Çocuk idrar örneklerinden izole edilen gram negatif bakteriler ve antibiyotik duyarlılıkları. Jinekoloji Obstetrik Pediatri ve Pediatrik Cerrahi Derg 2011; 3(1): 27- 34.
- 99. Ağca H. İdrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Kocatepe Tıp Derg 2011; 12(2): 95-100.
- 100. Geçit İ, Benli E, Karakoç S, Şahin MA, Hoto D. Bölgemizde üriner enfeksiyona yol açan patojenlere karşı gelişen antimikrobiyal direncin değerlendirilmesi. Tıp Araştırmaları Derg 2011; 9(2): 115-9.
- 101. Aral M, Kireçci E, Doğan SŞ. İdrar örneklerinden izole edilen gram negatif bakteriler ve antibiyotiklere direnç oranlarının retrospektif olarak değerlendirilmesi. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2011; 41(4): 139-42.
- 102. Ipek IO, Bozaykut A, Arman DC, Sezer RG. Antimicrobial resistance patterns of uropathogens among children in İstanbul, Turkey. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2011; 42(2): 355-62.
- 103. Güner ŞN, Göktürk B, Bayrakçı US, Baskın E. Çocuklarda idrar örneklerinden saptanan toplum kaynaklı gram negatif mikroorganizmaların dağılımı ve 2003-2010 yılları arasında antibiyotik direncindeki artışın değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi 2012; 47(2): 107-13.
- 104. Tekin A, Deveci Ö, Dal T ve ark. Üropatojen Escherichia coli izolatlarına fosfomisin ve bazı antibiyotiklerin in vitro etkinliği. ANKEM 2012; 26(2): 61-8.
- 105. Gülcan A, Aslantürk A, Gülcan E. İdrar kültürlerinden izole edilen mikroorganizmalar ve in vitro antibiyotik duyarlılık durumları. Abant Tıp Derg 2012; 1(3): 61-7.
- 106. Taşbakan MI, Pullukçu H, Sipahi OR, et al. A pooled analysis of the resistance patterns of Escherichia coli strains isolated from urine cultures in Turkey: a comparison of periods 1997-2001 and 2002-2007. Turk J Med Sci 2011; 41(3): 557-64.
APA | AYKAN Ş, ÇİFTCİ İ (2013). Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. , 603 - 618. |
Chicago | AYKAN ŞADİYE BERNA,ÇİFTCİ İHSAN HAKKI Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. (2013): 603 - 618. |
MLA | AYKAN ŞADİYE BERNA,ÇİFTCİ İHSAN HAKKI Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. , 2013, ss.603 - 618. |
AMA | AYKAN Ş,ÇİFTCİ İ Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. . 2013; 603 - 618. |
Vancouver | AYKAN Ş,ÇİFTCİ İ Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. . 2013; 603 - 618. |
IEEE | AYKAN Ş,ÇİFTCİ İ "Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz." , ss.603 - 618, 2013. |
ISNAD | AYKAN, ŞADİYE BERNA - ÇİFTCİ, İHSAN HAKKI. "Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz". (2013), 603-618. |
APA | AYKAN Ş, ÇİFTCİ İ (2013). Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. Mikrobiyoloji Bülteni, 47(4), 603 - 618. |
Chicago | AYKAN ŞADİYE BERNA,ÇİFTCİ İHSAN HAKKI Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. Mikrobiyoloji Bülteni 47, no.4 (2013): 603 - 618. |
MLA | AYKAN ŞADİYE BERNA,ÇİFTCİ İHSAN HAKKI Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. Mikrobiyoloji Bülteni, vol.47, no.4, 2013, ss.603 - 618. |
AMA | AYKAN Ş,ÇİFTCİ İ Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. Mikrobiyoloji Bülteni. 2013; 47(4): 603 - 618. |
Vancouver | AYKAN Ş,ÇİFTCİ İ Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz. Mikrobiyoloji Bülteni. 2013; 47(4): 603 - 618. |
IEEE | AYKAN Ş,ÇİFTCİ İ "Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz." Mikrobiyoloji Bülteni, 47, ss.603 - 618, 2013. |
ISNAD | AYKAN, ŞADİYE BERNA - ÇİFTCİ, İHSAN HAKKI. "Türkiye’de idrar kültürlerinden izole edilen Escherichia coli suşlarının antibiyotiklere direnç durumu: Bir meta-analiz". Mikrobiyoloji Bülteni 47/4 (2013), 603-618. |