Türk gıda mevzuatında risk analizi

Ayaz, Naim Deniz; DOĞRU KASIMOĞLU, Aylin; ÇOPUROĞLU, Gizem

Türk gıda mevzuatında risk analizi

Gizem ÇOPUROĞLU, (Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Aylin DOĞRU KASIMOĞLU, (Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Naim Deniz AYAZ (Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi

9 0

Yıl: 2015 Cilt: 26 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 23 - 28 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk gıda mevzuatında risk analizi

Öz:

Avrupada yaşanan bazı önemli gıda krizleri, Avrupa Birliğini mevzuatında gıda güvenliği konusunda bir takım köklü düzenlemeler yapmaya itmiştir. Türkiyenin Avrupa Birliği (AB)ne uyum süreci kapsamında Türk Gıda Mevzuatı yeniden düzenlenmiş olup, bu sürecin bir getirisi olarak 2010 yılında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu yürürlüğe girmiştir. 5996 sayılı Kanun, pek çok yeni kavramla birlikte risk analizini de mevzuatımıza kazandırmıştır. Risk analizi; risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi olmak üzere birbirleriyle bağlantılı üç bileşenden oluşan bir süreçtir. Bu süreç, gıda ve yem güvenilirliğinin sağlanması, tüketici sağlığı, hayvan sağlığı ve refahı ile bitki sağlığı konularında bilimsel esaslara dayanmakta ve gıda güvenliği politikasının temel bileşenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Bu makalede, AB ve Türk Gıda Mevzuatının gelişim süreci, gıda güvenilirliği için risk analizi yaklaşımı ve risk analizi süreci ile ilgili bilgiler derlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Risk analysis in Turkish food legislation

Öz:

European Union (EU) was forced to make some fundamental regulations on food safety legislation due to some major food crisis in Europe. Within the scope of Turkey s EU accession process, Turkish food legislation was rearranged and Law no. 5996 on Veterinary Services, Plant Health, Food and Feed Law came into force in 2010. With this law, risk analysis was brought into Turkish food legislation along with a lot of new subjects. Risk analysis is a process harboring three interconnected components; risk assessment, risk management and risk communication. This process is based on scientific principles to ensure food and feed safety, consumer health, animal health and welfare, and plant health issues, being some of the main components of the food safety policy. In this review, the development of European Union and Turkish Food Legislations, risk analysis approach to food safety and risk analysis process have been compiled.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Anonim, (2004). Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değerlendirilerek Kabulü Hakkında Kanun. T.C. Resmi Gazete, 27 Mayıs 2004, Kanun no: 5179.
2. Anonim, (2009). AB gıda güvenliği anlayışı ve Türkiyede gıda güvenliği. Avrupa İşletmeler Ağı, İstanbul.
3. Anonim, (2010). Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu. T.C. Resmi Gazete, 13 Haziran 2010, Kanun no: 5996.
4. Anonim, (2011a). Türkiye-AB ilişkilerinin tarihçesi. Erişim adresi: http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=111&l=1, Erişim tarihi: 27.08.2014.
5. Anonim, (2011b). Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. T.C Resmi Gazete, 8 Haziran 2011, Kanun no: 639.
6. Anonim, (2012a). Gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağ- lığı politikası faslı. Erişim adresi: http://www.ab.gov.tr/files/Bas%C4%B1nMusavirlik/haberler/gida guvenligi.pdf, Erişim tarihi: 24.09.2014.
7. Anonim, (2012b). Katılım sürecinde müzakere fasılları. Erişim adresi: http://www.ab.gov.tr/files/rehber/07_rehber. pdf, Erişim tarihi: 30.09.2014.
8. Anonim, (2012c). Foodborne diseases active surveillance network (FoodNet). Erişim adresi: http://www.cdc.gov/foodnet/studies/index.html, Erişim tarihi: 16.09.2014.
9. Anonim, (2013). Katılım müzakereleri. Erişim adresi: http:// www.abgs.gov.tr/index.php?p=37&l=1, Erişim tarihi: 28.11.2014.
10. Anonim, (2014a). T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı risk değerlendirme hizmetleri. Erişim adresi: http://www.tarim.gov.tr/Konular/Risk-DegerlendirmeHizmetleri, Erişim tarihi: 12.08.2014.
11. Anonim, (2014b). Risk iletişimi. Erişim adresi: http://tarim. gov.tr/GKGM/Belgeler/Risk Değerlendirme Hizmetleri/ Risk İletişimi.pdf, Erişim tarihi: 30.11.2014.
12. Anonim, (2014c). Foodborne diseases active surveillance network (FoodNet). Erişim adresi: http://www.cdc.gov/foodnet/data/reports.html, Erişim tarihi: 16.09.2014.
13. Anonim, (2014d). Australias food safety information portal-Risk Ranger. Erişim adresi: http://www.foodsafetycentre.com.au/riskranger.php, Erişim tarihi: 16.09.2014.
14. Ayyub BM, (2014). Risk analysis in engineering and economics, Second edition. New York: CRC Press.
15. Buzbaş N, (2010). Türkiye ve ABde gıda güvenliği: ortaklığın sinerjisi. 28. Türkiye-AB Karma İstişare Komitesi Toplantısı, Eylül, 13-14, Edinburg, İskoçya.
16. Calabrese EJ, (2010). Hormesis is central to toxicology, pharmacology and risk assessment. Hum Exp Toxicol. 29, 249-261.
17. EFSA, (2012). Technical report-Implemented activities under the EFSA Pre-accession Programme-Reporting period from April 2009 until June 2012. Parma, Italy, 342.
18. EPA/USDA/FSIS, (2012). Microbial risk assessment guideline-Pathogenic microorganisms with focus on food and water. EPA/100/J-12/00, USDA/FSIS/2012-001.
19. Erol İ, (2007). Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi. Ankara: Pozitif Matbaacılık, p. 362-363.
20. European Commission, (1997). Commission Green PaperThe General Principles of Food Law in the European Union. Brussels, COM, 176.
21. European Commission, (1999). White Paper on food safety. Brussels, COM, 719.
22. European Commission, (2006). Commission staff working document-Turkey 2006 progress report. Brussels, COM, 649.
23. FAO/WHO, (1997). Risk management and food safety-Report of a Joint FAO/WHO Consultation. Food and Nutrition Paper No. 65.
24. FAO/WHO, (1999). The application of risk communication to food standards and safety matters-Report of a Joint FAO/WHO Expert Consultation. Food and Nutrition Paper No. 70.
25. FAO/WHO, (2001). Codex Alimentarius CommissionProcedural manual. Twelfth edition. Italy, p. 43-44.
26. FAO/WHO, (2002). Principles and guidelines for incorporating microbiological risk assessment in the development of food safety standards, guidelines and related texts. Report of a Joint FAO/WHO Consultation.
27. FAO/WHO, (2005). Food safety risk analysis part I: An overview and framework manual. Provisional Edition. Rome, Italy.
28. FAO/WHO, (2006). Food safety risk analysis-A guide for national food safety authorities. FAO Food and Nutrition Paper. Rome, 87.
29. FAO/WHO, (2008). Exposure assessment of microbiological hazards in food: Guidelines. Microbiological Risk Assessment Series 7.
30. FAO/WHO, (2009). Risk characterization of microbiological hazards in food: Guidelines. Microbiological Risk Assessment Series 17.
31. Finardi C, Pellegrini G, Rowe G, (2012). Food safety issues: from enlightened elitism towards deliberative democracy? An overview of EFSAs public consultation instrument. Food Policy. 37, 427-438.
32. Food Safety Research Consortium, (2004). Constructing the analytical tools for a systems and risk-based approach to food safety-Initial framework paper for the FSRC project on prioritizing opportunities to reduce foodborne disease. Discussion Draft. Erişim adresi: http://www.card.iastate. edu/food_safety/papers/fsrc_framework_paper.pdf, Erişim tarihi: 20.09.2014.
33. Giray H, Soysal A, (2007). Türkiyede gıda güvenliği ve mevzuatı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (6): 485-490.
34. Gültekin E, (2005). Avrupa Birliği gıda politikasındaki gelişmeler ve Türkiye. AB Uzmanlık Tezi, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Topluluğu Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, Ankara.
35. Kilit G, (2013). Avrupa Birliği ve Türkiyede gıda güvenliği ve son gelişmeler. İktisadi Kalkınma Vakfı Değerlendirme Notu. Erişim adresi: http://ikv.org.tr/images/upload/data/ files/gida_guvenligi_degerlendirme_notu_72.pdf, Erişim tarihi: 27.10.2014
36. Radu LD, (2009). Qualitative, semi-quantitative and, quantitative methods for risk assessment: case of the financial audit. Annals of the Alexandru Ioan Cuza University. 56, 643-657.
37. Türker S, (2012). Türkiyede gıda güvenliği ve gıda mevzuatının gelişim süreci. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü. 21, 34-37.

APA	ÇOPUROĞLU G, DOĞRU KASIMOĞLU A, Ayaz N (2015). Türk gıda mevzuatında risk analizi. , 23 - 28.
Chicago	ÇOPUROĞLU Gizem,DOĞRU KASIMOĞLU Aylin,Ayaz Naim Deniz Türk gıda mevzuatında risk analizi. (2015): 23 - 28.
MLA	ÇOPUROĞLU Gizem,DOĞRU KASIMOĞLU Aylin,Ayaz Naim Deniz Türk gıda mevzuatında risk analizi. , 2015, ss.23 - 28.
AMA	ÇOPUROĞLU G,DOĞRU KASIMOĞLU A,Ayaz N Türk gıda mevzuatında risk analizi. . 2015; 23 - 28.
Vancouver	ÇOPUROĞLU G,DOĞRU KASIMOĞLU A,Ayaz N Türk gıda mevzuatında risk analizi. . 2015; 23 - 28.
IEEE	ÇOPUROĞLU G,DOĞRU KASIMOĞLU A,Ayaz N "Türk gıda mevzuatında risk analizi." , ss.23 - 28, 2015.
ISNAD	ÇOPUROĞLU, Gizem vd. "Türk gıda mevzuatında risk analizi". (2015), 23-28.

APA	ÇOPUROĞLU G, DOĞRU KASIMOĞLU A, Ayaz N (2015). Türk gıda mevzuatında risk analizi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, 26(1), 23 - 28.
Chicago	ÇOPUROĞLU Gizem,DOĞRU KASIMOĞLU Aylin,Ayaz Naim Deniz Türk gıda mevzuatında risk analizi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi 26, no.1 (2015): 23 - 28.
MLA	ÇOPUROĞLU Gizem,DOĞRU KASIMOĞLU Aylin,Ayaz Naim Deniz Türk gıda mevzuatında risk analizi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, vol.26, no.1, 2015, ss.23 - 28.
AMA	ÇOPUROĞLU G,DOĞRU KASIMOĞLU A,Ayaz N Türk gıda mevzuatında risk analizi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi. 2015; 26(1): 23 - 28.
Vancouver	ÇOPUROĞLU G,DOĞRU KASIMOĞLU A,Ayaz N Türk gıda mevzuatında risk analizi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi. 2015; 26(1): 23 - 28.
IEEE	ÇOPUROĞLU G,DOĞRU KASIMOĞLU A,Ayaz N "Türk gıda mevzuatında risk analizi." Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi, 26, ss.23 - 28, 2015.
ISNAD	ÇOPUROĞLU, Gizem vd. "Türk gıda mevzuatında risk analizi". Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi 26/1 (2015), 23-28.