Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 118 Sayfa Aralığı: 271 - 296 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi

Öz:
Miras bırakanın ölümü ile mirasçılara kalan borç ve ala- cakların kabulü veya miras bırakanın tüm haklarının, alacak ve borç- larının kendiliğinden mirasçıya geçmesi, miras bırakanın borçlarının mal varlığından fazla olması durumunda mirasçılar nezdinde olumlu sonuç doğurmayabilir. Bu gibi durumlarda, mirasçının mirası reddet- me hakkı bulunmakta olup, buna “reddi miras”, “mirasın reddi” veya “mirasın kabul edilmemesi” denilmektedir. Bu çalışmada, bir mükel- lef hakkı olarak mirasın reddi konusu mevcut çalışmalar, anayasa ve ilgili Yargıtay kararları çerçevesinde, temel olarak medeni hukuk ve vergi hukuku odaklı araştırılmıştır. Medeni hukukta mirasın reddi hakkı, mirasçılara, gerçek (hakiki) ret ve hükmi (hükmen) ret olmak üzere iki şekilde tanınmıştır. Vergi hukukuna göre de “reddi miras” mirasçılar açısından aynı zamanda bir mükellef hakkıdır. Hukuki ve ekonomik durumunu daha kötü hale getirebilecek, vergisel yükü ge- tirisinden daha fazla olan bir mirası kabul etmemek, vergi hukuku bakımından vergi yükümlüsüne tanınmış yasal bir hak olup, hemen hemen tüm vergi mükellefi mirasçılar tarafından tercih edilen man- tıklı bir seçimdir. Çalışmanın son bölümünde, mirasın reddine ilişkin hükümlerin kanunda yeterince açık olmamasından hareketle, ileride ilgili kanun maddelerinde yapılacak düzenlemelerde dikkate alınma- sında yarar olacağı düşünülen öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Disclaimer of inheritance as a taxpayer's right

Öz:
It may not always lead to positive results that all the rights, receivables and payables of testator -upon his/her death- au- tomatically pass to heir in case that the liabilities of testator were over his/her own assets. In such cases, heir has the right of refusing the inheritance which is called as “refusal of inheritance” or “disc- laimer of inheritance”,. In this study, disclaimer of inheritance as a taxpayer’s right has been analyzed, mainly with the focus on civil law and tax law, in light of the literature, the constitution and the re- lated supreme court desicions, The right of disclaimer of inheritance in civil law has been recognized in two types as “virtual disclaimer” and “judicial disclaimer”. Disclaimer of inheritance is also recogni- zed as a taxpayer’s right in tax law..It is a logical choice preferred by almost all heirs, who are also taxpayer, to refuse an inheritance, which could make the heirs’ legal and economic situation worse, and of which tax burden were more than gainings. In the last chap- ter, we have offerred some recommendations which can be taken into account in future legal arrangements to be made in the related articles of laws, since the provisions with regard to the disclaimer of inheritance is not clear enough in the existing law.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu, 1960.
  • 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu, 1961.
  • 818 Sayılı Borçlar Kanunu, 1926.
  • 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, 1984.
  • 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, 1953.
  • 7338 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu, 1959.
  • Aslan Memduh, Mirasçıların Vergi Borçlarından Sorumluluğu. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Vergi Hukuku Özel Sayısı, 17(3-4), 2011.
  • Aslanpınar Y.Burak, “Mirasin Gerçek Reddi ve Hükmen (Hükmi) Redd”, Yaklaşım Dergisi, (198), 2009, 272–275.
  • Başara İzzet, “Mirasın Reddi”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, 2011.
  • Berki Şakir, “Türk Medeni Hukukunda Halefiyet Surediyle Mirasçılık”, Ankara Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27(3-4), 1970, 129–157.
  • Berki Şakir, “Türk Medeni Kanununda Miras Hukukunun Esasları (III)”, Ankara Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 33(1-4), 1976, 125–138.
  • Berki Şakir, “Eski ve Yeni Medeni Hukukumuzda Miras Sistemleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 37(1-4), 1980, 223–237.
  • Çetin Güneş, Ramazan Gökbunar, “Mükellef Haklarına Vergi Dairesi Çalışanlarının Bakışı”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17(1), 2010. 23–46.
  • Dinçer Seher Serap, “Mirastan Feragat Sözleşmesi ve Hukuki Sonuçları”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Galatasaray Üniversitesi, 2009.
  • Dural Mustafa, Öz Turgut, Türk Özel Hukuku Cilt IV: Miras Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2013.
  • Egeli Haluk- Dağ Mehmet, “Türk Vergi Hukuku Açısından Mükellef Haklarının De- ğerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık (163), 2012. 130–146.
  • Er Selami, “Mükellef Hakları ve Kamuda Faiz Uygulamaları”, Sayıştay Dergisi, (81), 2011, 3–32.
  • Erol Ahmet, Vergi İncelemesi & Mükellef Hakları, İSMMMO Yayınları, 133. Tor Ofset, İstanbul, 2010.
  • Erol Ahmet, Nergiz Elmas, “Mükellef Hakkı Olarak Reddi Miras” Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Nisan (124), 2014, 11–20.
  • Gerçek Adnan, Vergilemede Mükellef Hakları ve Türkiyedeki Durumun İncelenme- si. Vergi Dünyası, Şubat (209), 2006, 121–149.
  • Gınalı Ayşe, “Mükellefin Ölümü Halinde Mirasçıların Sorumluluğu”, Mali Çözüm Dergisi, Ocak-Şubat, 2011, 231–238.
  • Gökbe, Doğan, “Mükellef Hakları”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Anadolu Üniver- sitesi, 2000.
  • Hatemi, Hüseyin, Miras Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2014.
  • Helvacı İlhan, Eski Medeni Kanunumuzla Karşılaştırmalı Olarak Türk Medeni Ka- nununa Göre Mirasın Reddi, Filiz Kitabevi, İstanbul. 2002.
  • Helvacı İlhan, Borçlar Hukuku, Miras Hukuku ve Eşya Hukukuna İlişkin Hukuki Mütalaalar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2010.
  • Heper Fethi, Dönmez Recai, Vergi Hukuku, (4.Baskı), TC. Anadolu Üniversitesi Yayın No: 1536, Açıköğredim Fakültesi Yayın No: 817, 123–127, Eskişehir, 2006.
  • Horozoğlu Orçun, “Mirasın Hükmen Reddi ve Sonuçları”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, 2010.
  • İVDB, “6183 Sayılı Kanun ile İlgili Olarak Uygulama Birliğinin Sağlanması Amacıyla Daha Önce Yapılan Tamimlerin Güncellenmesi ve Birleştirilmesi”, İstanbul Ver- gi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Tahsilat Grup Müdürlüğü, İstanbul, 2013.
  • İnan Alper, “Türkiye’de Vergilerin Meşruiyetinin Sağlanmasında Mükellef Hakları- nın Önemi ve Anayasal Dayanaklarının Belirlenmesi” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, 2008.
  • Kıylık Mustafa Harun, “İslam Miras Hukukunda Kırk Hal ve İslam Miras Huku- ku ile Medeni Kanunda Mirasın Mukayesesi”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi, 2006.
  • Korkusuz Mehmet, “Ölüm Olayının Vergi Hukuku Açısından Sonuçları”, Mali Çözüm Dergisi, (24), 23–32, 1993.
  • Koşar Neslihan, “Avrupa Birliği’nde Mükellef Hakları ve Türkiye’de Mükellefin Durumu” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, 2007.
  • OECD, Taxpayers’ Rights and Obligations – Practice Note, OECD Committee of Fiscal Affairs Forum on Tax Administration, Paris, 2003.
  • Özbek Aziz, “Servet Vergilerinde Reform İhtiyacı-I: Veraset ve İntikal Vergisi”, Vergi Sorunları Dergisi, Nisan (37), 2014, 96–113.
  • Petek Hasan, “Mirasın Hükmen Reddi”, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, III(Özel Sayı), 2191–2235, 2013.
  • Sezen Cehdi Cihan, “Türk Miras Hukukunda Mirastan Çıkarma”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, 2008.
  • Soygüt Mualla Buket, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Mahkemesi Kararlarında Mükellefin Suç ve Cezalara İlişkin Hakları”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 2006, 253–265.
  • Şenocak Zarife, “Yargıtay’ın Verdiği Bir Karar Dolayısıyla” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 45(1-4), 1996, 449–451.
  • Şenyüz Doğan, “Mirasçılık Hakkı, Mirasın Reddi, Verasetin İlâmı Alınması ve Varis- lerin Sahip Olabileceği Haklar”, Yaklaşım Dergisi, 11(127), 2003a, 21–25.
  • Şenyüz Doğan, “Mirasın Reddi ve Emekli Aylığı”, Yaklaşım Dergisi, 11(131), 2003b, 28–31.
  • Tanrıverdi Ali Deniz, “Türk Medeni Hukukunda Mirasçılıktan Çıkarma”, (Yayınlan- mamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, 2008.
  • TBMM, 1982 Anayasası, 2011.
  • TDK BTS, Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlük, 2014.
  • TMK, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, 2001.
  • Ufuk Mehmet Tahir, “Vergi Hukukunda Mirasçıların Sorumluluğu”, Vergi Dünyası, Mart (235), 2001.
  • Yıldırım Abdülkerim, Türk Hukukunda Ölüme Bağlı Tasarruflarda Şart ve Mükelle- fiyetler, Turhan Kitabevi, Ankara, 2004.
  • Yiğit Şakar Ayşe, “İş Güvencesi (İşe Başlatmama) Tazminatından Gelir Vergisi Ke- sintisi Yapılması Durumunda İşverenin Düzeltme Talep Etme Nakkı”, Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık (161), 2011, 133–147.
  • Yücedoğru Recep, “Mükellef Hakları”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marma- ra Üniversitesi, 2007.
APA EROL A, CİNGÖZ D (2015). Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. , 271 - 296.
Chicago EROL Ahmet,CİNGÖZ Dilek Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. (2015): 271 - 296.
MLA EROL Ahmet,CİNGÖZ Dilek Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. , 2015, ss.271 - 296.
AMA EROL A,CİNGÖZ D Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. . 2015; 271 - 296.
Vancouver EROL A,CİNGÖZ D Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. . 2015; 271 - 296.
IEEE EROL A,CİNGÖZ D "Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi." , ss.271 - 296, 2015.
ISNAD EROL, Ahmet - CİNGÖZ, Dilek. "Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi". (2015), 271-296.
APA EROL A, CİNGÖZ D (2015). Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(118), 271 - 296.
Chicago EROL Ahmet,CİNGÖZ Dilek Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 0, no.118 (2015): 271 - 296.
MLA EROL Ahmet,CİNGÖZ Dilek Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.0, no.118, 2015, ss.271 - 296.
AMA EROL A,CİNGÖZ D Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2015; 0(118): 271 - 296.
Vancouver EROL A,CİNGÖZ D Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2015; 0(118): 271 - 296.
IEEE EROL A,CİNGÖZ D "Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0, ss.271 - 296, 2015.
ISNAD EROL, Ahmet - CİNGÖZ, Dilek. "Bir mükellef hakkı olarak mirasın reddi". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 118 (2015), 271-296.