Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi

OZBEYAZ, CEYHAN; KÖSEMAN, ABDURRAHMAN

Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi

Abdurrahman KÖSEMAN, (İnönü Üniversitesi, Akçadağ Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü, Malatya, Türkiye)

Ceyhan ÖZBEYAZ (Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi

4 0

Yıl: 2015 Cilt: 55 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 23 - 30 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi

Öz:

Özet: Bu araştırma Türkiyeye ithal edilmiş olan Macar ırkı atların morfolojik yapıları ile kan grup ve serum protein polimorfizminin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Macar atlarında ortalama cidago yüksekliği 161-163 cm, beden uzunluğu 163-166 cm, incik çevresi 17.6-18.4 cm olarak bulunmuştur. Macar atlarının iskelet ve kas yapısının güç- lü olduğu gözlenmiş, beden bölümlerinin birbiriyle uyum içerisinde bulunduğu tespit edilmiştir. Macar atlarında kan grupları A, D, P, Q ve U sistemlerinde lokalize olmuş ve 16 farklı fenotip saptanmıştır. İncelenen tüm protein sistemleri polimorfik bulunmuş olup nişasta jel elektroforezi ile görüntülenen Albumin (Al) lokusunda üç fenotip (Al FS, SS, FS), poliakrilamid jel elektroforezi ile ortaya konan Esteraz (Es) lokusunda dört fenotip (II, IS, FF, FI), Vit-D bağlayıcı pro- tein olan Gc protein sisteminde iki fenotip (FF, FS), A1B-glikoprotein (Xk) sisteminde iki fenotip (KK, KS), Transferrin (Tf) sisteminde ise on beş fenotip tespit edilmiştir. AlF,S, EsF,I,S, GcF,S, XkK,S, TfD,H,H2,F1,F2,O,R allel frekansları sırasıyla 0.32 ve 0.68; 0.06, 0.88 ve 0.06; 0.97 ve 0.03; 0.98 ve 0.02; 0.28, 0.17, 0.05, 0.12, 0.22, 0.10 ve 0.12 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre Macar atlarının, kanını taşıdığı Arap ve İngiliz atları başta olmak üzere Holstein, Hanover gibi atların üstün morfolojik özelliklerini bünyesinde bulundurduğu söylenebilir. Kan grubu ve serum proteinleri bakı- mından da genetik olarak çeşitlilik gösterdikleri sonucuna varılmıştır. Macar atlarında vücut yapısının güçlü ve sağlam olması polisiye amaçlı kullanılabileceklerini ve gelecekteki üretim programlarında yer alabileceklerini göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Some morphological traits, blood groups and protein polymorphism in Hungarian horses

Öz:

Abstract: This study was conducted to determine some morphologic traits, blood groups and serum protein polymor- phism of horses imported from Hungary to Turkey. Wither height, body length and cannon bone circumferences of Hungarian horses was found as 161-163, 163-166 and 17.6-18.4 cm, respectively. It was found out that the Hungarian horses had a strong skeletal and muscle structure. The blood groups of horses were determined by hemolysis technique and they were localized in A, D, P, Q and U systems and had 16 different phenotypes. Albumin structures found out in starch gel elektroforesis occured in 3 phenotypes (Al FS, SS, FS), that were determined by AlF,S alleles. In the study, 4 phenotypes (II, IS, FF, FI) in Esterase loci, 2 phenotypes (FF, FS) in Gc loci, 2 phenotypes (KK, KS) in Xk loci and 15 phenotypes in transferrin loci were determined by polyacrilamid gel elektroforesis. AlF,S, EsF,I,S, GcF,S, XkK,S, TfD,H,H2,F1,F2,O,R allelle frequencies were calculated as 0.32 and 0.68; 0.06, 0.88 and 0.06; 0.97 and 0.03; 0.98 and 0.02; 0.28, 0.17, 0.05, 0.12, 0.22, 0.10 and 0.12 respectively. As a result, it was found out that the Hungarian horses had the important morphologic characteristics of the horses like Arabian, Troughbred, Holstein and Hanover. Hungarian horses also resemble to these horses with their blood groups and serum proteins. Hungarian horses are available to be police horses because of having a huge and strong body structure. Therefore, Hungarian horses can be used in the production programs that will be done in the future.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Akçapınar H, Özbeyaz C (1999): Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri, 1. Baskı, ISBN: 975-96978-0-7, Kariyer Matbaacılık Ltd Şti. Ankara,Türkiye. 2. Akyüz B, Ertuğrul O, Koban E (2009): Blood protein poly- morphism of horse types being bred by public at villages in three different regions of Turkey. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 15(6): 913-918. 3. Alpan O, Ertuğrul O (1991): Kan grupları ve hayvan ısla- hında kullanımı. Lalahan Zootekni Hay Araşt Derg, 31(1- 2): 111-122. 4. Andrews AT (1986): Elektrophorezis theory techniques and biochemical and clinical applications. 2nd Ed. Oxford: Food Research Institute s: 178-179. 5. Arda M, Minbay A, Aydın N, Akın Ö, İzgür M, Diker S (1994): İmmunoloji, Medisan Yayınevi, s: 347-352. 6. Arıtürk E (1956): Türkiye Atçılığının Bugünkü Durumu, Meseleleri ve Yerli Atlarımızın Morfolojik Vasıfları Üstünde Araştırmalar, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Ankara. 7. Arpacık R (1994): At Yetiştiriciliği, Şahin Matbaası, ISBN: 975-95817-0-1, Ankara, Türkiye. 8. Batu S (1938). Türk Atları ve At Yetiştirme Bilgisi, Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü, Ders Kitabı, Sayı: 3. 9. Bayram D, Öztürk Y, Küçük M (2005): Van yöresinde ye- tiştirilen atlarda fenotipik özellikler, YYÜ Vet Fak Derg, 16 (1), 85-88. 10. Bonnie L, Hendricks S (1995): International Encylopedia of Horse Breeds. University of Oklohama Press, Norman and London. 11. Bowling AT, Clark RJ (1985): Blood group and protein polimorphism gene frequencies for seven breeds of horses in the United States. Animal Blood Groups and Biochem Genet, 16: 93-108. 12. Bowling AT, Ryder OR (1987): Genetic studies of blood marker in Przewalskis horses. Journal of Heredity, 78: 75- 80. 13. Bowling AT, Williams, MS (1985): Expansion of the blood group system of the horses. Animal Blood Groups and Biochem Genet, 16: 145-148. 14. Çağlayan T, İnal S, Garip M, Coşkun B, İnal F, Günlü A, Güleç E (2010): The determination of situation and breed characteristics of Turkish Rahvan horse in Turkey, Journal of Animal and Veterinary Advances, 9 (4): 674-680. 15. Demirtel E (1975): Karacabey harasında yetiştirilen Haflinger ve yarımkan Haflinger atların gelişme, beden yapıları ve çeşitli verim özellikleri. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 39. 16. Doğrul F (1972): Evcil hayvanlarda kan grupları ve bun- ların pratik alandaki faydaları. Türk Veteriner Hekimliği Derneği Dergisi, 42: 26-29. 17. Doğrul F (1995a): Kan grubu ve elektroforetik çalışmalar. Seminer, Etlik Veteriner ve Kontrol Araştırma Enstitüsü, Ankara. 18. Doğrul F (1995b): Hayvanlarda kan grupları. Seminer, Etlik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü, Ankara. 19. Doğrul F, Schmid DO (1982): Atlarda kan grubu araş- tırmaları, amacı, olanakları ve sınırı. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Enstitüsü Dergisi, 5: 4-5. 20. Ertuğrul O (1987): Kan grubu ve uygulamadaki yeri. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Zootekni ABD, Seminer, Ankara. 21. Hames BD, Rickwood D (1990): Gel elektrophoresis of proteins: A practical approach, p: 1-303. IRL Press, New York. 22. Jiskrova I, Glasnak V, Misar (2002): The use of blood preotein polymorphism for determining the genetic dis- tance between the Moravian warm-blooded and Trakehner horses. Czech J Anim Sci, 47 (3): 98-105. 23. Kelly L, Postiglioni A, DeAndres DF, Vega-Pla JL, Gagliardi R, Biagetti R, Franco J (2002): Genetic char- acterisation of the Uruguayan Creole horse and analysis of relationships among horse breeds. Research in Veterinary Science, 72: 69-72. 24. Kırmızıbayrak T, Aksoy AR, Tilki M, Saatçi M (2004): Kars yöresi Türk yerli atlarının morfolojik özelliklerinin in- celenmesi, Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 10 (1): 69-72. 25. McDermid EM, Agor NS, Chai CK (1975): Electrophoretic variation of red cell enzyme systems in farm animals. Animal Blood Groups Biochem Genet, 6: 127-174. 26. Nunes RL, Oliveira DAA, Coelho EGA (1997): Polymorphism of serum proteins in Campolina horses. Anim Reprod, 2 (1): 60-62. 27. Ouragh L, Meriaux JC, Braun JB (1994): Genetic blood marker in Arabian, Barb and Arab-Barb horses in Morocco. Animal Genetics, 25: 45-47. 28. Oytun E (1943): At Eşkali. Jandarma Genel Komutanlığı Matbaası, Ankara. 29. Özbeyaz C (1987): Serum protein polimorfizmi. Doktora Semineri, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 30. Özbeyaz C (1990): Türkiyede Esmer ve Holştayn sığır ırklarında protein polimorfizmi ve ebeveyn kontrolündeki önemi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 31. Özbeyaz C, Alpan O, Doğrul F, Ertuğrul O, Sönmez C (1993): Tek tırnaklılarda bazı polimorfik sistemlerin kalı- tımı. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 40: 132-142. 32. Özbeyaz C, Akçapınar H, Yıldız MA, Yüceer B, Yaralı C (2013): Türkiyede Rahvan Koşan Atlar Arasındaki Fenotipik ve Genetik Çeşitlilik, TÜBİTAK, Proje No: 110O824, Sonuç Raporu. 33. Rodriguez-Gallardo PP, Sanchez PA, Vega Pla JL, de Andres Cara DF (1992): Blood group and protein poly- morphism gene frequences fort he Andalusian horse breed. A comparison with four American horse breeds. Arch Zootec, 41 (extra): 433-442. 34. Silver C (1976): Guide to the Horses of the World. Oxford: Elsevier International Projects Ltd. 35. Uysal H (1983): Elektroforezis ve bikokimya laboratuvar- larında önemi. Yüzüncüyıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye. 36. Uzun M, Karkhan A, Kopar A (2001): Study of eight blood protein polymorphic systems in Arabian horses fron Turkey. Russian Journal of Genetics, 37 (12): 1403-1408. 37. William BL, Wilson K (1986): Biologists guide to prin- ciples and techniques of practical biochemistry. s: 127-154; 245-269. 38. Yalçın BC (1969): İmmunogenetik ve hayvan yetiştiricili- ği yönünden önemi. Lalahan Zootekni Hay Araşt Enstitüsü Derg, 9: 1-2. 39. Yarkın İ (1953): Atçılık. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 40, Ankara. 40. Yılmaz B (1984): Fizyoloji. Hacettepe-Taş Kitapçılık. Ankara.

APA	KÖSEMAN A, OZBEYAZ C (2015). Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. , 23 - 30.
Chicago	KÖSEMAN ABDURRAHMAN,OZBEYAZ CEYHAN Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. (2015): 23 - 30.
MLA	KÖSEMAN ABDURRAHMAN,OZBEYAZ CEYHAN Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. , 2015, ss.23 - 30.
AMA	KÖSEMAN A,OZBEYAZ C Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. . 2015; 23 - 30.
Vancouver	KÖSEMAN A,OZBEYAZ C Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. . 2015; 23 - 30.
IEEE	KÖSEMAN A,OZBEYAZ C "Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi." , ss.23 - 30, 2015.
ISNAD	KÖSEMAN, ABDURRAHMAN - OZBEYAZ, CEYHAN. "Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi". (2015), 23-30.

APA	KÖSEMAN A, OZBEYAZ C (2015). Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 55(1), 23 - 30.
Chicago	KÖSEMAN ABDURRAHMAN,OZBEYAZ CEYHAN Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 55, no.1 (2015): 23 - 30.
MLA	KÖSEMAN ABDURRAHMAN,OZBEYAZ CEYHAN Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.55, no.1, 2015, ss.23 - 30.
AMA	KÖSEMAN A,OZBEYAZ C Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2015; 55(1): 23 - 30.
Vancouver	KÖSEMAN A,OZBEYAZ C Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2015; 55(1): 23 - 30.
IEEE	KÖSEMAN A,OZBEYAZ C "Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi." Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 55, ss.23 - 30, 2015.
ISNAD	KÖSEMAN, ABDURRAHMAN - OZBEYAZ, CEYHAN. "Macar atlarında bazı morfolojik özellikler ile kan grup ve protein polimorfizmi". Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 55/1 (2015), 23-30.