IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ

Yıl: 2014 Cilt: 29 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 302 - 309 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ

Öz:
Toplumsal hareketler, yirminci yüzyıl süresince sınıf eksenli yapısını terk ederek, kimlik odaklı yeni toplumsal hareketleredönüşmüştür. Bu dönüşüm sonucunda kültürel ve toplumsal kimlikler, hareketler içerisinde öne çıkarak belirgin bir hal almışlardır.Kimlikler üzerinden yapılanan yeni toplumsal hareketler zaman içerisinde sadece tek bir kimlik değil, birden çok kimliği deiçlerinde barındırmaya başlamışlardır. Özellikle ulus-devletlerin oluşmasından sonra, ülkelerin sınırları içerisinde kalan etnikkimlik gruplar ve toplumsal cinsiyet kavramının önem kazanmasıyla LGBTİ (Lezbiyen, gey, biseksüel, trans-cinsiyet) bireyler, yenitoplumsal hareketleri bir mücadele alanı olarak kullanmışlardır. Bu betimleyici çalışmada, temelde biyoloji ve bedene dayalı ırk vecinsiyet kavramlarının, kültürel kimlikler olan etnik ve cinsel yönelim kavramlarının oluşmasındaki etkileri incelenmiştir. Bununlabirlikte, bu kavramlar arasındaki farklılıklar ortaya konularak; günümüzde çoklu kimlik yapısına sahip yeni toplumsal hareketlereörnek teşkil etmesi açısından Türkiyedeki Kürt-LGBTİ hareketinin yapısı, öğeleri ve durumu tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar Sosyoloji

Formation of Cultural Identities from Race and Sex to Ethnic and Sexual Orientation: Kurd-LGBTI Movement in Turkey in the Contex t of New Social Movements

Öz:
During the twentieth century, social movements have turned to new social movements leaving the class centred structure to theidentity centred structure. As the result of this transformation, cultural and social identity has become more specific subj ect for themovements. In time, the new movements which are formed by the identity also have included more than one identity. Especially, afterthe formation of nation-states, the ethnic groups which stays inside the countries and the LGBTI (lesbian, gay, bisexual and trans- gender) individuals after the concept of gender has become important, have used the new social movements as a campaign arena. Inthis descriptive paper, the effects of race and sex which are based to biology and the body to the cultural ethnic and sexual orientationidentities are studied. In addition, introducing the differences between those concepts, the paper discusses the structure, elements andthe situation of the Kurd-LGBTI movement in Turkey as an example of the new social movements with multiple identities.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Balibar, E., Wallerstein, I. (2007) Irk, Ulus, Sınıf : Belirsiz Kim- likler, N. Ökten (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Beyazova, A. (2012) Ay rımcılıkla Mücadelede Sivil Toplum Örgütlerinin Rolü, içinde K. Çay ır ve M. A. Ceyhan (Der.), Ay- rımcılık: Çok Boy utlu Yaklaşımlar, İstanbul: İstanbul Bilgi Üni- versitesi Yayınları.
  • Butler, J. (2010) Cinsiyet Belası: Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, B. Ertür (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Butler, J. (2013) Kritik Queer, C. Çakırlar (Çev.), içinde S. Yardımcı ve Ö. Güçlü (Der.), Queer Tahayy ül, İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Çayır, K. (1999) Toplumsal Sahnenin Yeni Aktörleri: Yeni Sosyal Hareketler, içinde K. Çay ır (Der.), Yeni Sosyal Hareketler: Teorik Açılımlar, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Fenton, S. (2001) Etnisite: Irkçılık, Sınıf ve Kültür, N. Şad (Çev.), Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Foucault, M. (2012) Cinselliğin Tarihi, H. U. Tanrıöver (Çev.), İstanbul: Ay rıntı Yayınları.
  • Halperin, D. M. (2013) Cinselliğin Bir Tarihi Var mıdır?, Ö. Karlık (Çev.), içinde S. Yardımcı ve Ö. Güçlü (Der.), Queer Ta- hayy ül, İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Melucci, A. (1999) Çağdaş Hareketlerin Sembolik Meydan Okuması, içinde K. Çay ır (Der.), Yeni Sosyal Hareketler: Teorik Açılımlar, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Off e, C. (1999) Yeni Sosyal Hareketler: Kurumsal Politikanın Sınırlarının Zorlanması, içinde K. Çay ır (Der.), Yeni Sosyal Ha- reketler: Teorik Açılımlar, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Tilly, C. (2008) Toplumsal Hareketler Yirmi Birinci Yüzy ıla Gi- riyor, içinde Y. D. Çetinkaya (Der.), Toplumsal Hareketler: Ta- rih, Teori ve Deney im, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Touraine, A. (1999) Toplumdan Toplumsal Harekete, içinde K. Çay ır (Der.), Yeni Sosyal Hareketler: Teorik Açılımlar, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Warner, M. (2013) Queer Gezegen Korkusu: Queer Politika ve Toplumsal Teori'ye "Giriş", K. Kızıltuğ (Çev.), içinde S. Yardımcı ve Ö. Güçlü (Der.), Queer Tahayy ül, İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Wolf , S. (2011) Cinsellik ve Sosyalizm: LGBTİ Özgürleşmesinin Tarihi, Politikası ve Teorisi, K. Tanrıyar (Çev.), İstanbul: Sel Yayıncılık.
APA Çalışkan Ö (2014). IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. , 302 - 309.
Chicago Çalışkan Özgür IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. (2014): 302 - 309.
MLA Çalışkan Özgür IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. , 2014, ss.302 - 309.
AMA Çalışkan Ö IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. . 2014; 302 - 309.
Vancouver Çalışkan Ö IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. . 2014; 302 - 309.
IEEE Çalışkan Ö "IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ." , ss.302 - 309, 2014.
ISNAD Çalışkan, Özgür. "IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ". (2014), 302-309.
APA Çalışkan Ö (2014). IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. Toplum ve Hekim, 29(4), 302 - 309.
Chicago Çalışkan Özgür IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. Toplum ve Hekim 29, no.4 (2014): 302 - 309.
MLA Çalışkan Özgür IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. Toplum ve Hekim, vol.29, no.4, 2014, ss.302 - 309.
AMA Çalışkan Ö IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. Toplum ve Hekim. 2014; 29(4): 302 - 309.
Vancouver Çalışkan Ö IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ. Toplum ve Hekim. 2014; 29(4): 302 - 309.
IEEE Çalışkan Ö "IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ." Toplum ve Hekim, 29, ss.302 - 309, 2014.
ISNAD Çalışkan, Özgür. "IRK VE CİNSİYETTEN, ETNİK VE CİNSEL YÖNELİM KİMLİĞİNE KÜLTÜREL KİMLİK OLUŞUMLARI: YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE KÜRT-LGBTİ HAREKETİ". Toplum ve Hekim 29/4 (2014), 302-309.