Yıl: 2015 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 205 - 229 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler

Öz:
Türkiyede kentlerin nüfus ve mekânsal olarakbüyümesi, toplumun belediyelerden hizmetbeklentilerinin artması, belediye yasalarında yenidüzenlemeler yapma ihtiyacını doğurmuştur.1982 Anayasasındaki büyük yerleşim birimleri içinözel yönetim biçimleri getirebilir hükmünedayanılarak 1984 yılında büyükşehir belediyelerikurulmuştur. Son olarak 2012 yılında 6360 sayılıbüyükşehir belediye yasası çıkarılmıştır. Bu yasaile büyükşehir olan illerde belediye sınırı il mülkisınırları ile örtüştürülmüş, böylece kentsel alanlaryanında kırsal yerleşmelere de hizmet vermeyebaşlayan büyükşehir belediyeleri ortaya çıkmıştır.Büyükşehir belediyelerinin hizmet alanının il mülkisınırları olarak belirlenmesiyle görev, yetki,sorumluluk, temsil ve katılım açısından önemlideğişiklikler ortaya çıkarabileceği ifadeedilmektedir. Bu çalışmada, yerel yönetimleriçinde önemli bir yeri olan büyükşehir belediyesisteminin analizi yapılacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya

The Changes which Come with the Model Upon Metropolitan Municipality within the Provincial Administrative Boundaries

Öz:
The growing cities in Turkey by the populationand spatial terms and the increase of societies 'own expectation about services have revealed thebasic needs on upcoming amendments f oravailable municipality laws. The constitution actin 1982 brought new and specif ic managementf orms f or big settlements in Turkey, then themetropolitan municipalities were f irstly f oundedin 1984. Consequently, the metropolitanmunicipality law 6360 has been f inally acceptedin 2012. Besides, the area management principlewas also accepted f or metropolitan municipalitieswhich gave services f or rural areas as well as theurban ones.Equaling the service area of metropolitanmunicipalities to the provincial administrativeboundaries open the debates on some importantchanges upon duties, responsibility,representation and participation concepts. In thisstudy the case of metropolitan municipalities 'own available system which has an importantplace in local governance will be analyzed.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, Ş. (2014), “Hatay Büyükşehir Belediyesi”, ADÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (Özel Sayı), s.54-76.
  • Ak Parti Yerel Yönetimler Başkanlığı, (2012), Sorular ve Cevaplarla Yeni Büyükşehir BelediyeYasası, www.akparti.org.tr/upload/documents/akparti_buyuksehir_yasasi.pdf, (13.08.2014).
  • Arıkboğa, E. (2009), “Ölçek Reformunun Büyükşehir Belediye Meclislerindeki Temsil Adaletine Olumlu Etkileri”, 4.Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, TODAİE, s.737- 754.
  • Arıkboğa, E. (2012), “Büyükşehir Belediye Modeli ve Reform”, Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı:2, http://www.marmarasosyaldergi.org/makale/say%c4%b12_ haziran_2012_2.pdf, 25.07.2014).
  • Arıkboğa, E. (2013). “Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli”, (Ed. M.Akif Çukurçayir), Yerel Politikalar Akademik Araştırma ve Düşünce Dergisi, s.48-96.
  • Atmaca, Y. (2013). “Optimal Belediye Büyüklüğü ve Yeni Büyükşehir Belediye Yasası”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:3, Sayı:2, s.168-184
  • Bingöl, Y., E. Yazıcı,ve T. Büyükakın (2013). İl Sınırında Büyükşehir Belediye Modeli Kocaeli Deneyimi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı Yayınları, Yayın No: 38, 1.Baskı.
  • Bozan, M. (2013), “Mahalli İdarelerin Tevhidine Yönelik Bir Adım: Yeni Büyükşehir Belediyeleri”, KAYSEM-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar, Ankara: Pegem Akademi.
  • Canpolat, H. (2010), “Türk Yerel Yönetim Sisteminde Ölçek Reformları ve 5747 Sayılı Kanunla İlgili Yargı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Türk İdare Dergisi, Sayı:467 s.79- 113.
  • Çelik, M.L. ve C. Altıparmak, (2013). Hukuki Açıdan 100 Soruda Yeni Büyükşehir Belediye Modeli, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Çelikyay, H. (2014), Değişen Kent Yönetimi ve 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası, SETA, Sayı:101, http://file.setav.org/files/pdf/20140708140310_degisen-kent-yonetimi- ve-6360-sayili-buyuksehir-yasasi-pdf. (Erişim: 24.07.2014)
  • Demircan, Siverekli E. (2008), “Yeni Ekonomik Düzende Küreselleşme Yerelleşme Bağlamında Belediyelerde Yeni Mali Yönetim Anlayışı”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (30), s.99-128.
  • Deniz, T. ve Y. G. Kantürk (2013), “İdari Coğrafya Açısından Büyükşehir Belediyeleri”, International Journal Of Social Science, 6 (2), s.29-649.
  • Duru, B. (2013), “Büyükşehir Düzenlemesi Ne Anlama Geliyor?”, GAP Belediyeler Birliği Dergisi, Mayıs- Haziran-Temmuz 2013, s.33-37.
  • Ersoy, M. (2013), “6360 Sayılı Yasa Ve Mekânsal Planlama Sorunları”, GAP Belediyeler Birliği Dergisi, Mayıs-Haziran-Temmuz 2013, 20-32, http://www.melihersoy.com/wp-content/uploads/2012/04/6360- say%c4%b1l%c4%b1-yasa-ve-mekansal-planlama-sorunlar%c4%b14.pdf, (Erişim: 13.08.2014)
  • Genç, F. N. (2014), “6360 Sayılı Kanun ve Aydın’a Etkileri”, ADÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (Özel Sayı), s.1-29.
  • Gözler, K. (2013), “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştireler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması Ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?” http://www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf, (Erişim: 13.08.2014)
  • Güngör, H. (2013), “Yeni Büyükşehir Yönetimi ve Geçiş Nedenleri”, Kaysem-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler Ve Kentsel Politikalar Bildiri Kitabı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Gürbüz, M. ve U. Yıldırım (2014), “Kahramanmaraş İlinde Belediye Teşkilatı Bulunan Yerleşmelerin Fonksiyonel Analizi”, KSÜ SBE Dergisi, 11 (1), s.129-154
  • Gürbüz, M., U. Yıldırım, ve A. Belli (2014a), “Büyükşehir Belediye Kanunu’nun Kahramanmaraş İli Ölçeğinde Analizi”, ADÜ SBE Dergisi, 1 (Özel Sayı), s.102-135
  • Gürbüz, M. (2013), Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Sınırları İçerisindeki Yerleşmelerin Fonksiyonel Özellikleri, KSÜ SBE Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Projesi, Kahramanmaraş.
  • Güven, H. S. (1982), “Değişen Yerel Hizmet Kavramı Ve Yerel Yönetimlerde Ölçek Sorunu” Amme İdaresi Dergisi, 15 (4), s.27-48
  • İzci, F. ve M. Turan (2013), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi Ve 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1), s.117-152.
  • Karagel, H. (2012), “Coğrafi Yerellik Ve Şehirleşme İlişkisi Bakımından Türkiye’de Büyükşehir Olgusunun Çoğrafi Analizi” Ujes 2012, III.Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu, Hatay.
  • Karasu, M. A. (2014), “Şanlıurfa’da Kentsel Gelişme ve 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu”, ADÜ SBE Dergisi, 1 (Özel Sayı), s.178-193.
  • Keleş, R. (2013), “Anakent Belediyelerinin Sayısı Çoğalırken”, GAP Belediyeler Birliği Dergisi, s.15-19.
  • Keleş, R. (2014), 100 Soruda Türkiye’de Kentleşme, Konut Ve Gecekondu, İstanbul: Cem Yayınevi, 59, s.98-99.
  • Kelling J. (2013), “Urban-Rural Relationships İn Metropolitan Areas Of Influence” http://www.eurometrex.org, (Erişim: 28.03.2013).
  • Kızılboğa R. ve K. Özaslan (2013), “İl Özel İdaresi İle Yatırım İzleme Ve Koordinasyon Başkanlığının İncelenmesi”, (Ed. Yakup Bulut, Veysel Eren, Sedat Karakaya, Abdullah Aydın), Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler Ve Kentsel Politikalar, Ankara: Pegem Akademi, s.780-789.
  • Parlak, B. ve M. Ökmen (2015), Yerel Yönetimler Kuram ve Uygulamada Küresel ve Ulusal Konular ve Sorunlar, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 4. Baskı, Bursa.
  • Ökmen M. ve R. Arslan (2014), “Türkiye’de 6360 Sayılı Yasa İle Yeni Kurulan Büyükşehir Belediyeleri: Manisa Büyükşehir Belediyesi Örneği”, ADÜ SBE Dergisi, 1 (Özel Sayı), s.88-101.
  • Ökmen M. ve B. Parlak (2013), Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler İlkeler Yaklaşımlar ve Mevzuat, Ankara: Orion Kitabevi.
  • Özsalmanlı Y. A. (2014), “Muğla Kenti Ve Muğla Büyükşehir Belediyesi Yönetimi”, ADÜ SBE Dergisi, 1 (Özel Sayı), s.136-159.
  • Şahin, A., E. Bayrakçı, Y.Taşpınar ve A. Söylemez (2013), “Yerel Yönetimlerin E- Hizmet Sunum Platformu, Belediye Web Siteleri: Büyükşehir Belediye Web Sitelerinin Web Olgunluğu Açısından Değerlendirilmesi”, KAYSEM-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar, Ankara: Pegem Akademi.
  • Tekel, A. (2002), “Metropoliten Planlamanın Önemi Ve Gerekliliği Üzerine” Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 11 (1), s.42-55.
  • Ulusoy, A. ve T. Akdemir (2013), Mahalli İdareler, Teori-Uygulama-Maliye, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yıldırım, U. ve A. Belli (2013), “Yeni Büyükşehir Belediyesi Yönetim Modelinin Metropoliten Alan Kavramı Açısından Değerlendirilmesi”, KAYSEM-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar, Ankara: Pegem Akademi, s.97- 112.
  • Yıldırım, U. ve P. Aliyev, (2013a), “Fransa Yerel Yönetimler Sisteminde Belediyelerarası İşbirliği Kamu Kurumu: Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı İçin Bir Model Önerisi”, KAYSEM-8 Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler ve Kentsel Politikalar, Ankara: Pegem Akademi, s.803-816.
  • Yıldırım U. ve V. Şahin (2003). “Yerel Yönetimlerde Kaynak Kullanımı ve Verimliliği Sağlamada Optimal Yerel Yönetim Büyüklüğü: K.Maraş Belde Belediyeleri”, Proc. 1st International Municipalities University and Industrial Sector Cooperation Symposium, Ankara, s.108-133.
  • Yasalar
  • 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu.
  • 5747 Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa.
  • 5779 Sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun.
  • 6360 Sayılı On Üç ilde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa.
  • 6447 Sayılı On Üç ilde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Yasa.
APA Yildirim U, GÜL Z, AKIN S (2015). İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. , 205 - 229.
Chicago Yildirim Ugur,GÜL Zehra,AKIN SONER İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. (2015): 205 - 229.
MLA Yildirim Ugur,GÜL Zehra,AKIN SONER İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. , 2015, ss.205 - 229.
AMA Yildirim U,GÜL Z,AKIN S İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. . 2015; 205 - 229.
Vancouver Yildirim U,GÜL Z,AKIN S İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. . 2015; 205 - 229.
IEEE Yildirim U,GÜL Z,AKIN S "İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler." , ss.205 - 229, 2015.
ISNAD Yildirim, Ugur vd. "İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler". (2015), 205-229.
APA Yildirim U, GÜL Z, AKIN S (2015). İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(2), 205 - 229.
Chicago Yildirim Ugur,GÜL Zehra,AKIN SONER İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 10, no.2 (2015): 205 - 229.
MLA Yildirim Ugur,GÜL Zehra,AKIN SONER İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.10, no.2, 2015, ss.205 - 229.
AMA Yildirim U,GÜL Z,AKIN S İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2015; 10(2): 205 - 229.
Vancouver Yildirim U,GÜL Z,AKIN S İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2015; 10(2): 205 - 229.
IEEE Yildirim U,GÜL Z,AKIN S "İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10, ss.205 - 229, 2015.
ISNAD Yildirim, Ugur vd. "İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 10/2 (2015), 205-229.