Yıl: 2016 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 327 - 338 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi

Öz:
Aflatoksin ve okratoksin A Aspergillus ve Penicillium cinsi küfler tarafından üretilen ikincil metabolit ürünlerdir. Bilinen 400 'den fazla mikotoksin arasında aflatoksinler ve okratoksin A insan sağlığı açısından en tehlikeli olanlarıdır. 20'den fazla aflatoksin çeşidi içerisinde aflatoksin B1, aflatoksin B2, aflatoksin G1 ve aflatoksin G2 doğal olarak üretilen başlıcalarıdır. Kurutulmuş ürünler ile ilgili önemli sorunlardan biri küf kontaminasyonudur. Küf kontaminasyonu, insan sağlığı, gıda güvenliği ve ekonomik açıdan önem teşkil eder ve kurutulmuş meyveler de küf gelişimine uygun ürünlerdir. Meyvelerin kurutularak muhafaza edilmesi eski çağlardan beri kullanılan önemli gıda saklama yöntemlerinden biri olmakla birlikte yetersiz kurutma ve uygun olmayan depolama koşulları, kurutulmuş meyvelerde aflatoksin ve okratoksin A oluşumuna neden olabilmektedir. Yapılan çeşitli çalışmalar aflatoksin ve okratoksin A'nın karsinojenik, genotoksik, teratojenik, bağışıklık sistemini baskılayıcı ve nefrotoksik özellikte olduğunu göstermektedir. İncelenen çalışmalar meyvelerin kurutulması sırasında başta hammadde seçimine ve kurutma işlemine gereken önemin verilmesinin önemini ortaya çıkarmıştır. Gerekli ve yeterli önemin verilmesi ile sağlık üzerine olumsuz etkileri olan bu toksinlerin varlığının önüne geçilebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada kurutulmuş meyvelerde aflatoksin ve okratoksin A'nın varlığı ile sağlık üzerine etkileri derlenmiştir
Anahtar Kelime:

Evaluation of the Occurrence and Health Implications of Aflatoxin and Ochratoxin A in Dried Fruits

Öz:
Aflatoxins and ocratoxin A are secondary metabolites mainly produced by mold of genera Aspergillus, Penicilliu. Aflatoxins and Ocratoxin A are the most dangerous ones in between known 400 toxins. Aflatoxin B1, aflatoxin B2, aflatoxin G and aflatoxin G2 are the main ones produced naturally between 20 types of aflatoxins. Mold contamination is one of the main problems about dried foods. Mold contamination plays an important role in human health, food safety and economy. Dried fruits are also suitable for mold contamination. Preserving fruits by drying is an effective and ancient method but inefficient drying and inappropriate storage conditions, may cause aflatoxins and ocratoxin A production in dried fruits. Various studies indicate that the mycotoxins are carcinogenic, genotoxic, teratogenic, immunotoxic and nephrotoxic. Literature studies have shown that raw material selection and drying process parameters are the key elements in fruit drying. It is known that mycotoxin formation which have negative effects on human health can be prevented by providing adequate and appropriate drying conditions. Aflatoxins and ochratoxin A in dried fruits and their effects on health are reviewed in this paper
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Council for Agricultural Science and Technology Mycotoxins: Risks in Plant, Animal and Human Systems Council; Ames, Iowa, USA, 2003.
  • Desjardins, A.; Maragos, C.; Norred, W.; Pestka, J.; Philips, T.; Vardon, P.; Whitaker, T.; Wood, G.; Egmond, H. Mycotoxins: Risks in Plant, Animal and Human Systems Council; Iowa, USA, 2003; 199 pp.
  • Magan, N.; Olsen, M. Mycotoxins in Food: Detection and Control; Woodhead Publishing Ltd: New York, 2004; 471 pp.
  • Hussein, H.; Brasel, J. Toxicity, metabolism and impact of mycotoxins on human and animals. Toxicology, 2001; 167, 101-134.
  • Njumbe Ediage, E.; Van Poucke, C.; De Saeger, S. A multi-analyte LC-MS/MS method for the analysis of 23 mycotoxins in different sorghum varieties: The forgotten sample matrix. Food Chemistry. 2015; 177, 397-404.
  • Fernández-Cruz, M.L.; Mansilla, M.L.; Tadeo, J.L. Mycotoxins in fruits and their processed products: Analysis, occurrence and health implications. Journal of Advanced Research. 2010; 1, 113-122.
  • Zinedine, A.; González-Osnaya, L.; Soriano, J.M.; Moltó, J.C.; Idrissi, L.; Mañes, J. Presence of aflatoxin M1 in pasteurized milk from Morocco. International journal of food microbiology 2007; 114, 25-9.
  • Kumar, V.; Basu, M.S.; Rajendran, T.P. Mycotoxin research and mycoflora in some commercially important Protection 2008; 27, 891-905. commodities. Crop among Mediterranean crops. Bompeix, G. Occurrence of mycotoxins in fruit juices and wine. Food Control. 2003; 14, 225-227.
  • Kabak, B.; Var, I. Ülkemiz Açısından Sorun Olan Mikotoksinler ve Riskli Gıda Maddeleri, In Türkiye 9. Gıda Kongresi; Bolu, 2006, 681-684 pp.
  • D'Mello, J.P.F.; Macdonald, A.M.C. Mycotoxins. Animal Feed Science Technology 1997; 69, 155-166.
  • Farkhondeh Hal, A. Erzurum'da Açıkta Satılan Bazı Kurutulmuş Meyveler Üzerinde Gelişen Aflatoksin Üretici Mikrofungusların Araştırılması. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
  • Sabuncuoğlu, S. A.; Baydar, T.; Belma, G.; Şahin, G. Mikotoksinler: Toksik Etkileri, Degredasyonları, Oluşumlarının Önlenmesi ve Zararlı Etkilerinin Azaltılması. Fakültesi Dergisi. 2008; 28, 63-92. Üniversitesi Eczacılık
  • Zinedine, A.; Mañes, J. Occurrence and legislation of mycotoxins in food and feed from Morocco. Food Control 2009; 20, 334-344.
  • Edite Bezerra da Rocha, M.; Freire, F.D.C.O.; Erlan Feitosa Maia, F.; Izabel Florindo Guedes, M.; Rondina, D. Mycotoxins and their effects on human and animal health. Food Control. 2014; 36, 159-165.
  • AFLATOXIN B1 | C17H12O6 - PubChem http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/186907 #section=Top (accessed Sep 4, 2015).
  • AFLATOXIN B2 | C17H14O6 - PubChem http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/272436 0 (accessed Sep 4, 2015).
  • AFLATOXIN G1 | C17H12O7 - PubChem http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/14421 (accessed Sep 4, 2015).
  • AFLATOXIN G2 | C17H14O7 - PubChem http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/23670 (accessed Sep 4, 2015).
  • Iamanaka, B.T.; de Menezes, H.C.; Vicente, E.; Leite, R.S.F.; Taniwaki, M.H. Aflatoxigenic fungi and aflatoxins occurrence in sultanas and dried figs commercialized in Brazil. Food Control. 2007; 18, 454-457.
  • Atik, İ. Aydın İlinde Doğal Olarak Kurutulan, Geleneksel ve Endüstriyel İşlenen İncirlerin Bazı Özellikleri ve Aflatoksin İçerikleri, Pamukkale Üniversitesi, Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2012. Enstitüsü, Gıda [28] Reazai, M.; Sayadi, M.; Akbarpour, B.; Mohammadpourfard, I. Safety of Dried Fruits Marketed in Tehran as Assessed by Aflatoxins Contamination. International Journal of Food Nutrition and Safety. 2014; 5, 24-30.
  • Luttfullah, G.; Hussain, A. Studies on contamination level of aflatoxins in some dried fruits and nuts of Pakistan. Food Control. 2011; 22, 426-429.
  • Yıkılmaz, F. Tekirdağ İlinde Satışa Sunulan Kuru İncirlerde Üniversitesi, Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2007. Varlığı, Namık Enstitüsü, Gıda Bilimleri
  • Juan, C.; Zinedine, A.; Moltó, J.C.; Idrissi, L.; Mañes, J. Aflatoxins levels in dried fruits and nuts from Rabat-Salé area, Morocco. Food Control. 2008; 19, 849-853.
  • Masood, M.; Iqbal, S.Z.; Asi, M.R.; Malik, N. Natural occurrence of aflatoxins in dry fruits and edible nuts. Food Control. 2015; 55, 62-65.
  • Azaiez, I.; Font, G.; Mañes, J.; Fernández-Franzón, M. Survey of mycotoxins in dates and dried fruits from Tunisian and Spanish markets. Food Control. 2015; 51, 340-346.
  • Trucksess, M.W.; Scott, P.M. Mycotoxins in botanicals and dried fruits: a review. Food Additives and Contaminants. 2008; 25, 181-192.
  • International Agency for Research on Cancer Ochratoxin A. In IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risk of Chemicals to Humans; Lyon, France, 1993; Vol. 56, pp. 489-521.
  • Marquardt, R.R.; Frohlich, A.A. A review of recent advances in understanding ochratoxicosis. Journal of Animal Science. 1992; 70, 3968-3988.
  • Yetkin, D.; Dalgıç, N. Balkan Nefropatisi. Türkiye Klinikleri. 1984; 4, 259-261.
  • Fakoor Janati, S.S.; Beheshti, H.R.; Asadi, M.; Mihanparast, S.; Feizy, J. Preliminary Survey of Aflatoxins and Ochratoxin A in Dried Fruits from Iran. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology. 2012; 88, 391-395.
  • OCHRATOXIN A | C20H18ClNO6 - PubChem http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/442530 (accessed Sep 4, 2015).
  • Soyöz, M.; Özçelik, N. Okratoksin A' nın Toksik Etkileri ve Eliminasyonu. T Klin Tıp Bilim. 2002; 22, 421-427.
  • Erzurum, K. Gıdalarda Mikotoksin Oluşumunu Etkileyen Faktörler. Gıda. 2001; 4, 289-293.
  • Levent, Ş.; Nas, S. Kuru İncir, Üzüm ve Kırmızıbiberlerde Mikotoksin Varlığı. Akademik Gıda. 2010; 8, 24-32.
  • Wagacha, J.M.; Muthomi, J.W. Mycotoxin problem in Africa: Current status, implications to food safety and health and possible management strategies. International Journal of Food Microbiology. 2008; 124, 1-12.
  • Bircan, C. Incidence of ochratoxin A in dried fruits and co-occurrence with aflatoxins in dried figs. Food and Chemical Toxicology. 2009; 47, 1996-2001.
  • Palumbo, J.D.; O'Keeffe, T.L.; Ho, Y.S.; Santillan, C.J. Occurrence of Ochratoxin A Contamination and Detection of Ochratoxigenic Aspergillus Species in Retail Samples of Dried Fruits and Nuts. Journal of Food Protection. 2015; 78, 836-842.
  • Sharma, Y.P.; Sumbali, G.A. Natural occurrence of Ochratoxin A and toxigenic Aspergillus ochraceus strains in dry fruit slices of quinces from Jammu and Kashmir. Indian Phytopathologia. 1999; 52, 148-150.
  • Girgin, G.; Başaran, N.; Şahin, G. Dünyada Ve Türkiye'de Mikotoksinler. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2001; 58, 97-118. Tehdit Eden
  • Commission of the
  • European Communities
  • Commission Regulation (EC) No 118/2006 of 19 December 2006 setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs. Official Journal of the European Union. 2006; 5-24. [50] Anonim. Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği. 29 Aralık 2011 tarihli Resmi Gazete. 2011; Vol. 28157. [51] Anonim. Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği. 19 Aralık 2012 tarihli Resmi Gazete. 2012; Vol. 28502.
  • Commission of the European Communities Commission Regulation (EC) No 165/2010 of 26 February 2010 amending regulation (EC) No 118/2006 setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs as regards aflatoxins. Official Journal of the European Union. 2010; 8-12.
  • Commission of the European Communities Commission Regulation (EC) No 105/2010 of 5 February 2010 amending Regulation (EC) No 1881/2006 setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs as regards ochratoxin A. Official Journal of the European Union. 2010; 7-8.
  • Dini, A.; Khazaeli, P.; Roohbakhsh, A.; Madadlou, A.; Pourenamdari, M.; Setoodeh, L.; Askarian, A.; Doraki, N.; Farrokhi, H.; Moradi, H.; Khodadadi, E. Aflatoxin contamination level in Iran's pistachio nut during years 2009-2011. Food Control. 2013; 30, 540-544.
  • Cheraghali, A.M.; Yazdanpanah, H.; Doraki, N.; Abouhossain, G.; Hassibi, M.; Ali-abadi, S.; Aliakbarpoor, M.; Amirahmadi, M.; Askarian, A.; Fallah, N.; Hashemi, T.; Jalali, M.; Kalantari, N.; Khodadadi, E.; Maddah, B.; Mohit, R.; Mohseny, M.; Phaghihy, Z.; Rahmani, A.; Setoodeh, L.; Soleimany, E.; Zamanian, F. Incidence of aflatoxins in Iran pistachio nuts. Food and chemical toxicology : an international journal published for the British Industrial Biological Research Association. 2007; 45, 812-6.
  • Heperkan, D.; Dazkır, G.S.; Kansu, D.Z.; Güler, F.K. Influence of temperature on citrinin accumulation by verrucosum in black table olives. Toxin Reviews. 2009; 28, 180-186. and Peniccillium
  • Radulovic, S.S.; Markovic, R.V; Milic, D.D.; Jakic- Dimic, D.P.; Sefer, D.S. Degree of mycotoxicological contamination of feed and complete feed mixtures for pigs and poultry during the period 2007-2012. on the territory of the Republic of Serbia. Matica Srpska Proceedings for Natural Sciences. 2013; 153-169.
  • Prandini, A.; Tansini, G.; Sigolo, S.; Filippi, L.; Laporta, M.; Piva, G. On the occurrence of aflatoxin M1 in milk and dairy products. Food and Chemical Toxicology. 2009; 47, 984-91.
  • Masoero, F.; Gallo, A.; Moschini, M.; Piva, G.; Diaz, D. Carryover of aflatoxin from feed to milk in dairy cows with low or high somatic cell counts. Animal. 2007; 1, 1344-1350.
  • Zain, M.E. Impact of mycotoxins on humans and animals. Journal of Saudi Chemical Society. 2011; 15, 129-144.
  • Richard, J.L. Some major mycotoxins and their mycotoxicoses-An overview. International Journal of Food Microbiology. 2007; 119, 3-10.
  • Abdel-Wahhab, M.A.; Ahmed, H.; Hagazi, M. Prevention of aflatoxin B1-initiated hepatotoxicity in rat by marine algae extracts. Journal of Applied Toxicology. 2006; 26, 229-238.
  • Guyonnet, D.; Belloir, C.; Suschetet, M.; Siess, M.H.; Le Bon, A.M. Mechanisms of protection against aflatoxin B1 genotoxicity in rats treated by organosulfur Carcinogenesis. 2002; 23, 1335-1341. from garlic.
  • Groopman, J.D.; Kensler, T.W.; Wild, C.P. Protective Interventions Carcinogenesis in Developing Countries. Annual Review of Public Health. 2008; 29, 187-203.
  • Monson, M.S.; Settlage, R.E.; McMahon, K.W.; Mendoza, K.M.; Rawal, S.; El-Nezami, H.S.; Coulombe, R.A.; Reed, K.M. Response of the hepatic transcriptome to aflatoxin B1 in domestic turkey (Meleagris gallopavo). Plos One. 2014; 9, e100930.
  • Gong, Y.Y. Dietary aflatoxin exposure and impaired growth in young children from Benin and Togo: cross sectional study. BMJ. 2002; 325, 20-21.
  • Sedefoğlu, C. Antep Fıstıklarında Okratoksin A Ve Aflatoksin Varlığının İncelenmesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2013. Enstitüsü, Gıda
  • Raiola, A.; Meca, G.; Mañes, J.; Ritieni, A. Bioaccessibility of deoxynivalenol and its natural co-occurrence with ochratoxin A and aflatoxin B1 in Italian commercial pasta. Food and chemical toxicology : an international journal published for the Association. 2012; 50, 280-7. Biological Research
  • Kocsubé, S.; Varga, J.; Szigeti, G.; Baranyi, N.; Suri, K.; Tóth, B.; Toldi, É.; Bartók, T.; Mesterházy, A. Aspergillus species as mycotoxin producers in agricultural products in central Europe. Matica Srpska Proceedings for Natural Sciences. 2013; 124, 13-15.
  • Domijan, A.M.; Peraica, M.; Miletic-Medved, M.; Lucic, A.; Fuchs, R. Two different clean-up procedures determination of ochratoxin A in urine. Journal of
  • chromatographic Chromatography B: Analytical Technologies in the Biomedical & Life Sciences. 2003; 798, 317-321.
  • Li, X.; Li, P.; Zhang, Q.; Zhang, Z.; Li, R.; Zhang, W.; Ding, X.; Chen, X.; Tang, X. A Sensitive Immunoaffinity Competitive ELISA for Ochratoxin A in Cereal and Oil Products Based on a New Monoclonal Antibody. Food Analytical Methods. 2013; 6, 1433- 1440. Indirect
  • Duarte, S.C.; Lino, C.M.; Pena, A. Food safety implications of ochratoxin A in animal-derived food products. Veterinary Journal. 2012; 192, 286-92.
  • Zepnik, H.; Völkel, W.; Dekant, W. Toxicokinetics of the mycotoxin ochratoxin A in F 344 rats after oral administration. Pharmacology. 2003; 192, 36-44. and Applied
  • Boesch-Saadatmandi, C.; Loboda, A.; Jozkowicz, A.; Huebbe, P.; Blank, R.; Wolffram, S.; Dulak, J.; Rimbach, G. Effect of ochratoxin A on redox- regulated transcription factors, antioxidant enzymes and glutathione-S-transferase in cultured kidney tubulus cells. Food and Chemical Toxicology. 2008; 46, 2665-71.
  • Palma, N.; Cinelli, S.; Sapora, O.; Wilson, S. H.; Dogliotti, E. Ochratoxin A-induced mutagenesis in mammalian cells is consistent with the production of Toxicology. 2007; 20, 1031-1037. Chemical Research in [76] Reddy, L.; Bhoola, K. Ochratoxins-food
  • contaminants: impact on human health. Toxins. 2010; 2, 771-779.
  • Kahraman, H. Involvement Of Autophagy In Ochratoxin-A (OTA)-Mediated Toxicity In HK-2 Cell Line, Boğaziçi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
  • Malir, F.; Ostry, V.; Novotna, E. Toxicity of the mycotoxin ochratoxin A in the light of recent data. Toxin Reviews. 2013; 32, 19-33.
  • Stoev, S. D. The role of ochratoxin A as a possible cause of Balkan endemic nephropathy and its risk evaluation. Veterinary and Human Toxicology. 1998; 40, 352-360.
  • Tatu, C.A.; Orem, W.H.; Finkelman, R.B.; Feder, G.L. The etiology of Balkan endemic nephropathy: Still more questions than answers. Environmental Health Perspectives. 1998; 106, 689-700.
  • Gremmels, J.F. Mycotoxins: Their implications for human and animal health. Veterinary Quarterly 1999; 21, 115-120.
  • Journal, T.E. Guidance of the Scientific Committee on a request from EFSA related to Uncertainties in Dietary Exposure Assessment. The EFSA Journal. 2006; 438, 1-54.
APA GÜRHAYTA O, ÇAĞINDI Ö (2016). Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. , 327 - 338.
Chicago GÜRHAYTA Okan Fatih,ÇAĞINDI Özlem Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. (2016): 327 - 338.
MLA GÜRHAYTA Okan Fatih,ÇAĞINDI Özlem Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. , 2016, ss.327 - 338.
AMA GÜRHAYTA O,ÇAĞINDI Ö Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. . 2016; 327 - 338.
Vancouver GÜRHAYTA O,ÇAĞINDI Ö Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. . 2016; 327 - 338.
IEEE GÜRHAYTA O,ÇAĞINDI Ö "Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi." , ss.327 - 338, 2016.
ISNAD GÜRHAYTA, Okan Fatih - ÇAĞINDI, Özlem. "Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi". (2016), 327-338.
APA GÜRHAYTA O, ÇAĞINDI Ö (2016). Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 12(2), 327 - 338.
Chicago GÜRHAYTA Okan Fatih,ÇAĞINDI Özlem Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 12, no.2 (2016): 327 - 338.
MLA GÜRHAYTA Okan Fatih,ÇAĞINDI Özlem Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.12, no.2, 2016, ss.327 - 338.
AMA GÜRHAYTA O,ÇAĞINDI Ö Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2016; 12(2): 327 - 338.
Vancouver GÜRHAYTA O,ÇAĞINDI Ö Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2016; 12(2): 327 - 338.
IEEE GÜRHAYTA O,ÇAĞINDI Ö "Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi." Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 12, ss.327 - 338, 2016.
ISNAD GÜRHAYTA, Okan Fatih - ÇAĞINDI, Özlem. "Kurutulmuş Meyvelerde Aflatoksin ve Okratoksin A Varlığının ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi". Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 12/2 (2016), 327-338.