TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER
Yıl: 2014 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 191 - 210 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER
Öz: Tarih sahnesine konargöçer bir toplum olarak çıkan Türkler, geçmişten günümüz kadar yeme ve içmeye büyük önem vermişlerdir. Gelişen tarihsel süreç içerisinde Türklerin yaşam şekilleri, yaşadıkları coğrafya ve etkileşim halinde oldukları medeniyetler, yeme-içme alışkanlıklarını ve yemek kültürlerini etkilemiştir. Bu kapsamda araştırmanın amacı, Türklerin tarih sahnesinde yer almalarından itibaren, yemek ve mutfak kültürlerinde yaşanan değişimleri ve bu değişimlerin nedenlerini incelemektir. Bu değişimler yaşadıkları coğrafya, göç ettikleri bölgeler, etkileşim içinde bulundukları medeniyetler ve devletler kapsamında değerlendirilmiştir. Bu konu üzerine yazılan kaynaklardan elde edilen bilgiler çerçevesinde literatür çalışması yapılmıştır. Araştırmanın genel sonucu Türklerin sahip olduğu kültürel zenginliğin, Türk mutfak kültürünün de zenginleşmesinde etkili olduğunu göstermesidir
Anahtar Kelime: CHANGES OF TURKISH CUISINE CULTUR IN THE HISTORICAL DEVELOPMENT
Öz: Turks who the stage of history as a nomadic community, have attached great importance to eating and drinking from the past up to the present day. Emerging in the historical process of Turks way of life, their geography and their civilizations have interacted, eating and drinking habits and food culture has affected. In this context, the purpose of research, take place in Turks starting from the stage of history, and the changes in food and cuisine culture is to examine the causes of these changes.This changes the geography in which they live, they migrated regions, civilizations and states in which they interact, are included. Articles on the subject information obtained from sources that are made within the framework of literature. The overall results of the study of the cultural richness of Turks, Turkish cuisine in the enrichment culture also shows that effective
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ak, Kamuran (2007). "Osmanlı'dan Günümüze Türk Yemek Kültüründe Seramik Yemek Kapları", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Albayrak, Aslı, (2013). Alternatif Turizm, (1. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
- Alpargu, Mehmet, (2008). "12. Yüzyıla Kadar İç Asya'da Türk Mutfak Kültürü" Türk Mutfağı, Ed: Arif Bilgin ve Özge Samancı, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Araz, Nehize, (2009), Osmanlı Mutfağı, İçinde Hünkar Beğendi, 700 Yıllık Mutfak Kültürü, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Argıllı, Elif (2005). Elif'in Mutfağından Ağzınıza Layık 400 Tarif. Omega Yayınları, İstanbul.
- Arlı, Mine, (1982), "Türk Mutfağına Genel Bir Bakış içinde, Türk Mutfağı" Sempozyumu Bildirileri, 31 Ekim-1 Kasım, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Arslan, Perihan, (1997), Toplumun Geleneksel Yemek Kültürünün Değişimi-Hızlı Hazır Yemek Sistemine (Fast Food) Geçiş, içinde; Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar; Ankara: Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
- Baysal, Ayşe (2001). Türk ve Çin Mutfağının Karşılaştırılması, İçinde; Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar 2000, Ankara: Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
- Belge, Murat, (2001), Tarih Boyunca Yemek Kültürü, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Bilgin, Arif, (2008). "Klasik Dönem Osmanlı Saray Mutfağı", Türk Mutfağı Ed: Arif Bilgin ve Özge Samancı, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Ciğerim, Nevin, (2001), Batı ve Türk Mutfağının Gelişimi, Etkileşimi ve Yiyecek -İçecek Hizmetlerinde Türk Mutfağının Yerine Bir Bakış, İçinde; Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar 2000, Ankara: Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
- Çetin, Altan, (2008). "Karahanlı-Selçuklu-Memlük Çizgisinde Türk Mutfağı'' Türk Mutfağı, Ed: Arif Bilgin ve Özge Samancı, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Çevik, Nihal Kadıoğlu. (1997), "Türk Mutfağının Akdeniz Mutfak Kültürünün Genel Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesinin Önemi". V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Maddi kültür bölüm bildirileri, Ankara, 194-199.
- Çevik, Nihal Kadıoğlu. "Akdeniz'de Bir Mutfak Geleneği" Turkish Cuisine, http://www.turkishcuisine.org/article_details.php?p_id=4&Pages=A rticles (07.05.2014'te Erişildi).
- Doğdubay, Murat ve Giritlioğlu, İbrahim (2011), Mutfak Turizmi, (Editörler: Necdet Hacıoğlu ve Cevdet Avcıkurt), Turistik Ürün Çeşitlendirmesi, 2. Baskı, Ankara: Nobel yayıncılık.
- Eralp Erdoğan, (2010). "Türkiye Selçukluları Mutfağı", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Üniversitesi.
- Eravsar Hamza (2008), Avrupa'daki Çocuklarımız İçin Türk Tarihi, Almanya; Yumak, Eğitim ve Kültür Hizmeti.
- Erdoğan Merçil (2000). Türkiye Selçuklularında Meslekler, TTK Yayınları, Ankara.
- Ertaş Yasemin ve Karadağ Gezmen Makbule (2013), "Sağlıklı Beslenmede Türk Mutfak Kültürünün Yeri", Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1) 117 -136.
- Faroqhi, Suraiya ve Neumann, Christoph K (2006). Soframız Nur, Hanemiz Mamur. (Çeviren: Zeynep Yelçe). Kitap Yayınevi, s.38, İstanbul.
- Genç, Reşat. "XI. Yüzyılda Türk Mutfağı" Turkish Cuisine, http://www.turkishcuisine.org/pages.php?ParentID=1&PagingIndex =0 (07.05.2014'te Erişildi.)
- Genç, Reşat, (2008) ''XI. Yüzyılda Türk Mutfağı'', İçinde: Yemek Kitabı; Tarih-Halkbilimi-Edebiyat, Ed: Sabri Koz, İstanbul: Kitabevi Yayınları, , Cilt. I, s. 4.
- Güler Sibel (2010), "Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 24-30.
- Güler, Sibel (2008). "Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları", Cognitive Approaches to the Concept of Food in the Mediterranean. Girne Amerikan Üniversitesi, Girne, KKTC, 7-8 Mayıs.
- Güler, Sibel ve Olgaç Serkan, (2010), "Lisans Düzeyinde Eğitim Gören Öğrencilerin Türk Mutfağının Tanıtım Ve Pazarlanmasına İlişkin Görüşleri" (Anadolu Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu Örneği), Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 227-238.
- Güler, Sibel, "Türk Mutfağının Değişim Nedenleri Üzerine Genel bir Değerlendirme" I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler, Dedeman Oteli, Antalya, 04/05/2007.
- Gürsoy, Deniz (2004), Tarihin Süzgecinde Mutfak Kültürümüz, Oğlak Yayıncılık, İstanbul.
- Gürsoy, Deniz, (2005), ''Yemek Üzerine Denemeler'', Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Ed: Kamil Toygar ve N. Berkok Toygar, Ankara: THKATV Yayınları. 12.
- Halıcı, Nevin. (1997), "Anadolu Bayramlarında Beyaz Renkler", Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Ankara: Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
- Kanlıdere, Ahmet, (2013). Orta Asya Türk Tarihi, 4. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
- Kaşgarlı Mahmud, (2005) Divânü Lûgati't-Türk, Çev: Seçkin Erdi ve Serap Tuğba Yurtsever, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 600.
- Kılıç, Sami ve Albayrak, Ali (2012), "İslamiyetten Önce Türklerde Yiyecek ve İçecekler", Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, 7(2), 707-716.
- Közleme, Olgun (2012) "Türk Mutfak Kültürü ve Din", Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Mercan, İsmail Hakkı (2003), "Türk Tarihinin Kaynaklarından Olan Bazı Menakıb-Name ve Gazavatnameler Hakkında", Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 108-130. Balıkesir Mutfaktürk, Türk Mutfağı http://www.mutfakturk.net/p/ayn-dosyas.html, Erişildi). Geleneksel Türk Mutfağı, (10.05.2014'te
- Oral, Mehmet Zeki, (1957). "Selçuk Devri Yemekleri II", Türk Etnografya Dergisi, 2, 73-76.
- Ögel Bahaeddin, (2000). Türk Kültür Tarihine Giriş, Cilt IV, Ankara: TTK Yayınları.
- Sürücüoğlu, Metin Saip ve Özçelik, Ayşe Özfer (2008). Türk Mutfak Ve Beslenme Kültürünün Tarihsel Gelişimi. 38. İcanas Kongresi. (10- 15 Eylül 2007/Ankara). Bildiriler Maddi Kültür III. Cilt.Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları:4/3. s.1289-1310, Korza Yayıncılık Basım San. ve Tic. Ltd. Şti. Ankara.
- Sürücüoğlu, Metin Saip, (2008). "Selçuklularda Beslenme ve Mutfak Kültürü", Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Haz: Kamil Toygar ve Nimet Berkok Toygar, Ankara: Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları.
- Şanlıer Nevin, Cömert Menekşe ve Özkaya, Fügen Duru. (2012), "Gençlerin Türk Mutfağına Bakış Açısı", Millî Folklor, 24(94), 152-161.
- Şar, Sevgi (2013). "Tarihi Süreç İçerisinde Türk Mutfak Kültürüne Kısa Bir Bakış" Lokman Hekim Journal 2013; Supplement VIII. Lokman Hekim Days 22 - 25 May 2013 Ninth Session: Poster Session.
- Talas, Mustafa (2005). "Tarihi Süreçte Türk Beslenme Kültürü ve Mehmet Eröz'e Göre Türk Yemekleri". Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18, s.273-283, Konya.
- Taşagıl, Ahmet (2013), "Türk Tarihinin Başlangıcı", Orta Asya Türk Tarihi (Ed: Ahmet Kanlıdere), 4. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
- Tebardar, Esra, Aras, Bendegül, Barı, Nimet, (1998). "Konya Yöresi Yemeklerinin Özellikleri ve Besin Değerlerinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma", Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Ankara.
- Tezcan, Mahmut (1982), "Türklerde Yemek Yeme Alışkanlıkları ve Buna İlişkin Davranış Kalıpları", Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri (31 Ekim-1 Kasım 1981), Ankara s. 118
- Tezcan, Mahmut (2000). Türk Yemek Antropolojisi Yazıları, TC. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Tezcan, Mahmut. "Türklerde Yeme İçme Alışkanlıkları ve Buna İlişkin Davranış cuisine.org/article_details.php?p_id=22&Pages=Articles (30.04.2014'te Erişildi). http://www.turkish
- Toygar Kamil, (1993), Mutfak Dostları Yurdaer Kalaycı'nın Sevdası, Ankara, Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar.
- Ünsal, Artun (1991). Osmanlı Mutfağı. Yemek Kitabı, İstanbul.
- Yar, Hülya Serpil (2008), "Osmanlı Sarayında Mutfak Kültürü ve Sofra Gelenekleri", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yerasimos, Marianna (2005). 500 Yıllık Osmanlı Mutfağı. Boyut Yayın Grubu, İstanbul.
- Yılmaz Aydın, (2002). İşyerimiz Mutfak Mesleğimiz Aşçılık Sanatımız Pişirmek, İstanbul.
- Yolalıcı M. E. (2008), "Türk Tarihinin Kaynaklarına Genel Bir Bakış", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(3), 471-484.
- Yusuf Has Hacib, (1947). Kutadgu Bilig, Haz: Reşit Rahmeti Arat, Ankara: TTK Yayınları.
| APA | KIZILDEMİR Ö, Ozturk E, SARIISIK M (2014). TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. , 191 - 210. |
| Chicago | KIZILDEMİR ÖZGÜR,Ozturk Emrah,SARIISIK MEHMET TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. (2014): 191 - 210. |
| MLA | KIZILDEMİR ÖZGÜR,Ozturk Emrah,SARIISIK MEHMET TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. , 2014, ss.191 - 210. |
| AMA | KIZILDEMİR Ö,Ozturk E,SARIISIK M TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. . 2014; 191 - 210. |
| Vancouver | KIZILDEMİR Ö,Ozturk E,SARIISIK M TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. . 2014; 191 - 210. |
| IEEE | KIZILDEMİR Ö,Ozturk E,SARIISIK M "TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER." , ss.191 - 210, 2014. |
| ISNAD | KIZILDEMİR, ÖZGÜR vd. "TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER". (2014), 191-210. |
| APA | KIZILDEMİR Ö, Ozturk E, SARIISIK M (2014). TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3), 191 - 210. |
| Chicago | KIZILDEMİR ÖZGÜR,Ozturk Emrah,SARIISIK MEHMET TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14, no.3 (2014): 191 - 210. |
| MLA | KIZILDEMİR ÖZGÜR,Ozturk Emrah,SARIISIK MEHMET TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.14, no.3, 2014, ss.191 - 210. |
| AMA | KIZILDEMİR Ö,Ozturk E,SARIISIK M TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 14(3): 191 - 210. |
| Vancouver | KIZILDEMİR Ö,Ozturk E,SARIISIK M TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 14(3): 191 - 210. |
| IEEE | KIZILDEMİR Ö,Ozturk E,SARIISIK M "TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, ss.191 - 210, 2014. |
| ISNAD | KIZILDEMİR, ÖZGÜR vd. "TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİNDE YAŞANAN DEĞİŞİMLER". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14/3 (2014), 191-210. |
