Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması

Ayaz, Naim Deniz; ŞEVİK, Salih Engin

Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması

Salih Engin ŞEVİK, (Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Naim Deniz AYAZ (Kırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Veteriner Hekimler Derneği Dergisi

8 0

Yıl: 2017 Cilt: 88 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 13 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması

Öz:

Dünya nüfusunun hızla artmasıyla birlikte hayvansal gıdalara olan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Özellikle sığır yetiştiriciliğinde hayvanlarda ağırlık artışı, yemden hayvanın maksimum düzeyde faydalanabilmesi ve yağ dokunun olabildiğince azaltılıp kas dokunun oranının artırılabilmesi için anabolik maddelerin kullanımı gündeme gelmektedir. Bu çalışmanın amacı sığır etlerinde dietilstilbestrol, östradiol 17 ?, trenbolon ve zeranol kalıntı düzeyinin ELISA yöntemi ile tespit edilmesidir. Test materyali olarak Kocaeli'nde kasap ve marketlerden toplanan 200 sığır eti kullanılmıştır. Çalışmada, 200 örneğin tamamında dietilstilbestrol 84,06 ile 178,56 ppt, trenbolon 49,87 ile 162,43 ppt, östradiol 17? 49,87 ile 334,75 ppt, zeranol 100,94 ile 614,06 ppt aralığında tespit edilmiştir. Sonuç olarak örneklerde tespit edilen anabolizan madde kalıntı miktarlarının kabul edilebilir düzeyin altında olduğu görülmüştür. Buna göre Kocaeli bölgesinde market ve kasaplarda satışa sunulan sığır etlerinin temin edildiği hayvanlarda büyütme faktörü olarak hormon kullanımının yaygın olmadığı veya yasal olmadığı halde büyütme faktörü olarak hormon preparatı kullanılmışsa bile belirli bir süre bekletildikten sonra hayvanların kesime gönderilmesine bağlı olarak hormon kalıntılarının tespit sınırlarının altında çıktığı sonucuna varılmıştır. Ülkemizde gıda değeri olan hayvanlarda büyütme faktörü olarak anabolizan madde kullanımı yasak olduğundan, bu ikilemin ortadan kaldırılması gerekmektedir ki, ELISA tekniğinin tek başına kullanılmasıyla hayvanlarda büyütme faktörü olarak hormon kullanılmadığı yargısına varmak her zaman mümkün olamamaktadır

Anahtar Kelime:

Konular: Veterinerlik

Investigation of hormone residues in beef

Öz:

With the rapid growth of the world population, the need for animal origin foods is increasing day by day. Especially, using anabolic substances come to the fore in cattle breeding for several reasons such as gaining weight, increasing feed efficiency, decreasing fat tissue and increasing muscle tissue etc. The aim of this study was to detect the residue amounts of some anabolic substances (diethylstilbestrol, estradiol 17 ?, trenbolone and zeranol) in beef using ELISA. In the study, 200 beef samples were collected from the butchers and grocery stores in Kocaeli. Each tested anabolic substances residues were detected below 1 ppb in all 200 samples and diethylstilbestrol, trenbolone, estradiol 17 ? and zeranol were found between 84,06 178,56 ppt, 49,87 - 162,43 ppt, 49,87 - 334,75 ppt, and 100,94 - 614,06 ppt, respectively. All the samples were accepted as negative for the tested hormones as the residues were detected lower than the acceptable levels. According to these findings it can be concluded that, hormone usage as a growth promoter in cattle meat sold in markets and butchers in Kocaeli is not common or if hormones were used illegally although they are banned, it is possible that these cattle were slaughtered after a period that caused decreasing the hormone level under the detection limit with ELISA. This dilemma should be clarified because the hormone usage as a growth promoter was banned in Turkey in breeding food-worthy animals. However, it should not be forgotten that ELISA is not always enough alone to make a judgement on this issue

Anahtar Kelime:

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anon (1996): Residues of Veterinary Drugs in Foods. Codex Alimentarius Vol. 3, FAO, Rome and WHO, Geneva.
Apple JK, Dikeman ME, Simms DD (1991): Effects of synthetic hormone implants, singularly or in combinations, on performance carcass traits, and longissimus muscle palatability of Holstein steers. J Anim Sci, 69, 4437-4448.
Cranwell CD, Unruh JA, Brethour JR, Simms DD, Campbell RE (1996): Influence of steroid implants and concentrate feeding on performance and carcass composition of cull beef cows. J Anim Sci, 74, 1770-1776.
Dağoğlu G, Aksoy, A (1995): Hayvansal üretimde zeranol. YYÜ Sağ Bil Derg, 1, 103- 108.
Daxenberger A, Lange IG, Meyer HHD (2000): Detection of anabolic residues in misplaced implantation sites in cattle. J AOAC Int, 83(4): 809-819.
Degroodt JM, Wyhowski de Bukankski B, Beernaert H, Courtheyn D (1989): Clenbuterol residue analysis by HPL- HPTLC in urine and animal tissues. Z Lebensm Unters, 189, 128-131.
Doyle ME (2000): Human safety of hormone implants used to growth promotor in cattle. A review of scientific literature. FRI Briefings, Food Research Institute, UW- Madison.
Doyle ME (2006): Veterinary drug residues in processed meats. Potential health risk. A review of scientific literature. FRI Briefings, Food Research Institute, UW- Madison.
Erol İ (2007): Gıda Hijyeni ve Mikrobiyolojisi. Pozitif Matbaacılık, Ankara. 10.
Ersoy E, Agthe O, Ergun H, Sel T, Güldür T (1992): The determination of diethylstilbestrol in the faeces and tissues of chickens treated with des and in the faeces and tissue samples of calves, lambs and chickens collected from various areas of Turkey. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 39, 215-231.
Fara GM, Del Corvo G, Bernuzzi S, Bigatello A, Di Pietro C, Scaglioni S, Chiumello G. (1979): Epidemic of breast enlargement in an Italian school. Lancet, 2, 295-297.
Foutz CP, Dolezal HG, Gardner TL, Gill DR, Hensley JL, Morgan JB (1997): Anabolic implant effect on steer performance, carcass traits, subprimal yields and longissimus muscle properties. J Anim Sci, 75, 1256-1265.
Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü (2015): Ulusal kalıntı İzleme Planı - 2015. Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara.
Gandhi concerns about hormones in food. Erişim: https://ecommons.cornell.edu/bitstream/ handle/1813/14514/fs37.hormones.pdf. Erişim tarihi: 02.11.2016
Hohls FW, Stan HJ (1978): Detection of trenbolone residues in meat by thin layer chromatography and fluorimetry. Z Lebensm Unters Forsch, 167, 252-255.
Hsu SHEckerlin RH, Henion JD (1988): Identification and quantitation of trenbolone in bovine tissue by gas chromatography-mass spectrometry. J Chromatogr, 424, 219-229.
Kaya S, Baydan E (1996): Veteriner ilaçları ve yol açabilecekleri başlıca sorunlar. Ankara Vet Hek Dern Derg, 9, 11-21.
Kaya S, Pirinçci İ (2007): Gelişmeyi Hızlandırıcı Maddeler. In: S Kaya (Ed), Veteriner Farmakoloji (4. Baskı) Cilt 2. Medisan Yayın Serisi: 65, Ankara.
Laitem L, Gaspar P, Bellon I (1978): Detection of trenbolone residues in meat and organs of slaughtered animals by thin-layer chromatography. J Chromatogr, 147, 538- 539.
Luño M, Beltrán JA, Jaime I, Roncalés P (1999): Textural assessment of clenbuterol treatment in beef. Meat Sci, 51, 297-303.
Nazlı B, Çolak H, Aydın A, Hampikyan H (2005): İstanbul'da satışa sunulan et ve et ürünlerinde bazı anabolizan madde kalıntılarının varlığı üzerine bir çalışma. Turk J Vet Anim Sci, 29, 691-699.
O'Mary CC, Pope AL, Wilson GD, Bray RW, Casida LE (1952): The effects of progesterone on growth and fattening and certain carcass characteristics of western lambs. J Anim Sci, 11, 656-673.
Oruç HH, Cengiz M, Bağdaş D, Uzunoğlu İ (2007): Sığır etlerinde zeranol, dietilstilbestrol, clenbuterol, 17?-estradiol ve testosteron kalıntıları. Uludag Univ J Fac Vet Med, 26(1-2): 11-15.
Ozan K, Ünsal A (1998): Veteriner Farmakoloji Hormonlar ve Vitaminler. İstanbul Üniv Vet Fak Masaüstü Yayımcılık Ünitesi, İstanbul.
Preston RL (1999): Hormone containing growth promoting implants in farmed livestock. Adv Drug Delivery Rev, 38(2): 123-138.
Raun AP, Preston RL (2002): History of diethylstilbestrol use in cattle. J Anim Sci. Erişim: http://www.asas.org/Bios/Raunhist. pdf. Erişim tarihi: 02.11.2016
Refsdal AO (2000): To treat or not to treat: a proper use of hormones and antibiotics. Anim Reprod Sci, 60-61, 109-119.
Sever E, Okumuş B, İnce S (2012): Erzurum yöresinde satışa sunulan kırmızı etlerde 17 ß-östradiol, dietilstilbestrol ve zeranol kalıntılarının araştırılması. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18(2): 267-272.
Tsutsui T, Komine A, Huff J, Barrett JC (1995): Effects of testosterone, testosterone propionate, 17 beta-trenbolone and progesterone on cell transformation and mutagenesis in Syrian hamster embryo cells. Carcinogenesis, 16(6): 1329-1333.
Türk Gıda Kodeksi (2003): Gıda değeri olan hayvanlara uygulanması yasaklanan ve belli şartlara bağlanan hormon ve benzeri maddeler hakkında tebliğ. T.C. Resmi Gazete, 19 Haziran 2003, Sayı: 25143.
Uzunov Dímitrievska-Stojkovic E, Stojanovska- Dimzoska B, Sekulovski P, Stojkovski V (2013): Use of ELISA for preliminary screening of 19 nortestosterone anabolic steroid in cattle meat in Republic of Macedonia. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 19(1): 173-177. Z, 32.

APA	ŞEVİK S, Ayaz N (2017). Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. , 13 - 20.
Chicago	ŞEVİK Salih Engin,Ayaz Naim Deniz Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. (2017): 13 - 20.
MLA	ŞEVİK Salih Engin,Ayaz Naim Deniz Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. , 2017, ss.13 - 20.
AMA	ŞEVİK S,Ayaz N Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. . 2017; 13 - 20.
Vancouver	ŞEVİK S,Ayaz N Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. . 2017; 13 - 20.
IEEE	ŞEVİK S,Ayaz N "Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması." , ss.13 - 20, 2017.
ISNAD	ŞEVİK, Salih Engin - Ayaz, Naim Deniz. "Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması". (2017), 13-20.

APA	ŞEVİK S, Ayaz N (2017). Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 88(1), 13 - 20.
Chicago	ŞEVİK Salih Engin,Ayaz Naim Deniz Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 88, no.1 (2017): 13 - 20.
MLA	ŞEVİK Salih Engin,Ayaz Naim Deniz Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, vol.88, no.1, 2017, ss.13 - 20.
AMA	ŞEVİK S,Ayaz N Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 2017; 88(1): 13 - 20.
Vancouver	ŞEVİK S,Ayaz N Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 2017; 88(1): 13 - 20.
IEEE	ŞEVİK S,Ayaz N "Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması." Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 88, ss.13 - 20, 2017.
ISNAD	ŞEVİK, Salih Engin - Ayaz, Naim Deniz. "Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması". Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 88/1 (2017), 13-20.