Yıl: 2016 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 135 - 148 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri

Öz:
Bu çalışmanın amacı, örgüt tarafından çalışanlara sağlanan yemek hizmetinin algılanan kalitesinin örgütsel bağlılık ve iş doyumu üzerinde olan etkilerini belirlemektir. Söz konusu ilişkileri analiz etmek amacıyla, öğle yemeği, çalıştıkları örgütleri tarafından ücretsiz olarak verilen ve Bitlis ilinde istihdam edilen kamu çalışanlarının (n=204) katılımıyla veriler toplanmıştır. Yapılan analizler (keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon ve regresyon analizi) neticesinde yemeğin lezzetinin ve yönetimsel faktörlerinin çalışanların örgütlerine olan duygusal bağlılığını pozitif yönlü ve anlamlı olarak etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca yemeğin algılanan kalitesinin alt faktörleri olan lezzetin, hijyenin ve yönetimsel faktörlerin devam ve normatif bağlılıkla anlamlı bir ilişkisi olmadığı belirlenmiştir. İlave olarak yemeğin sunuluş şekli ile ilgili olan yönetimsel faktörlerin çalışanların iş doyumu üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkisi olduğu görülmüştür. Ayrıca katılımcıların demografik özellikleri (cinsiyet, yaş, eğitim) ile araştırma değişkenleri arasında anlamlı farklılıklar olmadığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlar literatürdeki çalışmalarla karşılaştırılarak tartışılmıştır
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Albdour, A.A. & Altarawneh, I. (2014). Employee engagement and organizational commitment: Evidence from Jordan. Internaiıonal Journal Of Business, 19(2), 192-212.
  • Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: an examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49, 252-276.
  • Armstrong M. (2005). Strategic Human Resource Management, London: Kogan Page
  • Barutçugil, İ. (2004a). Organizasyonlarda duyguların yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
  • Barutçugil, İ. (2004b). Stratejik insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
  • Beyhan, Y. (2008). İş sağlığı-iş güvenliği ve beslenme. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
  • Bilge, E. (2009). Bir İşletmede Çalışanların Beslenme Durumları Ve Enerji Harcamalarının Değerlendirilmesi, Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
  • Bilici, S. (2008). Toplu beslenme sistemleri çalışanlar için hiiyen el kitabı. Ankara: Sağlık Bakanlığı.
  • Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. Transaction Publishers.
  • Bolhari , A., Rezaeean, A., Bolhari, J., Bairamzadeh, S. & Soltan, A. (2011). The relationship between quality of work life and demographic characteristics of information technology staffs. International Conference on Computer Communication and Management, IACSIT Press, 5, 374-378.
  • Caldwell, D.F., Chatman, J. A & O'Reilly, C. A. (1990).Building organizational commitment: A multifirm study. Journal Of Occupational Psychology, 63, 245-261. CNN. fortune/0701/gallery.Google_food/index.html, (Erişim tarihi, 12 Aralık 2012). Best Companies To Work For,
  • http://money.cnn.com/galleries/2007/
  • Çolakoğlu, Ü., Ayyıldız, T. & Cengiz, S. (2009). Çalışanların demografik özelliklerine göre örgütsel bağlılık boyutlarında algılama farklılıkları: kuşadası'ndaki beş yıldızlı konaklama işletmeleri örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 77-89.
  • Dickin, K. L., Dollahite, J. S. & Habicht, J. (2010). Job satisfaction and retention of community nutrition educators: The ımportance of perceived value of the program, consultative supervision, and work relationships. Journal of Nutrition Education and Behavior, 42(5).
  • Drucker, P. (2012). Yönetim. (Çev. İ. Gülfidan). İstanbul: Optimist Yayıncılık.
  • Duarte, M. B. (2015). Organisational and professional commitments: The influence in nurses organisational citizenship behaviours. TÉKHNE - Review Of Applied Management Studies, 36, 1-10
  • Ercan, Ş. A. (1998). Toplu beslenme sistemlerinde yönetimsel sorunlar ve çözümlerinin toplam kalite yönünden değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi SBE.
  • Eren, E. (2015). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, (15. Baskı). Bursa: Beta Yayıncılık.
  • Eroğlu, Y., Şentürk, H. E. & Karacabey, K. (2012). Gaziantep Üniversitesi akademik ve idari personelin beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması. International Journal of Human Sciences, 9(1), 131-141.
  • Fleming, S. & O'Connor, C. K. M. (1997). Eating patterns and factors influencing likely change in the workplace in Ireland. Health Promotıon Internatıonal, 12(3), 187-196.
  • Geaney F., Kelly, C., Greiner, B.A., Harrington, J.M., Perry, I.J. & Beirne, P. (2013). The effectiveness of workplace dietary modification interventions: A systematic review. Preventive Medicine, 57(5), 438-447.
  • Gillespie, S., Haddad, L., Mannar, V., Menon, P., & Nisbett, N. (2013). The politics of reducing malnutrition: Building commitment and accelerating progress, The Maternal and Child Nutrition Study Group, Lancet, 382, 552-569.
  • Griffin, E. (2015). Hierarchy of needs of Abraham Maslow. A First Look at Communication Theory. From http://www.afirstlook.com/docs/hierarchy.pdf (Erişim tarihi, 31 Ağustos 2015).
  • Güriş, S. & Çağlayan, E. (2005). Ekonometri, İstanbul: Der Yayınları.
  • Hauff, S., Richter, N.F. & Tressin, T. (2015). Situational iob characteristics and iob satisfaction: The moderating role of national culture. International Business Review, 24, 710-723.
  • Herzberg, F. (1987). One more time; How do you employees? Motivating People. Harward Business Rewiev, September- October, 5-16.
  • Hu, L. & Bentler, M. (1995). Evaluating model fit. R. H. Hoyle (Ed.) Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications, Sage, Thousand Oaks, CA, 76-99.
  • İslamoğlu, A.H. & Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Yayın.
  • Janssen, O. (2001). Fairness Perceptions As A Moderator In The Curvilinear Relationships Between Job Demands, And Job Performance And Job Satisfactıon, Academy of Management Journal, 44(5), 1039-1050.
  • Kahya, E. (2007). The effects of iob characteristics and working conditions on iob performance. International Journal Of Industrial Ergonomics, 37, 515-523.
  • Kaplan M. (2010). Otel işletmelerinde etiksel iklim ve örgütsel destek algılamalarının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Kapadokya örneği. Yayınlanmamış doktora tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Karakaş, S. & Güleş, H. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 74-89.
  • Kathryn P.M., Mundorf, A. R., Englar, N.K. & Rose, D. (2015). From nutrition to public policy: ımproving healthy food access by enhancing farm-to-table legislation in Louisiana. Journal Of The Academy Of Nutrition and Dietetıcs, 115(6), 871-875.
  • Kaya, A. (2009).Yönetimde insan ilişkilerinin sırları. Konya; Eğitim Kitabevi.
  • Keser, A. (2012). Örgütlerde motivasyon, Örgüt sosyolojisi. (Edt. M. Zincirkıran). Bursa: Dora Yayıncılık.
  • Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Koltko-Rivera, E. M. (2006). Rediscovering the later version of Maslow's hierarchy of needs: self-transcendence and opportunities for theory, research and unification. Review of General Psychology, 10(4), 302-317.
  • Köroğlu Ö. (2012). İçsel ve dışsal iş doyum düzeyleri ile genel iş doyum düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Turist rehberleri üzerinde bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(2), 275 - 289.
  • Losasso, C., Cibin, V., Cappa, V., Roccato, A., Vanzo, A., Andrighetto, I. & Ricci, A. (2012). Food safety and nutrition:Improving consumer behaviour. Food Control, 26, 252-258.
  • Lundberg, C., Gudmundson, A. & Andersson, T. D. (2009). Herzberg's two-factor theory of work motivation tested empirically on seasonal workers in hospitality and tourism. Tourism Management, 30, 890-899.
  • Luthans, F.(1995). Organizational behavior. (3. Edition). New York: Mc. Graw Hill Publishing.
  • Machado, M. L., Soaresb, V. M., Britesc, R., Ferreirad, J. B. & Gouveiae, O. M. (2011). A look to academics iob satisfaction and motivation in Portuguese Higher Education İnstitutions. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 1715- 1724.
  • Marsh, H. W. & Hocevar, D. (1985). Application of confirmatory factor analysis to the study of self-concept: First- and higher-order factor models and their invariance across groups. Psychological Bulletin, 97, 562-582.
  • McMahon, B. (2007). Organizatıonal commitment, relationshıp commitment and their assocıation with attachment style and locus of control. MA Thesis, Georgia: Institute of Technology.
  • Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application. London: Sage Publications.
  • Meyer, J. P., Stanley, D.J., Herscovitch, L. & Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52.
  • Meyer, J. P. & Herscovitch, L. (2001). Commitment in the workplace toward a general model. Human Resource Management Review, 11, 299-326.
  • Meyer, J. P., Allen, N. J. & Smith, C. A. (1993). Commitment to organizatons and occupations: Extension and test of a tree component conceptualization. Journal and Applied Psychology, 78(4), 538-551.
  • Morrow, P. C. (1983). Concept redundancy in organizational research, the case of work commitment. Journal of Occupational Behavior, 34, 40-56.
  • Naktiyok, A. & Küçük, O. (2003). İş gören (iç müşteri) ve müşteri (dış müşteri) tatmini, işgören tatmininin müşteri tatmini üzerine etkileri: Ampirik bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17 (1-2), 225- 243.
  • NishitaniN. & Sakakibara, H. (2006). Relationship of obesity to iob stress and eating behavior in male Japanese workers. International Journal of Obesity, 30, 528-533.
  • O'Reilly, C. & Chatman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: The effects of compliance, ıdentification, and ınternalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71(3), 492-99.
  • Özgen, H., Öztürk, A. & Yalçın, A. (2002). İnsan Kaynakları Yönetimi. Adana: Nobel Kitabevi.
  • Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2001). Örgütsel Davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
  • Parlar, S. (2008). Sağlık çalışanlarında göz ardı edilen bir durum: Sağlıklı çalışma ortamı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(6), 547-554.
  • Poggi, A. (2010). Job satisfaction, working conditions and aspirations. Journal of Economic Psychology, 31, 936-49.
  • Powell, D. M. & Meyer, J.P. (2004). Side-bet theory and the three-component model of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 65, 157-177.
  • Ray, E. B. & Miller, K.L. (1994). Social Support, Home/Work Stress and Burnout: Who Can Help, Journal of Applied Behavioral Science, 30(3), 357-373.
  • Robbins P. S. & Judge, T.A. (2013). Organizational Behavior. (Çev. Edt. İ. Erdem). (14. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Saltık, A. (1996). İşçi beslenmesi, İşyeri hekimliği ders notları. Ankara: Türk Tabibleri Birliği.
  • Samur, G. (2002). İşçi ve iş veriminin geliştirilmesinde beslenmenin önemi. Kamu-İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 7(1), 39- 45.
  • Schermelleh, E.K., Moosbrugger, H. & Muller, H. (2003). Evaluating The Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures, Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • Schriesheim C. A., Castro, S. L. & Cogliser C. C. (1999). Leader-member exchange (lmx) research: A comprehensive review of theory, measurement, and data-analytic practices. The Leadership Quarterly, 10(1), 63-113.
  • Schriesheim, C. A., Castro, S. L., Zhou, X. & Yammarino, F.J. (2001). The folly of theorizing ''A'' but testing ''B'' A selective level-of-analysis review of the field and a detailed Leader-Member Exchange illustration. The Leadership Quarterly, 12, 515 - 551.
  • Sezgin, A. C. & Özkaya, D. F. (2014). Toplu beslenme sistemlerine genel bir bakış. Akademik Gıda, 12(1), 124-128.
  • Stan, M. M. (2013). Predictors of the organizational commitment in the Romanian academic environment. Social and Behavioral Sciences, 78, 672 - 676.
  • Steiger, J. H. (1990). Structural model evaluation and modification: An interval estimation approach. Multivariate Behavioural Research, 25, 173-180.
  • Şimşek, M. Ş., Akgemci, T. & Çelik, A. (2007). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. (5.Baskı). Konya: Adım Matbaacılık.
  • Tella, A., Ayeni, C.O. & Popoola, S.O. (2007). Work motivation, Job satisfaction, and organizational commitment of library personnel in academic and research libraries in Oyo State, Nigeriga. Library Philosophy and Practice. April, 1-16.
  • Tınaz, P. (2013). Çalışma yaşamından örnek olaylar. İstanbul: Beta Basım.
  • Toker, B. (2011). Demografik değişkenlerin iş tatminine etkileri: İzmir'deki beş ve dört yıldızlı otellere yönelik bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 92-107.
  • Toprak, İ., Şentürk, Ş., Yüksel, B., Özer, H., Çakır, B. & Bideci, A. E. (2002). Saha Personeli İçin Toplum Beslenmesi Programı Eğitim Materyali. Ankara: Sağlık Bakanlığı.
  • Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 183-206.
  • TÜİK (2015). http://www.tuik.gov.tr/Start.do. (Erişim tarihi, 19 Ocak 2016).
  • Türen, U. & Camoglu A. (2014). Perceived quality of meal service provided by organization and iob performance of employees. Applied Research in Quality of Life, 10(1), 77-93.
  • Ullman, J. B. (2001). Structural equation modeling. B. G. Tabachnick ve L. S. Fidel (Ed.) Using Multivariate Statistics, (4th ed; s.:653- 771) Allyn&Bacon, Needham Heights, MA.
  • Waniek, C. (2005). Food at work: Workplace solutions for malnutrition, obesity and chronic diseases. International Labour Organization, Geneva: International Labour Office.
  • Weiss, D. J., Dawis, R. W., England, G. W. & Lofquist, L. H. (1967). Manual for the Minnesota satisfaction quesitionnaire. From %20%20Manual%20for%20the%20MN%20Satisfaction%20Questionnaire.pdf> (Erişim tarihi, 24 Şubat 2015).
  • Yalçin, A. & İPLİK, Ö. G. F. N. (2005). Beş yıldızlı otellerde çalışanların demografik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma: Adana ili örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 395-412.
  • Yurtseven, E., Eren, F., Vehid, S., Köksal, S., Erginöz, E. & Erdoğan, M. S. (2014). Beyaz yakalı çalışanların beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Dergisi, 15(1), 20-6.
  • Zimmerman, M. & Snow, B. (2012). An introduction to nutrition. http://2012books.lardbucket.org/. (Erişim tarihi, 7 Ekim 2015).
APA ERDEM H, Çalış Duman M (2016). Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. , 135 - 148.
Chicago ERDEM Haluk,Çalış Duman Meral Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. (2016): 135 - 148.
MLA ERDEM Haluk,Çalış Duman Meral Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. , 2016, ss.135 - 148.
AMA ERDEM H,Çalış Duman M Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. . 2016; 135 - 148.
Vancouver ERDEM H,Çalış Duman M Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. . 2016; 135 - 148.
IEEE ERDEM H,Çalış Duman M "Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri." , ss.135 - 148, 2016.
ISNAD ERDEM, Haluk - Çalış Duman, Meral. "Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri". (2016), 135-148.
APA ERDEM H, Çalış Duman M (2016). Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(2), 135 - 148.
Chicago ERDEM Haluk,Çalış Duman Meral Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 7, no.2 (2016): 135 - 148.
MLA ERDEM Haluk,Çalış Duman Meral Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, vol.7, no.2, 2016, ss.135 - 148.
AMA ERDEM H,Çalış Duman M Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2016; 7(2): 135 - 148.
Vancouver ERDEM H,Çalış Duman M Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2016; 7(2): 135 - 148.
IEEE ERDEM H,Çalış Duman M "Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri." İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7, ss.135 - 148, 2016.
ISNAD ERDEM, Haluk - Çalış Duman, Meral. "Örgüt Tarafından Sağlanan Yemek Hizmetinin Algılanan Kalitesinin Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri". İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 7/2 (2016), 135-148.