The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College

Yıl: 2016 Cilt: 8 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 103 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College

Öz:
Boston'da 1810 yılında kurulan American Board of Commissioners for Foreign Missions (ABCFM) adlı protestan misyonerlik teşkilatı 1820 yılından itibaren Osmanlı topraklarında birçok okul açmıştır. Board teşkilatı tarafından açılan bu okullardan birisi de Harput'ta açılan Fırat Koleji'dir. Bu çalışma, İngiliz seyyah Henry Fanshawe Tozer'in "Turkish Armenia and Eastern Asia Minor" adlı eserinde, Harput'u ziyareti esnasında kayıt altına aldığı izlenimlerini analiz ederek, misyonerlik faaliyetlerinin bölgenin ekonomik ve kültürel dokusu üzerinde yaratmış olduğu etkiyi tespit etmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Seyyah Henry Fanshawe’in Gözlemleri Doğrultusunda Amerikan Board’un Harput’taki Faaliyetleri: Fırat Koleji

Öz:
Established in Boston in 1810, The American Board of Commisioners of Foreign Missions (ABCFM) opened many schools in the Ottoman lands after 1820. One of these schools opened by the ABCFM was the Euphrates (Fırat) College in Harput. This study examines the observations of the British traveller Henry Fanshawe Toze as noted in his book “Turkish Armenia and Eastern Asia Minor” during his visit to Harput and assesses the social, economic and cultural impact of missionaries on the region.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKGÜN, Seçil, “Amerikalı Misyonerlerin Anadolu’ya Bakışları”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), Issue 3, 1992: pg.1-16.
  • AÇIKSES, Erdal, “Türk-Amerikan Münasebetlerinin Değerlendirilmesi”, Türkler, Volume 13, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002: pg. 542-557.
  • _____, Amerikalıların Harput’taki Misyonerlik Faaliyetleri, Ankara: TTK, 2003.
  • ALAN, Gülbadi, “Amerikan Board Okullarında Yürütülen Misyonerlik Faaliyetleri”, Journal of Islamic Research, 20 (4), 2007: pg. 464-475.
  • ____, Amerikan Board’un Merzifon’daki Faaliyetleri ve Anadolu Koleji, Ankara: TTK, 2008.
  • ____, Osmanlı İmparatorluğu’nda Amerikan Protestan Okulları, Ankara: TTK, 2015.
  • AYDIN, Mithat, “Amerikan Protestan Misyonerlerinin Ermeniler Arasındaki Faaliyetleri ve Bunun Osmanlı-Amerikan İlişkilerine Etkisi”, OTAM, 19 (2015): pg.79-122.
  • BARNUM, Herman N., “Forty Years in Harpoot, Eastern Turkey”, The Missionary Herald, 95(10), October 1899, pg. 402-403.
  • DANACIOĞLU, Esra, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Amerikan Board Okulları ve Ermeniler”, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, 3/9-10, 1999-2000, pg. 131-144.
  • DEMİR, Cenk, “Amerikan Board Belgelerine Göre Talas Amerikan Kız ve Erkek Kolejleri”, Turkish Studies, Vol. 7/4, Fall 2012, pg.1405-1420.
  • DİNGEÇ, Emine, “Amerikan Misyoner Okullarının Ermeni Ayrılıkçı Hareketindeki Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme”, Yeni Türkiye, 60, 2014, pg. 1-10.
  • GÜRÜN, Kamuran, Ermeni Dosyası, Ankara: TTK, 1983.
  • Hamlin, Cyrus, My Life and Times, Boston: The Pilgrim Press, 1893.
  • HÜLAGÜ, Metin, “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Misyoner, Ermeni, Terör ve Amerika Dörtgeninde Türkiye”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 10, 2001, pg.57-94.
  • KILIÇ, Orhan, “Kendi Yazdıkları Işığında Amerikan Misyonerlerin Harput’taki Faaliyetleri”, Journal of Islamic Research, 20(4), 2007, pg.476-491.
  • KOCABAŞOĞLU, Uygur, Kendi Belgeleriyle Anadolu’daki Amerika, İstanbul:Arda Yayınevi, 1989.
  • MELCON, M. A. “The Growth and Influence and Needs of Euphrates”, The Missionary Herald, Vol.99, No. 1, January 1903, Boston 1903, pg.13-15.
  • ÖZTÜRK, Ayhan, “Amerikan Board’un Kuruluşu ve Teşkilatlanması ve Osmanlı Devletinde Kurduğu Misyonlar”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 2/23, 2007, pg.63-74.
  • POLVAN, Nurettin, Türkiye’de Yabancı Öğretim, Vol. I, İstanbul: MEB Yayınları, 1952.
  • SEZER, Ayten,“Osmanlı’dan Cumhuriyet’e; Misyonerlerin Türkiye’deki Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, October 1999, pg.169-183.
  • STONE, F. A., Academies for Anatolia, Boston: University of Conecticut, 1984.
  • SUNGUROĞLU, İshak, Harput Yollarında, Vol.1, İstanbul: Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı Yayınları, 1959.
  • ŞİMŞİR, Bilal, “Ermeni Propagandasının Amerika Boyutu Üzerine”, Tarih Boyunca Türklerin Ermeni Toplumu İle İlişkileri Sempozyumu, October 8-12, 1984, Ankara 1985, pg. 79-124.
  • TOZER, Henry Fanshawe, Turkish Armenia and Eastern Asia Minor, London 1881.
  • TOZLU, Necmettin, “Osmanlı Devleti’nde Ermeni Eğitim Kurumları ve Faaliyetleri”, Yeni Türkiye, 60, 2014: pg.1-17.
  • WASBURN, George, Fifty Years in Constantinapole, Boston: Riverside Press, 1909.
  • WHEELER, Crosby H., “For Young People-Euphrates College, Harpoot, Turkey” The Missionary Herald, 84/3, March 1888: pg.137-138.
APA KUŞ A (2016). The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. , 103 - 116.
Chicago KUŞ Ayşegül The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. (2016): 103 - 116.
MLA KUŞ Ayşegül The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. , 2016, ss.103 - 116.
AMA KUŞ A The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. . 2016; 103 - 116.
Vancouver KUŞ A The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. . 2016; 103 - 116.
IEEE KUŞ A "The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College." , ss.103 - 116, 2016.
ISNAD KUŞ, Ayşegül. "The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College". (2016), 103-116.
APA KUŞ A (2016). The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. History Studies, 8(4), 103 - 116.
Chicago KUŞ Ayşegül The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. History Studies 8, no.4 (2016): 103 - 116.
MLA KUŞ Ayşegül The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. History Studies, vol.8, no.4, 2016, ss.103 - 116.
AMA KUŞ A The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. History Studies. 2016; 8(4): 103 - 116.
Vancouver KUŞ A The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College. History Studies. 2016; 8(4): 103 - 116.
IEEE KUŞ A "The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College." History Studies, 8, ss.103 - 116, 2016.
ISNAD KUŞ, Ayşegül. "The Activities of the American Board in Harput with the Observations of Traveller Henry Fanshawe Tozer: The Euphrates (Fırat) College". History Studies 8/4 (2016), 103-116.