PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ

BAHTİYARİ, M. İbrahim; benli, hüseyin

PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ

Hüseyin BENLİ, (Erciyes Üniversitesi, Mustafa Çıkrıkçıoğlu MYO, Kimya Tek. Bölümü, Kayseri, Türkiye)

M. İbrahim BAHTİYARİ (Erciyes Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Kayseri, Türkiye)

Tekstil ve Mühendis

16 1

Yıl: 2016 Cilt: 23 Sayı: 103 Sayfa Aralığı: 189 - 196 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ

Öz:

Hidrojen peroksit ve ozon yükseltgen özellikleri çok iyi bilinen iki önemli ağartma maddesidir. Özellikle de hidrojen peroksidin geleneksel tekstil ön terbiye işlemlerinde pamuklu kumaşların beyazlatılmasında ağartma maddesi olarak kullanımı oldukça yaygındır. Geleneksel hidrojen peroksit ağartma reçeteleri çeşitli kimyasal maddeler içerirler ve iyi ağartma etkileri ise genelde yüksek sıcaklıklarda ve/veya sürelerde sağlanabilir. Ağartma işleminde yoğun kimyasal kullanımı atık su yükünü arttırırken genellikle bu prosesler önemli miktarda enerji de tüketirler. Bu çalışmada, pamuklu kumaşların ön terbiyesi farklı hidrojen peroksit - ozon kombinasyonları ile gerçekleştirilmiş ve ağartılmış kumaşların renklendirilmeleri seçilen doğal boyarmadde kaynakları ile sağlanmıştır. Sonuç olarak ozonhidrojen peroksit kombinasyonunun pamuklu kumaşların ağartılmasında alternatif olabileceği ve seçilmiş doğal boya kaynaklarının pamuklu kumaşların renklendirilmesinde kullanılabileceği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelime:

BLEACHING OF COTTON FABRICS WITH OZONE-HYDROGEN PEROXIDE COMBINATION AND COLORATION WITH NATURAL DYES

Öz:

Hydrogen peroxide and ozone, whose oxidizing features are well-known, are the two important bleaching agents. Especially use of hydrogen peroxide as an oxidizing agent in conventional textile pretreatment processes to bleach the cotton fabrics is very common. Conventional hydrogen peroxide bleaching recipes contains various chemicals and for the sufficient bleaching effect higher temperatures and/or durations are needed. The intensive use of chemicals in bleaching increases the waste water load and generally these processes consume significant amounts of energy. In this study cotton fabrics were pretreated with different ozonehydrogen peroxide combinations and the coloration of the bleached fabrics were conducted by the use of selected natural dye sources. Finally it was observed that ozone-hydrogen peroxide combination can be an alternative for the bleaching of cotton fabrics and the selected natural dye sources can be used for the coloration of the cotton fabrics.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Moore, S.B., Ausley, L.A., (2004), Systems thinking and green chemistry in the textile industry: concepts, technologies and benefits, Cleaner Production, 12(6), 585-601
2. Streng, A.G., (1961), Tables of Ozone Properties, Journal of Chemical and Engineering Data, 6(3), 431-436
3. Rakovsky, S., Anachkov, M., Zaikov, G., (2009), Fields of Ozone Applications, Chemistry & Chemical Technology, 3(2), 139-161
4. Balousek, P.J., (1979), The Effects of Ozone Upon A Lignin-Related Model Compound Containing a ?-Aryl Ether Linkage, University of Wisconsin, Platteville, M.S. 1976, Lawrence University, the degree of Doctor of Philosophy
5. Prabaharan, M., Rao, J.V., (2003), Combined desizing, scouring and bleaching of cotton using ozone, Indian Journal of Fibre & Textile Research, 28(4), 437-443
6. Perincek, D.S., Duran, K., Körlü, A.E., Bahtiyari, M.İ., (2007), An Investigation in the Use of Ozone Gas in the Bleaching of Cotton Fabrics, Ozone: Science and Engineering, 29(5), 325-333
7. İnkaya, T., Eren, H.A., Aniş, P., (2008), Pamuk Ağartılmasında Lakkaz/Mediatör Sistemlerinin Oksijen Ve Ozon İle Kombine Edilmesi, Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14(1), 77-82
8. Eren, H.A., Ozturk, D., (2011), The evaluation of ozonation as an environmentally friendly alternative for cotton preparation, Textile Research Journal, 81(5), 512-519
9. Perincek, S., Duran, K., Körlü, A.E., (2013), Combination of Ozonation and Hydrogen Peroxide Bleaching for Linen Fabrics: Optimization of the Process Using Experimental Design Technique, Ozone: Science & Engineering, 35(4), 316-327
10. Benli, H., Bahtiyari, M.İ., (2015), Combination of ozone and ultrasound in pretreatment of cotton fabrics prior to natural dyeing, Journal of Cleaner Production, 89,116-124
11. Karadağ, R., (2007), Doğal Boyamacılık, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü, Geleneksel El Sanatları Ve Mağazalar İşletme Müdürlüğü, Ankara. (http:// www.turkelhalilari.gov.tr/icerik/Dogal_Boyamacilik.pdf)
12. Samanta, A.K., Konar, A., (2011), Dyeing of Textiles with Natural Dyes, in Akçakoca Kumbasar, E. P. (Eds.), Natural dyes, InTech, Croatia
13. Biertümpfel A., Wurl G., (2009), Dye Plants in Europe in Bechtold T. and Mussak R., (Eds.), Hand book of natural colorants, John Wiley and Sons, Ltd., UK
14. Nizamlıoğlu, N.M., Nas, S., (2010), Meyve ve sebzelerde bulunan Fenolik Bileşikler;Yapıları ve önemleri, Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 5(1), 20-35
15. Monica Giusti M., Wallace T.C., (2009), Flavonoids as Natural Pigments, in Bechtold T. and Mussak R., (Eds.), Hand book of natural colorants, John Wiley and Sons, Ltd., UK
16. Benli, H., (2015), Selüloz Esaslı Tekstil Materyalleri İçin Çevre Dostu Terbiye Proseslerinin Oluşturulması: Yeşil Fabrika, Doktora tezi, Erciyes Üniversitesi, ss.70
17. ISO 2062:2009; Textiles-Yarns Form Packages-Determination of Single-End Breaking Force and Elongation At Break, International Organization for Standardization, Brussels, Belgium
18. DIN 53924:1997, Testing of textiles - Velocity of soaking water of textile fabrics (method by determining the wicking height). Deutsches Institut Fur Normung E.V. Berlin
19. ISO 105-B02:1994, Textiles-Tests for color fastness, Part B02: Color fastness to artificial light, International Organization for Standardization, Brussels, Belgium
20. ISO 105-C10:2006, Textiles-Tests for color fastness - Part C10: Color fastness to washing with soap or soap and soda, Test Condition: Test A (1), International Organization for Standardization, Geneva, Switzerland
21. ISO 105-X12:1993, Textiles-Tests for color fastness, Part X12: Color fastness to rubbing, International Organization for Standardization, Geneva, Switzerland
22. ISO 105-E04:1994, Textiles-Tests for color fastness, Part E04: Color fastness to perspiration, International Organization for Standardization, Brussels, Belgium
23. Bahtiyari, M.İ., Benli, H., Yavaş, A. (2013), Printing of Wool and Cotton Fabrics with Natural Dyes, Asian Journal of Chemistry, 25(6), 3220-3224.
24. Duran, K., (2001), Tekstilde Renk Ölçümü ve Reçete Çıkarma, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon Araştırma-Uygulama Merkezi Yayını, Yayın No: 17, 1. Baskı, Bornova-İzmir.
25. McDonald R., (1997), Recipe prediction for textiles, in McDonald R., (Eds.) Colour physics for industry (2nd Edition), Society of Dyers and Colourists, Bradford, England (ISBN 0 901956 70 8).

APA	benli h, BAHTİYARİ M (2016). PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. , 189 - 196.
Chicago	benli hüseyin,BAHTİYARİ M. İbrahim PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. (2016): 189 - 196.
MLA	benli hüseyin,BAHTİYARİ M. İbrahim PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. , 2016, ss.189 - 196.
AMA	benli h,BAHTİYARİ M PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. . 2016; 189 - 196.
Vancouver	benli h,BAHTİYARİ M PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. . 2016; 189 - 196.
IEEE	benli h,BAHTİYARİ M "PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ." , ss.189 - 196, 2016.
ISNAD	benli, hüseyin - BAHTİYARİ, M. İbrahim. "PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ". (2016), 189-196.

APA	benli h, BAHTİYARİ M (2016). PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. Tekstil ve Mühendis, 23(103), 189 - 196.
Chicago	benli hüseyin,BAHTİYARİ M. İbrahim PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. Tekstil ve Mühendis 23, no.103 (2016): 189 - 196.
MLA	benli hüseyin,BAHTİYARİ M. İbrahim PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. Tekstil ve Mühendis, vol.23, no.103, 2016, ss.189 - 196.
AMA	benli h,BAHTİYARİ M PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. Tekstil ve Mühendis. 2016; 23(103): 189 - 196.
Vancouver	benli h,BAHTİYARİ M PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ. Tekstil ve Mühendis. 2016; 23(103): 189 - 196.
IEEE	benli h,BAHTİYARİ M "PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ." Tekstil ve Mühendis, 23, ss.189 - 196, 2016.
ISNAD	benli, hüseyin - BAHTİYARİ, M. İbrahim. "PAMUKLU KUMAŞLARIN OZON-HİDROJEN PEROKSİT KOMBİNASYONU İLE AĞARTILMASI VE DOĞAL BOYALAR İLE RENKLENDİRİLMESİ". Tekstil ve Mühendis 23/103 (2016), 189-196.