Yıl: 2016 Cilt: 1 Sayı: 12 Sayfa Aralığı: 115 - 139 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER

Öz:
Azerbaycan doğumlu olan ve Amasya'da İsmail Şirvanî adlı yine Azerbaycan göçmeni bir Nakşî-Halidî şeyhinin yanında yeti- şen Mir Hamza Nigârî, Türk edebiyatına hediye ettiği biri Farsça biri Türkçe iki divan ve Nigar-nâme (Memmedli, 2012) adlı bir mesnevî ile ün kazanmıştır. Seyyid olan Mir Hamza Nigârî, hayatı boyunca tam bir Hz. Hüseyin âşığı olarak şiirler yazmış, dersler vermiştir. Onun Azerbaycan'da Sünnîlikle suçlanması kadar Osmanlı'da Şiîlikle suç- lanması da aynı oranda anlamsızdır. Onun kendisi için seçtiği yer mezhepler çıkmadan önceki noktadır; yani o, kendisini Peygamber torunu olarak bir mezhebin mensubu olmak zorunda görmez. İşte bu bağlamda söylediği sözler her iki mezhepten olanları da memnun etmemiştir beyti her iki kesimi de tatmin etmemiştir. Şiî veya Caferî hatta Alevî olan kesim onun korkudan dolayı açıkça bu eğilimini söyleyemediğini iddia ederler; Sünnî kesim ise onun Nakşî şeyhi İsmail Şirvanî dolayısıyla katıksız bir Sünnî olduğunu ancak İran'dan etkilenmiş olabileceğini iddia ederler. Bu yakıştırmaların ikisi de kendisi tarafından reddedilmiştir. Ya hayatındaki uygulamalarla ya da söylediği sözlerle iki kesime de hep aynı mesajı vermiştir. Onun divanında yer alan Süfyânîler (Süfyan, Muaviye, Yezid ve Mervan) şiirleri bir araya getirildiğinde şairin bu isimler etrafında zalimleri yerdiği açıkça görülmektedir. Yani ne Sünnî'ye ne de Şiî-Alevî kesime dâhil olma gibi bir derdi yoktur şairin. Onun amacı Hz. Hüseyin gibi sadece ve sadece doğrunun ve hakkın yanında olmaktır. Çalışmamızla bu gerçek bir kez daha gün yüzüne çıkmış olacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

MIR HAMZA NIGARI AND SUPYAN SUPPORTERS

Öz:
ijan and was brought up by a Naqshī-Khalidî sheikh who is also an Azerbaijaniimmigrant named Ismail Şirvanî in Amasya,has gained a reputation with one of the Persianlanguage divan and Nigar-nâme calledmesnevî which he gave to Turkish literature.Sayyid, Mir Hamza Nigari has writtenpoets, and has given lectures as a lover ofHz. Hussein. His accusation of Shi’ism inthe Ottoman as much as his accusation ofSunni in Azerbaijan is meaningless at thesame time. The place he chooses for herselfis the point that is before the sects; That is,he hasn’t felt obliged to be member of anysect as a grandson of the Prophet. Here arehis words in this context that were not satisfiedboth sects.Friends who love Allah andMuhammadWe are neither Sunnis nor Shiites, onlyMuslimsWhen his poems about the Sufyanis inhis divan are brought together, it is obviouslyseen that the poet was satirising theoppressors around this names. That’s to say,the poet hasn’t any problem about being in volved any fraction neither Sunni nor ShiiteAlawi.His goal is to be together only withthe truth and right just like Hussein.This fact will be revealed again in ourwork.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdi-zade Hüsameddin Hüseyin. (1327). Amasya Tarihi, (Yazma Eser) C. 9.
  • AKKUŞ, Muzaffer. (1993). Seyyid Nigârî Divânı. Niğde.
  • BİLGİN, Azmi. (2003). Divân-ı Seyyid Nigârî, Mir Hamza Nigârî. İstanbul.
  • CİHANGİR, Tariyel. (2001). Mir Sa’di Ağa. Bakü.
  • HALİLİ, Fariz. (2013). Karabağdan Amasya’ya Gönül Köprüsü, I. Uluslararası Hamza Nigârî Sempozyumu Kitabı. Bakü.
  • KILIÇ, Ünal. (1998). “Ebu Süfyan b. Harb’in Hayatı”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 2, s. 461-484.
  • KOÇ, Nagehan. (2006). Hafız Mehmet Sebatî Divanının Transkripsiyonlu Metni ve İncelemesi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • MEMMEDLİ, Nezaket. (2010). Mir Hamza Seyid Nigari Divan. Bakü.
  • MEMMEDLİ, Nezaket. (2012). Mir Hamza Seyid Nigârî/Nigarnâm. Bakü.
  • Mir Hamza Nigârî-i Karabagî. (1329). Farsça Divan. Dersa’âdet.
  • ÖZKILINÇ, Ahmet. (2013). Müşidi Aşk Olan Arif: Seyyid Nigârî, Hayatı, Eserleri, Düşünceleri. İstanbul.
  • RIHTIM, Mehmet. (2015). Mir-zâde Mustafa Fahreddin Ağabali’nin Hüma-yı Arş- Karabağlı Şeyh Mir Hamza Nigârî’nin Menâkıp-nâmesi. Bakü.
  • RIHTIM, Mehmet. (2003). Fariz Halilli, Mevlanâ İsmail Siraceddin Şirvanî. Bakü.
APA HAKVERDİOĞLU M (2016). MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. , 115 - 139.
Chicago HAKVERDİOĞLU METİN MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. (2016): 115 - 139.
MLA HAKVERDİOĞLU METİN MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. , 2016, ss.115 - 139.
AMA HAKVERDİOĞLU M MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. . 2016; 115 - 139.
Vancouver HAKVERDİOĞLU M MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. . 2016; 115 - 139.
IEEE HAKVERDİOĞLU M "MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER." , ss.115 - 139, 2016.
ISNAD HAKVERDİOĞLU, METİN. "MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER". (2016), 115-139.
APA HAKVERDİOĞLU M (2016). MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. Alevilik Araştırmaları Dergisi, 1(12), 115 - 139.
Chicago HAKVERDİOĞLU METİN MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. Alevilik Araştırmaları Dergisi 1, no.12 (2016): 115 - 139.
MLA HAKVERDİOĞLU METİN MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. Alevilik Araştırmaları Dergisi, vol.1, no.12, 2016, ss.115 - 139.
AMA HAKVERDİOĞLU M MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. Alevilik Araştırmaları Dergisi. 2016; 1(12): 115 - 139.
Vancouver HAKVERDİOĞLU M MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER. Alevilik Araştırmaları Dergisi. 2016; 1(12): 115 - 139.
IEEE HAKVERDİOĞLU M "MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER." Alevilik Araştırmaları Dergisi, 1, ss.115 - 139, 2016.
ISNAD HAKVERDİOĞLU, METİN. "MİR HAMZA NİGÂRÎ VE SÜFYÂNÎLER". Alevilik Araştırmaları Dergisi 1/12 (2016), 115-139.