Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi

KARA, İnci; CERİT, Neşet Galip; AYKAL, Güzin; Güzel, Aysun

Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi

Neşet Galip CERİT, (Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Antalya, Türkiye)

Güzin AYKAL, (Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Tıbbi Biyokimya Laboratuvarı, Antalya, Türkiye)

Aysun GÜZEL, (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Mesleki Sağlık Yüksekokulu, Burdur, Türkiye)

İnci KARA (Selçuk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ

15 1

Yıl: 2016 Cilt: 21 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 109 - 118 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir hastanenin yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeylerini ve ilişkili bazı faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu kesitsel araştırma bir hastanenin yoğun bakım ünitesinde çalışan 90 hemşire ile Haziran 2012'de gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri, katılımcıların bazı sosyodemografik özelliklerini irdeleyen birtakım sorulardan ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği'nden (MTÖ) oluşan bir anket formuyla toplanmıştır. Veriler SPSS 16.0 programında yüzdelik, tek yönlü varyans analizi, post hoc testleri (Tukey [HSD] çoklu karşılaştırma testi) ve bağımsız örneklem t-testi kullanılarak analiz edilmiş, p<0,05 olan değerler anlamlı kabul edilmiştir.Bulgular: Bu çalışmada yer alan hemşirelerin %93,3'ü kadındır ve %60'ı 30-39 yaş aralığındadır. Meslekte çalışma süresi 6-10 yıl olan hemşirelerin kişisel başarı duygusundaki azalma puanlarının, meslekte çalışma süresi 1-5 yıl olan hemşirelere göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır (p= 0,04). Vardiyalı çalışan hemşirelerin gündüz çalışanlara göre, meslek değiştirmeyi düşünen hemşirelerin diğer hemşirelere göre, ve iş yaşamından memnun olmayan hemşirelerin memnun olan hemşirelere göre duygusal tükenme puanlarının istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır (sırasıyla, p=0,02; p<0,01; p<0,01).Tartışma ve Sonuç: Medeni durum, aylık gelir, çalışılan yıl sayısı, vardiyalı çalışma ve meslek değiştirmeyi düşünme yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik düzeyini etkileyen önemli faktörler olarak belirlenmiştir

Anahtar Kelime:

Konular: Yoğun Bakım, Tıp Hemşirelik Davranış Bilimleri

Determining the Level of Burnout among the Intensive Care Nurses in a Hospital

Öz:

Aim: The aim of this study is to determine the level of burnout among the intensive care nurses working in a hospital and some of the related factors.Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted with 90 nurses working in the intensive care unit of a hospital in June 2012. The data were collected with a questionnaire including a series of questions investigating the sociodemographic characteristics of the participants and the Maslach Burnout Inventory. The data were subjected to percentage analysis, one-way ANOVA, post hoc tests (Tukey's HSD test) and independent-samples t-test by using SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) software, version 16.0. A p-value of <0.05 was considered statistically significant.Results: Of the nurses, 93.3% were female and 60% aged between 30 and 39 years. It was observed that the nurses who had worked for 6 to 10 years scored statistically significantly higher on the feeling of reduced personal accomplishment subscale than the nurses who had worked for 1 to 5 years (p=0.04). The nurses who worked in shifts compared to those who worked in the daytime, the nurses who were thinking about changing their jobs compared to those who were not, and the nurses who were satisfied with their careers compared to those who were not scored statistically significantly higher on the emotional exhaustion subscale (p=0.02, p<0.01, p<0.01, respectively). Discussion and Conclusion: Marital status, the amount of monthly income, the number of working years, shift working, and thinking about changing jobs were determined as important factors affecting the level of burnout among intensive care nurses

Anahtar Kelime:

Konular: Yoğun Bakım, Tıp Hemşirelik Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Schaufeli WB, Leiter MP, Maslach C. Burnout: 35 years of research and practice. Career Dev Int. 2009;14(3):204- 20.
Weber A, Reinhard AJ. Burnout syndrome: a disease of modern societies? Occup Med. 2000;50(7):512-7.
Maslach J, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. J Occup Behav. 1981;2(2): 99-113.
Schutte N, Toppinen S, Kalimo R, Schaufeli W. The fac- torial validity of the Maslach Burnout Inventory-Gene- ral Survey (MBI-GS) across occupational groups and nations. J Occup Organ Psychol. 2000;73(1):53-66.
Pustulka-Piwnik A, Jan Ryn1 Z, Krzywoszanski L, Stozek J. Burnout syndrome in physical therapists: de- mographic and organizational factors. Medycyna Pracy. 2014;65(4):453-62.
Galanakis M, Moraitou M, Garivaldis FJ, Stalikas A. Fac- torial structure and psychometric properties of the Mas- lach Burnout Inventory (MBI) in Greek midwives. Eur J Psychol. 2009;4:52-70.
Ogresta J, Rusac S, Zorec L. Relation between burno- ut syndrome and job satisfaction among mental health workers. Croat Med J. 2008;49(3):364-74.
Zanatta AB, Lucca SR. Prevalence of Burnout syndrome in health professionals of an onco-hematological pediat- ric hospital. Rev Esc Enferm USP. 2015;49(2):251-8.
Khamisa N, Peltzer K, Oldenburg B. Burnout in relati- on to specific contributing factors and health outcomes among nurses: a systematic review. Int J Environ Res Public Health. 2013;10(6): 2214-40.
Chitura D, Chitura M. Burnout Syndrome In Intensive Care Unit Nurses In Zimbabwe. ESJ. 2014;(Aug/special/ ed):436-57.
Embriaco N, Papazian L, Kentish-Barnes N, Pochard F, Azoulay E. Burnout syndrome among critical care healt- hcare workers. Curr Opin Crit Care. 2007;13(5):482-8.
Bakker AB, Le Blanc PM, Scahaufeli WB. Burnout contagion among intensive care nurses. J Adv Nurs. 2005;51(3):276-87.
Çapri B. Tükenmişlik ölçeğinin Türkçe uyarlaması: ge- çerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eği- tim Fakültesi Derg. 2006;2(1):62-77.
Schaufeli WB, Salanova M. Efficacy or inefficacy, that's the question: burnout and work engagement, and their relationships with efficacy beliefs. Anxiety Stress Co- ping. 2007;20(2):177-96.
Erşan EE, Doğan O, Doğan S. Analyzing of factors rela- ted to burnout in health professionals of Sivas Numune Hospital. Cumhuriyet Med J. 2011;33(1):33-41.
Sağlam Arı G, Çına Bal E. Tükenmişlik kavramı: birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi: Ce- lal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2008;15(1):131-48.
Demir S. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi hastaneleri çalışanlarının tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [yüksek lisans tezi]. Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü; 2010.
Türk Tabipler Birliği. Türkiye'de Tabip Odalarına Kayıtlı Olan Bir Grup Hekimde Tükenmişlik Sendromu ve Etki- leyen Faktörler. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları; 2005.
Süloğlu A. Diyaliz merkezlerinde çalışan doktor ve hem- şirelerde tükenmişlik sendromu [uzmanlık tezi]. İstan- bul: 2009.
Erol A, Akarca F, Değerli V, Sert E, Delibaş H, Gülpek D, et al. Acil servis çalışanlarında tükenmişlik ve iş doyu- mu. Klinik Psikiyatri Derg. 2012;15(2):103-10.
Aktaş E. Anestezi ve dahili klinik çalışanlarında depres- yon ve tükenmişlik sendromu açısından karşılaştırılması [uzmanlık tezi]. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Tıp Fa- kültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı; 2013
Oğuzberk M, Aydın A. Ruh sağlığı çalışanlarında tüken- mişlik. Klinik Psikiyatri Derg. 2008;11(4):167-79.
Barutçu E, Serinkan C. Günümüzün önemli sorunların- dan biri olarak tükenmişlik sendromu ve Denizli'de ya- pılan bir araştırma. Ege Akademik Bakış. 2008;8(2):541- 61.
Çalışkan Ş. Türkiye'de gelir eşitsizliği ve yolsuzluk. Sosyal Siyaset Konferansları. 2010;59(2):89-132.
Dizer B, İyigün E, Kılıç S. Yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Derg. 2008;12(1-2):1-11.
Hatipoğlu S. Cerrahi yoğun bakım hemşireliği ilkeleri. Gülhane Tıp Dergisi. 2002;44(4):475-9.
Uzun Ö, Özer N, Çevik Akyıl R. Bazı cerrahi klinikler- de ve cerrahi yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların ailelerinin gereksinimleri. Atatürk Üniversitesi Tıp Derg. 2002;34(2): 39-45.
Kurucu NM, Efil S, Eser O, Aslan A, Karabekir HS. Be- yin cerrahi yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların retrospektif olarak değerlendirilmesi. Balikesir Sağlık Bilimleri Derg. 2013;2(2):79-84.
Sabancıoğulları S, Doğan S. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin profesyonel benlik gelişim düzeyleri ve etkileyen faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bi- limleri Derg. 2014;17(1):15-22.
Yakut Hİ, Gül Kapısız S, Durutuna S, Evran A. Sağ- lık Alanında Çalışma Yaşamında Tükenmişlik. JGON. 2013;10(38):1564-71.
Altay B, Gönener D, Demirkıran C. Bir üniversite has- tanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve aile desteğinin etkisi. Fırat Tıp Derg. 2010;15(1):10-6.
Yüksel İ. Çalışma yaşamı kalitesinin tipik ve atipik istih- dam açısından incelenmesi. Doğuş Üniversitesi Derg. 2004;5 (1):47-58
Şentürk S. Yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik dü- zeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bozok Tıp Derg. 2014;4(3):48-56.
Sayıl I, Haran S, Ölmez Ş, Özgüven HD. Ankara Üni- versitesi hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz Derg. 1997;5(2):71-7.

APA	CERİT N, AYKAL G, Güzel A, KARA İ (2016). Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. , 109 - 118.
Chicago	CERİT Neşet Galip,AYKAL Güzin,Güzel Aysun,KARA İnci Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. (2016): 109 - 118.
MLA	CERİT Neşet Galip,AYKAL Güzin,Güzel Aysun,KARA İnci Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. , 2016, ss.109 - 118.
AMA	CERİT N,AYKAL G,Güzel A,KARA İ Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. . 2016; 109 - 118.
Vancouver	CERİT N,AYKAL G,Güzel A,KARA İ Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. . 2016; 109 - 118.
IEEE	CERİT N,AYKAL G,Güzel A,KARA İ "Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi." , ss.109 - 118, 2016.
ISNAD	CERİT, Neşet Galip vd. "Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi". (2016), 109-118.

APA	CERİT N, AYKAL G, Güzel A, KARA İ (2016). Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 21(2), 109 - 118.
Chicago	CERİT Neşet Galip,AYKAL Güzin,Güzel Aysun,KARA İnci Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 21, no.2 (2016): 109 - 118.
MLA	CERİT Neşet Galip,AYKAL Güzin,Güzel Aysun,KARA İnci Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, vol.21, no.2, 2016, ss.109 - 118.
AMA	CERİT N,AYKAL G,Güzel A,KARA İ Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2016; 21(2): 109 - 118.
Vancouver	CERİT N,AYKAL G,Güzel A,KARA İ Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2016; 21(2): 109 - 118.
IEEE	CERİT N,AYKAL G,Güzel A,KARA İ "Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi." ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 21, ss.109 - 118, 2016.
ISNAD	CERİT, Neşet Galip vd. "Bir Hastanede Çalışan Yoğun Bakım Hemşirelerinde Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi". ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 21/2 (2016), 109-118.