Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması

ASLAN, SEVDA

Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması

Sevda ASLAN (Kırıkkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Kırıkkale, Türkiye)

Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

6 0

Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 25 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması

Öz:

Bu çalışmada, geç ergenin beş faktör kişilik boyutlarının benlik saygısınınyordayıcılığı açısından değerlendirilerek beş faktör kişilik boyutu ile benlik saygısıarasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 98'i(%80.3) kız, 24'ü (%19.7) erkek olmak üzere toplam 122 öğrenci oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (Bacanlı, İlhanve Aslan, 2009) ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (Rosenberg, 1965;Çuhadaroğlu, 1986) kullanılmıştır. Elde edilen veriler, çoklu regresyon analiziyöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, Beş FaktörKuramı'na dayalı geliştirilen Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi'nin dışadönüklük vedeneyime açıklık, sorumluluk boyutları ile benlik saygısı arasında olumlu yöndeilişki bulunmuştur. Araştırma bulguları alanyazında daha önce yapılan araştırmabulguları ile tartışılmış ve öneriler sunulmuştur

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Prediction of Five Factor Personality Dimensions Through Self- Esteem in Turkish Late Adolescents

Öz:

This study aims to determine the relationship between five factor personalitydimensions and self-esteem in terms of how self-esteem predicts five factorpersonality dimensions. The study group consisted of a total of 122 students 98 ofwhom were females (80%) and 24 males (19.7 %). Personality Test Based onAdjectives (Bacanlı, İlhan ve Aslan, 2009) and Rosenberg Self-esteem Scale(Rosenberg, 1965; Çuhadaroğlu, 1986) were used as data collection instruments inthis study. The data gathered from the study were analyzed through MultipleRegression Analysis. The findings of this study revealed that there is a positivecorrelation between self-esteem and extroversion, openness to experience andconscientiousness dimensions of Personality Test Based on Adjectives basing onFive Factor Model. The findings of this study were compared with the relevantliterature and thus discussions and suggestions were made in parallel with thefindings

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bacanlı, H., Ilhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261-279.
Basım, H. N., Çetin, F. ve Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik özelliklerinin kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarıyla ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24(63), 20-37.
Blos, P. (1989). The adolescent passage. Madison, Connecticut: International Universities Press Inc.
Büyükşahin Çevik, G., ve Atıcı, M. (2009). Lise 3. sınıf öğrencilerinin benlik saygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 399-352.
Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Routledge.
Costa, P. T. Jr. ve Widiger, T. A. (Eds.). (2002). Personality disorders and the five- factor model of personality (2nd ed.). Washington: American Psychological Association.
Çuhadaroğlu, F.(1986). Adölesanlarda Benlik Saygısı. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fak, Psikiyatri ABD, Ankara.
De Raad, B. (2000). The big five personality factors the psycholexical approach to personality. Göttingen: Hogrefe & Huber Publishers.
Erdle, S. ve Rushton, J. P. (2011). Does self-esteem or social desirability account for a general factor of persoanlity (GFP) in the Big Five? Personality and Individual Differences, 50, 1152-1154.
Eryılmaz, A. ve Öğülmüş, S. (2010). Ergenlikte öznel iyi oluş ve beş faktörlü kişilik modeli. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 189-203.
Flanagan, R. ve Malgady, R. G. (2011). Successful graduate students: The roles of personality traits and emotional intelligence. Psychology in the Schools, 48(4), 317-331.
Fuller, B., Jr. ve Marler, L. E. (2009). Change driven by nature: A meta-analytic review of the proactive personality literature. Journal of Vocational Behavior, 75, 329-345.
Germeijs, V. ve Verschueren, K. (2011). Indecisiveness and Big Five pesonality factors: Relationship and specificity. Personality and Individual Differences, 50, 1023-1028.
Harter, S. ve Whitesell, N. R. (2001). On the importance of importance ratings in understanding adolescents' self-esteem: Beyond statistical parsimony. R. J. Riding ve S. G. Rayner (Eds.), Self perception (3-23). Westport, Connecticut: Ablex Publishing.
Horrocks, J. E. (1962). The psychology of adolescence. Boston: Houghton Mifflin Company.
Howard, P. J., & Howard, J. M. (1995). The big five quickstart: An introduction to the five-factor model of personality for human resource professionals. North Carolina: Center for Applied Cognitive Studies.
Jovanovic, V. (2011). Personality and subjective well-being: One neglected model of personality and two forgotten aspects of subjective well-being. Personality and Individual Differences, 50, 631-635.
Karahan, t. F., Sardoğan, M. E., Şar, A. H., Ersanlı, E., Kaya, S. N. ve Kumcağız, H. (2004). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile benlik saygısı düzeyleri arasındaki ilişkiler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 27-39.
Kim ve Sherraden (2011). Do parental assets matter for children's educational attainment?: Evidence from mediation tests. Children and Youth Services Review, 33, 969-979.
Langdon, S. W. ve Preble, W. (2008). The relationship between levels of perceived respect and bullying in 5th through 12th grades. Adolescence, 43(171), 485- 503.
Leary, M. R. ve MacDonald, G. (2003). Individual differences in self-esteem: A review and theoretical integration. M. R. Leary ve J. P. Tangney (Eds.), Handbook of self and identity (pp.401-418). New York: Guilford Press.
Lucas, R. E. ve Donnellan, M. B. (2009). Age differences in personality: Evidence from a nationality representative Australian sample. Developmental Psychology, 45(5), 1353-1363.
McCrae, R. R. ve Löckenhoff, C. E. (2010). Self-regulation and the five-factor model of personality traits. R. H. Hoyle (Ed.), Handbook of personality and self-regulation (pp. 145-154).
Özkan, İ., A. ve Özen, A. (2008). Öğrenci hemşirelerde boyun eğici davranışlar ve benlik saygısı arasındaki ilişki. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(1), 53- 58.
Podesta, C. (2001). Self-esteem and the 6-second secret . California: Sage Publications Company.
Raynor, D. A. ve Levine, H. (2009). Associations between the five-factor model of personality and health behaviors among college students. Journal of American College Health, 58(1), 73-81.
Robinson, O., Wright, G. R. T. ve Kendall, E. (2011). Parental attachment and its relationship to contextualised trait expression and mean-corrected cross- context trait variability. Personality and Individual Differences, 50, 547-552.
Rosenberg, M. (1965). Society and The Adolescent Self-Image", New Jersey: Princeton University Press.
Rosenberg, M. (1979). Conceiving the self. New York: Basic Books.
Schmitt, D. P., Allik, J., Mccrae, R. R., Benet-Martinez, V., Alcalay, L. ve Ault, L., et al. (2007). The geographic distribution of big five personality traits patterns and profiles of human self-description across 56 nations. Journal of Cross-Cultural Psychology, 38(2), 173-212.
Soto, C. J., John, O. P., Gosling, S. D. ve Potter, J. (2011). Age differences in personality traits from 10 to 65: Big Five Domains and Facets in a large cross-sectional sample. Journal of Personality and Social Psychology, 100(2), 330-348.
Tatar, A. (2005). Çok Boyutlu Kişilik Envanteri'nin Madde-Cevap Kuramına gore kısa formunun geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Tatar, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Modeline dayalı olarak sporcu kadın ve erkeklerin kişilik profillerinin karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 20(2), 70-79.
Triandis, H. C. (1996). The psychological measurement of cultural syndromes. American Psychologist, 51(4), 407-415.
Taubman, O. ve Ari, B. (2011). Is the meaning of life also the meaning of death? A terror management perspective reply. Journal Happiness Study, 12, 385-399.
Viswesvaran, C. ve Ones, (2003). Measurement error in "big five factors" personality assessment. B. Thompson (Ed.), Score reliability-contemporary thinking on reliability issues (pp. 245-257). California: Sage Publications.
Wallen, N. E. ve Fraenkel, J. R. (2001). Educational research a guide to the process. (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Inc.
Wissink, I. B., Dekovic, M., Yağmur, Ş., Stams, G. J. ve Haan, M. (2008). Ethnic identity, externalizing problem behaviour and the mediating role of self- esteem among Dutch, Turkish-Dutch and Moroccan-Dutch adolescents. Journal of Adolescence, 31, 223-240.
Zheng, L., Lippa, R. A. ve Zheng, Y. (2011). Sex and sexual orientation differences in personality in China. Archives of Sexual Behaviour, 40, 533-541.
Zeigler-Hill, V. ve Besser, A. (2011). Humor style mediates the association between pathological narcissim and self-esteem. Personality and Individual Differences, 50, 1196-1201.
Zeigler-Hill, V., Fulton, J. J. ve McLemore, C. (2011). The role of unstable self- esteem in the appraisal of romantic relationships. Personality and Individual Differences, 51, 51-56.

APA	ASLAN S (2012). Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. , 25 - 40.
Chicago	ASLAN SEVDA Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. (2012): 25 - 40.
MLA	ASLAN SEVDA Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. , 2012, ss.25 - 40.
AMA	ASLAN S Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. . 2012; 25 - 40.
Vancouver	ASLAN S Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. . 2012; 25 - 40.
IEEE	ASLAN S "Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması." , ss.25 - 40, 2012.
ISNAD	ASLAN, SEVDA. "Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması". (2012), 25-40.

APA	ASLAN S (2012). Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 25 - 40.
Chicago	ASLAN SEVDA Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14, no.1 (2012): 25 - 40.
MLA	ASLAN SEVDA Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.14, no.1, 2012, ss.25 - 40.
AMA	ASLAN S Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 14(1): 25 - 40.
Vancouver	ASLAN S Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 14(1): 25 - 40.
IEEE	ASLAN S "Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması." Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, ss.25 - 40, 2012.
ISNAD	ASLAN, SEVDA. "Türk Geç Ergenlerde Beş Faktör Kişilik Boyutlarının Ergenlerin Benlik Saygılarıyla Yordanması". Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14/1 (2012), 25-40.