Yıl: 2014 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 309 - 338 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz:
Bu çalışma, işkoliklik ile iş yaşam dengesi boyutlarından iş-yaşam ve yaşam-iş dengesi arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide kişilik özelliklerinin aracılık rolünü, diğer taraftan demografik özellikler açısından kişilerin iş-yaşam/yaşam iş dengesi ve işkoliklik düzeylerindeki farklılıkları araştırmayı amaçlamaktır. Çalışma Rize Kültür ve Sosyal Dayanışma Vakfı ile ilgisi olan, İstanbul'da yaşayan ve çalışma hayatı olan 370 Rizelinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların kişilik özellikleri araştırmacılar tarafından geliştirilen bir ölçek ile ölçümlenmiştir. Sözü geçen ölçek 5 faktörlü yapıdadır ve bu faktörler işe girişkenlik, insancıllık, canı tezlik, sıcakkanlılık ve dışa dönüklüktür. Araştırma sonuçları, işkoliklik ile iş-yaşam ve yaşam-iş dengesi arasında ilişki olduğunu ve bu ilişkide kişilik özelliklerinin aracılık rolü üstlenmediğini ortaya koymuştur. Bunun yanında, katılımcıların cinsiyet ve yaş açısından yaşam-iş dengelerinde ve medeni durum açısından işkoliklik düzeylerinde farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

THE RELATIONSHIP BETWEEN WORKAHOLIC AND WORK LIFE BALANCE: A STUDY ON THE MEDIATING ROLE OF PERSONALITY

Öz:
The study aims to examine the relationship between the workaholic and the work-life balance and its dimensions, which are work-life and life-work balance and the mediating role of personality in this relationship. Also a survey was conducted to explore the differences in the individuals' work-life/life-work balances and the levels of workaholic regarding demographic characteristics. The sample for this study was 370 people who are fellows of the Rize Culture and Social Collaboration Foundation; those who live currently in Istanbul are the
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AZİZ, Shahnaz, Casie L. Tronzo, (2011), "Exploring the Relationship Between Workaholism Facets and Personality Traits: A Replication in American Workers", The Psychological Record, 61, 269-286.
  • AZİZ, Shahnaz, Michael J. Zickar, (2006), "A Cluster Analysis Investigation of Workaholism as a Syndrome". Journal of Occupational Health Psychology, 11(1), 52-62.
  • AZİZ, Shahnaz, Karl L. Wuensch, Howard R. Brando, (2010), "A Comparison Among Worker Types Using A Composites Approach and Median Splits", The Psychological Record, 60, 62-642.
  • BARON, Reuben M. David A. Kenney, (1986), "The ModeratorMediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations", Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1173-1182.
  • BEEK, Ilona van, Qiao Hu, Wilmar B. Schaufeli, Toon W. Taris, Bert H.J. Schreurs, (2012), "For Fun, Love, or Money: What Drives Workaholic, Engaged, and Burned-Out Employees at Work?", Applied Psychology: An International Review, 61 (1), 30-55.
  • BERENS, Linda V., Nardi, Dario, (1999), The Sixteen Personality Types: Descriptions for Self-Discovery, Telos Publications, California.
  • BONEBRIGHT, Cynthia A., Clay, Daniel L., (2000), "The Relationship of Workaholism with Work-Life Conflict, Life Satisfaction, andPurpose in Life", Journal of Counseling Psychology, 47(4), 469- 477.
  • BROECK, Anja Van den, Bert Schreurs, Hans De Witte, Maarten Vansteenkiste, Filip Germeys, Wilmar Schaufeli, (2011), "Understanding Workaholics' Motivations: A Self-Determination Perspective", Applied Psychology: An International Review, 60(4), 600-621.
  • BURKE, Ronald, J. (2000). "Workaholism in Organizations: Concepts, Results and Future Research Directions". International Journal of Management Reviews, 2(1), 1-16.
  • CHAWLA Deepak, Neena Sondhi, (2011), "Assessing Work-Life Balance Among Indian Women Professionals". The Indian Journal of Industrial Relations, 47(2), 341-352.
  • COSTA, Paul, T., Catherine M. Bush, Alan B. Zonderman, Robert McCrae, (1986), "Correlations of MMPI Factor Scales with Measures of the Five Factor Model of Personality", Journal of Personality Assessment, 50(4), 640-650.
  • COSTA, Paul T., Robert R. McCrea, (1995), "Domains and Facets: Hierarchical Personality Assessment Using the RevisedNEO Personality Inventory", Journal of Personality Assessment, 64(1), 21-50.
  • COSTA, Paul T., Robert R. McCrea, (1997), "Stability and Change, in Personality Assesment: The Revised NEO Personality Inventory in the Year 2000", Journal of Personality Assessment, 58(1), 86- 94.
  • ÇARIKÇI, İlker H., Özlem Çelikkol, (2009), "İş - Aile Çatışmasının Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi", Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 153- 170.
  • DENİZ, Arzu, Aysel Erciş, (2008), "Kişilik Özellikler İle Algılanan Risk Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma", İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 301-330.
  • DETRİCK, Paul, John T. Chibnall, Cynthia Call, (2010), "Demand Effects on Positive Response Distortion by Police Officer Applicants on the Revised NEO Personality Inventory". Journal of Personality Assessment, 92(5), 410-415.
  • DEVİ, Chitra, S. Sheela Rani, (2012), "Personality and Work-Life Balance", Journal of Contemporary Research in Management, 7(3), 23-30.
  • DOĞRUL, Burcu Şefika, Seda Tekeli, (2010), "İş-Yaşam Dengesinin Sağlanmasında Esnek Çalışma", Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2), 11-18.
  • DURMUŞ, Beril, E. Serra Yurtkuru, Murat Çinko, (2011), Sosyal Bilimlerde SPSS'le Veri Analizi, Beta Yayıncılık, İstanbul.
  • EFEOĞLU, İbrahim Efe, (2006), İş-Aile Yaşam Çatışmasının İş Stresi, İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İlaç Sektöründe Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Yayınlanmış Doktora Tezi, Adana.
  • FEİST Jess, Gregory J. Feist, (2006), Theories of Personality,. International Edition McGrawHill, Singapore.
  • FRİEDMAN Stewart D., Sharon Label, (2003), "The Happy Workaholic: A Role Model for Employees", Academy of Management Execultive, 17 (3), 87-98.
  • GODSE, Anand S., Thingujam, Nutankumar S., (2010), "Perceived Emotional Intelligence and Conflict Resolution Styles among Information Technology Professionals: Testing the Mediating Role of Personality", Singapore Management Review, 32 (1), 69-83.
  • GÜNDÜZ, Yüksel, Zehra Sedef Coşkun, (2012), "Öğrenci Algısına Göre Öğretmen Etik Değerler Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması", Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 111-131.
  • ILIES, Remus, Judge, Timothy A., (2003),. "On the Heritability of Job Satisfaction: The Mediating Role of Personality", Journal of Applied Psychology, 88(4), 750-759.
  • KARAGÖZ, Yalçın, İlker Kösterelioğlu, (2008), "İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin Faktör Analizi Metodu ile Geliştirilmesi", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 81-98.
  • KOÇOĞLU, Merve, (2013), "Rizelilerin Kişilik Özelliklerini Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması ve Rize'ye ve Rize Kültürüne Bağlılıklarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma", Karadeniz Araştırmaları, Sayı:40, 109-134.
  • KUMAR, Harish, Sudeep Kumar Chakraborty, (2013), "Work-Life Balance (WLB): A Key to Organizational Efficacy", Aweshkar Research Journal, 15 (1), 62-70.
  • LÍBANO, Mario del, Susana Llorens, Marisa Salanova, Wilmar Schaufeli, (2010), "Validity of a Brief Workaholism Scale", Psicothema, 22(1), 143-150.
  • MCMİLLAN, Lynley H. W., Elizabeth C. Brady, Michael P. O'Driscoll, Nigel V. Marsh, (2002), "A Multifaceted Validation Study of Spence and Robbins' (1992) Workaholism Battery", Journal of Occupational and Organizational Psychology, 75, 357-368.
  • MALEKİHA, Marzihe, Mohammad. R. Abedi, Iran Baghban, (2012), "Work-Family Conflict And Personality" Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3 (10), 144-152.
  • MARAFI, Hama, (2013), "Perception of Work-Life Balance-An Investigation of Education Sector of East and West", Asian Journal of Business Management, 5(1), 174-180.
  • MCCRAE, Robert R., Oliver P. John, (1992), "An Introduction to the Five-Factor Model and Its Applications", Journal of Personality, 60(2), 175-215.
  • MCCRAE, Robert R., Paul T. Costa, Thomas A. Martin, (2004), "The NEO-PI-3: A More Readable Revised NEO Personality Inventory", Journal of Personalıty Assessment, 84 (3), 261-270.
  • MÜLLER, Wieland, Andrew Schotter, (2010), "Workaholıcs And Dropouts in Organizations", Journal of the European Economic Association, 8 (4), 717-743.
  • NETEMEYER, Richard G. Boles, James S., McMurrian, Robert, (1996), "Development and Validation of Work Family Conflict and Family Work Conflict Scale", Journal of Applied Psychology, 81 (4), 400-410.
  • NOOR, Khairunneezam Mohd, (2011), "Work-Life Balance and Intention to Leave Among Academics in Malaysian Public Higher Education Institutions", International Journal of Business and Social Science, 2(11), 240-248.
  • ÖLÇER, Ferit. (2005), "İşkoliklik Üzerine Bir Araştırma", Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9, 123-144.
  • ÖZDAMAR, Kazım, (2004), Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 2/Çok Değişkenli Analizler, Kaan Kitapevi, Eskişehir.
  • PATEL, Avani S., Mark C. Bowler, Jennifer L. Bowler, Scott A. Methe, (2012), "A Meta-Analysis of Workaholism", International Journal of Business and Management, 7(11), 2-17.
  • PODRATZ, Leah Toney, (2004), The Nature of Work-Personal Life Balance, University of Houston Published Dissertation, USA.
  • RIZZO, John R., House, Robert J., Lirtzman, Sidney, (1970), "Role Conflict and Ambiguity in Complex Organizations", Administrative Science Quarterly, 15(2), 150-163.
  • SAİF Muhammad Iqbal, Muhammad Imran Malik, Muhammad Zahid Awan, (2011), "Employee Work Satisfaction and Work - Life Balance: A Pakistani Perspective", Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3 (5), 606-617.
  • SCHAUFELİ, W.B., Taris, T.W., Bakker, A. (2006), Dr. Jekyll and Mr. Hide: On The Differences Between Work Engagement and Workaholism. In R. Burke (Ed.): Research Companion To Working Time And Work Addiction (pp. 193-217), Edward Elgar: Northampton, MA.
  • SCHAUFELİ, Wilmar B., Toon W. Taris, Willem van Rhenen, (2008), "Workaholism, Burnout, and Work Engagement: Three of a Kind or Three Different Kinds of Employee Well-being?", Applied Psychology: An International Review, 57 (2), 173-203.
  • SHARİAT. H, Taboli.H, Shokuh Saljooghi.Z., (2012), "The Relation between "Workaholism" & "Occupational Stress": A Case Study about "Welfare Organization Personnel" of Kerman, Iran", Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4(8), 151-168.
  • SHAFFER, Margaret A., Janice R. W. Joplin, (2001), "Work-Family Conflict On International Assignments: Time- And Strain-Based Determinants And Performance Effort Consequences", Academy of Management Proceedings, 11-16.
  • SHARMA, J., P. Sharma, (2011), "Workaholism and Its Correlates: A Study of Academicians", Int. J. Manag. Bus. Res., 1(3), 151-160.
  • SHİMAZUİ, Akihito, Wilmar B. Schaufeli, (2009), "Is Workaholism Good or Bad for Employee Well-being? The Distinctiveness of Workaholism and Work Engagement among Japanese Employees", Industrial Health, 47, 495-502.
  • SURCİNELLİ, Paola Nicolino Rossi, Ornella Montebarocci, Bruno Baldaro, (2010), "Adult Attachment Styles and Psychological Disease: Examining the Mediating Role of Personality Traits", The Journal of Psychology, 144(6), 523-534.
  • SPENCE, Janet T., Ann S. Robbins, (1992), "Workaholism: Definition, Measurement, and Preliminary Results", Journal of Personality Assessment, 58(1), 160-168.
  • SREE, Jyotbi, V., Jyotbi P., (2012), "Assessing Work-Life Balance: From Emotional Intelligence and Role Efficacy of Career Women", Advances in Management, 5(6), 35-43.
  • TREMBLAY, Diane-Gabrielle, Émilie Genin, Martine di Loreto, (2011), "Advances and Ambivalences: Organisational Support to WorkLife Balance in A Police Service", Employment Relations Record, 11(2), 75-93.
  • YELBOĞA, Atilla, (2006), "Kişilik Özellikleri ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi", "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 196-211.
  • YILDIRIM Ali, Hasan Şimşek, (2011), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index. php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.52a99a 222de371.68189096, (12 Aralık 2013)
APA PEKDEMİR I, KOÇOĞLU SAZKAYA M (2014). İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 309 - 338.
Chicago PEKDEMİR Işıl,KOÇOĞLU SAZKAYA MERVE İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. (2014): 309 - 338.
MLA PEKDEMİR Işıl,KOÇOĞLU SAZKAYA MERVE İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 2014, ss.309 - 338.
AMA PEKDEMİR I,KOÇOĞLU SAZKAYA M İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2014; 309 - 338.
Vancouver PEKDEMİR I,KOÇOĞLU SAZKAYA M İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2014; 309 - 338.
IEEE PEKDEMİR I,KOÇOĞLU SAZKAYA M "İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." , ss.309 - 338, 2014.
ISNAD PEKDEMİR, Işıl - KOÇOĞLU SAZKAYA, MERVE. "İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". (2014), 309-338.
APA PEKDEMİR I, KOÇOĞLU SAZKAYA M (2014). İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 309 - 338.
Chicago PEKDEMİR Işıl,KOÇOĞLU SAZKAYA MERVE İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14, no.1 (2014): 309 - 338.
MLA PEKDEMİR Işıl,KOÇOĞLU SAZKAYA MERVE İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.14, no.1, 2014, ss.309 - 338.
AMA PEKDEMİR I,KOÇOĞLU SAZKAYA M İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 14(1): 309 - 338.
Vancouver PEKDEMİR I,KOÇOĞLU SAZKAYA M İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 14(1): 309 - 338.
IEEE PEKDEMİR I,KOÇOĞLU SAZKAYA M "İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, ss.309 - 338, 2014.
ISNAD PEKDEMİR, Işıl - KOÇOĞLU SAZKAYA, MERVE. "İŞKOLİKLİK İLE İŞ YAŞAM DENGESİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ARACILIK ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14/1 (2014), 309-338.