TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ

Engin DİNÇ, (Prof. Dr., Karadeniz Teknik Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü,)
Oğuz Yusuf ATASEL (Arş. Gör., Karadeniz Teknik Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü,)
Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi
90 0
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 12 Sayfa Aralığı: 267 - 283 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ

Öz:
Günümüz Türkiye'sindeki muhasebe uygulamaları, ağırlıklı olarak vergi kurallarının etkisi altında olması nedeniyle, gerçeğe uygun muhasebe anlayışı yeterince gelişmemiştir. Bu çalışmanın amacı, günümüz Türkiye'sinde gerçeğe uygun muhasebe anlayışının niçin gelişmediğinin tarihsel sorgulama ekseninde ortaya konulmasıdır. Bu amaçla, çalışmada cumhuriyetin ilk yıllarından bugüne kadar muhasebe ile ilgili gelişmeler üzerinde durulmuş ve gerçeğe uygun muhasebe anlayışının yeterince gelişmemesinin nedenleri sorgulanmaya çalışılmıştır. Yapılan bu sorgulama sonucunda, Türkiye'deki muhasebe uygulamalarının başlangıçtan itibaren vergi temelli gelişmesi ve kamu bürokrasisi tarafından yönlendirilmesi, özel sektörün ceza korkusu ile vergi kanunlarına öncelik vermesi gibi nedenlerle gerçeğe uygun muhasebe anlayışının yeterince gelişmediği, gerçeğe uygun muhasebe anlayışının gelişebilmesi için de muhasebe ikliminin ya da kültürünün değişmesi gerektiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

DEVELOPMENT PROCESS OF THE ACCOUNTING MENTALITY IN TURKEY AND ANALYSIS OF THE CURRENT SITUATION

Öz:
Fair accounting mentality is not sufficiently developed in contemporary Turkey Accounting practices in the enterprise is under influenced by tax laws. The aim of this study is to try to understand why fair accounting mentality can not develop historical inquiry axis in contemporary Turkey. With this aim, developments related to accounting are reviewed from the republic's early years to today and also it has been tried to be questioned why fair accounting mentality is not sufficiently developed. Consequently, this study has reviewed that since the beginning of the accounting practice in Turkey is developed based tax and directed by the public bureaucracy, private sector took tax laws precedence because of fear of tax penalty. For these reasons, it has concluded that fair accounting mentality can not enough develop in Turkey. It's found that accounting climate or culture must change for development of fair accounting mentality.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altıntaş, A. T. (2011). Uluslararası Muhasebe ve Türkiye'de Muhasebe Hukuku, İ.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 162-174.
  • Altıntaş, N. (2011). Türkiye'de Muhasebe Hukukunun Çerçevesi, İ.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 175-188.
  • Altıparmak, A. (2002), Türkiye'de Devletçilik Döneminde Özel Sektör Sanayiinin Gelişimi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 35-59.
  • Ayboğa, H. (2002). Globalleşme Sürecinde Muhasebe Alanındaki Gelişmelere Ülkemizin Uyumu, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (8), 39-55.
  • Deloitte, (2011), Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Şirketim, TOBB Yayınları, Ankara.
  • Dinç, E. (2015). Türkiye'deki Mali Tablo Hazırlamaya (Finansal Raporlamaya) Yönelik Mevzuata Bir Bakış, Ordu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Bülten, 17 (43), 37-39.
  • Elitaş, C., Büyükşalvarcı, A. & Üç, M. (2010). Muhasebede Sınıflandırma: Kronolojik Bir İnceleme, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 123-168.
  • Güvemli, O. (2001). Türk Devletleri Muhasebe Tarihi Cumhuriyet Dönemi XX. Yüzyıl, İstanbul: Proje Danış A.Ş. (2016). Türk Muhasebe Düşüncesinin Batılaşma Süreci (1839 - 2011), Ordu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Bülten, 19 (46), 60-62.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2013). Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar, http://kgk.gov.tr/contents/files/Pdf/ bagimsiz_denetim_sirketleri_bkk.pdf (20.07.2016).
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2014). TMS Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı, http://www.kgk.gov.tr/contents/files/Pdf/Kurul_ Karar%C4%B1-degisikliklerislenmis.pdf (23.07.2016).
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2014). Kurul Kararı (İlave Hususlar) http://www.kgk.gov.tr/contents/files/Pdf/TMS_resmi_gazete_30.12.2014.pdf (20.07.2016).
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2015). Basın Duyurusu Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Finansal Raporlama http://www.kgk.gov.tr/contents/files/ Pdf/Bas%C4%B1n%20Duyurusu_2015.pdf (20.07.2016).
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (t.y.). Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Tanıtımı, http://www.kgk.gov.tr/contents/files/Pdf/ KGK_Brosur.pdf (20.07.2016).
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (t.y.). Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşlara (KAYİK) İlişkin Duyuru, http://www.kgk.gov.tr/content_detail-191- 618-kamu-yararini-ilgilendiren-kuruluslara-(kayik)-iliskin-duyuru.html (22.07.2016).
  • Karabayır, M. E. & Ertugay E. (2010). Kronik: Finansal Raporlama Standartlarının Dünü ve Bugünü, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65 (4), 195-198.
  • Karabınar, S. & Kışlalıoğlu, V. (2014). Muhasebe Kültürü İle İlgili Seçilmiş Bazı Çalışmaların Ampirik Analizi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (31), 233-254.
  • Kızıl, C. Akman, V. Zorkalkan, T. & Türkmen, R. (2015). Muhasebenin Tarihine Küresel Kapsamda ve Türkiye Kapsamında Vergisel Bir Bakış, Sosyal Bilimler Uluslararası Hakemli Akademik Dergi, 1 (3), 70-87. http://www.academia.edu/17094273/Muhasebenin_ Tarihine_K%C3%BCresel_Kapsamda_ve_T%C3%BCrkiye_Kapsam%C4%B1nda_Vergisel_Bir_Bak%C4%B1%C5%9F_A_Taxational_Overlook_to_the_History_of_Accounting_ from_a_Global_and_Turkish_Extent_-_Full_Paper_Tam_Metin_ (23.07.2015).
  • Kocamaz, H. (2012). Uluslararası Muhasebe Standartlarının Dünyada ve Türkiye'de Oluşum ve Gelişim Süreci, KSÜ İİBF Dergisi, 2 (2), 105-120.
  • Öz, E. & Çevikcan, F. (2010). Vergi Kanunlarıyla Getirilen Düzenlemelerin Muhasebe Uygulamalarına Etkisi, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2 (1), 113-128.
  • Özerhan, Y. (2016). Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi Taslağındaki Ölçümleme Esasları Üzerine Bir Değerlendirme, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18 (2), 307-336.
  • Sürmen, Y. (2016), Muhasebe-1, Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Sürmen, Y. & Daştan, A. (2006), Maliye Bakanlığı Vergi Mevzuatı Düzenlemelerinin Yükseköğretimde Muhasebe Eğitimine Olumsuz Yansımaları, Vergi Dünyası Dergisi, (299), 16-26.
  • Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (2008). TMSK 2007 Yılı Faaliyet Raporu, http://kgk.gov. tr/contents/files/2007_Faaliyet_Raporu.pdf (20.07.2016).
  • Ulusan, H., Elçin, E. & Köylü, Ç. (2012). 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK)'nun Muhasebe ve Denetim Uygulamalarına Getirdiği Yenilikler Üzerine Bir Araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (55), 11-34.
  • Violet, W. J. (1983), The Development of International Accounting Standards: An Anthropological Perspective, International Journal of Accounting, 18 (2), 1-12.
APA DİNÇ E, ATASEL O (2016). TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. , 267 - 283.
Chicago DİNÇ Engin,ATASEL OGUZ YUSUF TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. (2016): 267 - 283.
MLA DİNÇ Engin,ATASEL OGUZ YUSUF TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. , 2016, ss.267 - 283.
AMA DİNÇ E,ATASEL O TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. . 2016; 267 - 283.
Vancouver DİNÇ E,ATASEL O TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. . 2016; 267 - 283.
IEEE DİNÇ E,ATASEL O "TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ." , ss.267 - 283, 2016.
ISNAD DİNÇ, Engin - ATASEL, OGUZ YUSUF. "TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ". (2016), 267-283.
APA DİNÇ E, ATASEL O (2016). TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 0(12), 267 - 283.
Chicago DİNÇ Engin,ATASEL OGUZ YUSUF TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.12 (2016): 267 - 283.
MLA DİNÇ Engin,ATASEL OGUZ YUSUF TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.12, 2016, ss.267 - 283.
AMA DİNÇ E,ATASEL O TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi. 2016; 0(12): 267 - 283.
Vancouver DİNÇ E,ATASEL O TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi. 2016; 0(12): 267 - 283.
IEEE DİNÇ E,ATASEL O "TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ." Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.267 - 283, 2016.
ISNAD DİNÇ, Engin - ATASEL, OGUZ YUSUF. "TÜRKİYE'DEKİ MUHASEBE ANLAYIŞININ GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUMUN İNCELENMESİ". Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi 12 (2016), 267-283.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 2:11

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları