Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi

YILDIRIM, Mehmet; KİZİLGECİ, Ferhat; ALBAYRAK, Onder; AKINCI, Cuma

Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi

Ferhat KİZİLGECİ, (Şırnak Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri, Şırnak, Türkiye)

Mehmet YILDIRIM, (Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri, Diyarbakır, Türkiye)

Onder ALBAYRAK, (Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri, Diyarbakır, Türkiye)

Cuma AKINCI (Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri, Diyarbakır, Türkiye)

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi

5 0

Yıl: 2016 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 161 - 169 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi

Öz:

Bu çalışmada bazı arpa genotiplerinin farklı lokasyonlarda verim ve verim bileşenlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Diyarbakır lokasyonunda Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında ve Mardin lokasyonunda 2014-2015 yetiştirme sezonunda, tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Materyal olarak Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından geliştirilen 3 arpa hattı ile ticari 2 arpa çeşidi (Samyeli ve Altıkat) ve ICARDA orjinli 5 arpa genotipi kullanılmıştır. Çalışmada; tane verimi, SPAD değeri, 1000 tane ağırlığı, nişasta miktarı, hektolitre ağırlığı, protein oranı, yaprak alan indeksi (YAI), vejetasyon indeksi (NDVI) ve bitki sıcaklığı özellikleri incelenmiştir. Yapılan birleşik varyans analiz sonucuna göre, tane verimi, SPAD, Nişasta oranı, YAİ ve bitki sıcaklığı özellikleri lokasyona göre değişim göstermiştir. Genotip etkisi incelendiğinde, SPAD değeri hariç incelenen özelliklerin tümünde genotipik farklılıkların etkili olduğu görülmüştür. Tane verimi ve vejetasyon indeksi hariç incelenen özelliklerin tümünde genotip x lokasyon interaksiyonun etkili olduğu belirlenmiştir. Arpa genotiplerinde tane verimi 339.38 -701.80 kg da-1 , SPAD değeri 41.15-52.13, 1000 tane ağırlığı 30.15-51.82 g, protein oranı % 12.27-16.32, nişasta oranı % 59.52-63.10, hektolitre ağırlığı 61.57-73.44 kg hl-1, YAİ 1.425-6.000, vejetasyon indeksi 0.715-0.787 ve bitki sıcaklığı 14.65-24.23 değerleri arasında değişmiştir. Vejetasyon indeksi ile hektolitre ağırlığı arasında her iki lokasyonda da pozitif korelasyon belirlenmiştir. IBYT-W-6 genotipinden elde edilen değerlere bakıldığında çeşit adayı olarak öne çıktığı görülmektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Investigation of Yield and Quality Parameters of Barley Genotypes in Diyarbakır and Mardin Conditions

Öz:

In this study was aimed to investigate the differences of yield and quality traits in two different locations. Experiments were conducted in University of Dicle Faculty of Agriculture experiment field and Mardin locations during 2014-2015 growing season. The experiment was arranged in accordance with a completely randomized block design with four replications. Three barley lines which developed by University of Dicle, Faculty of Agriculture, two commercial barley genotype (Samyeli and Altıkat) and 5 barley genotypes which obtained from the ICARDA were used as material. The traits of grain yield, SPAD value, thousand kernel weight, starch content, test weight, protein content, leaf area index (LAI), normalized difference vegetation index (NDVI) and plant canopy temperature were investigated in study. Grain yield, SPAD, starch content, LAI and plant canopy temperature traits changed depend on location effects. Genotypic differences were found significant for all investigated traits except SPAD value. Location x genotype interaction was found significant for all investigated traits except grain yield and NDVI. The values ranged in genotypes between 339.38-701.80 kg da-1 in grain yield, 41.15-52.13 in SPAD, 30.15-51.82 g in thousand kernel weight, 12.27-16.32 % in protein content, 59.52-63.10 % in starch, 61.57-73.44 kg hl-1 in test weight, 1.425-6.000 in LAI, 0.715-0.787 in NDVI and 14.65-24.23 in plant temperature. Positive and significant correlation was obtained between NDVI and text weight in both location according to correlation analysis. The genotype of IBYT-W-6 among advanced lines was determined as promising new cultivar candidate according to own performance

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ayeneh A, Van Ginkel M, Reynolds MP, Ammar K, 2002. Comparison of leaf, spike, peduncle and canopy temperature depression in wheat under heat stress. Field Crops Research, 79: 173-184.
Bozkurt İ, Tugay ME, 1999. Arpada (Hordeum vulgare L.) Çeşit x Çevre etkileşimleri üzerinde bir araştırma. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana.
Çölkesen, M, Eren N, Öksen A, 1994. Harran ovası sulu koşullarda farklı ekim sıklığının ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin verim ve verim unsurlarına etkisi üzerine bir araştırma. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-29 Nisan 1994, İzmir.
Demirliçakmak A, 1992. Türkiye'de arpa çeşitleri ve gelişimi. II. arpa-malt semineri, 25-27 Mayıs 1992, Konya.
Doğan Y, Kendal E, Karahan T, Çiftçi V, 2014. Diyarbakır Koşullarında Bazı Arpa Genotiplerinde Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. JAFAG, 31(2): 31-40.
Engin A, 1989. Biralık arpalarda önemli kalite özellikleri ve bunların malt kalitesi üzerine etkileri. I. Arpa Malt-Semineri, 30 Mayıs- 1 Haziran 1989, Konya.
Fischer RA, Rees D, Sayre KD, Lu ZM, Condon AG, Larque- Saavedra A, 1998. Wheat yield progress is associated with higher stomatal conductance and photosynthetic rate, and cooler canopies. Crop Sci., 38: 1467-1475.
Fox GP, Panozzo JF, Li, RCD, Lance CM, Inkerman PA, Henry RJ, 2003. Molecular basis of barley quality. Australian Journal of Agricultural Research, 54: 1081-1101.
Gali VJ, Brown CG, 2000. Assisting decision-making in Queensland barley production through chance constrained programming. Aust. J. Agric.Res., 442: 269-287.
Gonzales-Ponce R, Salas ML, Mason SC, 1993. Nitrogen use efficiency by winter barley under different climatic conditions. Journal of Plant Nutrition.16: 1249-1261.
Johnson JW, Hanng W, Moss RB, 1988. Optimizing row spacing and seeding rate for soft red winter wheat. Agronomy Journal, 80: 16-166.
Karadoğan T, Sağdıç Ş, Çarkçı K, Akman Z, 1999. Bazı Arpa Çeşitlerinin Isparta Ekolojik Şartlarına Uyum Yeteneklerinin Belirlenmesi. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana.
Kendal E, 2013. İleri kademede bazı yazlık arpa genotiplerinin farklı çevre şartlarında verim ve kalite parametrelerinin incelenmesi. Fırat Üniv. Fen Bilimleri Dergisi, 25(1): 7-17.
Kılınç M, Kırtok Y, Yağbasanlar T, 1992. Çukurova koşullarına uygun arpa çeşitlerinin geliştirilmesi üzerine araştırmalar. II. Arpa-Malt Semineri, 25-27 Mayıs 1992, Konya.
Kün E, 1996. Tahıllar-I (Serin iklim Tahılları). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınları:1451. 322 ., Ankara.
Müjdeci M, Sarıyev A, Polat V, 2005. Buğdayın (Triticum aestivum L.) gelişme dönemleri ve yaprak alan indeksinin matematiksel modellenmesi. Tarim Bilimleri Dergisi, 11(3): 278-282.
Osborne BG, 2006. Applications of near ınfrared spectroscopy in quality screening of early-generation material in cereal breeding programmes. J. Near Infrared Spectrosc,14: 93-101.
Öztürk. A, Çağlar Ö, Akten Ş, 1997. Erzurum Yöresinde Maltlık Olarak Yetiştirilebilecek Arpa Genotiplerinin Belirlenmesi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun.
Pagola M, Ortiz R, Irigoyen I, Bustince H, Barrenechea E, Aparicio- Tejo P, Lamsfus C, Lasa B, 2009. New method to assess barley nitrogen nutrition status based on image colour analysis: comparison with SPAD-502. Computers and electronics in agriculture, 65(2): 213-218.
Rudorff BFT,Batista, GT. 1990. Spectral response of wheat and its relati onship to agronomic variables in the tropical region. Remote Sensing of Environment, 31: 53-63.
Silva CFL, Milach SCK, Silva SDA, Montero CR, 2008. Near İnfrared Reflectance Spectroscopy (NIRS) to Assess Protein and Lipid Contents in Avena sativa L. Crop Breed. Appl. Biotechol., 8: 127- 133.
Sirat A, Sezer İ, Mut Z, 2012. Bazı Kışlık Arpa (Hordeum vulgare L.) Çeşitlerinin genotip x çevre interaksiyonları ve stabilitelerinin belirlenmesi. GÜFBED/GUSTIJ, 2(2): 68-75.
Swanston JS, Ellis RP, Perez-Vendrell A, Voltas J, Molina-Cano JL, 1997. Patterns of barley grain development in Spain and Scotland and their implications for malting quality. Cereal Chemistry, 74(4): 456-461.
TÜİK, 2015. Statistical databases, http://tuikapp.tuik.gov.tr/ bitkiselapp/bitkisel.zul, (Erişim tarihi: 04 Temmuz, 2015.)
Wang JM, Chen CH, Dai F, Wu FB, Yang JM, Zhang GP, 2007. Protein fractions in barley grains as affected by some agronomic factors and their relationships to malt quality. Cereal.Res. Comm., 35(1): 129-140.
Wiegand CL, Richardson AJ, 1990. Use of spectral vegetati on indices to infer leaf area, evapotranspirati on and yield: II. Results. Agronomy Journal, 82: 630-636.
Yağbasanlar T, Özkan H, Toklu F, Kırtok Y, 1997. Çukurova koşullarında yetiştirilen biralık arpa çeşit ve hatlarının adaptasyonu üzerinde bir araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun.

APA	KİZİLGECİ F, YILDIRIM M, ALBAYRAK O, AKINCI C (2016). Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. , 161 - 169.
Chicago	KİZİLGECİ Ferhat,YILDIRIM Mehmet,ALBAYRAK Onder,AKINCI Cuma Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. (2016): 161 - 169.
MLA	KİZİLGECİ Ferhat,YILDIRIM Mehmet,ALBAYRAK Onder,AKINCI Cuma Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. , 2016, ss.161 - 169.
AMA	KİZİLGECİ F,YILDIRIM M,ALBAYRAK O,AKINCI C Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. . 2016; 161 - 169.
Vancouver	KİZİLGECİ F,YILDIRIM M,ALBAYRAK O,AKINCI C Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. . 2016; 161 - 169.
IEEE	KİZİLGECİ F,YILDIRIM M,ALBAYRAK O,AKINCI C "Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi." , ss.161 - 169, 2016.
ISNAD	KİZİLGECİ, Ferhat vd. "Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi". (2016), 161-169.

APA	KİZİLGECİ F, YILDIRIM M, ALBAYRAK O, AKINCI C (2016). Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 161 - 169.
Chicago	KİZİLGECİ Ferhat,YILDIRIM Mehmet,ALBAYRAK Onder,AKINCI Cuma Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6, no.3 (2016): 161 - 169.
MLA	KİZİLGECİ Ferhat,YILDIRIM Mehmet,ALBAYRAK Onder,AKINCI Cuma Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.6, no.3, 2016, ss.161 - 169.
AMA	KİZİLGECİ F,YILDIRIM M,ALBAYRAK O,AKINCI C Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2016; 6(3): 161 - 169.
Vancouver	KİZİLGECİ F,YILDIRIM M,ALBAYRAK O,AKINCI C Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2016; 6(3): 161 - 169.
IEEE	KİZİLGECİ F,YILDIRIM M,ALBAYRAK O,AKINCI C "Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi." Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6, ss.161 - 169, 2016.
ISNAD	KİZİLGECİ, Ferhat vd. "Bazı Arpa Genotiplerinin Diyarbakır ve Mardin Koşullarında Verim ve Kalite Parametrelerinin İncelenmesi". Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6/3 (2016), 161-169.