Yıl: 2017 Cilt: 32 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 249 - 257 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi

Öz:
Bu çalışmada Samsun ilinin Çarşamba ve Terme ilçelerine ait bazı fındık bahçelerinde topraklarınfosfor adsorpsiyon kapasiteleri ve izotermlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma topraklarınınfosfor adsorpsiyonları 1.01 ile 234.15 µg g-1arasında değişmektedir. Fındık bahçesi topraklarında,Freundlich izoterm denklemindeki birim ağırlıktaki toprağın fosforu tutma kapasitesini ifade edenKizoterm parametreleri 3.161 ile 44.988 mg kg-1arasında değişirken, adsorpsiyon entalpisinin ampiriknparametreleri ise 0.692 ile 1.488 arasında değişmiştir. Fosfor absorpsiyon kapasitesinin belirlenmesisonucunda, yöre topraklarının Freundlich izoterm denklemine uyum sağladığı, Langmuir izotermdenkleminin ise uyum sağlamadığı belirlenmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği Çevre Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Determination of phosphorus adsorption capacities of soils in some hazelnut orchards at Terme and Çarşamba districts

Öz:
The objective of this study was to determine phosphorus adsorption capacities and isotherms of soils insome hazelnut orchards at Çarşamba and Terme districts of Samsun. Phosphorus adsorptions of thesoils used in this study varied between 1.01 and 234.15 µg g-1. In the soils of hazelnut orchards, while K isotherm parameters, define the phosphorus fixation capacity of soil in Freundlich equation, variedbetween 3.161 and 44.988 mg kg-1; empirical n parameters of adsorption enthalpies varied between0.879 and 1.488. It was determined that phosphorus adsorption in soils of the region fitted to Freundlichisotherm equation but didn't fit to Langmuir isotherm equation.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği Çevre Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağca, N., Derici, M.R., 1999. Adıyaman Çamgazi Ovası topraklarında fosfor adsorpsiyonunun değişik izotermlerle belirlenmesi. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23 (Ek sayı:2): 401-407.
  • Atkins, P.W., 2001. Fizikokimya (Çeviri editörleri: Yıldız, S., Yılmaz, H., Kılıç, E.). Bilim Yayıncılık, Ankara, s. 849- 876.
  • Amer, F., Buldin, D.R., Black, C.A., Duke, F.R., 1955. Characterization of soil phosphorus by anion exchange resin adsorption and P32 equilibration. Plant Soil, 6: 391- 408.
  • Anonim, 2014. Tarıma bağlı çevre kirliliği. www.yesilaski.com/tarima-bagli-cevre-kirliligi.htm, Erişim: 6 Haziran 2016.
  • Asri, F.Ö., S. Sönmez ve S. Çıtak. 2007. Kadmiyumun çevre ve insan sağlığı üzerine etkileri. Derim Dergisi, 24: 34- 41.
  • Atalay, A., 2001. Variation in phosphorus sorption with soil particle size. Soil and Sediment Contamination: An International Journal, 10(3): 317-335.
  • Bayraklı, F. 1987. Toprak ve bitki analizleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak. Yayınları, s. 97-117, Samsun.
  • Bayraklı, F.,1998.Toprak kimyası. OMÜ Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No: 26, Samsun, 214 s.
  • Bazin,E.P., Ivanov, V.N., Shulgin, D.F., 1982. Ob adsorbsii pitatelnıx veşestv poçvami. Pocvovedeniye, 5: 27-31.
  • Bouyoucos,G.J., 1951. A recalibration oh hidrometer method for making mechanical analysis of soil. Agronomy Journal, 43: 434-438.
  • Brar, B.S., Vig, A.C., 1988. Kinetics of phosphate release from soil and its uptake by wheat. J. Agric. Sci., 110: 505-513.
  • Bremner, J.M.,1965. Total nitrogen. In C.A. Black, D.D.Evans, J.L. White, L.E. Ensminger, F.E. Clark (Eds). Method of soil analysis, Part 2, Chemical and microbiological properties. Agronomy 9, ASA, Madison, Wisconsin, USA, 1149-1176.
  • Bremmer, J. M., Mulvaney, C. S., 1982. Nitrogen-Total. In:Page, A.L., Miller, R.H., Keeney, D.R (Eds.), Methods of Soil Analysis, Part 2. Chemical and Microbiological Properties. 2 nd ed. Agronomy 9: 595- 624.
  • Ceylan, Ş., Kılınç, R., Karakaş, D., 2003. Bitlis yöresi topraklarının fosfor adsorpsiyon ve fiksasyon durumlarının nükleer yöntem ile belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 40(1): 71-78.
  • Chien, S.H., Clayton, W.R., 1980. Application of elovich equation to the kinetics of phosphate release and sorption in soils. Soil Science Society of America Journal, 44: 265-268.
  • Chitrakar, R., Tezuka, S., Sonoda, A., Sakane, K., Ooi, K., Hirotsu, T., 2006. Selective adsorption of phosphate from seawater and wastewater by amorphous zirconium hydroxide. Journal of Colloid and Interface Science, 297 (2): 426-433.
  • Dalal, R.C., 1979. Application of dubinin-radushkevich adsorption izotherm for phosphorus sorption by soils. Soil Science, 128 (2): 65-69.
  • Del Bubba, M., Arias, C.A., Brix, H., 2003. Phosphorus adsorption maximum of sands for use as media in subsurface flow constructed reed beds as measured bythe Langmuir isotherm. Water Research, 37: 3390- 3400.
  • Enfield, C. G., Harlin,C.C., Bledsoe,B.E., 1976. Comparison of five kinetic models for orthophosphate reaction in mineral soils. Soil Science Society of America Journal, 40 (2): 243-249.
  • Enfield, C.G., Phan, T., Walters, D.M., Ellis,R., 1981a. Kinetic model for phosphate transport and transformation in calcareous soils. I. Kinetics of Transformation. Soil Science Society of America Journal, 45: 1059-1064.
  • Enfield, C.G., Phan, T., Walters, D.G., 1981b. Kinetic model for phosphate transport and transformation in calcareous soils. II. Laboratory and Field Transport. Soil Science Society of America Journal, 45: 1064-1070.
  • Evans, R.L., Jurinak, J.J., 1976. Kinetics of phosphate release from a desert soil. Soil Sciencve, 121: 205- 211.
  • Freundlich, H., 1930. Fine deratellung der chemie der kolloid und verwandfer gabiet. Leipzig, Acad.Verl.-ges, 560 pp.
  • Garcia-Rodeja, I., Gil-Sotres, F., 1997. Prediction of parameters describing phosphorus-desorption kinetics in soils of Galicia (Northwest Spain). J. Environ. Qual., 26: 1363- 1369.
  • Georg J. L., Franz Z., Zakir H. K., Martin H. G., 2009. Phosphorus sorption-desorption in alluvial soils of a young weathering sequence at the Danube River. Geoderma, 149: 39-44.
  • Jin, X., Wang, S., Pang, Y., Zhao, H., Zhou, X., 2005. The adsorption of phosphate on different trophic lake sediments. Colloids and Surfaces A: Physicochem Eng. Aspects, 254: 241-248.
  • Kacar, B., 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri III, Toprak analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Eğitim Araş. ve Gel.Vakfı Yayınları, 705 s., Ankara.
  • Kang, J., Amoozegar, A., Hesterberg, D., Osmond, D. L., 2011. Phosphorus leaching in a sandy soil as affected by organic and inorganic fertilizer sources. Geoderma, 161: 194-201.
  • Koopmans, G.F., McDowell, R.W., Chardon, W.J., Oenema, O., Dolfing, J., 2002. Soil phosphorus quantity- intensity relationships to predict increased soil phosphorus loss to overland and subsurface flow. Chemosphere, 48: 679-687.
  • Kou, S., 1988. Application of a modified Langmuir isotherm to phosphate sorption by some acid soils. Soil Science Society of America Journal, 52: 97-102.
  • Köleli, N., Ç. Kantar, 2006. Fosforlu gübrelerde ağır metal tehlikesi. Ekoloji Dergisi, 9: 1-5.
  • Langmuir, I., 1918. The adsorption of gases on plane surfaces of glass, mica and platinum. J.American Chem.Soc., 40: 1361-1403.
  • Leytem, A.B., Westermann, D.T., 2003. Phosphate sorption by pasific Northwest Calcareous Soils. Soil Science, 165 (5): 368-375.
  • Li, W., Friedrich, R., 2006. Balancing phosphorus adsorption and consumption processes in experimental treatment ponds for agricultural drainage water. Ecological Engineering, 28: 14-24.
  • Liang, H., Liu, J., Wei, Y., Guo, X., 2010. Evaluation of phosphorus removal from wastewater by soils in rural areas in China. Journal of Environmental Sciences, 22(1): 15-22.
  • Lopez-Pineiro A, Garcia Navarro A., 1997. Phosphate sorption in vertisols of southwestern. Spain. Soil Sci., 162(1): 69-77.
  • Mandzhieva , S., Minkina, T., Pinskiy, D., Bauer, T., Sushkova, S., 2014. The role of soil's particle-size fractions in the adsorption of heavy metals. Eurasıan Journal of Soıl Scıence, 3(3): 197-205.
  • Nair, V.D., Graetz, D.A., Reddy, K.R., 1998. Dairy manure influences on phosphorus retention capacity of spodosols. Journal of Environmental Quality, 27(3): 522-527.
  • Nwoke, O.C., Vanlauwe, B., Diels, J., Sanginga, N., Osonubi, O., Merckx, R., 2003. Assessment of labile phosphorus fractions and adsorption characteristics in relation to soil properties of West African savanna soils. Agriculture, Ecosystems and Environment, 100: 285-294.
  • Oskay, K. S., 1986. The influence of time on phosphate retention and the description of P adsorption by means of Langmuir isotherm in calcereous soils. Doğa Tr. J.Agri.Forest., 10 (2): 252-261.
  • Pinsky, D. L., 1997. Ion-Exchange Processes in Soils. Pushchino, 166 pp.
  • Pinsky, D.L., Minkina, T.M., 2013. Regularities of Cu, Pb and Zn adsorption by chernozems of the South of Russia. Eurasıan Journal of Soıl Scıence, 2(1): 59-68.
  • Polyzopoulos, N. A., Keramidas, V. Z., Kiosse H., 1985. Phosphate sorption bysome alfisols of Greece as described by commonlyused isotherms. Soil Sci Soc Am Proc., 49 :81-84.
  • Prodromou, K.P., 2016. Lithium adsorption on amorphous aluminum hydroxides and gibbsite. Eurasıan Journal of Soıl Scıence, 5(1): 13-16.
  • Quang, V.D., Thai, V.C., Tuong Linh, T.T. , Dufey, J.E., 1996. Phosphorus sorption in soils of the Mekong Delta (Vietnam) as described by the binary Langmuir equation. European Journal of Soil Science, 47 (1): 113- 123.
  • Sağlam, 2006. Toprak ve suyun kimyasal analiz yöntemleri. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınları, s. 45-49, Tekirdağ.
  • Sayılı, M., Akman, Z., 1993. Tarımsal uygulamalar ve çevreye olan etkileri. Ekoloji Dergisi, 12: 28-32.
  • Schachtschabel, P., Blume, H.P., Brümmer, G., Hartge, K.H., Schwertmann, U, Fischer, W.R., Renger, M., Sttebel, O. (Çevirenler: Özbek, H., Kaya, Z., Gök, M., Kaptan, H.), 2001. Toprak bilimi. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 73, Ders Kitapları Yayın No: A-16, Adana, 816 s.
  • Sencar, Ö., Gökmen, S., Yıldırım, A. 1993. Tarımsal ekoloji, GOP Üniv. Ziraat Fak. Ders Yayınları, 262 s., Tokat.
  • Sei, J., Jumas, J.C., Olivier-Fourcade, J., Quiquampoix, H., Staunton, S., 2002. Role of iron oxides in the phosphate adsorption properties of kaolinites from the ivory coast. Clays and Clay Minerals, 50: 217-222.
  • Shariatmadari, H., Shirvani, M., Jafari, A., 2006. Phosphorus release kinetics and availability in calcareous soils of selected arid and semiarid toposequences. Geoderma, 132: 261-272.
  • Soil Survey Laboratory, 1992. Procedures for collecting soil samples and methods of analysis for soil survey. Soil Surv. Invest. Rep. I. U.S. Gov. Print. Office, Washington D.C. USA.
  • Sönmez, İ., Kaplan, M., Sönmez, S. 2008. Kimyasal gübrelerin çevre kirliliği üzerine etkileri ve çözüm önerileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 25(2): 24-34.
  • Steffens, D., 1994. Phosphorus release kinetics and extractable phosphorus after long-term fertilization. Soil Science Society of America Journal, 58: 1702- 1708.
  • Toor, G.S., Bahl, G.S., 1999. Kinetics of phosphate desorption from different soils as influenced by application of poultry manure and fertilizer phosphorus and its uptake by soybean. Biores. Technol., 69: 117- 121.
  • Walkey, A., 1947. A critical examination of a rapid method for determining organic carbon in soils-effect of variations in degestion conditions and of inorganic soil constituents. Soil Science, 63(4): 251-264.
  • Yagodin, B.A., Smirnov, P.M., Peterburgskiy, A.V., Asarov, H.K., Demin, V.A., Reşetnikova, N.V., 1989. Agrohimiya. Press BO Agropromizdat, Moskova, s. 254-299.
APA HORUZ A, EKBERLİ İ, Korkmaz A, Akınoğlu G, ÖZDEMİR N (2017). Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. , 249 - 257.
Chicago HORUZ AYHAN,EKBERLİ İmanverdi,Korkmaz Ahmet,Akınoğlu Güney,ÖZDEMİR Nutullah Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. (2017): 249 - 257.
MLA HORUZ AYHAN,EKBERLİ İmanverdi,Korkmaz Ahmet,Akınoğlu Güney,ÖZDEMİR Nutullah Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. , 2017, ss.249 - 257.
AMA HORUZ A,EKBERLİ İ,Korkmaz A,Akınoğlu G,ÖZDEMİR N Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. . 2017; 249 - 257.
Vancouver HORUZ A,EKBERLİ İ,Korkmaz A,Akınoğlu G,ÖZDEMİR N Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. . 2017; 249 - 257.
IEEE HORUZ A,EKBERLİ İ,Korkmaz A,Akınoğlu G,ÖZDEMİR N "Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi." , ss.249 - 257, 2017.
ISNAD HORUZ, AYHAN vd. "Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi". (2017), 249-257.
APA HORUZ A, EKBERLİ İ, Korkmaz A, Akınoğlu G, ÖZDEMİR N (2017). Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 32(2), 249 - 257.
Chicago HORUZ AYHAN,EKBERLİ İmanverdi,Korkmaz Ahmet,Akınoğlu Güney,ÖZDEMİR Nutullah Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32, no.2 (2017): 249 - 257.
MLA HORUZ AYHAN,EKBERLİ İmanverdi,Korkmaz Ahmet,Akınoğlu Güney,ÖZDEMİR Nutullah Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, vol.32, no.2, 2017, ss.249 - 257.
AMA HORUZ A,EKBERLİ İ,Korkmaz A,Akınoğlu G,ÖZDEMİR N Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2017; 32(2): 249 - 257.
Vancouver HORUZ A,EKBERLİ İ,Korkmaz A,Akınoğlu G,ÖZDEMİR N Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 2017; 32(2): 249 - 257.
IEEE HORUZ A,EKBERLİ İ,Korkmaz A,Akınoğlu G,ÖZDEMİR N "Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi." Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 32, ss.249 - 257, 2017.
ISNAD HORUZ, AYHAN vd. "Terme ve Çarşamba'daki bazı fındık bahçelerinde toprakların fosfor adsorpsiyon kapasitelerinin belirlenmesi". Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32/2 (2017), 249-257.