“MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ

Yıl: 2015 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

“MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ

Öz:
"Soylu şahsı, temsil ettiği; burjuvayı ise ürettiği belirler" Goethe "Klasik" ya da geleneksel dönemi itibariyle Osmanlı İmparatorluğu'nda şehir ve hükümdar arasında en azından zihinlerde oldukça sıkı bir ilişki vardır. Bu durum şer'iye sicillerinde Amasya'nın "mahrûse" kavramı ile tavsif edilmesinde de kendisini belli etmektedir. Hükümdarın ilâhî kaynaklı iktidarının görünür olduğu yer anlamına gelen "mahrûse"de ise bilhassa 17. yüzyılda yaşanan değişimler ile hükümdar ve şehir arasındaki ilişki değişmeye başlar. Şehirlerde bir takım yerel iktidar odakları ortaya çıkar ve bu odaklar, iltizam sistemi ve para ekonomisinin yaygınlaşması ile kendisine sosyo-ekonomik bir temel de edinir. İşte iltizâm "sektör"ünü Amasya'da hemen hemen tekellerine almış olan kapıkulu sipahileri, sosyo-politik ayrıcalıkları üzerinden söz konusu sosyo-ekonomik dinamiklere basarak sosyopolitik anlamda daha bir güç elde etmeye başlamışlardır. Hükümdar kapısından taşraya doğru yayılan sipahiler, mütesellimlik ve bilhassa vakıf mütevelliliği gibi vazifeler üzerinden muharip bir zümre olmanın ötesinde bürokratik bir sınıfa dönüşmüşlerdir. Şehirde birçok mülk edindikleri de görülen kapıkulu sipahileri, timâr elde etmişler, bunun yanında çiftliklerinde ticarî tarım da yapmaya başlamışlardır. Bu faaliyetlerini ise gayr-ı hukukî bazı tasarruflarla şehrin tamamına yaymaya çalıştıkları görülen sipahiler, mahrûsede, ayrı bir iktidar odağı haline gelerek şehir ve hükümdar arasındaki bağlantı da gedikler açılmasına sebep olmuşlardır. Elbette homojen bir zümre olmanın ötesinde bireysel ya da hizipsel çıkarları üzerinden hareket eden sipahiler, yerelleşmenin getirdiği saiklerle muhtemelen Amasya'yı sahiplenmişlerdir. İşte 17. yüzyılın ikinci yarısından sonra Amasya, artık "mahrûse" kavramından ziyade "medine" kavramı ile tavsif edilmeye başlanmış ve "ayânlar çağı" olan 18. yüzyılda ise artık "mahrûse" kavramı unutulmuş ve Amasya sadece "medine" kavramı ile anılır olmuştur. Kavramsal anlamda yaşanan bu değişim ise zihinlerde ve pratikte nasıl bir karşılığa sahiptir? Makalede kısmen cevaplanmaya çalışılan bu sorunun cevabını tam verebilmek için daha çok araştırmaya ihtiyaç vardır
Anahtar Kelime:

“THE SULTAN’S HOUSEHOLD CAVALRY FROM MEDİNE-İ AMASYA”: AN OVERVIEW OF SOCIO-POLITICAL LIFE IN AMASYA IN THE FIRST HALF OF THE 17th CENTURY

Öz:
east in the minds, in the “Classic” or the traditional period of theOttoman Empire. This relationship is evidenced within the courtrecords, which are defined as the concept of “mahrûse” of Amasyaduring that period. The relationship between the sultan and the city hasbegun to change along with the changes in the “mahrûse”, which refersto the place where the divine origin power of sultan is visible, especiallyin the 17th Century. Some small groups of come to power in the citiesand they acquire a socio-economic basis with tenure system and theexpansion of the money economy. In Amasya, household cavalry havethe control of this tenure system; thus, they start to gain socioeconomicpower by using these socio-economic dynamics over theirsocio-political privileges. The household cavalry that spread across theprovinces from Sultan’s house have turned into a bureaucratic classfrom a group that has responsibilities such as being deputies oradministrators of the foundations. They have acquired many propertiesand become mesne lords in the city, and also they have begun to makecommercial agriculture in their farms. These troops have tried to spreadtheir activities to the entire city by some non-judicial transactions, andthey are responsible for the gaps occurred in the connection betweenthe Sultan and city by becoming a new power in “mahrûse”. Thehousehold cavalry have probably appropriated Amasya due to themotives resulted by being settled, and acted by considering theirindividual or factional interests rather than being a homogeneous groupfor sure. Therefore, after the second half of 17th Century, Amasya hasbeen defined with the concept of “medine” rather than with the conceptof “mahrûse”. In the 18th Century which is the century of landedproprietors in Ottoman Empire, the concept of “mahrûse” has beenforgotten and Amasya has been referred to the concept of “medine” only.What is the response of this change, experienced in the concepts, in theminds and practice?Trabzon was started to be described with the concept of“mahruse” rather than “medine” just around the same dates. It isnecessary to understand this conceptual changes taking place in courtrecords regarding Trabzon and Amasya. It is also possible to relatethese changes with individual disposal of clerks. However, sinceconcepts of “mahrûse” and “mahmiye” were completely disappearedfrom documents produced in cities, we may be faced with a moresophisticated manner. In fact, the concepts of “mahrûse” and“Medine-i Amasya Sâkinlerinden Kapıkulu Sipahileri”: 17. Yüzyılın İlk Yarısında… 3Turkish StudiesInternational Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or TurkicVolume 10/1 Winter 2015“mahmiye”, which constitute the conceptual dimension of ruler andruling power over cities, lost power in favor of “medine” in the secondhalf of the 17th century in Amasya in addition to Trabzon and theyalmost didn’t show up at the end of 17th century and in the 18thcentury; therefore, it is possible to point out that the perception ofpower and may be the ruling power itself have been changed.As a matter of fact, the city of Amasya in the second half of 17thcentury and in the 18th century should be analysed from the concept ofhistorical perspective in order to discuss this issue in a more clear andconcrete way. In addition, the possible connections that can beestablished between other cities in the Ottoman geography are quiteimportant in terms of understanding the “victory” of “medine”, which isconsidered as a city in these days, in the 18th century. It would be alsoquite useful to understand the relationship between “medine” andnotables in Ottoman Empire, who played important roles in theadministration of cities, increased their influence and wealth by beingcivil servants until the 18th century. Because it is logical to think thatpositions and titles gained by notables had a contribution to thetransformation of “mahrûse” into “medine”. It can lead us to importantconclusions to follow whether their public institutions are establishedeven with some differences in cities, where landed proprietors, whoestablished their own publicities, say that Hamerbas’s bourgeois publicinstitutions are substituted.Before 1730, “bölükbaşı” household cavalry, the people titled“beşe” and “çavuş” were involved in the city administration andcollection of taxes in general in Trabzon; however, after 1730s, thepeople titled “zâde” were involved more in these duties. These familieshad voice in the administration of the city, and their testimony oropinions were taken in almost every case in the courts. In addition,these families obtained the best farmland and countryside fields in thecity. In the 17th century, the situation was not that much different forAmasya. The activities of landed proprietor families in Amasya in the18th century should be investigated within the scope of changesexperienced from “mahruse” into “medine”. In fact, a member of animportant landed proprietor family Canikli Hacı Ali has taken Amasyaunder his responsibility as a mansion in 1772.In addition, one of the important similarities with “era of notables”was dating substitution of bourgeois publicity in the 18th century byHabermas. Kemal Karpat considers notables of the 18th century as anaspect of modernization. According to him, the welfare of notablesappears to be related to “land ownership, buying and selling ofagricultural products and tax collection concession goes hand in handwith land ownership”. In this regard, “the main factors behind the riseof this group are Europe's growing demand for agricultural products,relatively free trade and government policy that allows accumulation ofagricultural capital”. This period should be considered as “rich people”rather than people taking up positions as part of determination ofnota
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Amasya Şer‘iye Sicilleri, no: 1, 2, 3, 4.
  • Trabzon Şer‘iye Sicilleri, no: 1821-4, 1826, 1827.
  • İstanbul Kadı Sicilleri Galata Mahkemesi 5 Numaralı Sicil (H. 983-984/M. 1575-1576), C. 32, (haz. Mehmet Akman- kontrol eden: M. Akif Aydın, proje yön. M. Âkif Aydın, ed. Coşkun Yılmaz, İSAM Yayınları, İstanbul 2011.
  • İstanbul Kadı Sicilleri Üsküdar Mahkemesi 84 Numaralı Sicil (H. 999-1000/M. 1590-1591), C. 10, (haz. Rıfat Günalan, Arapça metin: Mehmet Akman-Mehmet Canatar, kontrol eden: Mehmet Canatar, proje yön. M. Âkif Aydın, ed. Coşkun Yılmaz), İSAM Yayınları, İstanbul 2010.
  • ABOU-EL-HAJ, Rifaat Ali, Modern Devletin Doğası: 16. Yüzyıldan 18. Yüzyıla Osmanlı İmparatorluğu, (çev. Oktay Özel-Canay Şahin), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları, 2000.
  • AÇIK, Turan, Gelenek ve Modernlik Arasında Bir Osmanlı Şehri: 17. Yüzyılın İlk Yarısında Trabzon’da Siyaset, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Trabzon 2012.
  • AÇIK, Turan, “‘Bey’likten ‘Ağa’lığa: 17. Yüzyılın İlk Yarısında Trabzon’da Unvan Enflasyonu”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, S. 16, (2014), s. 9-38.
  • AFYONCU, Erhan, “Sipahi”, D.İ.A., C. 37, İstanbul 2009, s. 256-258.
  • AKDAĞ, Mustafa, “Yeniçeri Ocak Nizamının Bozuluşu”, AÜ DTCF Dergisi, C. V/3, (1947), s. 291-313.
  • AKGÜNDÜZ, Ahmed, Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahilleri: 1. Kitap Osmanlı Hukukuna Giriş ve Fatih Devri Kanunnâmeleri, Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul 2006, s. 327
  • Aşıkpaşazâde, Tevârih-i Âl-i Osman, (Osmanlı Tarihleri I’iniçinde), (haz. Nihal Atsız), Türkiye Yayınevi, İstanbul 1949.
  • AYGÜN, Necmettin, “XVIII. Yüzyılda Bir Osmanlı Valisi: Üçüncüoğlu Ömer Paşa ve Muhallefatı”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, S. 7, (2009), s. 39-77.
  • BARKEY, Karen, Farklılıklar İmparatorluğu: Karşılaştırmalı Tarih Perspektifinden Osmanlılar, (çev. Ebru Kılıç), Versus Kitap, İstanbul 2011.
  • BAYKARA, Tuncer, Osmanlılar’da Medeniyet Kavramı ve Ondokuzuncu Yüzyıla Dair Araştırmalar, Akademi Kitabevi, İzmir 1999.
  • BİLGİN, Arif-Ümit Ekin, “Bir Kimliğin Dönüşümü: ‘Asker’likten ‘Asker-Esnaf’lığa”, Akademik İncelemeler, C. 2, S. 1, (2007), s. 215-229.
  • CANBAKAL, Hülya,17. Yüzyılda Ayntâb: Osmanlı Kentinde Toplum ve Siyaset, (çev. Zeynep Yelçe), İletişim Yayınları, İstanbul 2009.
  • ÇAKSU, Ali, “On Sekizinci Yüzyıl Sonu İstanbul Yeniçeri Kahvehaneleri”, Osmanlı Laleleri, Osmanlı Kahvehaneleri: On Sekizinci Yüzyılda Hayat Tarzı ve Boş Vakit Eğlenceleri, (der. Dana Sajdi/çev. Aylin Onacak), Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2014, s. 151-173.
  • ELIADE, Mircea, Kutsal ve Dındışı, (çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Gece Yayınları, Ankara 1991.
  • ELIAS, Norbert, Uygarlık Süreci, C. II, (çev. Ender Ateşman), İletişim Yayınları, İstanbul 2007.
  • EMECEN, Feridun, “Doğu Karadeniz’de Âyânlık: Tirebolulu Kethüdazâde Mehmed Emin Ağa”, Belleten, C. LXV, S. 242, Ankara 2001.
  • ERDOĞDU, İbrahim,“Sancaktan Mukâta’aya Geçiş Sürecinde Harput Sancağında Ehl-i Örf Taifesi”, OTAM, S. 20, (2009), s. 117-147.
  • ERGENÇ, Özer, “Osmanlı Klasik Dönemindeki ‘Eşraf ve Ayan’ Üzerine Bazı Bilgiler”, Osmanlı Araştırmaları, S. III, (1982), s. 105-118.
  • ERGENÇ, Özer, “Osmanlı Şehrindeki Mahallenin İşlev ve Nitelikleri Üzerine”, Osmanlı Araştırmaları, S. IV, (1984), s. 69-78.
  • ERGENÇ, Özer, “XVII. ve XVIII. Yüzyıl Anadolusu’nda Toprak Tasarrufu ve Mülkiyeti Üzerine Değerlendirmeler”, Osmanlı Tarihi Yazıları: Şehir, Toplum, Devlet, (haz. Derya Önder), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstabul 2013, s. 215-245.
  • ERGENÇ, Özer, “XVIII. Yüzyıl Osmanlı Anadolusu’nda Tarım Üretiminde Yeni Boyutlar: Muzâra’a ve Murrâba’a Sözleşmeleri”, Osmanlı Tarihi Yazıları: Şehir, Toplum, Devlet, (haz. Derya Önder), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2013, s. 246-256.
  • ERYILMAZ, Fatma Sinem, “Âdem’den Süleyman’a”, Osmanlı Sarayında Tarih Yazımı, (ed. H. Erdem Çıpa-Emine Fetvacı/çev. Mete Tunçay), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2014, s. 120-154.
  • FINKEL, Caroline, Rüyadan İmparatorluğa: Osmanlı İmparatorluğu'nun Öyküsü, 1300-1923, Timaş Yayınları, İstanbul 2007.
  • GADAMER, Hans-George, Hakikat ve Yöntem, C. I, (çev. Hüsamettin Arslan-İsmail Yavuzcan), Paradigma Yayıncılık, İstanbul 2008.
  • GENCER, Bedri, “Osmanlı Siyasî Felsefe ve Rejimi: Kuruluşun 700. Yıldönümü Münasebetiyle Bir İcmal”, Akademik Araştırmalar Dergisi, S. 4-5, (2000), s. 103-151.
  • GENCER, Bedri, İslam’da Modernleşme 1839-1939, Lotus Yayınları, Ankara 2008.
  • GÖÇEK, Fatma Müge, Burjuvazinin Yükselişi İmparatorluğun Çöküşü: Osmanlı Batılılaşması ve Toplumsal Değişme, (çev. İbrahim Yıldız), Ayraç Yayınevi, Ankara 1999.
  • Göriceli Koçi Bey, Koçi Bey Risalesi, (haz. Yılmaz Kurt), Ecdad Yayınları, Ankara 1994.
  • HABERMAS, Jürgen, Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, (çev. Tanıl Bora-Mithat Sancar), İletişim Yayınları, İstanbul 2010.
  • HATTOX, Ralph S.,Kahve ve Kahvehaneler: Bir Toplumsal İçeceğin Yakındoğu’daki Kökenleri, (çev. Nureddin Elhüseyni), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1998.
  • HOBSBAWM, Eric, Sermaye Çağı 1848-1875, (çev. Mustafa Sina Şener), Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2012.
  • ITZKOWITZ, Norman, “18. Yüzyıl Osmanlı Gerçekleri”, Osmanlı Dünyasında Kimlik ve Kimlik Oluşumu: Norman Itzkowitz Armağanı, (der. Baki Tezcan-Karl K. Barbir/Çev. Zeynep N. Yelçe), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2012, s. xxxix-xivi.
  • İNALCIK, Halil, “Military and Fiscal Transformation”, Archivum Ottomanicum, VI., (1980), s. 283-337.
  • İNALCIK, Halil, “Osmanlı Toplum Yapısının Evrimi” (çev. Mehmet Özden-Fahri Unan), Türkiye Günlüğü, S. 11, Yaz 1990, s. 30-41.
  • İNALCIK, Halil, “Çiftliklerin Doğuşu: Devlet, Toprak Sahipleri ve Kiracılar”, Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, (ed. Çağlar Keyder-Faruk Tabak/çev. Zeynep Altok), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1998, s. 17-35.
  • İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klâsik Çağ (1300-1600), (çev. Ruşen Sezer), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2004.
  • İNALCIK, Halil, Devlet-i ‘Aliyye, C. I, Türkiye İşbankası Kültür Yayınları, İstanbul 2009.
  • İNALCIK, Halil, Devlet-i ‘Aliyye, C.II, Türkiye İşbankası Kültür Yayınları, İstanbul 2014.
  • İNAN, Kenan, “Trabzon’da Yönetici Yönetilen İlişkileri (1643-1656)”, Osmanlı Araştırmaları – The Journal Of Ottoman Studies, XXIII, Prof. Dr. Nejat GÖYÜNÇ’e Armağan-2, (2004), s. 23-60.
  • KAFADAR, Cemal, Yeniçeri-Esnaf Relations: Solidarity and Conflict, McGill University, Basılmamış Master Tezi, Montreal 1981.
  • KAFADAR, Cemal, “Tarih Yazıcılığında Kamu Alanı Kavramı Tartışmaları ve Osmanlı Tarihi Örneği”, Osmanlı Medeniyeti: Siyaset-İktisat-Sanat, (haz. Çoşkun Çakır), İstanbul: Klasik Yayınları, 2006, s. 65-86.
  • KAFADAR, Cemal, “Osmanlı Tarihinde Gerileme Meselesi”, Osmanlı Geriledi mi?, (haz. Mustafa Armağan), Etkileşim Yayınları, İstanbul 2006, s. 101-164.
  • KARPAT, Kemal, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Toprak Rejimi, Sosyal Yapı ve Çağdaşlaşma”, Ortadoğu’da Modernleşme, (ed. William R. Polk-Richard L. Chambers), İnsan Yayınları, İstanbul 1995, s. 101-130.
  • KARPAT, Kemal, Osmanlı Modernleşmesi: Toplum, Kuramsal Değişim ve Nüfus, (çev. Akile Zorlu Durukan-Kaan Durukan), İmge Kitabevi, Ankara 2002.
  • Kâtip Çelebi, Fezleke, (Tahlil ve Metin), C. I-II, (haz. Zeynep Aycibin), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2007.
  • KAVAKLI, Sibel, XVII. Yüzyılın İlk Yarısında Amasya, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2011.
  • KEYDER, Çağlar, “Osmalı İmparatorluğu’nda Büyük Ölçekli Ticari Tarım Var mıydı?”, Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, (ed. Çağlar Keyder-Faruk Tabak/çev. Zeynep Altok), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1998, s. 1-14.
  • KILIÇ, Orhan, “Osmanlı Dönemi İdarî Uygulamalar Bağlamında Şehzadelerden Mutasarrıf Paşalara Amasya'nın Yönetimi”, I. Amasya Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, I. Kitap, (ed. Yavuz Bayram), Amasya Valiliği, Amasya 13-15 Haziran 2007, s. 41-64
  • Kınalızâde Ali Çelebi, Ahlâk-ı Alâî, (haz. Mustafa Koç), Klasik Yayınları, İstanbul 2007.
  • KOLÇAK, Özgür, XVII. Yüzyıl Askerî Gelişimi ve Osmanlılar: 1660-64 Osmanlı Avusturya Savaşları, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 2012.
  • KUNT, İ. Metin, Sancaktan Eyalete: 1550-1650 Arasında Osmanlı Ümerasıve İl İdaresi, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1978.
  • KURTARAN, Uğur, “Osman Seferlerinde Organizasyon ve Lojistik/The Organization and Logistics of the Ottoman Flights”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140,Volume 7/4, Fall 2012, www.turkishstudies.net,Doi Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4019 , pp. 2269-2286.
  • MARDİN, Şerif, “Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkileri”, Türkiye’de Toplum ve Siyaset, (der. Mümtaz’er Türköne-Tuncay Önder), İletişim Yayınları, İstanbul 2008, s. 34-77.
  • McGOWAN, Bruce, “Âyanlar Çağı”,Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, C. 2, (ed. Halil İnalcık-Donald Quataert), Eren Yayınları, İstanbul 2004, s. 761-884.
  • Muhibbi Divanı, C. 2, (haz. Coşkun Ak), Trabzon Valiliği Yayınları, Trabzon 2006.
  • MURPHEY, Rhoads, Osmanlı’da Ordu ve Savaş 1500-1700, (çev. M. Tanju Akad), Homer Kitabevi, İstanbul 2007.
  • NEUMANN, Christoph K., “Devletin Adı Yok-Bir Amblemin Okunması”, Cogito Osmanlılar Özel Sayısı, S. 19, (1999), s. 269-280.
  • ÖZ, Mehmet, Osmanlı’da “Çözülme” ve Gelenekçi Yorumcuları, Dergâh Yayınları, İstanbul 2005.
  • ÖZ, Mehmet, “Amasya’nın Bir Kültürel-Siyasî Merkez Olarak Çevresiyle İlişkisi: Canik (Samsun) Örneği”, I. Amasya Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, I. Kitap, (Ed. Yavuz Bayram), Amasya Valiliği Yayınları, Amasya 2007, s. 65-76.
  • ÖZATA DİRLİKYAPAN, Jale, “İstanbul’da Edebiyatçıların Mekânları/Literati’s Places in Istanbul”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140,Volume 5/3, Summer 2010, www.turkishstudies.net,Doi Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1138 , pp. 1092-1112.
  • ÖZKAYA, Yücel, Osmanlı İmparatorluğu’nda Âyânlık, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1994.
  • ÖZVAR, Erol, “Osmanlı Tarihini Dönemlendirme Meselesi ve Osmanlı Nasihat Literatürü”, Divan, S. 7, (1999), s. 135-151.
  • ÖZVAR, Erol, “XVII. Yüzyılda Osmanlı Taşra Maliyesinde Değişim: Rum Eyaletinde Hazine Defterdarlığından Tokat Voyvodalığına Geçiş”, XIII. Türk Tarih Kongresi, 4-8 Ekim 1999 Kongreye Sunulan Bildiriler, C. III, III. Kısım, Ankara, 2002, s. 1605-1634.
  • ÖZVAR, Erol, “XVII. Yüzyılda Osmanlı Taşra Maliyesinde Değişme: Diyarbakır’da Hazine Defterdarlığından Voyvodalığa Geçiş”, IX. International Congress Of Economic And Social History Of Turkey (Dubrovnik, 20-23 August 2002), Ankara 2005, s. 93-115.
  • PAMUK, Şevket, “Fiyat Devriminin Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Yansımalarına Yeniden Bakış”, Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2007, s. 77-101.
  • PİERCE, Leslie P.,Harem-i Hümayun: Osmanlı İmparatorluğu’nda Hükümranlık ve Kadınlar, (çev. Ayşe Berktay), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2002.
  • PİERCE, Leslie, Ahlak Oyunları: 1540-1541 Osmanlı’da Ayntab Mahkemesi ve Toplumsal Cinsiyet, (çev. Ülkün Tansel), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.
  • RAYMOND, Andre, “Soldiers in Trade: The Case of Ottoman Cairo”, British Journal of Middle Eastern Studies, Vol. 18, No. 1 (1991), s. 16-37.
  • ŞAHİN, İlhan -Feridun Emecen, “Amasya”, D.İ.A., C. 3, İstanbul, 1991, s. 1-4.
  • ŞAKUL, Kahraman, “Bir Çalıştayın Ardından-17. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu: Kriz ve Dönüşüm (İstanbul, 31 Mayıs-2 Haziran 2012)”, Toplumsal Tarih, S. 223, (2012), s. 22-37
  • ŞİMŞİRGİL, Ahmet, “XVI. Yüzyılda Amasya Şehri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, S. 11, (1996), s. 77-109.
  • TEZCAN, Baki, The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern World, Cambridge University Press, New York 2010.
  • TEZCAN, Baki, “Tarih Üzerinden Siyaset: Erken Modern Osmanlı Tarih Yazımı”, Erken Modern Osmanlılar: İmparatorluğun Yeniden Yazımı, (ed. Virgina H. Aksan-Daniel Goffman), İstanbul: Timaş Yayınları, 2011, s. 223-266.
  • TURNA, Nalan, “Yeniçeri-Esnaf İlişkisi: Bir Analiz”, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Esnaf ve Ticaret, (der. Fatmagül Demirel), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2012, s. 21-42.
  • SEZER, Hamiyet, “Tepedelenli Ali Paşa’nın Çiftlikleri Üzerine Bir Araştırma”, Belleten, C. LXII, S. 233, (Nisan 1998), Ankara 1998, s. 75–105
  • Tursun Bey, Târîh-i Ebü’l-Feth, (Haz. Mertol Tulum), İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul 1977.
  • UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Teşkilâtından Kapukulu Ocakları, C. II, TTK Yayınları, Ankara 1988.
  • UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, C. III/I, T.T.K. Yayınları, Ankara 1988.
  • ÜNÜVAR, Kerem, “Osmanlı’da Bir Kamusal Mekân: Kahvehaneler,” Doğu-Batı, S. 5, (1998- 1999), s. 205-217.
  • VEINSTEIN, Gilles, “Çiftlik Tartışması Üzerine”, Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, (ed. Çağlar Keyder-Faruk Tabak/çev. Zeynep Altok), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1998, s. 36-56.
  • YASAR, Hüseyin Hüsâmeddin, Amasya Tarihi, C. III-IV, (yay. haz. Mesut Aydın-Güler Aydın), Amasya Belediyesi Kültür Yayınları, Amasya 2007.
  • YAŞAR, Ahmed (ed.), Osmanlı Kahvehaneleri: Mekân, Sosyalleşme, İktidar, Kitap Yayınevi, İstanbul 2010.
  • YAŞAROĞLU, Hasan, “Osmanlı’da Bir Darbe ve Tahlili: Genç Osman Örneği/A Coup in Ottoman Empire and its Analysis: Genç Osman Example”, TURKISH STUDIES - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140,Volume 8/7, Summer 2013, www.turkishstudies.net,Doi Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5369, p. 705-732.
  • YILMAZ, Fikret, “Boş Vaktiniz Var mı? Veya 16. Yüzyılda Anadolu’da Şarap, Eğlence ve Suç”, Tarih ve Toplum, S. 1, (2005), s. 11-49.
  • YÜCEL, Yaşar, “Osmanlı İmparatorluğunda Desantralizasyona Dair Genel Gözlemler”, Belleten, C. XXXVIII, S. 42, (1974), s. 658-659.
  • YÜCEL, Yaşar, Osmanlı Devlet Teşkilâtına Dair Kaynaklar, Kitâb-i Müstetâb, Kitabu Mesâlihi’l Müslimîn ve Menâfi‘i’l Mü’minîn, Hırzü’l-Mülûk, T.T.K. Yayınları, Ankara 1998
APA Açık T (2015). “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. , 1 - 46.
Chicago Açık Turan “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. (2015): 1 - 46.
MLA Açık Turan “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. , 2015, ss.1 - 46.
AMA Açık T “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. . 2015; 1 - 46.
Vancouver Açık T “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. . 2015; 1 - 46.
IEEE Açık T "“MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ." , ss.1 - 46, 2015.
ISNAD Açık, Turan. "“MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ". (2015), 1-46.
APA Açık T (2015). “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. Turkish Studies (Elektronik), 10(1), 1 - 46.
Chicago Açık Turan “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. Turkish Studies (Elektronik) 10, no.1 (2015): 1 - 46.
MLA Açık Turan “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. Turkish Studies (Elektronik), vol.10, no.1, 2015, ss.1 - 46.
AMA Açık T “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(1): 1 - 46.
Vancouver Açık T “MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(1): 1 - 46.
IEEE Açık T "“MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ." Turkish Studies (Elektronik), 10, ss.1 - 46, 2015.
ISNAD Açık, Turan. "“MEDİNE-İ AMASYA SÂKİNLERİNDEN KAPIKULU SİPAHİLERİ”:17. YÜZYILIN İLK YARISINDA AMASYA’DASOSYO-POLİTİK HAYATA BİR BAKIŞ". Turkish Studies (Elektronik) 10/1 (2015), 1-46.