Yıl: 2015 Cilt: 10 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 313 - 340 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Öz:
Bu araştırmanın amacı; Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanının dört temel dil becerisi olan dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerine ilişkin metaforik algılarını ortaya koymaktır. Araştırma, olgu bilim (fenemonoloji) desenine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu; 2013-2014 eğitimöğretim yılı bahar döneminde Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünde öğrenim gören dördüncü sınıf öğretmen adaylarından oluşturmaktadır. Araştırmaya toplam 30 öğretmen adayı katılmış ve katılımda gönüllülük esas alınmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında, kullanılmıştır. Formun birinci kısmında, Türkçe öğretmeni adaylarının kişisel bilgiler bölümüne yer verilmiş; ikinci kısmında ise adayların Türkçe eğitimi ve öğretimi alanının dört temel dil becerisine ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla "Dinleme ..............a/e benzer; çünkü ..............", "Konuşma..............a/e benzer; çünkü ..............", "Okuma ..............a/e benzer; çünkü ..............", "Yazma ..............a/e benzer; çünkü .............." şeklinde eksik bırakılmış dört cümleye yer verilmiştir. Böylece Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe eğitimi ve öğretimi alanının dört temel dil becerisine ilişkin algılarını hangi metaforlarla ortaya koydukları, ortaya çıkan metaforların gerekçeleri ve bu metaforların ortak özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde nitel araştırma desenine uygun olarak içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; 30 Türkçe öğretmeni adayı dinleme becerilerine ilişkin 26, konuşma becerilerine ilişkin 24, okuma becerilerine ilişkin 25 ve yazma becerilerine ilişkin 26 farklı metafor geliştirmiştir. Öğrenme üzerinde etkili bir araç olan metaforların, etkili bir şekilde Türkçe öğretiminin gerçekleşmesinde kullanılabileceğin yanı sıra bu alanın dört temel dil becerisi olan dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerine ilişkin zihinsel imgeleri ortaya çıkardığı görülmektedir
Anahtar Kelime:

METAPHORICAL PERCEPTION OF TURKISH TEACHER CANDIDATES ON FOUR BASIC LANGUAGE SKILLS

Öz:
The aim of this research is to show the metaphoric perceptions of Turkish teacher candidates on the four basic language skills of the education and teaching of Turkish, which involve listening, speaking, reading and writing. The research has been conducted in line with the phenomenology pattern. The study group of the research consists of 4thgrade Teacher Students who were studying in the Cumhuriyet University, Faculty of Education at the Department of Turkish Education in the spring semester of the 2013-2014 academic years. 30 teacher candidates participated in the research and participation was on a volunteer basis. A questionnaire which was prepared by the researcher was used to collect the research data. In the first part of the questionnaire, the personal information of the Turkish Teacher candidates was included; in the second part questionnaire, sentences such as “Speaking is like…..; because….”, Listening is like…..; because….”, “Writing is like…..; because….” and “Reading is like…..; because….” were used to learn the opinions of the candidates about the four basic language skills of Turkish education and teaching. Thus, with which metaphors Turkish Teacher Candidates established their perceptions about the four basic language skills in Turkish education and teaching, the reason of the emerging metaphors and the common characteristics of these metaphors were tried to be determined. The content analysis method consistent with the qualitative research pattern was used in the evaluation of the obtained data. When research results are examined; 30 Turkish teacher candidates developed 26 different metaphors for listening skills, 24 different metaphors for speaking skills, 25 different metaphors for reading skills and 26 different metaphors for writing skills. It is observed that metaphors which are the efficient instruments on education can be used efficiently in the implementation of Turkish teaching and they can reveal the mental images about listening, speaking, reading and writing which are the four basic language skills of this field
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKSAN, D. (2004). Anadili, dilbilim ve Türkçe yazıları. İstanbul: Multilingual.
  • AKYOL, H. (2010). Yeni programa uygun Türkçe öğretimi yöntemler. (3. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • ARI, G. (2008). Dinleme/izleme öğretimi. C. Yıldız (Ed.), Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi (s. 179-202). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • AYDOĞDU, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • BAMBERGER, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme. (Çev. B. Çapar). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • BOTHA, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education. 29, 431-444.
  • BOYD, G. E. (2003). Pastoral conversation: relational listening and open-ended questions. Pastoral Psychology, 51 (5), 345-360.
  • BRADY, M. and LEİGH, J. A. (2005). A little book of listening skills: 52 essential practices for profoundly loving yourself and other people. Los Altos, CA: Paideia.
  • CEMİLOĞLU, M. (2004). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. Bursa: Alfa Akademi.
  • CERAN, D. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma eğitimi dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (1), 1151-1169.
  • CERİT, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
  • CHENGXİNG, L. (2005). Factors affecting listening comprehension and strategies for listening class. CELEA Journal (Bimonthly) 28 (3), 113-115. 1.07.2015 tarihinde www.celea.org.cn/teic/61/61-113.pdf adresinden alınmıştır.
  • COŞKUN, E. (2009). Yazma eğitimi. A. Kırkkılıç, ve H. Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi (s. 49-91).Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • DEMİR, C. ve YAPICI, M. (2007). Ana dili olarak Türkçenin öğretimi ve sorunları. Sosyal Bilimler Dergisi, IX (2), 177-192.
  • DEMİREL, Ö. ve ŞAHİNEL, M. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • DOĞAN, Y. (2007). İlköğretim İkinci Kademede Dil Becerisi Olarak Dinlemeyi Geliştirme Çalışmaları. Yayımlanmış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • DOĞAN, Y. (2013). Dinleme eğitimi: Kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel- H. Karatay (Ed.), Türkçe öğretimi el kitabı. (s.151-180). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • EMİROĞLU, S. ve PINAR, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanları ile ilişkisi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (4), 769-782.
  • ER, O. ve Demir, Ö. (2013). Konuşma becerisinin Türkçe öğretmenleri tarafından kullanılabilirliğine ilişkin Türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (1), 1417-1436.
  • ERASLAN, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-22.
  • GİRMEN, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • GÖÇER, A. (2010). Türkçe öğretiminde yazma eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (12), 178-195.
  • GÖÇER, A. (2014). Yazma eğitimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • GÖĞÜŞ, B. (1978). Orta dereceli okullarda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
  • GÜNDÜZ, O. ve ŞİMŞEK, T. (2011). Anlama teknikleri 2 uygulamalı yazma eğitimi. Ankara: Grafiker Yayınları.
  • GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • GÜNEŞ, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • GÜVELİ, E., İPEK, A. S., ATASOY, E. & GÜVELİ, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education. 2 (2), 140-159.
  • JALONGO, M. R. (1995). Promoting active listening in the classroom. Childhood Education, 72 (1), 13-18.
  • KAVCAR, C.; OĞUZKAN, F. ve SEVER, S. (2005). Türkçe öğretimi Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. (Genişletilmiş 7. Baskı). Ankara: Engin Yayınevi.
  • KİNTSCH, W. (2000). Metaphor comprehension: A computational theory, Psychonomic Bulletin&Review. 28.06.2015 tarihinde http://lsa.colorado.edu/papers/metaphorComprenhension.pdf adresinden alınmıştır.
  • LAKOFF, G. & JOHNSON, M. (2005). Metaforlar: hayat, anlam ve dil. (Çev. G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
  • LUNDSTEEN, S. W. (1979). Listening: Its impact on reading and the other language arts. Urbana IL: National Counsel of Teachers of English.
  • LÜLE MERT, E. (2013). Türkçe öğretmen adaylarının dört temel dil becerisine ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (27), 357-372.
  • MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
  • ÖZ, F. (2006). Uygulamalı Türkçe öğretimi. (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
  • ÖZBAY, M. (2009). Bir dil becerisi olarak dinleme eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
  • ÖZBAY, M. (2012). Anlama teknikleri II. Dinleme Eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
  • ROBERTSON, A. K. (2008). Etkili dinleme, (Çev. E. S. Yarmalı), İstanbul: Hayat Yayınları.
  • SABAN, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 131-155.
  • SABAN, A. (2008). Primary school teachers’ and their students’ mental images about the concept of knowledge. İlköğretim Online, 7 (2), 421-455.
  • SEMERCİ, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (2), 125-140.
  • SEVER, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • SEZER, A. (1993). İletişim araçlarının dil gelişimine etkisi, İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi ve Sorunları Bildirisi, (Ed. F.Oğuzkan) Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları, 93-121.
  • TAŞER, S. (2000). Konuşma eğitimi. İstanbul: Papirüs Yayınevi.
  • TAMİMİ, Y. (2005). Örgüt kültürünün metaforlarla analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • TUTAR, H. ve YILMAZ, M. K. (2010). Genel iletişim kavram ve modeller. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • ULUSOY, M. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının Türkçe ve öğrenme alanları ile ilgili metaforları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14, 1-18.
  • YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
  • WAKS, L. J. (2007). Listening and reflecting: an introduction to the special issue. Learning Inquiry, 1 (2), 83-87.
APA BOZPOLAT E (2015). TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. , 313 - 340.
Chicago BOZPOLAT EBRU TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. (2015): 313 - 340.
MLA BOZPOLAT EBRU TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. , 2015, ss.313 - 340.
AMA BOZPOLAT E TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. . 2015; 313 - 340.
Vancouver BOZPOLAT E TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. . 2015; 313 - 340.
IEEE BOZPOLAT E "TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI." , ss.313 - 340, 2015.
ISNAD BOZPOLAT, EBRU. "TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI". (2015), 313-340.
APA BOZPOLAT E (2015). TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish Studies (Elektronik), 10(11), 313 - 340.
Chicago BOZPOLAT EBRU TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish Studies (Elektronik) 10, no.11 (2015): 313 - 340.
MLA BOZPOLAT EBRU TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish Studies (Elektronik), vol.10, no.11, 2015, ss.313 - 340.
AMA BOZPOLAT E TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(11): 313 - 340.
Vancouver BOZPOLAT E TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(11): 313 - 340.
IEEE BOZPOLAT E "TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI." Turkish Studies (Elektronik), 10, ss.313 - 340, 2015.
ISNAD BOZPOLAT, EBRU. "TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÖRT TEMEL DİL BECERİSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI". Turkish Studies (Elektronik) 10/11 (2015), 313-340.