OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU

Yıl: 2017 Cilt: 9 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 93 - 110 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU

Öz:
Osmanlı Devleti, Tanzimat"la birlikte birçok alanda olduğu gibi eğitimde de yenileşme çabası içerisine girmiştir. Bu doğrultuda, Osmanlı"da medreselerin yanında farklı düzeylerde pek çok modern mektepler açılmaya başlanmıştır. Bu mekteplerin başında rüşdiyeler gelmekte olup, ilkinİstanbul"da, daha sonra ise Osmanlıvilayetlerindeeğitim faaliyetinde bulunmuştur. Osmanlı"nın diğer birçok vilayet, sancak ve kazalarında olduğu gibi, bugünkü Yozgatil merkeziile Akdağmadeni ve Boğazlıyan kazalarından oluşan Bozok Sancağı"nda da ilk açılan modern okullarrüşdiye mektepleri olmuştur. Bu çalışmada; Bozok Sancağı"nda eğitim yapanMüslüman rüşdiye mekteplerinin açılışları ile öğretmen, öğrenci veeğitim durumları ayrıntılı olarak incelenmiş ve böylece Bozok Sancağı"nın Osmanlı Dönemi"ndeki modern ortaokul eğitim yapısı ortaya konulmuştur
Anahtar Kelime:

SITUATION OF RUSHDIE SCHOOLS IN BOZOK (YOZGAT) SANJAK DURING THE OTTOMAN MODERNIZATION PERIOD

Öz:
The Ottoman Empire, along with the Tanzimat, has been in the effort to innovate in education as it is in many areas.In this direction, many modern municipalities started to open at different levels beside the madrasah in the Ottoman Empire.At the beginning of these rushdies coming, first in Istanbul and later in the Ottoman provinces.As it is in many other provinces, sanjak and township of the Ottoman Empire, the modern schools which wereopened in Bozok Sanjak which is composed of today's Yozgat provincial center and township of Akdağmadeni andBoğazlıyan have become rushdie schoolsIn this study; Teachers, students and educational situations were examined in detail with the opening of rushdieschools in Bozok Sanjak and so on the modern secondary school education structure of Bozok Sanjak in the Ottoman Periodwas revealed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • a. İrade Dâhiliye Evrakı
  • İ. DH. 394/23113, 03/C/1274
  • b. Meclis-i Vala Evrakı
  • A. MKT. MVL. 79/25, 22/B/1272
  • c. Meclis-i Vala Evrakı
  • İ.MVL. 350/15268-21 Ca 1272
  • İ.MVL. 350/15268-07/B/1272
  • d. Umum Vilayat Evrakı
  • A. MKT. UM 239/100 15/L/1272
  • A. MKT. UM. 306/91, 23 C 1276,
  • e. Hariciye Mektubi Kalemi Evrakı
  • HR. MKT 152/95-21 Za 1272
  • f. Muhimme Kalemi Evrakı
  • A. MKT. MHM. 125/86, 22/C/1274
  • A. MKT. MHM. 102/36, 25/Ra/1273
  • g. Maârif Nezâreti Mektûbî Kalemi Evrakı
  • MF. MKT. 5/36, 15/B/1289; MF. MKT. 50/61 17/B/ 1294; MF. MKT. 55/79 17/R/1295; MF. MKT. 127/6, 03/Ş/1308; MF. MKT. 225/33, 12/Ra/1312; MF. MKT. 739/43, 07/B/1321; MF. MKT. 948/25, 25/C/1324; MF. MKT 1/124, 13/R/1289; MF. MKT. 61/59, 26/Ra/1296; MF. MKT. 61/137, 07/Ca/1296; MF. MKT. 96/64, 28/R/1305; MF. MKT. 103/100, 23/Ra/1306; MF. MKT. 109/8, 08/L/1306; MF. MKT 116/102, 03/Ş/1307; MF. MKT. 117/57, 15/N/1307;MF. MKT. 117/57, 18/L/1307; MF. MKT. 23/128, 29/Za/1291; MF. MKT. 32/ 174, 08/Z/1292; MF. MKT. 27/185, 27/Ra/1292; MF. MKT. 44/71, 19/L/1293; MF. MKT. 98/112, 18/N/1305; MF. MKT. 122/86, 20/Ra/1308; MF. MKT. 120/44, 16/M/1308; MF. MKT. 123/47, 09/R/1308; MF. MKT. 122/86, 18/Ra/1308; MF. MKT. 123/112, 21/R/1308; MF. MKT. 94/63, 26/L/1304; MF. MKT. 113/45, 19/S/1307; MF. MKT. 112/88, 22/M/1307; MF. MKT. 112/103, 25/M/1307; MKT. 49/21, 13/Ca/1294; MF. MKT. 25/26, 02/M/1292; MF. MKT. 11/89, 28/R/1290; MF. MKT. 127/6, 3/Ş/1308; MF. MKT 22/31 24/L/1291; MF. MKT. 225/33 12/S/1312; MF. MKT. 684/1 13/Za/1320; MF. MKT. 942/70 29/Ca/1324; MF. MKT. 1018/33 18/Ş/1325; MF. MKT. 830/19 23/Za/1322
  • Ankara Vilayet Salnameleri
  • Maarif Salnameleri
  • Osmanlı Devlet Salnameleri
  • AKYÜZ, Yahya, Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1999’a), Alfa Yayınları, İstanbul 1999
  • ATA, Bahri, „‟Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Bir Ders Araç ve Gereçleri Lojistik Merkezi: Maarif Kütüphanesi(1872-1895)‟‟, Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih Sosyal Araştırmaları Dergisi, 2009, sayı:I s.29-31
  • DEMİREL, Muammer, “Türk Eğitiminin Modernleşmesinde Rüşdîye Mektepleri”,Türkler, c.15, Ankara 200
  • EKEN, Galip, „‟Kıbrıs Rüştiyelerine Dair Bazı Bilgiler‟‟, Osmanlı Döneminde Kıbrıs Uluslararası Sempozyumu, Kıbrıs 2016
  • KODAMAN, Bayram, Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, Türk Tarih Kurumu Basım evi, Ankara 1988
  • SAKİN, Orhan, Bozok Sancağı ve Yozgat, Ankara Ofset Baskı Yayınları, Ankara 2004
  • OCAK, Ahmet Yaşar, „‟Bozok‟‟, İA Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1992, c. 6
APA YILDIZ H, CENGİZ A (2017). OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. , 93 - 110.
Chicago YILDIZ HATİP,CENGİZ ABDULLAH OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. (2017): 93 - 110.
MLA YILDIZ HATİP,CENGİZ ABDULLAH OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. , 2017, ss.93 - 110.
AMA YILDIZ H,CENGİZ A OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. . 2017; 93 - 110.
Vancouver YILDIZ H,CENGİZ A OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. . 2017; 93 - 110.
IEEE YILDIZ H,CENGİZ A "OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU." , ss.93 - 110, 2017.
ISNAD YILDIZ, HATİP - CENGİZ, ABDULLAH. "OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU". (2017), 93-110.
APA YILDIZ H, CENGİZ A (2017). OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 93 - 110.
Chicago YILDIZ HATİP,CENGİZ ABDULLAH OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9, no.19 (2017): 93 - 110.
MLA YILDIZ HATİP,CENGİZ ABDULLAH OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.9, no.19, 2017, ss.93 - 110.
AMA YILDIZ H,CENGİZ A OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017; 9(19): 93 - 110.
Vancouver YILDIZ H,CENGİZ A OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017; 9(19): 93 - 110.
IEEE YILDIZ H,CENGİZ A "OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU." Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, ss.93 - 110, 2017.
ISNAD YILDIZ, HATİP - CENGİZ, ABDULLAH. "OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK (YOZGAT) SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU". Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9/19 (2017), 93-110.