CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi

Kazım Onur DEMİRARSLAN, (Artvin Çoruh Üniversitesi)
Halil AKINCI (Artvin Çoruh Üniversitesi)
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi
6 1
Yıl: 2018 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 11 - 27 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi

Öz:
Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biri olan Marmara Bölgesi, Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan köprü görevi görmektedir. Bölge, yaklaşık olarak 67 bin km2'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Demografik olarak ele alındığında ise nüfusunun 24 milyon olduğu görülmektedir. Bu yoğunluk, bölgenin Türkiye'nin önemli sanayi, toptan ve perakende ticaret, uzmanlaşmış tarım ve turizm bölgesi olmasından kaynaklanmaktadır. İstihdam olanakları nedeniyle bölgede kentleşme oranı artmıştır. Kentleşme ise beraberinde atık su, katı atık ve hava kirliliği gibi önemli çevre sorunlarını getirmiştir. Hava kirliliği ise bölgede kendini hissettiren önemli çevre sorunlarından bir tanesidir. Özellikle yoğun sanayi, trafik ve yerleşimin olduğu alanlarda hava kirliliği artan oranlarda görülmektedir. Bu çalışmada, Marmara Bölgesi'nin 2015-2016 yılları kış sezonu (1 Ekim-31 Mart) hava kalitesi SO2 ve PM10 bakımından incelenmiştir. Çalışma zamanına ait veriler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na bağlı Hava Kalitesi İzleme İstasyonları web sitesinden temin edilmiştir. Bu verilerin hava kalitesi üzerindeki etkileri ve dağılımları, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla üretilen dağılım haritalarıyla incelenmiştir. Kirletici verileri karşılaştırılmış ve bölgede hava kalitesi düşük olan iller belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen kış sezonu ortalamaları 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği'nde bulunan Kış Sezonu Limit Değerleri ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara bakıldığında SO2 kirleticisi için en yüksek konsantrasyona sahip ilin 2015 ve 2016 yıllarında Edirne olduğu belirlenmiştir. PM10 incelendiğinde ise 2015 ve 2016 yıllarında Bursa'nın en yüksek konsantrasyona sahip il olduğu görülmüştür
Anahtar Kelime:

Konular: Su Kaynakları Yeşil, Sürdürülebilir Bilim ve Teknoloji Çevre Çalışmaları Coğrafya Çevre Bilimleri Ekoloji Çevre Mühendisliği Meteoroloji ve Atmosferik Bilimler Orman Mühendisliği

Assessment of Winter Season Air Quality in the Marmara Region Using GIS and Air Quality Data

Öz:
Marmara Region, one of the 7 geographical regions of Turkey, serves as a bridge connecting Europe and Asia. It has a surface area of approximately 67 thousand km2. When considered as a population, it’s determined that there’re approximately 24 million in total. The reason for this density is that the region is a major industrial, commercial, agricultural, tourism region of Turkey. The urbanization rate in the region has increased due to employment opportunities. Consequently, there are significant environmental problems like urbanization, wastewater, solid waste and air pollution in the region. Air pollution is one of the environmental problems that makes itself felt in the region. Especially air pollution is seen at increasing rates in areas where there are intensive industry, traffic and settlement. In this study, air quality parameters of SO2 and PM10 in Marmara region during the winter season of 2015-2016 (1 October31 March) was examined. The effects and distributions of these data on air quality have been examined with distribution maps generated by Geographic Information Systems. The data of pollutants were compared statistically and cities with low air quality were identified. The average pollution values for the winter season obtained in this study was compared with the Winter Season Limit Values in the Air Quality Assessment and Management Regulation No. 26898 dated 06.06.2008. According to the statistical results, the province with the highest concentration for SO2 pollutant was Edirne in 2015 and 2016. When the PM10 value was examined, Bursa had the highest concentration in 2015 and 2016
Anahtar Kelime:

Konular: Su Kaynakları Yeşil, Sürdürülebilir Bilim ve Teknoloji Çevre Çalışmaları Coğrafya Çevre Bilimleri Ekoloji Çevre Mühendisliği Meteoroloji ve Atmosferik Bilimler Orman Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akan D.S., Morcalı M.H., (2017), Kahramanmaraş Hava Kirliliği Kaynaklarının İzlenmesi ve Belirlenmesi, KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(2), 105-115.
  • Biçer C., (2013), Demir çelik sektörünün kentleşmeye ve çevreye etkisi: Karabük ve Sheffıeld örneği, Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Karabük, ss.179.
  • Cui L., Shi J., (2012), Urbanization and its environmental effects in Shanghai, China, Urban Climate 2, 1-15. Çetin M., Demirci O.K., (2016), Erzincan’da Doğal Gaz Kullanımının Hava Kalitesine Etkisi, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1), 8-18.
  • Çiftçi Ç., Dursun Ş., Levend S., Kunt F., (2013), Topoğrafik Yapı, İklim Şartları ve Kentleşmenin Konya’da Hava Kirliliğine Etkisi, European Journal of Science and Technology, 1(1), 19-24. CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi 26 Çilingir B M., (2016), Hava Kirliliği ve Akciğer, Journal of Contemporary Medicine, 6, 131-137.
  • Türkiye’de metropoliten kentlerin nüfus gelişimi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 193-215.
  • Demirarslan K.O., Kaya A., (2017), Kömür madenciliği kaynaklı hava kirliliği: partikül madde ve metan emisyonları üzerine literatür araştırması, Bilimsel Madencilik Dergisi, 56(1), 23-31.
  • Demirarslan K.O., Akıncı H., (2016), Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 2(2), 81-99. Güler N., (2008), Kentleşme sürecinde katı atık yönetimi ve Kocaeli örneği, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli, ss. 143.
  • Günbeyaz N., (2007), Samsun ilinde kentleşmenin çevresel açıdan incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun, ss.136.
  • İmal M., Karapınar Ç., Doğan O., (2013), Hava Kalitesine Doğalgazın Etkisi: Kahramanmaraş Örnek Çalışması, KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16(2), 22-28.
  • Kılıç A., Kum S., Ünal A., Kındap T., (2014), Marmara Bölgesi'ndeki Hava Kirliliğinin Modellenmesi, Kirlilik Azaltımı ve Maruziyet Analizi, BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi, 16(1) 27-46.
  • Lee D., Mitchell R., (2014), Controlling for localised spatio-temporal autocorrelation in long-term air pollution and health studies, Statistical Methods in Medical Research, 23(6), 488-506. Li X., Qiao Y., (2015), Environment Problems of City Development in China, Journal of Geoscience and Environment Protection, 3, 104-110.
  • Özşahin, E., Eroğlu İ., Pektezel H., (2016), Keşan’da (Edirne) Hava Kirliliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36: 83-100. Şahin K., Bağcı H.R., Sarı E., (2016), Havza’da (Samsun) hava kirliliği algısı, Studies of the Ottoman Domain, 6(11), 29-42. URL-1, (2017),
  • http://www.who.int/globalchange/ecosystems/urbanization/en/, [Erişim 10 Ağustos 2017].
  • URL-2, (2017), http://greentumble.com/environmental-problems-of-urbanization/, [Erişim 12 Ağustos 2017].
  • URL-3, (2017),
  • https://fortress.wa.gov/ecy/publications/publications/9229.pdf, [Erişim 12 Ağustos 2017]. URL-4, (2013), 81 İl Sanayi Durum Raporu, TC. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2013,http://www.ebso.org.tr/ebsomedia/ usefullink/ 6131533781-il-sanayi-durum-raporupdf.pdf, [Erişim 12 Ağustos 2017]. URL-5, (2017), http://www.havaizleme.gov.tr/hava.html, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-6, (2016), Balıkesir İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Balikesir2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].URL-9, (2017), Bilecik İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Bilecik_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017]
  • URL-10, (2016), Bursa İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Bursa2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-11, (2017), Bursa İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Bursa_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017]. URL-12, (2016), Çanakkale İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Canakkale_icd2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-13, (2016) Edirne İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/2015_Edirne_CDR.pdf [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-14, (2017), Edirne İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Bursa_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017]
  • URL-15, (2016) İstanbul İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Istanbul2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-16, (2017), İstanbul İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Istanbul_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017].
  • URL-17, (2016) Kırklareli İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kirklareli_icdr2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-18, (2017), Kırklareli İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kirikkale_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017].
  • URL-19, (2016) Kocaeli İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli2015-3.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-20, (2017), Kocaeli İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017].
  • URL-21, (2016) Sakarya İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Sakarya2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-22, (2017), Sakarya İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Sakarya_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017].
  • URL-23, (2016) Tekirdağ İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Tekirdag2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-24, (2017), Tekirdağ İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/TEKIRDAG%20IL%20 CEVRE%20DURUM%20RAPORU%202016-NIHAI.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017].
  • Kazım Onur Demirarslan, Halil Akıncı / Cilt:4 ∙ Sayı:1 ∙ 2018 27
  • URL-25, (2016) 2016. Yalova İli 2015 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Yalova2015.pdf, [Erişim 16 Temmuz 2017].
  • URL-26, (2017), Yalova İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Yalova_icdr2016.pdf, [Erişim 13 Kasım 2017]
APA Demirarslan K, AKINCI H (2018). CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. , 11 - 27.
Chicago Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. (2018): 11 - 27.
MLA Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. , 2018, ss.11 - 27.
AMA Demirarslan K,AKINCI H CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. . 2018; 11 - 27.
Vancouver Demirarslan K,AKINCI H CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. . 2018; 11 - 27.
IEEE Demirarslan K,AKINCI H "CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi." , ss.11 - 27, 2018.
ISNAD Demirarslan, Kazım Onur - AKINCI, Halil. "CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi". (2018), 11-27.
APA Demirarslan K, AKINCI H (2018). CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(1), 11 - 27.
Chicago Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 4, no.1 (2018): 11 - 27.
MLA Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, vol.4, no.1, 2018, ss.11 - 27.
AMA Demirarslan K,AKINCI H CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2018; 4(1): 11 - 27.
Vancouver Demirarslan K,AKINCI H CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2018; 4(1): 11 - 27.
IEEE Demirarslan K,AKINCI H "CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi." Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4, ss.11 - 27, 2018.
ISNAD Demirarslan, Kazım Onur - AKINCI, Halil. "CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi". Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 4/1 (2018), 11-27.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 5:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları