Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 72 - 79 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

"İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI"

Öz:
Giriş: Yanık gelişmekte olan ülkelerde önemli bir halk sağlığı problemidir. Yanıklar bireyi psikolojik ve fizyolojik olarak etkileyenen büyük travmalardan biridir. Yanık ve oluşturduğu sekeller dünyada yaygın bir şekilde mortalite ve morbiditedensorumludur ve buna ek olarak mental, emosyonel süreçlerde bozulmaya neden olmaktadır. Yanığın kompleks bir travmaolması, uzun dönem takip-yara bakımı gerektirmesi, komplikasyon gelişme oranının yüksek olması ve özel bir dal olması itibariyleuzmanlık gerektirmesi hemşirelerin bu alana yeterince yönelmesinin önündeki engellerin başlıcalarıdır. Fakat yanıkyarasının bakımında primer role sahip olan hemşire, hemşirelik tanıları kapsamında yanık bakım sürecini sistematik olarakyönetmelidir. Hemşire bütüncül bakış açısıyla hasta sorunlarını ele almalı ve buna yönelik hemşirelik bakımı planlamalıdır.Yöntem: Veriler "yanık", "yanıkta hemşirelik tanılaması", "yanıklı hastada hemşirelik bakımı" ve "hemşirelik tanıları" gibianahtar sözcüklerle, tam metin elektronik dergileri de kapsayan süreli yayınlar ve konu ile ilgili basılmış olan kitaplar üzerindenliteratür taraması yapılarak toplandı.Sonuç: Hemşire bireyin ne ölçüde yardıma ihtiyacı olduğunu belirlemeli ve elde ettiği veriler doğrultusunda önlemler almalıdır.Hemşirelik süreci uygulamasının özellikle tanılama aşamasında bireyin yaşam aktivitelerini dikkate alan hemşire bireyinetkilendiği ve yerine getirilemediği aktiviteleri daha net görerek bakım gereksinimini saptayabilecektir. Yanıklı hastayabakım veren hemşire bakımını, yanık yarasına bağlı; Deri Bütünlüğünde Bozulma,deri bütünlüğünün kaybına ve azalmış immuncevaba bağlı olarak artan; Enfeksiyon Riski,yetersiz sıvı replasmanı, yanık alanından sıvının buharlaşması, plazma kaybıve sıvının interstiyuma değişimine bağlı; Sıvı Volüm Eksikliği, yanık yarasına, yara iyileşmesine ve tedavisine bağlı; Ağrı,yanıkyarasındaki ödeme, ağrıya ve eklem kontraktürlerine bağlı fiziksel harekette değişiklik; Fiziksel Harekette Bozulma, Yanıkyarasına veya cerrahi işleme bağlı; Beden İmajında Bozulma, yanığın korkutucu ve duygusal etkilerine bağlı; Anksiyete,kilo kaybı ve negatif nitrojen dengesiyle kendini gösteren gereksinimlerde artma, beslenme yetersizliği ve kalorik talepteartmaya bağlı; Beslenmede Dengesizlik; Beden Gereksiniminden Az Beslenme, yanıklı hastanın taburculuk sonrası bakımihtiyacına bağlı; Bilgi eksikliği gibi tanılar üzerinden planlar. Bununla birlikte hemşireler tarafından verilen sürekli ve etkiliyanık bakımı, hastaların hastanede kalış sürelerini azaltabilir ve olası komplikasyonların gelişmesini önleyebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

"Neglected an Area of Nursing Care: Burncare"

Öz:
Introductıon: Burns is an important public health problems in developing countries. Burns is one of the largest traumaaffects individuals physically and psychologically. Burns and their sequelae continue to be responsible for significantmortality and morbidity worldwide and in addition to disabilities to emotional and mental consequences. Scalds needexpertise since they are complex traumas, they necessitate long term follow up-wound care they have high complicationincidence rate and it is a spesific branch and these characteristics are the primary obstacles kepping nurses to involve inthis area. However, the nurse who has a primary role in the care of burn injuries should systematically manage the burningcare process within the scope of nursing diagnoses. Nurses must take problems with the holistic approach to the patientwith burn and it should plan for nursing care.Methods: Data "burn", "nursing diagnoses of burns", " nursing care of patients with burns ", "nursing diagnosis" withkeywords such as full-text electronic journals, including periodicals and relevant printed books literature on performingscan was collectedConclusion: Nurses should determine to what extent an individual is in need of help and take measures in accordance withthe data obtained. Nurse who take life activities of individuals into consideration especially in diagnosis stage of nursingprocess would see clearly activities by which individuals are affected and which are not realized by them and woulddetermine their care needs. The nurse giving health care to the patient with scalds plans the patient care consideringdiagnosis like due to scald wound; Impaired skin integrity, increasing due to the loss in skin integrity and decreasedimmune response, Risk of infection; due to insufficient fluid replacement, evaporation of the fluid from the woundedareai wound healing and treatment; Pain, changes in physical actions due to edema in scald wound, pain and articularcontracture; Deterioration in physical actions, due to the scald wound of surgical operations; Deterioration in body image,due to the emotional and frightening effects of scald; Anxiety, due to the increase in demand related to weight loss andnegative nitrogen balance, lack of nutrition and caloric demand; Nutrition imbalance, due to patient's health care needsafter being discharged; Lack of knowledge. However, given the continuous and efficient burn care by nurses, reduce lengthof hospital stay of patients and prevent the development of possible complications.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Zor F, Ersöz N, Külahçı Y, Kapı E, Bozkurt M. Birinci basamak yanık tedavisinde altın standartlar. Dicle Medical Journal. 2009; 36(3): 219-25.
  • 2. Özkan Z, Alataş ET. Yanıkta cerrahi tedavi ve klinik deneyimlerimiz. Journal of Clinical and Experimental Investigations. 2014; 5(1): 76-9.
  • 3. Yavuz M. Yanıklar. İçinde: Karadakovan A, Eti Aslan F (editörler). Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. 1. Baskı. Adana, Nobel Kitabevi, 2010.s. 1067-95.
  • 4. Tokyay R, Akın S, Özbek S. Yanık. İçinde: Gülay H (editör). Temel ve sistemik cerrahi. 1.Baskı. İzmir, İzmir Güven Kitabevi, 2005.s. 271-309.
  • 5. Barret JP. Initial management and resuscitation. In: Barret N, Herndon DN (eds). Principles and practice of burn surgery. 10nd ed. New York, Markel Dekker, 2005. p.1-6.
  • 6. Yorgancı K, Öner Z. Yanıklar. İçinde: Sayek İ (editör). Temel cerrahi. 3. Baskı. Ankara, Güneş Kitabevi, 2004.s. 494-508.
  • 7. Yorgancı K, Öner Z. Yanıklar. İçinde: Sayek İ (editör). Temel cerrahi el kitabı. 3. Baskı. Ankara, Güneş Tıp Kitabevi, 2009.s. 176-85.
  • 8. Erdil F, Özhan Elbaş N. Cerrahi hastalıkları hemşireliği. 4. Basım. Ankara, Aydoğdu Ofset, 2001.s. 762-75.
  • 9. Morris SE. Cold-induced injury: frostbite. In: Herndon DN, Greenwood G, Nash S. (eds). Total burn care. 3nded. China, Sounders Elseveir, 2008. p. 530-535.
  • 10. Sun RX. Evaluation and classification of burn severity. In: Sun RX, Weeks BS. (eds). Burns regenerative medicine and therapy. 3nded. Switzerland, Karger Publisher, 2004.p. 19-23.
  • 11. Can Z. Yanıklar. İçinde: Cerrahinin ilkeleri, Geçim E (Çeviri editörü). Principles of surgery, Warden GD, Heimbach DM. 17. Baskı. Ankara, Baran Ofset Matbaacılık, 1999.s. 227-68.
  • 12. Yastı Ç. Yanık yarasının yönetimi. İçinde: Amerikan Cerrahi Koleji, Cerrahi İlkeler ve Uygulamalar, Özmen MM, Özmen V (Çeviri editörü). American College of Surgery, Klevin MB, Heimbach DM, Gibran NS. 6. Baskı. Ankara, Güneş Tıp Kitabevi, 2012.s. 1425-48.
  • 13. Koyuncuer A. Yanıklı hastalarda hastaneye sevk ya da hastaneye yatırma kriterleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 2004; 13(7): 249-51.
  • 14. Demir A. Yanıklar. İçinde: Cerrahi Ders Kitabı, Ulusoy AN (Çeviri editörü). Sabıston Textbook of Surgery, Wolf ES, Herndon DN. 17. Baskı, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri, 2010.s. 569-95.
  • 15. Çetinkale O. Yanıklar. İçinde: Ertekin C, Taviloğlu K, Güloğlu R, Kurtoğlu M (editörler). Travma. 1.Baskı. İstanbul, İstanbul Medikal Yayıncılık, 2005.s.563-91.
  • 16. Pruitt BA, Goodwin CW, Pruitt SK. Including cold, chemical and electric ınjuries. In: Sabıston DC (ed). Textbook of Surgery, The biological basis of modern surgical practice, 15nd ed. Philadelphia, W.B Saunders Companyü, 1997.s.221-51.
  • 17. Aksoy N. Yanıklı Hastada Hemşirelik Bakımının Yönetimi. Selçuk Tıp Dergisi. 2015;31(1): 47-51.
  • 18. Tuna Z, Çetin C. Yanıklı hastaların yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi. 2010, 17 (2): 1-12.
  • 19. Kanan N. Yanıkta hemşirelik bakımı. İçinde: Aksoy G, Kanan N, Akyolcu N (editörler). Cerrahi hemşireliği I, 1. Baskı. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi, 2012. s. 115-52.
  • 20. Saide F, Bayraktar N. Yanıklı hastaların ve yakınlarının taburculuk sonrası bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Research & Development in Nursing. 2011; 13(1): 47-60.
  • 21. Özbaş A, Kurşun Ş.Yanıkta örnek bakım planı. İçinde: Akyolcu N, Aksoy G, Kanan N (editörler). Cerrahi hemşireliği uygulama rehberi. 1. Baskı. İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevi, 2011. s. 120-42.
  • 22. Cebeci F. Yanıklar. İçinde: Akbayrak N, Erkal İlhan S, Ançel G, Albayrak A (editörler). Hemşirelik bakım planları (Dahiliye-Cerrahi Hemşireliği ve Psiko-Sosyal Boyut), 1. Baskı. Ankara, Alter Yayıncılık, 2007. s. 1103-14.
  • 23. Murphy KD, Lee JO, Herndon DN. Burn wound care and support of the metabolic response to burn ınjury and surgical supportive therapy. In: Barret N, Herndon DN (eds). Principles and practice of burn surgery. 10nd ed. New York, Markel Dekker, 2005.p. 291-315.
  • 24. Kurşun Ş, Kanan N. Yanık ağrısı ve hemşirelik bakımı. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2007: 15(60) : 195-99.
  • 25. Watts R, Gardner H, Pierson J. Factors that enhance or impede critical care nurses' discharge planning practices. Intensive And Critical Care Nursing. 2005; 21(5), 302-15.
  • 26. Yıldırım M, Bayraktar N. Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin taburculuk planlaması sürecindeki rolleri ve bunu etkileyen faktörler. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2010; 2(2): 73-81.
  • 27. Regojo PS. Burn care basics. Nursing. 2003; 3: 3(3): 50-3.
  • 28. Eti Aslan F, Oyur Çelik G. Yanık bakımı. İçinde: Eti Aslan F, Olgun N (editörler). Erişkinlerde acil bakım, 1. Baskı. Ankara, Akademisyen Kitabevi, 2014.s. 393-413.
  • 29. Ovayolu N, Türk N, Uçan Ö. Yanık nedeniyle acile gelen hastaların değerlendirilmesi ve hemşirelik yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 9(4): 91-8.
APA GÜMÜŞ K, KARAMAN ÖZLÜ Z (2017). "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". , 72 - 79.
Chicago GÜMÜŞ Kenan,KARAMAN ÖZLÜ ZEYNEP "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". (2017): 72 - 79.
MLA GÜMÜŞ Kenan,KARAMAN ÖZLÜ ZEYNEP "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". , 2017, ss.72 - 79.
AMA GÜMÜŞ K,KARAMAN ÖZLÜ Z "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". . 2017; 72 - 79.
Vancouver GÜMÜŞ K,KARAMAN ÖZLÜ Z "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". . 2017; 72 - 79.
IEEE GÜMÜŞ K,KARAMAN ÖZLÜ Z ""İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI"." , ss.72 - 79, 2017.
ISNAD GÜMÜŞ, Kenan - KARAMAN ÖZLÜ, ZEYNEP. ""İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI"". (2017), 72-79.
APA GÜMÜŞ K, KARAMAN ÖZLÜ Z (2017). "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". Bozok Tıp Dergisi, 7(4), 72 - 79.
Chicago GÜMÜŞ Kenan,KARAMAN ÖZLÜ ZEYNEP "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". Bozok Tıp Dergisi 7, no.4 (2017): 72 - 79.
MLA GÜMÜŞ Kenan,KARAMAN ÖZLÜ ZEYNEP "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". Bozok Tıp Dergisi, vol.7, no.4, 2017, ss.72 - 79.
AMA GÜMÜŞ K,KARAMAN ÖZLÜ Z "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". Bozok Tıp Dergisi. 2017; 7(4): 72 - 79.
Vancouver GÜMÜŞ K,KARAMAN ÖZLÜ Z "İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI". Bozok Tıp Dergisi. 2017; 7(4): 72 - 79.
IEEE GÜMÜŞ K,KARAMAN ÖZLÜ Z ""İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI"." Bozok Tıp Dergisi, 7, ss.72 - 79, 2017.
ISNAD GÜMÜŞ, Kenan - KARAMAN ÖZLÜ, ZEYNEP. ""İHMAL EDİLEN BİR HEMŞİRELİK BAKIM ALANI YANIK BAKIMI"". Bozok Tıp Dergisi 7/4 (2017), 72-79.