Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi

Kazım Onur DEMİRARSLAN, (Artvin Çoruh Üniversitesi)
Halil AKINCI (Artvin Çoruh Üniversitesi)
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi
2 0
Yıl: 2016 Cilt: 2 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 81 - 99 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi

Öz:
Hava kirliliği özellikle kentleşmenin yoğun ve plansız olduğu bölgelerde daha fazla görülmektedir. Bu noktalarda yaşanan kirlilik, hava kalitesini azaltmakta ve sonuç olarak çeşitli sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Bu çalışmada gerek çarpık kentleşme, gerekse topografik nedenlerden dolayı hava kalitesinde azalma görülen Doğu Karadeniz Bölgesindeki kükürtdioksit (SO2) konsantrasyon dağılımları incelenmiştir. Özellikle kış aylarında ısınma amacıyla kullanılan fosil yakıtlar bölgede önemli derecede hava kirliliğine yol açmaktadır. Çalışma alanında hava kirliliğine yol açabilecek önemli kaynaklardan biride Karadeniz sahil yoludur. Yapılan çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan, Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize ve Trabzon illerindeki SO2 kirleticisinin hava kalitesi üzerindeki etkileri ve dağılımları, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla üretilen haritalarla incelenmiştir. Hava kalitesiyle ilgili veriler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na ait ölçüm istasyonlarında ölçülen 20112016 yılları arasındaki saatlik verilerdir. Yapılan çalışma sonucunda, 2011-2016 yılları arasında illere göre ilkbahar ayları SO2konsantrasyon ortalamaları sıralaması Ordu > Giresun > Trabzon > Gümüşhane > Rize > Bayburt > Artvin, yaz aylarında Trabzon > Giresun > Rize > Ordu > Artvin > Bayburt, sonbahar aylarında Trabzon > Ordu > Gümüşhane > Giresun > Bayburt > Artvin > Rize, kış aylarında ise Ordu > Trabzon > Gümüşhane > Giresun > Bayburt > Artvin > Rize şeklinde olduğu bulunmuştur
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya Çevre Bilimleri

Determination of Sulphurdioxide (SO2) Distribution in the Eastern Black Sea Region with Geographical Information System

Öz:
Air pollution occurs more particularly in areas where there are an intense and unplanned urbanization. Because of the pollution, air quality is reduced and the pollution causes the various health problems. In this study, sulphurdioxide (SO2) concentration distributions has been examined in The Eastern Black Sea region where decreasing air quality because of the non-planned urbanization and topographical reasons. Fossil fuels used for heating especially in the winter season lead to air pollution dramatically. The Black Sea Coast could be one of the major sources of the air pollution in the study area. In this study, the effects and distributions of SO2 polluter on air quality is investigated by produced maps with the help of geographical information systems in the area of Eastern Black Sea zone that has Artvin, Bayburt, Giresun, Gumushane, Ordu, Rize, and Trabzon cities.The related data of air quality, measurement stations which are belonging to The Ministry of Environment and Urbanization, have been used to measure hourly data between 2011-2016 years. The outcomes of this study, the means of SO2 concentrations ranking is found in spring seasons, Ordu > Giresun > Trabzon > Gumushane > Rize > Bayburt > Artvin, in summer seasons, Trabzon > Giresun > Rize > Ordu > Artvin > Bayburt, in fall seasons, Trabzon > Ordu > Gumushane > Giresun > Bayburt > Artvin > Rize, in winter seasons, Ordu > Trabzon > Gumushane > Giresun > Bayburt > Artvin > Rize
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya Çevre Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Chen R., Huang W., Wong C.M., Wang Z., Thach T.Q., Chen B., Kan H., (2012), Short-Term Exposure to Sulfur Dioxide and Daily Mortality in 17 Chinese Cities: The China Air Pollution and Health Effects Study (CAPES), Environmental Research, 118, 101- 106.
  • Fenger J., (1999), Urban Air Quality, Atmospheric Environment, 33, 4877-4900
  • Fischer P.H., Marra M., Ameling C.B., Janssen N., Cassee F.R., (2011), Trends in Relative Risk Estimates for the Association Between Air Pollution and Mortality,1992-2006, Environmental Research, 111(1), 94-100.
  • Kanaroglou P.S., Adams M.D., Luca P.F.D., Corr D., Sohel N., (2013), Estimation of Sulfur Dioxide Air Pollution Concentrations with a Spatial Autoregressive Model, Atmospheric Environment, 79, 421-427.
  • Pan X., Yue W., He K., Tong S., (2007), Health Benefit Evaluation of the Energy Use Scenarios in Beijing China, Science of the Total Environment, 374, 242-251.
  • Panicucci A., Lorenzini N., Lorenzini G., (1998), Differential Photosynthetic Response of Two Mediterranean Species (Arbutus Unedo and Viburnum Tinus) to Sulphur Dioxide, Chemosphere, 36(4-5), 703-708.
  • Smith S.J., Pitcher H., Lwigley T.M., (2001), Global and Regioal Anthropogenic Sulfur Dioxide Emissions, Global and Planetary Change, 29, 99-119.
  • Tayanç M., (2000), An Assessment of Spatial and Temporal Variation of Sulfur Dioxide Levels Over Istanbul, Turkey, Environmental Pollution, 107, 61-69.
  • URL-1, (2012), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 05 Eylül 2015].
  • URL-2, (2013), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 22 Eylül 2015].
  • URL-3, (2014), Artvin İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 10 Eylül 2015].
  • URL-4, (2011), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-5, (2012), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-6, (2013), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-7, (2014), Bayburt İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-8, (2011), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-9, (2012), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-10, (2013), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-11, (2014), Giresun İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-12, (2010), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-13, (2011), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-14, (2012), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-15, (2013), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-16, (2014), Gümüşhane İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-17, (2011), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-18, (2012), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-19, (2013), Ordu İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-20, (2010), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-21, (2011), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-22, (2012), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-23, (2013), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-24, (2014), Rize İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-25 (2010), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-26, (2011), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-27, (2012), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-28, (2013), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-29, (2014), Trabzon İl Çevre Durum Raporu, http://www.csb.gov.tr/gm/ced/ [Erişim 19 Eylül 2015].
  • URL-30, (2016), Lakes Environmental, WRPLOT View Overview, http://www.weblakes.com/products/wrplot/ [Erişim 10 Ocak 2016].
  • Vanos J.K., Çakmak S., Bristaw C., Brion V., Tremblay N., Martin S.L., Sherdian S.S., (2013), Synoptic Weather Typing Applied to Air Pollution Mortality Among the Elderly 10 Canadian Cities, Environmental Research, 126, 66-75.
  • Zou B., Peng F., Wan N., Wilson J.G., Xiong Y., (2014), Sulphur Dioxide Exposure and Environmental Justice: A Multi Scale and Source-Specific Perspective, Atmospheric Polluton Research, 5(3), 491-499
APA Demirarslan K, AKINCI H (2016). Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. , 81 - 99.
Chicago Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. (2016): 81 - 99.
MLA Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. , 2016, ss.81 - 99.
AMA Demirarslan K,AKINCI H Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. . 2016; 81 - 99.
Vancouver Demirarslan K,AKINCI H Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. . 2016; 81 - 99.
IEEE Demirarslan K,AKINCI H "Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi." , ss.81 - 99, 2016.
ISNAD Demirarslan, Kazım Onur - AKINCI, Halil. "Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi". (2016), 81-99.
APA Demirarslan K, AKINCI H (2016). Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 2(2), 81 - 99.
Chicago Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 2, no.2 (2016): 81 - 99.
MLA Demirarslan Kazım Onur,AKINCI Halil Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, vol.2, no.2, 2016, ss.81 - 99.
AMA Demirarslan K,AKINCI H Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2016; 2(2): 81 - 99.
Vancouver Demirarslan K,AKINCI H Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2016; 2(2): 81 - 99.
IEEE Demirarslan K,AKINCI H "Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi." Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 2, ss.81 - 99, 2016.
ISNAD Demirarslan, Kazım Onur - AKINCI, Halil. "Doğu Karadeniz Bölgesinde Kükürtdioksit (SO2) Dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Belirlenmesi". Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 2/2 (2016), 81-99.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 5:5

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları