Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 35 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ

Öz:
Geleneksel sosyal politikanın en temel mekanizması olarak kabul edilen aile, birbirlerine kan bağı, evlilik ve diğer yasal yollardan akrabalık bağı ile bağlı olan, çoğunlukla aynı evde bir arada yaşayan, yetişkin üyelerinin çocukların bakımı için sorumluluk aldığı ve içindeki bireylerin cinsel, psikolojik, toplumsal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarının karşılandığı bir insan topluluğu olarak tanımlanabilir. Endüstrileşme öncesi tarım toplumlarının geleneksel geniş aile yapısı, üretim sisteminde yaşanan transformasyonla birlikte çözülmüş ve eğitim, sağlık, güvenlik gibi fonksiyonlarını tarihsel süreç içerisinde birtakım kamusal mekanizmalara aktarmıştır. Bununla birlikte bazı temel fonksiyonlarını korumaya devam eden aile mekanizması, günümüzde toplumsal yaşam içerisinde alternatifi olmayan ve önemini koruyan sosyal bir organizma olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu düzlem ışığında, aile kurumunun yapısında meydana gelen dönüşümler, gelenekselden moderne evlilik, ebeveyn ilişkileri, aile içerisinde kadın ve erkeğin statü ve rollerinde birtakım farklılıklara neden olmaktadır. Bu çalışmayla hedeflenen tarihsel süreç içerisinde ailenin geçirdiği dönüşüm ve bunun sosyal politikaya olan etkilerini teorik bir çerçevede analiz etmektir. Bu amaçla; ilk etapta ailenin ilkel toplumlardan endüstrileşme sürecine kadar olan geleneksel rolleri ve bu rollerdeki dönüşümler sosyal politikayla olan bağlar kapsamında ele alınacak, ardından endüstrileşme sonrası yeni oluşan çekirdek ailenin kapitalist üretim ilişkileriyle olan kurgusal bağlarının modern sosyal politikanın meydana gelişindeki etkileri irdelenecek, son olarak ise; 21. yüzyılın post modern aile yapısı ve ortaya çıkan alternatif aile modellerinin günümüz sosyal politikasına etkileri değerlendirilecektir
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Kültürel Çalışmalar Beşeri Bilimler Sosyoloji Aile Çalışmaları

CHANGING AND UNCHANGING ROLES OF FAMILY IN THE HISTORICAL PROCESS AS A MEDIUM OF SOCIAL POLICY

Öz:
The family accepted as the fundamental mechanism for traditional social policy can be defined as a community which is consanguineous or related to one other through marriage and other legal ways, mostly living together inside the same house, where adults assume the responsibility of children and a community wherein the sexual, psychological, social, cultural and economic necessities of the members are met. The traditional extended family structure of the pre-industrialisation agricultural society has been disintegrated by the transformation in the production process and in the historical process, and some of its functions, such as education, heath, security have thus been transferred to certain public mechanisms. However, the family mechanism preserving some of basic functions is still regarded as a social organism today in social life which has no alternative and which is crucial. In this view, the transformations experienced in the structure of the agent of family have caused some differences in marriage, parent-children relations and in the status and roles of women and men in the family. The aim of the study is to analyse the transformation that the family underwent in the historical process and the eventual impacts on social policy with a theoretical point of view. To that end; in the first part, the traditional roles of the family ranging from primitive society to the industrialisation process and the transformation in these roles will be discussed within the framework of their implications with social policy; which will be followed by the scrutiny of the impacts of the fictional connections of nuclear family formed in the ex-industrialization period with the capitalist relations of production on the emergence of modern social policy; finally, the impacts of post-modern family structure of the 21st century and the emergent alternative family models on modern-day social policies will be assessed, as well
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Kültürel Çalışmalar Beşeri Bilimler Sosyoloji Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arat, N. (1986), Kadın Sorunu, İstanbul: Say Yayınları.
  • Aron, R. (1978), Sanayi Toplumu, (Çev. E.Gürsoy), İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • ASAGEM. (2011), Tek Ebeveynli Aileler Araştırması, Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No:148.
  • Bayer, A. (2013), Değişen Toplumsal Yapıda Aile, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:8, 101-129.
  • Boylu, A., A. & Öztop, H. (2013), Tek Ebeveynli Aileler: Sorunlar ve Çözüm Önerileri , Sosyo-Ekonomi Dergisi, Cilt:19, Sayı:19, 207-220.
  • Braudel, F. (2013), Kapitalizmin Kısa Tarihi, (Çev. İ. Yerguz), İstanbul: Say Yayınları.
  • Canatan, K. (2013), Türk Ailesinin Tarihsel Gelişimi, (Ed. K. Canatan & E. Yıldırım), Aile Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap, 97-119.
  • Çağan, K. (2013), Ailenin İşlevleri, (Ed. K. Canatan & E. Yıldırım), Aile Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap, 83-93.
  • Çağatay, T. (1990), Modern Aile ve Sosyal Problemleri, (Der: B.Dikeçliğil & A.Çiğdem), Aile Yazıları 2, Ankara: T.C. Başbakanlık A.A.K. Bşk. 95-143.
  • Çelebi, N. (1990), Kadınlarımızın Cinsiyet Rolü Tutumları, Konya: Sebat Yayıncılık.
  • Demirel, Ö. vd. (1992), “Osmanlılarda Ailenin Demografik Yapısı”, Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi-I, Aile Araştırma Kurumu Yayınları, Ankara
  • http://ailetoplum.aile.gov.tr/data/54293dab369dc32358ee2b0f/kutuphane_11_ sosyokulturel_degisme_surecinde_turk_ailesi__i.pdf (E.T. 23.02.2017), 89-153.
  • Dworkin, D. (2012), Sınıf Mücadeleleri, (Çev. U. Özmakas), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ekici, F. Y. (2014), Türk Aile Yapısının Değişim ve Dönüşümü ve Bu Değişim ve Dönüşüme Etki Eden Unsurların Değerlendirilmesi, The Journal of Academic Social Science Studies, S:30, 209-224.
  • Eyce, B. (2000), Tarihten Günümüze Türk Aile Yapısı, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, Sayı:4, 223-244.
  • Giddens, A. (2012), Sosyoloji – Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş, (Çev. Ü. Y. Battal), Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Gladding, T. S. (2012), Aile Terapisi Tarihi, Kuram ve Uygulamaları, (Çev. İ. Keklik & İ. Yıldırım), Ankara: Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yayınları.
  • Goody, J. (2004), Avrupa’da Aile, (Çev. S. Aksoy), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Gökçe, B. (1976), Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme, Hacettepe Üniversitesi Beşeri Bilimler Dergisi, C:8, S:1-2, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yay., 46-67.
  • Gökçe, B. (1991), Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme, Aile Yazıları I, Temel Kavramlar Yapı ve Tarihi Süreç, Bilim Serisi 5/I, Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
  • Günindi Y. & Giren S. (2011), Aile Kavramının Değişim Süreci ve Okul Öncesi Dönemde Ailenin Önemi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, S:31, 349-361.
  • Hançerlioğlu, O. (1976), Felsefe Ansiklopedisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Harvey, D. (2012), Sermaye Muamması, Kapitalizmin Krizleri, (Çev. S. Savran), İstanbul: Sel Yayınları.
  • Kandiyoti, D. (1984), Aile Yapısında Değişme ve Süreklilik: Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, Türkiye’de Ailenin Değişimi, (Der: N. Erder), Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği, 15-34.
  • Kapız, S. (2002), Sosyal Değişim Sürecinde İşve Yaşam Etkileşimi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Könezoğlu, B. (2006), Aile ve Ailenin Korunması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Lefebvre, H. (2014), Kentsel Devrim, (Çev. S. Sezer), İstanbul: Sel Yayınları.
  • Mazoyer, M. & Roudart, L. (2009), Dünya Tarım Tarihi – Neolitik Çağdan Günümüzdeki Krize, (Çev. Ş. Ünsaldı), Ankara: Epos Yayınları.
  • Mc Neill, W. (1989), Dünya Tarihi, (Çev. A. Şenel), Ankara: V Yayınları.
  • Michel, A. (1984), Feminizm, (Çev. Ş. Tekeli), İstanbul: Kadın Çevresi.
  • Morgan, H. (1986), Eski Toplum I, (Çev. Ü. Oskay), İstanbul: Payel Yayıncılık.
  • Ozankaya, Ö. (1979), Toplum Bilimine Giriş, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları.
  • Örnek, S. V. (1971), Etnoloji Sözlüğü, Ankara: DTCF no:200.
  • Özbay, F. (1984), Kırsal Kesimde Toplumsal ve Ekonomik Yapı Değişmelerinin Aile İşlevlerine Yansıması, Türkiye’deki Ailenin Değişimi (Der: N. Erder), Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği, 35-64.
  • Sayın, Ö. (1994), Aile Sosyolojisi, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
  • Tabakoğlu, A. (1992), “Osmanlı Toplumunda Aile”, SosyoKültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi-I, Aile Araştırma Kurumu Yayınları, Ankara http://ailetoplum.aile. gov.tr/data/54293dab369dc32358ee2b0f/kutuphane_11_sosyokulturel_degisme_ surecinde_turk_ailesi__i.pdf (E.T. 23.02.2017), 84-88.
  • Tezcan, M. (2006), Cumhuriyetten Günümüze Türk Ailesinin Dünü, Bugünü, Geleceği (Sosyo-Kültürel Açıdan), Çevrim İçi, http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/tezcan_aile. pdf, (E.T. 23.02.2017), 1-9
  • Weber, M. (2011), Sosyoloji Yazıları, (Çev. T. Parla), İstanbul: Deniz Yayınları.
  • Wilson, T. (2002), Myths and Facts About Fatherlessness, (Erişim Tarihi:25.02.2016), http://www.nownys.org/docs/fatherlessness%20article.pdf.
  • Yan Li, S., Roshan, S., Abdullah, C. M. & Abdullah, H. (2015), Commuter Families: Parental Readiness, Family Enviroment And Adolescent Scholl Performance, Procedia-Scholl And Behavioral Sciences, 172, 686-692.
  • Yasa, İ. (1973), Evlilik ve Geniş Aile Kurumlarının Yazgısı, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, XXVIII, Mart – Haziran 1973, 1-2, Ankara.
  • Yıldırım, E. (2013), Aile ve Evlilik Türleri, (Ed. K. Canatan & E. Yıldırım), Aile Sosyolojisi, İstanbul: Açılım Kitap, 65-81.
  • Zimmerman, C. (1964), Yeni Sosyoloji Dersleri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
APA TEKİN EPİK M, Çiçek Ö, ALTAY S (2017). BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. , 35 - 58.
Chicago TEKİN EPİK Meryem,Çiçek Özal,ALTAY Selin BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. (2017): 35 - 58.
MLA TEKİN EPİK Meryem,Çiçek Özal,ALTAY Selin BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. , 2017, ss.35 - 58.
AMA TEKİN EPİK M,Çiçek Ö,ALTAY S BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. . 2017; 35 - 58.
Vancouver TEKİN EPİK M,Çiçek Ö,ALTAY S BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. . 2017; 35 - 58.
IEEE TEKİN EPİK M,Çiçek Ö,ALTAY S "BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ." , ss.35 - 58, 2017.
ISNAD TEKİN EPİK, Meryem vd. "BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ". (2017), 35-58.
APA TEKİN EPİK M, Çiçek Ö, ALTAY S (2017). BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 0(38), 35 - 58.
Chicago TEKİN EPİK Meryem,Çiçek Özal,ALTAY Selin BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 0, no.38 (2017): 35 - 58.
MLA TEKİN EPİK Meryem,Çiçek Özal,ALTAY Selin BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, vol.0, no.38, 2017, ss.35 - 58.
AMA TEKİN EPİK M,Çiçek Ö,ALTAY S BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2017; 0(38): 35 - 58.
Vancouver TEKİN EPİK M,Çiçek Ö,ALTAY S BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2017; 0(38): 35 - 58.
IEEE TEKİN EPİK M,Çiçek Ö,ALTAY S "BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ." Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 0, ss.35 - 58, 2017.
ISNAD TEKİN EPİK, Meryem vd. "BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK TARİHSEL SÜREÇTE AİLENİN DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN ROLLERİ". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 38 (2017), 35-58.