Serviks kanseri ve HPV

ÖZSOY, Ülkü; AYDOĞDU, Saadet Gonca Mavi

Serviks kanseri ve HPV

Saadet Gonca Mavi AYDOĞDU, (Amasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Amasya)

Ülkü ÖZSOY (Amasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Amasya)

Androloji Bülteni

54 11

Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 25 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Serviks kanseri ve HPV

Öz:

Serviks kanseri, dünyada her iki dakikada bir kadının ölümüne neden olan ve kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanserdir. Bugün servikal kanser gelişimi için HPV'nin mutlaka var olması gerektiği bilinmektedir ve serviks kanserlerinin çoğu (%99,7) HPV ile ilişkilidir. Hastaların %70'inde HPV-16 ve HPV-18 pozitiftir. Serviks kanseri, tarama testleri ile erken teşhis edilerek önlenebilen en önemli genital kanser türüdür. Ülkemizde de PAP (Papanicolau) smear, HPV DNA taraması gibi çeşitli yöntemlerle servikal kanser tarama programlarının geliştirilmesi ve taramaların toplumun geneline yayılması için çalışılmaktadır. Erken tanıda kullanılan PAP test kolay uygulanabilen, maliyeti düşük, zarar vermeyen, duyarlılığı yüksek, ayrıca tedavi yükünü, morbidite ve mortaliteyi azaltan bir testtir. HPV DNA testi, mevcut tüm servikal tarama testleri içerisinde en objektif ve tekrarlanabilir olanıdır. Servikal smear'ın sitolojik olarak değerlendirilmesi ve eş zamanlı HPV DNA çalışılması co-test olarak adlandırılmakta ve günümüzde 30 yaş üzerindeki kadınlarda en çok kabul gören tarama yöntemi olarak yerini almaktadır

Anahtar Kelime:

Konular: Androloji

Cervical cancer and HPV

Öz:

Cervical cancer is the second most common in women after breast cancer, causing one of them to die every two minutes in the world. It is known that HPV must be present for the development of cervical cancer today, and most of the cervical cancers (99.7%) are associated with it. HPV-16 and HPV-18 are positive in 70% of patients. Cervical cancer is the most important type of genital cancer that can be diagnosed and prevented in time by screening tests. In our country, various methods such as PAP (Papanicolau) smear and HPV DNA screening are being used to develop cervical cancer screening programs, and to spread the screening utility to the whole population. The PAP test used in early diagnosis is easy to perform, low cost, does not cause harm, is sensitive, and reduces treatment burden, morbidity and mortality. HPV DNA testing is the most objective and reproducible of all available cervical screening tests. Cytological evaluation of the cervical smear and concurrent HPV DNA study is called co-testing, and is now the most

Anahtar Kelime:

Konular: Androloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Tekbaş S. Jinekolojik kanser hastalarına yaşam kalitesi ve tedavibakımın etkileri. Doktora Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı; 2014.
2. Ege S. Gebe Kadınlarda Human Papilloma Virüs sıklığının araştırılması. Tıpta Uzmanlık Tezi. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı; 2014.
3. T. C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. Yayın No:1054. Ankara: Sistem Ofset Basım Yayın; 2016. ss.36–7.
4. Aref-Adib M, Freeman-Wang T. Cervical cancer prevention and screening: the role of human papillomavirus testing. The Obstet Gynaecol 2016;18:251–63. https://doi.org/10.1111/tog.12279
5. Eroğlu C, Keşli R, Eryılmaz MA, Ünlü Y, Gönenç O, Çelik Ç. Serviks kanseri için riski olan kadınlarda HPV tiplendirmesi ve HPV sıklığının risk faktörleri ve servikal smearle ilişkisi. Nobel Med 2011;7:72–7.
6. Sonay Kurt A, Canbulat N, Savaşer S. Adölesan dönem cinselliğiyle öne çıkan serviks kanseri ve risk faktörleri. Bakırköy Tıp Dergisi 2013;9:59–63. https://doi.org/10.5350/BTDMJB201309204
7. Alkış Koçtürk S. Menopoz öncesi ve sonrası kadınlarda insan papilloma virüs (HPV) DNA’sının araştırılması. Uzmanlık Tezi. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı; 2010.
8. Finocchario-Kessler S, Wexler C, Maloba M, Mabachi N, Ndikum-Moffor F, Bukusi E. Cervical cancer prevention and treatment research in Africa: a systematic review from a public health perspective. BMC Womens Health 2016;16:29. https://doi. org/10.1186/s12905-016-0306-6
9. Öztürker C, Sönmez G. Endometrium ve serviks kanserlerinde görüntüleme. TRD Sem 2015;3:1–11. https://doi.org/10.5152/ trs.2015.158
10. Erdemir F. Human papilloma virüs (HPV) ve erkek cinsel sağlığı. Androloji Bülteni 2014;59:217–21.
11. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık; 2012. ss.43–67.
12. Ceyhan M. Human papillomavirus (HPV) aşıları. Klinik Gelişim Dergisi 2012;25:36–9.
13. Alp Avcı G, Bozdayı G. İnsan papilloma virüsü. Kafkas J Med Sci 2013;3:136–44. https://doi.org/10.5505/kjms.2013.52724
14. Öztürk D. Bir Üniversitenin Sağlıkla İlgili Alanlarında Öğrenim Gören Gençlerin Human Papilloma Virüs Enfeksiyonu İlişkin Bilgileri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı, 2012.
15. Karaoğlan D. Kadınların serviks kanseri risk faktörleri ve erken tanı yöntemlerine ilişkin bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Lefkoşa, K.K.T.C.: Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı; 2016.
16. Sevil Ü, Ertem G. Perinatoloji ve Bakım. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2016.
17. Jeronimo J, Castle PE, Temin S, Denny L, Gupta V, Kim JJ, et al. Secondary prevention of cervical cancer: ASCO Resource-Stratified Clinical Practice Guideline. J Glob Oncol 2017;3:635–57.
18. Yıldırımer N. Levonorgestrel-releasing intrauterin sistem ve bakırlı rahim içi araçların kullanım süresi ile servikal sitoloji değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi. Düzce: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı; 2012.
19. Demirel G, Gölbaşı Z. Kadın sağlığı taramasında güncel durum. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;4:638–59.
20. Yüksel KB, Şencan H, Kabil Kucur S, Gözükara İ, Seven A, Polat M, Keskin N. Human papilloma virus (HPV) enfeksiyonu ve HPV aşısı hakkında bilgi düzeyi ve genel eğilimler; Dumlupınar Üniversitesi-Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeki doktor, hemşire ve sağlık personellerini içeren anket taraması. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2015;12:64–7.
21. Durusoy EE. Preinvaziv ve invaziv servikal lezyonlarda Human Papillomavirus tiplerinin prevalansının saptanması. Uzmanlık Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı; 2014.
22. Demirgöz Bal M. Kadınların PAP smear testi yaptırma durumlarının sağlık inanç modeli ölçeği ile değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4:133–8. https://doi.org/10.5455/musbed.20140711031132
23. Özdemir Ö, Bilgili N. Bir eğitim hastanesinde çalışan hemşirelerin meme ve serviks kanserlerinin erken tanısındaki bilgi ve uygulamaları. TAF Prev Med Bull 2010;9:605–12. https://doi. org/10.5455/pmb.20100427030359
24. Kög İ, Turan T, Karabük E, Karayünlü B, Özgül N, Demir ÖF, et al. Etlik KETEM grubunun serviks ve meme kanseri tarama programı sonuçları. TAF Prev Med Bull 2012;11:145–52. https:// doi.org/10.5455/pmb.20110812120702
25. Sönmez Y, Nayir T, Köse S, Gökçe B, Kişioğlu AN. Bir sağlık ocağı bölgesinde 20 yaş ve üzeri kadınların meme ve serviks kanseri erken tanısına ilişkin davranışları. S.D.Ü. Tıp Fak Derg 2012;19:124–30.
26. Tuncer M, editör. T. C. Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı. Ulusal Kanser Programı 2009–2015. Erişim Adresi: http://www.ssuk.org.tr/eski_site_verileri/pdf/Ulusal_Kanser_ Kontrol_Programi_2009-2015.pdf Erişim Tarihi: 15.10.17.
27. Baran M. Meme ve serviks kanseri konusunda kadınların bilgi ve bilinç düzeyleri (Diyarbakır İl Merkezi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı; 2013.
28. Örenli G. İlköğretim ikinci kademede öğrenim gören kız öğrencilerin annelerinin rahim ağzı kanseri ve HPV aşısı konusunda bilgi tutum davranışları. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı; 2015.
29. Yıldırım D. Gökaslan H. Serviks kanseri taramasında HPV DNA testinin yeri. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2015;1:1–6.
30. Saslow D, Solomon D, Lawson HW, Killackey M, Kulasingam S, Cain J, et al. American Cancer Society, American Society for Colposcopy and Cervical Pathology, and American Society for Clinical Pathology Screening Guidelines for the Prevention and Early Detection of Cervical Cancer. CA Cancer J Clin 2012;62:147–72. https://doi.org/10.3322/caac.21139
31. Committee on Practice Bulletins—Gynecology. ACOG Practice Bulletin Number 131: Screening for cervical cancer. Obstet Gynecol 2012;120:1222–38. https://doi.org/10.1097/ AOG.0b013e318277c92a
32. Katki HA, Kinney WK, Fetterman B, Lorey T, Poitras NE, Cheung L, et al. Cervical cancer risk for women undergoing concurrent testing for human papillomavirus and cervical cytology: a population-based study in routine clinical practice. Lancet Oncol 2011;12:663–72. https://doi.org/10.1016/S1470- 2045(11)70145-0
33. Gökgöz N, Aktaş D. Kadınların serviks kanseri ve PAP smear testi yaptırma durumlarına yönelik farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi 2015;3:11–23.
34. Çeşmeci Y, Köylü B, Sulaiman J, Sancak E, Şenel S, Ertuğ Baki H ve ark. İnternlerin gözünden HPV enfeksiyonları ve HPV aşısı. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2015;3:85–92.
35. Perkins RB, Cain JM, Feldman S. Using risk stratification to reduce medical errors in cervical cancer prevention. JAMA Intern Med 2017;177:1411–2. https://doi.org/10.1001/ jamainternmed.2017.3999 36. Committee On Practice Bulletins. Cervical cancer screening and prevention. The American College of Obstetricians and Gynecologists, Practice Bulletin; 2017.
37. Ozan H, Çetinkaya Demir B, Atik Y, Gümüş E, Özerkan K. Kadın hastalıkları ve doğum polikliniğine başvuran hastaların Human Papilloma Virüs ve HPV aşısı hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2011;37:145–8.
38. Garland SM, Hernandez-Avila M, Wheeler CM, Perez G, Harper DM, Leodolter S, et al. Quadrivalent vaccine against humanpapillomavirus to prevent anogenital diseases. N Engl J Med 2007;356:1928–43. https://doi.org/10.1056/NEJMoa061760
39. Qian J, Dong Y, Pang YY, Ibrahim R, Berzofsky JA, Schiller JT, Khleif SN. Combined prophylactic and therapeutic cancer vaccine: enhancing CTL responses to HPV16 E2 using a chmeric VLP in HLA-A2 mice. Int J Cancer 2006;118:3022–9. https:// doi.org/10.1002/ijc.21781
40. Yıldırım D. Bölgemizde servikal kanser ve prekanseröz lezyonları olan kadınlarda onkojenik Human Papillomavirus genotiplerinin prevalansının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mikrobiyoloji Anabilim Dalı; 2010.
41. Pınar G, Topuz Ş, An Ş, Doğan N, Kaya N, Algıer L. Başkent Üniversitesi Ankara hastanesi kadın hastalıkları ve doğum polikliniğine başvuran kadınların HPV aşısı ve serviks kanseri ile ilgili bilgi düzeyleri. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2010;1:11–8.
42. Powles C. HPV vaccine: a key cervical cancer prevention strategy: Primary HPV vaccination and secondary cervical screening are effective prevention strategies to reduce the incidence and mortality of cervical cancer in Ireland. Women’s Health 2017; 25(4). 57-58.
43. Kanbur A, Çapık C. Servikal kanserden korunma, erken tanı- tarama yöntemleri ve ebe/hemşirenin rolü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011;61–72.
44. Dönmez A. HPV (+) kadınlarda sağlıklı yaşam biçimi davranışları geliştirmenin serviks kanserini önlemeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ebelik Anabilim Dalı; 2013.

APA	AYDOĞDU S, ÖZSOY Ü (2018). Serviks kanseri ve HPV. , 25 - 29.
Chicago	AYDOĞDU Saadet Gonca Mavi,ÖZSOY Ülkü Serviks kanseri ve HPV. (2018): 25 - 29.
MLA	AYDOĞDU Saadet Gonca Mavi,ÖZSOY Ülkü Serviks kanseri ve HPV. , 2018, ss.25 - 29.
AMA	AYDOĞDU S,ÖZSOY Ü Serviks kanseri ve HPV. . 2018; 25 - 29.
Vancouver	AYDOĞDU S,ÖZSOY Ü Serviks kanseri ve HPV. . 2018; 25 - 29.
IEEE	AYDOĞDU S,ÖZSOY Ü "Serviks kanseri ve HPV." , ss.25 - 29, 2018.
ISNAD	AYDOĞDU, Saadet Gonca Mavi - ÖZSOY, Ülkü. "Serviks kanseri ve HPV". (2018), 25-29.

APA	AYDOĞDU S, ÖZSOY Ü (2018). Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni, 20(1), 25 - 29.
Chicago	AYDOĞDU Saadet Gonca Mavi,ÖZSOY Ülkü Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni 20, no.1 (2018): 25 - 29.
MLA	AYDOĞDU Saadet Gonca Mavi,ÖZSOY Ülkü Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni, vol.20, no.1, 2018, ss.25 - 29.
AMA	AYDOĞDU S,ÖZSOY Ü Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni. 2018; 20(1): 25 - 29.
Vancouver	AYDOĞDU S,ÖZSOY Ü Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni. 2018; 20(1): 25 - 29.
IEEE	AYDOĞDU S,ÖZSOY Ü "Serviks kanseri ve HPV." Androloji Bülteni, 20, ss.25 - 29, 2018.
ISNAD	AYDOĞDU, Saadet Gonca Mavi - ÖZSOY, Ülkü. "Serviks kanseri ve HPV". Androloji Bülteni 20/1 (2018), 25-29.