Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors

Kumcagiz, Hatice; DEMIR, YASIN; KARADAŞ, CEMAL

Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors

Yasin DEMİR, (Fırat University)

Hatice KUMCAĞIZ, (Ondokuz Mayıs University)

Cemal KARADAŞ (İnönü University)

İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

1 0

Yıl: 2017 Cilt: 18 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 312 - 324 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors

Öz:

Bu araştırmanın amacı, okul psikolojik danışmanlarının mesleki tükenmişliklerinin yordayıcısı olarak özel eğitime ilişkin öz-yeterlik algılarının incelenmesidir. Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2015 yılında Malatya ve Samsun illerinde çeşitli kurumlarda görev yapan 192 kadın, 222 erkek olmak üzere toplam 414 okul psikolojik danışmanı oluşturmuştur. Çalışma grubunun yaş ortalaması 34,2'dir. Bu çalışmada veri toplama araçları olarak Rehber Öğretmen Özel Eğitim Öz-yeterlik Ölçeği, Tükenmişlik Ölçeği Kısa Formu ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde t-testi, korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizi testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, okul psikolojik danışmanlarının mesleki tükenmişlik düzeylerinin kadınlar lehine anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği saptanmıştır. Okul psikolojik danışmanlarının, özel eğitime ilişkin öz-yeterlikleri ile mesleki tükenmişlikleri arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu ve özel eğitime ilişkin öz-yeterliklerinin mesleki tükenmişliğin yaklaşık olarak %13'ünü açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Spor Bilimleri Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Okul Psikolojik Danışmanlarında Mesleki Tükenmişliğin Yordayıcısı Olarak Özel Eğitime İlişkin Öz-yeterlik Algısı

Öz:

The purpose of this study was to examine self-efficacy perceptions of school counselors regarding special education as a predictor of occupational burnout. A total of 414 school counselors attended the study, including 192 females and 222 males, who served in various institutions in Malatya and Samsun provinces in 2015. The mean age of the participants was 34.2. In the study, School Counselors’ Self-efficacy Scale, Burnout Syndrome Inventory Short Version, and demographic form were used as data collection tools. In the analysis of the obtained data, t-test, correlation and simple linear regression analysis were used. Results indicated that occupational burnout levels of school counselors differentiated significantly in favor of women by gender. It was concluded that school counselors had a moderately significant negative relationship between self-efficacy and occupational burnout in special education. Additionally, self-efficacy in special education explained approximately 13% of occupational burnout

Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Spor Bilimleri Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aksoy, V., & Diken İ. H. (2009a). Rehber öğretmen özel eğitim öz-yeterlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(1), 29-37.
Aksoy, V., & Diken, İ. H. (2009b). Rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz yeterlik algılarının incelenmesi. İlköğretim Online, 8(3), 709-719.
Akten, S. (2007). Rehber öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Aurah C. M., & McConnell T. J. (2014). Comparative study on pre-service science teachers’ self-efficacy beliefs of teaching in Kenya and the United States of America; USA. American Journal of Educational Research, 2(4), 233-239 DOI: 10.12691/education-2-4-9.
Aydemir, H., Diken, İ., K., Yikmiş, A., Aksoy, V., & Özokçu, O. (2015). Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 68-86.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Rewiev, 84, 191-215.
Bandura, A. (1994). Self efficacy. Encycopedia of Human Behavior 4, 71-81. New York: Academic Press.
Başol, G., & Altay, M. (2009). Eğitim yöneticisi ve öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(58), 191-216.
Bergen, A. (2013). Self-efficacy, special education students, and achievement: Shifting the lens. Rivier Academic Journal, 9(2): 1-9.
Bousquet, S. (2012). Teacher burnout: Causes, cures, and prevention. ERIC online submission No. ED534527, 1-22.
Bümen, N. T. (2010). The relationship between demographics, self efficacy, and burnout among teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 40, 17-36.
Cemaloğlu, N., & Şahin, E. D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465-484
Chan, D. W. (2007). Burnout, self-efficacy, and successful intelligence among Chinese prospective and in- service school teachers in Hong Kong. Educational Psychology, 27(1), 33-49.
Cora, N. (1997). Zihin engellilerin eğitimleri alanında çalışan öğretmenlerin yeterlilik düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Coşgun, S., & Ilgar, M. Z. (2004, Temmuz). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık deneyimi çalışmalarının adayların öz-yeterlilik algılarına etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunulan bildiri. Malatya.
Çakıroğlu, J., Çakıroğlu, E., & Boone, W. J. (2005). Pre-service teacher self-efficacy beliefs regarding science teaching: A comparison of pre-service teachers in Turkey and the USA. Science Educator, 14, 31-40.
Çam, O. (1992, Eylül). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması. 7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı. Ankara
Çapri, B. (2013). Tükenmişlik ölçeği-kısa formu ile eş tükenmişlik ölçeği-kısa formunun Türkçe uyarlaması ve psikoanalitik-varoluşçu bakış açısından mesleki ve eş tükenmişlik ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1393-1418.
Çelikkaleli, Ö. (2011). Yetişkin eğitimcisi öğretmenlerin tükenmişlik ve mesleki yetkinliklerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 38-53.
Çiftçi D. H. (2015). Özel eğitim merkezlerinde çalışan öğretmenlerin mesleki yetkinlik ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 1, 221-241.
Çimen, S. (2007). İlköğretim öğretmenlerinde tükenmişlik yaşantıları ve yeterlik algıları. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Çokluk, Ö. (2001). Engelliler okullarında görev yapan yöneticilerde ve öğretmenlerde tükenmişlik. Özel Eğitim Dergisi, 3(1), 35-47.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli SPSS ve LİSREL uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Diri, M. S., & Kıral, E. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin iş doyumlarının mesleki tükenmişlik düzeylerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(39), 125-149.
Emery, D. W., & Vandenberg, B. (2010). Special education teacher burnout and act. International Journal of Special Education, 25(3), 119-131.
Ergin, C. (1992, Eylül). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, 143-154. Ankara.
Friedman, A. I. (2003). Self-efficacy and burnout in teaching: The importance of interpersonal-relation efficacy. Social Psychology of Education, 6, 191-215.
Gencer A. S., & Cakiroglu, J. (2007). Turkish pre-service science teachers' self-efficacy beliefs regarding science teaching and their beliefs about classroom management. Teaching and Teacher Education, 23, 664-675.
Günay, G. Y., & Demiralay, T. (2016). Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin iş stresi, tükenmişlik sendromu ve iş-aile yaşam dengesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 917-935. doi:10.17755/esosder.87776
Kaner, S., Şekercioğlu, G., & Yellice-Yüksel, B. (2007). Öğretmenlerin ve ana-babaların öz-yetkinlik inançları, tükenmişlik algıları ve çocukların problem davranışları. Ankara: Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu.
Karahan, Ş., & Uyanık-Balat, G. (2011). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz-yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-14.
Kayabaşı, Y. (2008). Bazı değişkenler açısından öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 191-212.
Klassen, R. M. (2007). Using predictions to learn about the self-efficacy of early adolescents with and without learning doi:10.1016/j.cedpsych.2006.10.001
Contemporary Educational Psychology, 32(2), 173-187.
Klassen, R. M., & Chiu, M. M. (2010). Effects on teachers’ self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology, 102(3), 741-756.
Klassen, R. M., & Lynch, S. L. (2007). Self-efficacy from the perspective of adolescents with LD and their specialist teachers. Journal of Learning Disabilities, 40(6), 494-507.
Maag, J. W., & Katsiyannis, A. (2010). School-based mental health services: Funding options and issues. Journal of Disability Policy Studies, 21(3), 173-180. DOI:10.1 177/1044207310385551
Nobles, M. (2011). Factors that influence school counselor burnout. Counselor education master's thesis. The College at Brockport, State University of New York.
Osbom, C. J. (2004). Seven salutary suggestions for counselor stamina. Journal of Counseling & Development, 82, 319-328.
Özgün, M. S. (2007). Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ile mesleki yetkinlik beklentileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Pines, A. M. (2005). The burnout measure, short version. International Journal of Stress Management, 12(1), 78-88.
Pines, A., & Aronson, E. (1988). Career burnout: Causes and cures. New York: Free press.
Roloff, M. E., & Brown, L. A. (2011). Extra-role time, burnout and commitment: The power of promises kept. Business Communication Quarterly, 74(4), 450-474. doi:10.1177/1080569911424202
Senemoğlu, N. (2005). Gelişim öğrenme ve öğretim. Ankara: Gazi Kitabevi.
Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2007). Dimensions of teacher self-efficacy and relations with strain factors, perceived collective teacher efficacy, and teacher burnout. Journal of Educational Psychology, 99(3), 611–625.
Tschannen-Moran, M., & McMaster, P. (2009). Sources of self-efficacy: Four professional development formats and their relationship to self-efficacy and implementation of a new teaching strategy. Elementary School Journal, 110(2), 228-245.
Tuğrul, B., & Çelik, E. (2002). Normal çocuklarla çalışan anaokulu öğretmenlerinde tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-11.
Tümkaya, S. (2001). Denetim odakları farklı ilkokul öğretmenlerinin bazı değişkenlere göre tükenmişlikleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 15(2), 29-40.
Ünal, S., Karlıdağ, R., & Yoloğlu, R. (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yasam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 4(2), 113-118.
Wisniewski, L., & Gargiulo, R. M. (1997). Occupational stress and burnout among special educators: A review of the literature. The Journal of Special Education, 31(3), 325-346.
Yiyit, F. (2001). Okul psikolojik danışmanlarının yetkinlik beklentilerini ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Yüksel, K., Diken, İ. H., Aksoy, V., & Karaaslan Ö. (2012). Rehber öğretmen adaylarının özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz-yeterlik algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 137-148.
Zambrano, E., Castro-Villarreal, F., & Sullivan, J. (2012). School counselors and school psychologists: Partners in collaboration for student success within RTI. Journal of School Counseling, 10(24), 1-28.

APA	DEMIR Y, Kumcagiz H, KARADAŞ C (2017). Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. , 312 - 324.
Chicago	DEMIR YASIN,Kumcagiz Hatice,KARADAŞ CEMAL Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. (2017): 312 - 324.
MLA	DEMIR YASIN,Kumcagiz Hatice,KARADAŞ CEMAL Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. , 2017, ss.312 - 324.
AMA	DEMIR Y,Kumcagiz H,KARADAŞ C Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. . 2017; 312 - 324.
Vancouver	DEMIR Y,Kumcagiz H,KARADAŞ C Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. . 2017; 312 - 324.
IEEE	DEMIR Y,Kumcagiz H,KARADAŞ C "Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors." , ss.312 - 324, 2017.
ISNAD	DEMIR, YASIN vd. "Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors". (2017), 312-324.

APA	DEMIR Y, Kumcagiz H, KARADAŞ C (2017). Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 312 - 324.
Chicago	DEMIR YASIN,Kumcagiz Hatice,KARADAŞ CEMAL Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18, no.3 (2017): 312 - 324.
MLA	DEMIR YASIN,Kumcagiz Hatice,KARADAŞ CEMAL Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.18, no.3, 2017, ss.312 - 324.
AMA	DEMIR Y,Kumcagiz H,KARADAŞ C Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 18(3): 312 - 324.
Vancouver	DEMIR Y,Kumcagiz H,KARADAŞ C Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 18(3): 312 - 324.
IEEE	DEMIR Y,Kumcagiz H,KARADAŞ C "Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors." İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss.312 - 324, 2017.
ISNAD	DEMIR, YASIN vd. "Perceptions of Self-efficacy Regarding Special Education as a Predictor of Occupational Burnout of School Counselors". İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/3 (2017), 312-324.