BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ
Yıl: 2013 Cilt: 8 Sayı: 6 Sayfa Aralığı: 43 - 59 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ
Öz: Bu araştırmada, birleştirilmiş sınıflarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin öğretmen kavramına ilişkin algılarını metafor yoluyla ortaya çıkarma amaçlanmıştır. Araştırma, sosyal olguları bağlı bulundukları çevre içerisinde araştırmayı ve anlamayı ön plana alan nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde tasarlanmış olup olgubilim deseni kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Elazığ ilinde birleştirilmiş sınıfta görev yapan 47 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemiyle örneklem seçimine gidilmiştir. Araştırmada, öğretmenlerin öğretmen kavramına ilişkin metaforlarının neler olduğu ve bu metaforların ortak özellikleri bakımından hangi kavramsal kategoriler altında toplanabilineceği sorularına cevap aranmıştır. Araştırmaya katılan birleştirilmiş sınıflı okullarda görev yapan öğretmenlerin, öğretmen kavramına ilişkin sahip oldukları metaforları ortaya çıkarmak amacıyla her birinden Öğretmen ..... benzer, çünkü ....... cümlesini tamamlamaları istenilmiştir. Verilerin analizinde nitel veri analizlerinden olan içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, birleştirilmiş sınıflarda görev yapan öğretmenler 29 adet geçerli metafor üretmiştir. İlk üç sırada yer alan metaforlar sırasıyla şöyledir: 1. Bahçıvan (%13,63); 2. Ebeveyn (%13,63); 3. Güneş (%9, 18). Öğretmenler, metaforların 18 tanesini canlı varlıklara 11 tanesini cansız varlıklara benzetmiştir. Öğretmenler tarafından üretilen metaforlar ortak özellikleri bakımından 5 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre birleştirilmiş sınıf öğretmenleri öğretmen kavramını bilgi sağlayıcı, şekillendirici-biçimlendirici, bireysel gelişimin destekleyicisi, yönlendirici ve yol gösterici, sabır örneği olarak görmektedirler.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AFACAN, Özlem (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının “Fen” ve “Fen ve Teknoloji Öğretmeni” Kavramlarına Yönelik Metafor Durumları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6 (1), 1242-1254.
- AKKAYA, Ahmet (2011). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin „Konuşma‟ Kavramına İlişkin Algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, 1-9.
- ARSLAN, Metin ve BAYRAKÇI, Mustafa (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 172, 100-109.
- AYDIN, Fatih and ÜNALDI, Ülkü Eser (2010). The Analysis of Geography Teacher Candidates Perceptions Towards “Geography” Concept With The Help Of Metaphors. International Online Journal of Educational Sciences, 2 (2), 600-622.
- AYDIN, Seçkin ve PEHLİVAN, Ahmet (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” ve “Öğrenci” Kavramlarına İlişkin Kullandıkları Metaforlar. Turkish Studies, 5 (3), 818-843.
- AYDOĞDU, Elif (2008). İlköğretim Okullarındaki Öğrenci ve Öğretmenlerin Sahip Oldukları Okul Algıları ile İdeal Okul Algılarının Metaforlar (Mecazlar) Yardımıyla Analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osman Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- BEŞKARDEŞ, Sümeyra (2007). Üstün Zekalı ve Yetenekli Öğrencilerin Yabancı Dil (İngilizce) Öğretiminde Metafor Sisteminin Uygulanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- CERİT, Yusuf (2007). Öğretmen Kavramına İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yönetici Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 693-712.
- ÇELİKTEN, Mustafa (2006). Kültür ve Öğretmen Metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 269-283.
- DÖŞ, İzzet (2010). Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (3), 607-629.
- ERDEM, Ali Rıza (2008). Birleştirilmiş Sınıflarda Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
- GÜLTEKİN, Mehmet (2011). İlköğretim Öğretmenlerinin Eğitim Programlarına Yükledikleri Metaforlar. I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi (5-8 Ekim 2011), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- İBRET, Ünal ve AYDINÖZÜ, Duran (2011). İlköğretim 2. Kademe Öğrencilerinin “Dünya” Kavramına İlişkin Geliştirdikleri Metaforlar. Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1), 85-102.
- KESTEN, Alper, vd. (2008). Birleştirilmiş Sınıflarda Eğitim-Öğretim. Ankara: Kök Yayıncılık.
- KÖKSAL, Kemal (2009). Birleştirilmiş Sınıflarda Öğretim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- LAKOFF, George and JOHNSON, Mark (2003). Metaphors We Live By. London: The University of Chicago Press.
- LEVİNE, Phoebe (2005). Metaphors and Images Of Classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41 (4), 172-175.
- MİLLES, Matthew B. and HUBERMAN, Michael (2002). The Qualitative Researcher’s Companion. California: Sage Publications.
- NİKİTİNA, Larisa and FURUOKA, Fumitaka (2008). “A Language Teacher is Like…” Examining Malaysian Students‟ Perceptions of Language Teachers Through Metaphor Analysis. Electronic Journal of Foreign Language Teaching, 5 (2), 192-205.
- OCAK, Gürbüz ve GÜNDÜZ, M. (2006). Eğitim Fakültesini Yeni Kazanan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Giriş Dersini Almadan Önce ve Aldıktan Sonra Öğretmenlik Mesleği Hakkındaki Metaforlarının Karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 293-309.
- ÖZTÜRK, Çağrı (2007). Sosyal Bilgiler, Sınıf ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının “Coğrafya” Kavramına Yönelik Metafor Durumları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 55-69.
- PALMQUİST, Ruth A. (2001). Cognitive Style and Users Metaphors For The Web: An Exploratory Study. Journal of Academic Librarianship, 27 (1), 1-12.
- SABAN, Ahmet (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 131-155.
- SABAN, Ahmet; KOÇBEKER, Beyhan Nazlı ve SABAN, Aslıhan (2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi. Kuram ve Uyulamada Eğitim Bilimleri, 6 (2), 461-522.
- SARI, Mediha ve SADIK, Fatma (2011). Öğretmen Adaylarının Demokrasi Algıları: Çukurova Üniversitesi. I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi (5-8 Ekim 2011), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- ŞAHİN, Ali E. (2003). Birleştirilmiş Sınıflar Uygulamasına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 166-175.
- ŞAHİN, Çavuş (2007). Birleştirilmiş Sınıflarda Öğretim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- TAŞDEMİR, Mehmet (2012). Birleştirilmiş Sınıflarla Öğretim, Öğretmen El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- YILDIRIM, Atila; ÜNAL, Ali ve ÇELİK, Methi (2011). Öğretmen Kavramına Yönelik Öğretmen, Yönetici ve Müfettiş Algılarının Analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (2), 93- 111.
- YILDIZ, Mustafa ve KÖKSAL, Kemal (2009). Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17, 1-14
- YOB, Irish M. (2003). Thinking Constructively With Metaphors. Studies in Philosoph and Education, 22, 127-138.
APA | ASLAN S (2013). BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. , 43 - 59. |
Chicago | ASLAN Serkan BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. (2013): 43 - 59. |
MLA | ASLAN Serkan BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. , 2013, ss.43 - 59. |
AMA | ASLAN S BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. . 2013; 43 - 59. |
Vancouver | ASLAN S BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. . 2013; 43 - 59. |
IEEE | ASLAN S "BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ." , ss.43 - 59, 2013. |
ISNAD | ASLAN, Serkan. "BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ". (2013), 43-59. |
APA | ASLAN S (2013). BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik), 8(6), 43 - 59. |
Chicago | ASLAN Serkan BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik) 8, no.6 (2013): 43 - 59. |
MLA | ASLAN Serkan BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.8, no.6, 2013, ss.43 - 59. |
AMA | ASLAN S BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik). 2013; 8(6): 43 - 59. |
Vancouver | ASLAN S BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik). 2013; 8(6): 43 - 59. |
IEEE | ASLAN S "BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ." Turkish Studies (Elektronik), 8, ss.43 - 59, 2013. |
ISNAD | ASLAN, Serkan. "BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN “ÖĞRETMEN” KAVRAMI İLE İLGİLİ ALGILARININ METAFORİK İNCELENMESİ". Turkish Studies (Elektronik) 8/6 (2013), 43-59. |