Yıl: 2017 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 309 - 340 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ

Öz:
Bu çalışmanın amacı, tarım başta olmak üzere geleneksel ekonomik faaliyetler açısından sınırlı imkânlara sahip olan Artvin ili Ardanuç ilçesi Cehennem Deresi Kanyonu'nun alternatif turizm etkinliklerinden birisi olan ekoturizm açısından potansiyelini ortaya koymaktır. Çalışma, betimsel bir yöntem kullanılarak yürütülmüştür. Çalışma alanının analizinde çeşitli ölçeklerde haritalardan, uydu görüntülerinden, fotoğraflardan ve arazi gözlemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma alanı ve yakın çevresinin CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) kullanılarak eğim haritası, sayısal yükselti modeli haritası, kabartma haritası, genel drenaj ağı haritası oluşturulmuştur. Ayrıca çalışma alanının taşıdığı potansiyelin değerlendirilmesinde güçlü ve zayıf yönleri ortaya koymak amacıyla SWOT analizi uygulanmıştır. Artvin ili turizmi için büyük katkı sağlayacaktır. Sonuç olarak Cehennem Deresi Kanyonu ve yakın çevresinde ekoturizm faaliyetlerinin yaygınlaşması için gerekli planlamaları yapmak ve bunun için mekaninsan organizasyonunu düzenlemek dünyada yaygınlaşan ve giderek ivme kazanan alternatif turizm faaliyeti gelirlerinden Türkiye'nin ve Artvin'in de pay almasını sağlayacaktır
Anahtar Kelime:

EVALUATION OF ECOTOURISM POTENTIAL OF CEHENNEM DERESİ CANYON (ARDANUÇ, ARTVİN, TURKEY) AND PLANNING SUGGESTIONS

Öz:
Aim of this study is to present potential, in terms of ecotourism that is one of alternate tourism activities, of Cehennem Deresi Canyon in Ardanuç District in Artvin city, having the limited possibilities with regard to traditional economic activities. The study was conducted, by using a descriptive method. We made use of various-scales of maps, satellite images, photos and land observations in analysis of study area. We created slope map, map of digital terrain model, relief map, map of general drainage system, by using GIS (Geographical Information System) of research area and its immediate surroundings. Besides, we applied SWOT analysis in evaluating the potential which the study area has, in order to exhibit strengths and weaknesses. Effects of fluvial erosion developing over carstic topography are commonly seen in Cehennem Deresi Canyon and around it. Artvin and surroundings of Ardanuç are one of the leading areas in terms of ecotourism potential in Turkey, with rich flora and fauna, high mountain ranges, protection areas, glacial lakes, green highlands, historical churches, castles, and the arched bridges, traditional architecture, water sports, festivals, biosphere reserve area, winter tourism destinations, topographical features suitable for different nature sports and unique landscapes. In this context, promoting (advertising) Cehennem Deresi Canyon (Ardanuç, Artvin) for opening to tourism activities and making investments for fulfilling the oncoming visitors’ needs make a great contribution to tourism of Turkey and Artvin city. Consequently, to do the required plans in order for ecosystem activities to become widespread in Cehennem Deresi Canyon and its immediate surroundings and to arrange space-human organization for this would provide for Turkey and even Artvin to receive a share from incomes of alternate tourism activities which have become widespread and have gained acceleration increasingly.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akşit, S. (2007). Doğal Ortam Duyarlılığı Açısından Sürdürülebilir Turizm. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 /2, 441-460.
  • Altıparmak, M. (2002). Turizmin Çeşitlendirilmesi, Sürdürülebilir Turizm ve Planlama. II. Turizm Şurası, pp.275, Antalya.
  • Arslan, Y. (2003), “Erdek ve Çevresinin Ekoturizm Açısından Değerlendirilmesi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 13, 30-53.
  • Artvin Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü (2012). İl Çevre Durum Raporu. Artvin Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Artvin.
  • Atalay, İ. (1987). Türkiye Jeomorfolojisine Giriş. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi yayınları NO: 9, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
  • Atalay, İ. ve Mortan, K. (2003). Türkiye Bölgesel Coğrafyası. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
  • Avcı, M. (2005). “Çeşitlilik ve Endemizm Açısından Türkiye'nin Bitki Örtüsü”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, 13, 27-55.
  • Björk, P. (2000). Ecotourism from a Conceptual Perspective, an Extended Definition of a Unique Tourism Form. Internatıonal Journal Of Tourısm Research Int. J. Tourism Res. 2, 189-202.
  • Clifton, J., Benson, A. (2006). Planning for Sustainable Ecotourism: The Case for Research Ecotourism in Developing Country Destinations. Journal of Sustaınable Tourısm, 14, 3, 238- 254.
  • Çımat, A. ve Bahar, O. (2003). Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Yeri ve Önemi Üzerine Bir Değerlendirme. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 6, 1-18.
  • Çoban, A. ve Aydınözü, D., (2016). Ilıca Şelalesi (Kastamonu-Pınarbaşı), Turkish StudiesInternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 11/18 Fall 2016, p. 43-56, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9955, ANKARA-TURKEY.
  • Deniz, M., (2016). Kayaağıl Köyünde (Uşak) Turizmin Etkileri Üzerine Yerel Halkın Turizm Algısı, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 11/18 Fall 2016, p. 57-78, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9993, ANKARA-TURKEY.
  • Doğaner, S. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası, Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • Emekli, G. (2006). Coğrafya, Kültür ve Turizm: Kültürel Turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15, 51-59.
  • Eminağaoğlu, Ö. ve Beğen, H.A. (2015a). Artvin’in Bitkileri. Özgür Eminağaoğlu (Ed.). Artvin’de Önemli Hassas Alanlar (s. 67-86), Promat Basın Yayın San. ve Tic. A.Ş., İstanbul.
  • Eminağaoğlu, Ö. ve Beğen, H.A. (2015b). Artvin’in Bitkileri. Özgür Eminağaoğlu (Ed.). Artvin’de Botanik Turizm Potansiyeli (s. 95-104), Promat Basın Yayın San. ve Tic. A.Ş., İstanbul.
  • Global (2014), Ardanuç Cehennem Kanyonu, Sayı: 8, Sayfa: 34, Global Dergisi, May Grup Reklam Basın Yayın LTD. STİ, İstanbul.
  • Gossling, S. (1999), Ecotourism: a means to safeguard biodiversity and ecosystem functions? Ecological Economics, 29, 303-320.
  • Güngör, S. ve Arslan, M. (2004). Turizm ve Rekreasyon Stratejileri İçin SWOT Analizi, Görsel Kalite Değerlendirmesi, Turizm Tesislerinin Beğenilirliği ve Turizm Tesisleri Durum Analizi Uygulaması: Beyşehir İlçesi Örneği. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (33), 68-72.
  • Hepaktan, C.E., Çınar, Ç. (2010). Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 135-154.
  • İbret, B.Ü. ve Cansız, E. (2016). Kanyon Turizmi ve Ekoturizm Açısından Değerlendirilmesi Gereken Bir Yöre: Küre Ersizlerdere-Kara Cehennem Kanyonu. Marmara Coğrafya Dergisi, 34, 107-117.
  • Kaypak, Ş. (2012). Ekolojik Turizm ve Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 14 (22), 11-29.
  • Kesici, M. (2012). Kırsal Turizme Olan Talepte Yöresel Yiyecek ve İçecek Kültürünün Rolü. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si 14 (23), 33-37.
  • Koçak, N. (2012). Ekoturizm ve Sürdürülebilir Kalkınma: Kızılcahamam-Çamlıdere (Ankara) Jeopark ve Jeoturizm Projesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2, 69-82.
  • Kraeff, K. (1960). Sirya İle Ardanuç Arasındaki Bölgenin Jeolojisi Hakkında. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara.
  • Lourens, M. (2007). Route tourism: a roadmap for successful destinations and local economic development. Development Southern Africa, 24(3), 475-489.
  • Meyer, D. (2004). Tourism routes and gateways: key issues for the development of tourism and gateways and their potential for pro-poor tourism. London: Overseas Development Institute.
  • Orams, M.B. (1995), Towards a more desirable form of ecotourism. Tourism Management, 16, 1, 3- 8.
  • Orman ve Su İşleri Bakanlığı (2012). Artvin İlinde Doğa Turizmi Master Planı 2013-2023.
  • Özgen, N. (2010), Doğu Anadolu Bölgesi’nin doğal turizm potansiyelinin belirlenmesi ve planlamaya yönelik öneriler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7, 2, 1407-1438.
  • Özgüç, N. (1998). Turizm Coğrafyası: Özellikler-Bölgeler. Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • Öztürk, Y. ve Yazıcıoğlu, İ. (2002). Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Alternatif Turizm Faaliyetleri Üzerine Teorik Bir Çalışma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 183-195.
  • Polat, A.T. ve Önder, S. (2006). Karapınar İlçesi ve Yakın Çevresi Peyzaj özelliklerinin Ekoturizm Kullanımları Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (40), 53-64.
  • Scheyvens, R. (1999), Ecotourism and the empowerment of local communities. Tourism Management, 20, 245-249.
  • Soykan, F. (2003). Kırsal Turizm ve Türkiye Turizmi İçin Önemi. Ege Coğrafya Dergisi, 12, 1-11.
  • Surat, H., Yılmaz, H., ve Surat, B.Z. (2015), “Yusufeli ve Yakın Çevresinin Ekoturizm Kullanım Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma”, Doğu Coğrafya Dergisi, 20 (34), 61-88. DOI: 10.17295/dcd.16802
  • Şengün, T. ve Tombul, S., (2005). Ölbe Kanyonu ile Deve Mağarası’nın (Harput- Elazığ) Jeomorfolojik Özellikleri, Oluşumu ve Turistik Potansiyeli. Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları (DAUM) Dergisi, 4 (2), 10-16.
  • Torun, E. (2013). Kırsal Turizmin Bölge İnsanına Katkıları, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 15 (24), 31-37.
  • UNWTO, (2010). International Recommendations for Tourism Statistics 2008, United Nations Publication, Sales No. E.08.XVII.28, ISBN 978-92-1-161521-0
  • Weaver, D.B., (1999). Magnitude of Ecotourism in Costa Rica and Kenya. Annals of Tourism Research, 26 (4), 792-816.
  • Yeomans, W. (1983). Visual Resource Assessment. A User Guide. MOE Manual 2. ISSN 0821-0640; 2. Ministry of Environment, Victoria B.C. Canada.
  • Yeşiltaş, M., Çeken, H. ve Öztürk, İ (2009), “Karadeniz Bölgesindeki Turizm Olanaklarının SWOT Analizi İle Değerlendirilmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 250-269.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Yıldırımer, S., Özalp, M. ve Yüksel, E.E. (2016). SRTM ve Topografik Harita Verilerini Kullanarak ArcHydro Modülünün Artvin İlindeki Yağış Havzalarının Fiziksel Özelliklerinin Belirlenmesinde Uygulanması. Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 2 (2), s. 71-80.
  • Yılmaz, E., Ok, K. ve Okan, T. (2004), Ekoturizm Planlamasında Katılımcı Yaklaşımla Etkinlik Seçimi: Cehennemdere Vadisi Örneği. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın No: 237
  • Zeybek, H.İ. (2004), Türkiye’de Karstik Alanların Korunma Gerekliliği ve Alınabilecek Bazı Önlemler. Doğu Coğrafya Dergisi, 9 (11), 94-116.
  • http://www.mountainnature.com, Erişim Tarihi: 21.10.2016
  • http://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/doc/KARS.pdf, Erişim Tarihi: 28.10.16
  • http://www.tuik.gov.tr/, Erişim Tarihi: 30.01.2017
  • http://www.ardanuc.gov.tr/default_B0.aspx?id=42, Erişim Tarihi: 01.11.2016
APA İLHAN A, Çelik M, GÜLERSOY A, GÜMÜŞ N (2017). CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. , 309 - 340.
Chicago İLHAN ALİ,Çelik Mehmet Ali,GÜLERSOY Ali Ekber,GÜMÜŞ Nevzat CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. (2017): 309 - 340.
MLA İLHAN ALİ,Çelik Mehmet Ali,GÜLERSOY Ali Ekber,GÜMÜŞ Nevzat CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. , 2017, ss.309 - 340.
AMA İLHAN A,Çelik M,GÜLERSOY A,GÜMÜŞ N CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. . 2017; 309 - 340.
Vancouver İLHAN A,Çelik M,GÜLERSOY A,GÜMÜŞ N CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. . 2017; 309 - 340.
IEEE İLHAN A,Çelik M,GÜLERSOY A,GÜMÜŞ N "CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ." , ss.309 - 340, 2017.
ISNAD İLHAN, ALİ vd. "CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ". (2017), 309-340.
APA İLHAN A, Çelik M, GÜLERSOY A, GÜMÜŞ N (2017). CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. Turkish Studies (Elektronik), 12(3), 309 - 340.
Chicago İLHAN ALİ,Çelik Mehmet Ali,GÜLERSOY Ali Ekber,GÜMÜŞ Nevzat CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. Turkish Studies (Elektronik) 12, no.3 (2017): 309 - 340.
MLA İLHAN ALİ,Çelik Mehmet Ali,GÜLERSOY Ali Ekber,GÜMÜŞ Nevzat CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.12, no.3, 2017, ss.309 - 340.
AMA İLHAN A,Çelik M,GÜLERSOY A,GÜMÜŞ N CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. Turkish Studies (Elektronik). 2017; 12(3): 309 - 340.
Vancouver İLHAN A,Çelik M,GÜLERSOY A,GÜMÜŞ N CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ. Turkish Studies (Elektronik). 2017; 12(3): 309 - 340.
IEEE İLHAN A,Çelik M,GÜLERSOY A,GÜMÜŞ N "CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ." Turkish Studies (Elektronik), 12, ss.309 - 340, 2017.
ISNAD İLHAN, ALİ vd. "CEHENNEM DERESİ KANYONU’NUN (ARDANUÇ, ARTVİN) EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE PLANLAMA ÖNERİLERİ". Turkish Studies (Elektronik) 12/3 (2017), 309-340.