PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Yıl: 2016 Cilt: 11 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 573 - 588 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Öz:
Bu çalışmanın amacı, araştırmacı tarafından uygulanan Psikoeğitsel Müdahale Programı'nın okul öncesi eğitim alan 6 yaş grubu (60-72 ay) çocukların ilişkisel ve fiziksel saldırganlık davranışları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada öntest, sontest ve izleme testi kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma, Ankara ili Etimesgut ilçesindeki bir okulun anasınıfı öğrencilerinin katılımı ile 2014-2015 eğitim öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ailelerinden izin alınarak anasınıfına devam eden 19'u deney ve 19'u kontrol grubu olmak üzere toplamda 38 çocukla ve onların öğretmenleriyle çalışılmıştır. Araştırmada veriler Okul Öncesi Sosyal Davranış Ölçeği-Öğretmen Formu ve Çocuk Bilgi Formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma kapsamında saldırgan davranışları önlemeyi amaçlayan Psikoeğitsel Müdahale Programı geliştirilmiştir. Verilerin analizinde çözümlenmesinde Mann Whitney U testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, deney ve kontrol gruplarının ilişkisel saldırganlık ve fiziksel saldırganlık sontest puanları karşılaştırıldığında deney grubu lehine manidar bir fark olduğu görülmüştür. Deney grubunu oluşturan çocukların ilişkisel ve fiziksel saldırganlık öntest ve sontest puanları arasında manidar bir fark olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmacı tarafından geliştirilen Psikoeğitsel Müdahale Programı'nın kalıcılığının uygulamadan üç ay sonra da devam ettiği görülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulgular, deney grubuna uygulanan programın katılımcıların ilişkisel ve fiziksel saldırganlık düzeylerinde azalmaya neden olduğunu ve bu etkinin kalıcılığının üç ay sonra yapılan izleme ölçümlerinde korunduğunu göstermektedir. Sonuç bölümünde ise araştırmadan elde edilen bulgular ışığında alandaki uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur
Anahtar Kelime:

EFFECT OF THE PSYCHOEDUCATIONAL INTERVENTION PROGRAM ON AGGRESSIVE BEHAVIORS OF (60-72 MONTH) PRESCHOOL CHILDREN

Öz:
The goal of this research is to investigate the effects of the Psychoeducational Intervention Program which was prepared by the researcher on relational and physical aggression of the six years (60-72 month) preschool children. The research was carried out with students of preschools’ six years (60-72 month) children in the Etimesgut town of Ankara during the 2014-2015 academic years. This research was conducted with 38 children at the 6 age in pre-school, consisting of 2 groups as the control group (19) and the experimental group (19) by getting permission from their parents. One control and one experimental group with three measurements (pretest-post test ve fallow up test) experimental design was used in this research. Preschool Behavior Scale - Teacher Form (PSBS-TF) and Child Information Form (CIF) was used for the data obtaining. To analyze the data, Wilcoxon Signed Ranks Test, Mann Whitney U Test and descriptive analysis were implemented. The findings of the research showed that there was a meaningful difference in favor of the experimental group between posttests of the control and experimental groups. Also, there was a meaningful difference in the experimental group from pre to posttest. Briefly, it can be said that the Psychoeducational Intervention Program reduce relational and physical aggression level of the children who are attending experimental group. Besides, no significant difference was determined between the post test and follow-up scores of the participants included in the experimental group in the Preschool Behavior Scale - Teacher Form (PSBS-TF). Thus, the Psychoeducational Intervention Program applied on the experimental group was understood to have permanent effects on relational and physical aggression. Besides, when the data from the control group were analyzed, no meaningful difference was found between the pre-test and post-test mean scores for the measured scales. The outcomes of this study were discussed in accordance with the literature. The last part of the study, some suggestions were offered for the counseling practices and researchers in the light of findings
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Austin, V.L., & Sciarra, D. T. (2013). Çocuk ve ergenlerde duygusal ve davranışsal bozukluklar. (1. Basımdan Çeviri, Editörü: Mustafa Özekes). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Avery, P. G., Sullivan, J. L. & Wood, S. L. (1997). Teaching for tolerance of diverse beliefs. Theory Into Practice, 36:1, 32-38.
  • Beelmann, A., & Heinemann, K. S. (2014). Preventing prejudice and improving intergroup attitudes: A meta-analysis of child and adolescent training programs. Journal of Applied Developmental Psychology, 35(1), 10-24.
  • Bradshaw, C. P., Waasdorp, T. E., & Johnson, S. L. (2014). Overlapping verbal, relational, physical, and electronic forms of bullying in adolescence: influence of school context. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 1-15.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Deneysel desenler. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, E., Karadenız, Ş. Ve Demırel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Capuzzi, D., & Gross, D. R. (2014). Youth at risk: a prevention resource for counselors, teachers, and parents. John Wiley & Sons.
  • Campbell, A. (2011). A Creative Arts-Based Approach to Using Children’s Rights as a Vehicle for Tolerance Education at the Senior Elementary School Level. Doctoral dissertation, Lakehead University.
  • Chongruksa, D., Prinyapol, P., Wadeng, Y., & Padungpong, C. (2010). Storytelling: program for multicultural understanding and respect among Thai-Buddhist and Thai-Muslim students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 282-288.
  • Conyne, R. K. (2013). Türk psikolojik danışma eğitimi programlarına önleyici anlayışı dahil etmek: yeterlikler ve stratejiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 1- 12.
  • Coplan, R. J., Bullock, A., Archabell, K. A., & Bosacki, S. (2015). Quarterly Preschool teachers’ attitudes, beliefs, and emotional reactions to Quarterly Preschool teachers’ attitudes, beliefs, and emotional reactions to young children’s peer group behaviors. Early Childhood Research Quarterly 30 (2015) 117–127
  • Coşkuner, E. (2008). Barış eğitimi programının öğrenci şiddeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
  • Crick, N.R., Casas, J.F., & Mosher, M. (1997). Relational and overt aggression in preschool. Developmental Psychology, XXXIII, 579-588.
  • Dicarlo, C. F., Baumgartner, J., Ota, C., & Jenkins, C. (2015). Preschool teachers' perceptions of rough and tumble play vs. aggression in preschool-aged boys. Early Child Development and Care, 185:5, 779-790, DOI: 10.1080/03004430.2014.957692
  • Duck, S. (2007). Human relationships. (4th. Edition) London: SAGE Publications.
  • Duran, M. ve Saban, A. (2015). Duyuşsal Davranış Eğitimi Programının Erinlik Dönemi Çocuklarının Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi / The Effect Of Affective Behavior Program On Puberty Period Children’s Social Skill Levels. Turkish Studies – International Periodical for the languages, Literature and history Of Turkish or turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/11, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8112, p. 533-548, ANKARA-TURKEY
  • Eroğlu, Y. ve Peker, A. (2015). Ergenlerde Akran İlişkileri İle Siber Zorbalık Statüleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi / The Investigation Of Peer Relationships And Cyber Bullying Status In Adolescents. TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/11, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8574, p. 593-606, ANKARA-TURKEY
  • Gander, M. J., & Gardıner, H. W., (2010). Çocuk ve ergen gelişimi. (Çev. Onur, B., Dönmez, A., & Çelen, N). İmge Kitabevi.
  • Güneş, F., (2015). Oyunla Öğrenme Yaklaşımı / Game-Based Learning Approach. TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/11, DOI Number: TURKEY p. 773-786, ANKARA
  • Heppner, P.P., Wampold, B.E. & Kivlighan, D.M. (2008) Research Design in Counseling. (Third Edition). USA: Thomson, Belmont. C.A.
  • Kanlikiliçer, P. (2005). Okul Öncesi Davranış Sorunları Tarama Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
  • Karaca, N. H., Gündüz, A., & Aral, N. (2011). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal davranışının incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 65-76.
  • Karakuş, A. (2008). Okul öncesi sosyal davranış ölçeği öğretmen form’unun güvenirlik ve geçerlik çalışması. (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İlköğretim Anabilim Dalı, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
  • Killen, M., Rutland, A., & Ruck, M. D. (2011). Promoting equity, tolerance, and justice in childhood. Social Policy Report, 25(4), 1-33.
  • Korkut-Owen, F. (2015). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Locke, R. L., Miller, A. L., Seifer, R., & Heinze, J. E. (2015). Context-inappropriate anger, emotion knowledge deficits, and negative social experiences in preschool. Developmental Psychology, Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1037/a0039528
  • Millî Eğitim Bakanliği (MEB) (2011). Erken Çocukluk Eğitiminde Temel İlkeler [Çevrim-içi: http://www.meb.gov.tr].
  • Nazli, S. (2014). Kapsamlı gelişimsel rehberlik programı. (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Olweus, D. (2013). School bullying: Development and some important challenges. Annual review of clinical psychology, 9, 751-780.
  • Ostrov, J. M., & Guzzo J. L. (2015). Prospective Associations Between Prosocial Behavior and Social Dominance in Early Childhood: Are Sharers the Best Leaders?, The Journal of Genetic Psychology: Research and Theory on Human Development, 176:2, 130-138, DOI:10.1080/00221325.2015.1018860
  • Sağkal, A. S. (2011). Barış eğitimi programının ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin saldırganlık eğilimleri, empati düzeyleri ve barışa ilişkin görüşleri üzerindeki etkisi. (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İzmir) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
  • Stevens, J. P. (2009). Applied multivariate statistics for the social sciences. (5th Edition). New York: Taylor & Francis.
  • Şen, M., & ARI, M. (2011). Reliability and validity study of the preschool social behavior scale- teacher form. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 44(2), 1-28.
  • Ural, A. ve Kiliç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi: SPSS 10.0-12.0 for windows. (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Uysal, H. & Dinçer, Ç. (2013). An Evaluation of Physical and Relational Aggression During Preschool Period in Relation to Some Variables. Education and Sciences, 38(169).
  • Uz-Baş, A., & Topçu-Kabasakal, Z. (2010). The prevalence of aggressive and violent behaviors among elementary school students. Elementary Education Online, 9(1), 93-105.
  • Yektatalab, S., Alipour, A., Edraki, M., & Tavakoli, P. (2015). Types of Aggression Among Kindergarten and Preschool Children of Mohr County/Fars Province in 2013–2014. Int J School Health, 2(1), e25194.
  • Zakin, A. (2012). Hand to hand: teaching tolerance and social justice one child at a time. Childhood Education, 88:1, 3-13.
APA Boyacı M (2016). PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. , 573 - 588.
Chicago Boyacı Mehmet PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. (2016): 573 - 588.
MLA Boyacı Mehmet PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. , 2016, ss.573 - 588.
AMA Boyacı M PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. . 2016; 573 - 588.
Vancouver Boyacı M PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. . 2016; 573 - 588.
IEEE Boyacı M "PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ." , ss.573 - 588, 2016.
ISNAD Boyacı, Mehmet. "PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ". (2016), 573-588.
APA Boyacı M (2016). PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. Turkish Studies (Elektronik), 11(3), 573 - 588.
Chicago Boyacı Mehmet PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. Turkish Studies (Elektronik) 11, no.3 (2016): 573 - 588.
MLA Boyacı Mehmet PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.11, no.3, 2016, ss.573 - 588.
AMA Boyacı M PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(3): 573 - 588.
Vancouver Boyacı M PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(3): 573 - 588.
IEEE Boyacı M "PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ." Turkish Studies (Elektronik), 11, ss.573 - 588, 2016.
ISNAD Boyacı, Mehmet. "PSİKOEĞİTSEL MÜDAHALE PROGRAMININ OKUL ÖNCESİ (60-72 AY) ÇOCUKLARIN SALDIRGAN DAVRANIŞLARINA ETKİSİ". Turkish Studies (Elektronik) 11/3 (2016), 573-588.