Yıl: 2017 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 155 - 166 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-02-2019

Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane

Öz:
Kabak kemane, geleneksel Türk halk müziği çalgıları içerisinde yer alan yaylı bir çalgı-dır. 1950’li yıllara kadar daha çok Batı Anadolu’nun dağ köylerinde yaşayan Yörüklertarafından icra edilmiştir. 1950’li yıllardan itibaren, Türkiye Radyosu Yurttan SeslerTopluluğu içerisinde yer almaya başlayan kabak kemane, bu sayede önce radyo, dahasonra hem radyo hem televizyon programlarında kullanılmaya başlamıştır. YurttanSesler Topluluğu’ndaki icralarla kırsal alandan kent ortamına taşınan kabak kemane,aynı zamanda işitsel ve görsel iletişim araçları sayesinde yerel bir çalgı olmaktan çıkıpulusal bir çalgı haline dönüşmüştür. Bu makalede, 1950’li yıllara kadar Batı Anadoluköylerindeki yerel icracılar tarafından icra edilen kabak kemane hakkında bilgi veril-miş, daha sonra radyolarda yayınlanan Türk halk müziği programlarında ne şekildekullanılmaya başlandığı incelenmiş ve böylece, kabak kemanenin kırsaldan kente, ye-relden ulusala yaygınlaşması icra bağlamında değerlendirilmiştir. Bu yaygınlaşma sıra-sında gerek kabak kemanenin özellikleri, gerekse icracıları, icra ortamları ve kabakkemane repertuvarında meydana gelen değişim ayrıntılı olarak tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor İletişim Tarih Film, Radyo, Televizyon Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar Müzik Antropoloji Sanat

A Musical Instrument Being Transmitted from Local to National through Mass Media: Kabak Kemane

Öz:
Kabak kemane is one of the bowed string instruments performed in traditional Turkish folk music. By the time 1950’s, it had been mostly played by nomadic villagers living in mountain villages located in western Anatolia. From 1950’s, kabak kemane has been performed by the musicians of “The Community of Music and Voices From Turkey”. By this means, it has been started to appear on radio and television broadcasts. Kabak kemane has become a national instrument because it was carried from rural area to urban through the performances of “The Community of Music and Voices From Turkey” on the audiovisual media. In this article, kabak kemane, merely played by nomadic villagers living in mountain villages located in western Anatolia by the time 1950’s, is introduced. Also how it was started to perform in Turkish folk music broad- casts on tv’s and radio is examined. Thus, being transmitted of kabak kemane from rural to urban and from local to national are evaluated. Moreover, the structural properties of kabak kemane, its performers, its performance context and change in its repertory in this transmission process are evaluated.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor İletişim Tarih Film, Radyo, Televizyon Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar Müzik Antropoloji Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ÇELİK Özgür [2010]. Türk Dünyası’nda Üç Yaylı Çalgı . İzmir: Ege Üniversitesi.
  • EKİCİ Metin- ÇELİK Özgür [2009]. “Bir Kabak Kemane Yapım Ustası. Halil Çelik”, Halk Müziği Çalgıları Uluslararası Sempozyumu Bildirileri , İstanbul: Motif Vakfı, No:8.
  • EKİCİ Metin [2013]. “100. Yılında Türk Halk Bilimi Çalışmaları ve Türkiye Kültür Politikalarına Eleştirel Bir Bakış”, Millî Folklor, 99, Güz, ss. 41-50.
  • Evliyâ Çelebi b. Derviş Mehemmed Zıllî Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi C.I-1. Kitap [2011]. (Yayına Hazır- layanlar: Seyit Ali Kahraman vd.) İstanbul: Yapı Kredi.
  • FARMER Henry George [1964]. “Rebâb”, İslâm Ansiklopedisi C.9. İstanbul: Milli Eğitim, ss. 648-651.
  • FARMER Henry George [1979]. “Musikî”, İslâm Ansiklopedisi, C. 8. İstanbul: Milli Eğitim, ss. 678-689.
  • FARMER Henry George [1999]. Onyedinci Yüzyılda Tük Çalgıları (Çev. M. İlhami Gökçen). Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • GAZİMİHAL Mahmut Ragıp [1953]. “Iklık”, Türk Folklor Araştırmaları , Yıl:5, Cilt: 3, No: 50, ss. 785-787.
  • GAZİMİHAL Mahmut Ragıp [1953]. “Yine ‘ıklığ’ Hakkına”, Türk Foklor Araştırmaları , S. 53, Aralık, ss. 833-835.
  • GAZİMİHAL Mahmut Ragıp [1958]. Asya ve Anadolu Kaynaklarında Iklığ . Ankara: Ses ve Tel Birliği.
  • ONG Walter J. [2007]. Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolijileşmesi , (Çev. S. Banon). İstanbul: Metis.
  • ÖGEL Bahaeddin [1991]. Türk Kültür Tarihine Giriş Türk Halk Musikisi Aletleri (Uygur Devleti’nden Osmanlılara) Cilt IX. Ankara: Kültür Bakanlığı.
  • ÖZDEMİR Nebi [2008]. Medya Kültür ve Edebiyat . Ankara: Geleneksel.
  • PİCKEN Laurence [1975]. Folk Musical Instrument of Turkey . London: Oxford University.
  • REİNHARD Kurt-Ursala [2007]. Türkiye’nin Müziği Cilt II Halk Müziği (Çev. Sinemis Sun). Ankara: Sun.
  • ÜNGÖR Etem Ruhi [1969]. “Halk Çalgılarımız Üzerine İnceleme Gezi Notları”, Musiki Mecmuası , Yıl:21, Nu: 248.
  • YEKTA Rauf [1986]. Türk Musikisi (Çev. Orhan Nasuhioğlu). İstanbul: Pan.
  • YÖNETKEN Halil Bedi [2006]. Derleme Notları I . Kitap. Ankara: Sun.
  • Kaynak Kişiler Kaynak kişi 1: İbrahim Çilingir. 1933 doğumlu, Ankara Devlet Konservatuarı mezunu. 15.12.2012 tari- hinde yapılan karşılıklı görüşme ile elde edilen bilgi.
  • Kaynak kişi 2: Mehmet Ali Kesgin. 1960 doğumlu, 50. Yıl İlkokulu mezunu. 16.12.2012 tarihinde yapılan karşılıklı görüşmeden elde edile bilgi.
  • Kaynak kişi 3: İrfan Alkur. 1956 doğumlu. Başköy İlkokulu mezunu. 16.12.2012 tarihinde yapılan karşılıklı görüşmeden elde edile bilgi.
  • Kaynak Kişi 4: Emin Kök. 1941 doğumlu. 05.02.2015 tarihinde yapılan karşılıklı görüşmeden elde edilen bilgi.
  • Kaynak Kişi 5: Ramazan Çankaya. 1936 doğumlu. 05.02.2015 tarihinde yapılan karşılıklı görüşmeden elde edilen bilgi.
  • Kaynak kişi 6: Salih Urhan. 1926 doğumlu, Isparta-Gönen Köy Enstitüsü mezunu. 22.11. 2012tarihinde yapılan karşılıklı görüşme ile elde edilen bilgi.
  • Kaynak kişi 7: Bayram Salman. 1960 doğumlu, Fethiye Lisesi mezunu. 02.12.2013 tarihinde yapılan karşılıklı görüşme ile elde edilen bilgi.
  • Kaynak kişi 8: Galip Güvençoğlu. 1946 doğumlu, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi mezu- nu. 09.10.2013 tarihinde yapılan karşılıklı görüşme ile elde edilen bilgi.
  • Kaynak kişi 9: Arslan Akyol. 1963 doğumlu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Halk Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Mezunu. 21.02.2014 tarihinde yapılan karşılıklı görüşme ile el- de edilen bilgi.
APA ÇELİK ö (2017). Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. , 155 - 166.
Chicago ÇELİK özgür çelik Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. (2017): 155 - 166.
MLA ÇELİK özgür çelik Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. , 2017, ss.155 - 166.
AMA ÇELİK ö Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. . 2017; 155 - 166.
Vancouver ÇELİK ö Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. . 2017; 155 - 166.
IEEE ÇELİK ö "Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane." , ss.155 - 166, 2017.
ISNAD ÇELİK, özgür çelik. "Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane". (2017), 155-166.
APA ÇELİK ö (2017). Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 17(1), 155 - 166.
Chicago ÇELİK özgür çelik Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 17, no.1 (2017): 155 - 166.
MLA ÇELİK özgür çelik Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, vol.17, no.1, 2017, ss.155 - 166.
AMA ÇELİK ö Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi. 2017; 17(1): 155 - 166.
Vancouver ÇELİK ö Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi. 2017; 17(1): 155 - 166.
IEEE ÇELİK ö "Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane." Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 17, ss.155 - 166, 2017.
ISNAD ÇELİK, özgür çelik. "Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane". Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 17/1 (2017), 155-166.