BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI

Yıl: 2018 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 52 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-08-2019

BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI

Öz:
İnsanın sırf insan olması nedeniyle onura sahip olduğu kabul edilse deinsan onuru kavramı üzerinde her zaman geçerli olan ve herkesinuzlaşacağı kesin bir tanımın yapılması olanaklı değildir. Kesin bir tanımınyapılması, insan onuru kavramının belli bir anlayış ya da dünya görüşünebağlı kalması tehlikesinin yanı sıra, yeni ihlal olasılıkları karşısındakorumasızlığını da beraberinde getirebilecektir. Nitekim Alman FederalAnayasa Mahkemesi, insan onurunun mutlak bir kavram olmadığını vedaima somut olay ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Buçalışmanın amacı da, biyotıp uygulamaları karşısında insan onurunaverdiğimiz anlamı güncellemektir. Zira bugün biyotıp uygulamalarkapsamında yer alan düzenlemelerin temelinde bireysel onurunkorunmasından çok “kolektif,” yani “insanlık onuru”nun korunmasıbulunmakta; insanlık, insan kimliği, insan hayatı, gelecek nesiller gibi dahasoyut kavramlar merkeze alınmaktadır. Klasik bireysel insan onuru anlayışından türeyen bu yaklaşım, insan geliştirme yöntemleri, klonlama vegenetik müdahaleler gibi bazı teknolojilerin, insan türünün varlığına karşıtehdit oluşturduğu tartışmalarından kaynaklanmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

ACTUAL APPROACH TO HUMAN DIGNITY CONCEPT IN THE CONTEXT OF BIO-MEDICAL LAW AND PROTECTION OF HUMAN DIGNITY IN HUMAN ENHANCEMENT PRACTISES

Öz:
Altough it is assumed that human dignity is derived only from humannes, it is not possible to make a pricise definition that always applies to the concept of human dignity. Therefore making a definite definition will bring about the danger of the human dignity concept being adhered to a certain understanding or a world view, as well as the unprotectedness of new violation possibilities. Thus, The German Federal Constitutional Court stated that human dignityis not an absolute concept and should always be considered together with the concrete event. At this point, it emerges that the concept and its related violations must be assessed in a concrete way depending on the changes that occur over time. Accordingly, the aim of this study is to update the meaning we give to human dignity in the context of biomedical applications.Today, on the basis of regulations within the scope of biomedicine applications, rather than the protection of individual dignity, the protection of "collective," or "humankind dignity," is on the forefront. In this context, more abstract concepts such as humanity, human identity, human life, future generations are taking place. This approach, deriving from classical individual human dignity, reveals that some technologies, such as human enhancement methods, cloning and genetic interventions, pose a threat to the existence of the human species and that human dignity can be violated in this respect.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Bibliyografik
  • Adnorno, Roberto. "The Dual Role of Human Dignity in Bioethics." Medicine, Health Care and Philosophy (2011): 5.
  • Alpinar-Sencan, Zümrüt. "A Social Understanding of Dignity: A Promising Approach in the Organ Selling Debate." Bioethica Forum, (2014): 149.
  • Annas, George. American Bioethics: Crossing Human Rights and Health Law Boundries. Oxford University Press, 2005.
  • Arslan, Kahan Onur. "İnsan Onuru Kavramı İnsan Onuru Kavram Ve Koruma Tedbirleri Bağlamında Temel Bir İlke Olarak İnsan Onurunun Korunması" (çevrimiçi)http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2015-120-1511, 23.07.2018.
  • Aşar, Haluk. "İnsan Hakları Düşüncesinin Temeli Olan İnsanın Onuru Sorunu." Felsefe Dünyası 1 (2014): 234.
  • Aydemir, Firdevs and Gülzade Uysal. "Genetik, Genomik Bilimi ve Hemşirelik." Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi (2010): 96.
  • Aydın, Erdem. Tıp Etiğine Giriş. Ankara: Pegem, 2001:4.
  • Aydın, Turhan. “İnsan Hakkı Kuşakları Arasındaki Tamamlayıcılık İlişkisi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2013): 375.
  • Beyleveld, Deryck; Brownsword Roger, Human Dignity in Bioethics and Biolaw, Oxford University Press; 2004.
  • Bostrom, Nick. "In Defense of Posthuman Dignity." Bioethics 19.3 (2005): 202.
  • Bostrom, Nick. "The Transhumanist FAQ." (2003): 7-14.
  • Bostrom, Nick and Rebecca Roache. "“Ethical Issues in Human Enhancement" New Waves in Applied Ethics içinde; Ed. Jesper Ryberg, Thomas Petersen and Clark Wolf. 2008: 120.
  • Barilan, Michael. Human Dignity, Human Rights and Responsibility, MIT Press, 2012, s. 93-95.
  • Brownsword, Roger. "Freedom of Contract, Human Rights and Human Dignity." Human Rights in Private Law içinde; Ed. Daphne Barak Eren Daniel Friedmann. Oregon: Hart Publishing, 2001.
  • Brownsword, Roger. "Human Dignity From A Legal Perspetive." The Cambridge Handbook of Human Dignity: Interdiciplinary Perspectives içinde; Ed. Jens Braarvig, Roger Brownsword and Diether Mieth Marcus Düwell. Cambridge University Press.
  • Cin, Onursal. "Üreme Amaçlı Klonlamanın Cezalandırılabilirliği Üzerine Etik ve Hukuki Argümanlar." SÜHFD, 11 (2003): 129.
  • Council of Europe, No:164, Preamble, "European Treaty Series." Avrupa Konseyi Resmi Sitesi.
  • Çakar, Ayşe Seymen. "Hukuki Bir Kavram Olarak İnsan Onuru." 3. Hukukun Gençleri Sempozyumu. Antalya: Umut Vakfı Araştırma Merkezi 2013.
  • Çetin, Başak Işıl. "Gen-Etik” Bilgi ve Çalışma Hayatında Ayrımcılık: Türkiye İçin Proaktif Bir Model Önerisi." İş Ahlakı Dergisi (2017): 8.
  • Dadak, Kemal. "Yeni Kuşak Hak Olarak Çevre Hakkı." Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (2015): 314-315.
  • D, David Beyleveld and Brownsword Roger. Human Dignity in Bioethics and Biolaw. Oxford University Press, 2004.
  • Demir, Aysel. "Etik Açıdan İnsan Genom Projesi." İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi (2013): 318.
  • Deryck, Beyleveld “Human Dignity in Bioethics and Biolaw” Oxford Schoolarshiponline, 2012:113-124.
  • Doğan, İlyas. "Alman Öğretisinde İnsan Onuru ve Güncel Sorunlar Hakkında Kısa Bir Giriş." Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2 (2005):53.
  • Dürig, Günter. Der Grundrechtssatz von der Menschenwürde. Archiv für öffentliches Recht 2, 1956.
  • Dworkin, Ronald. Taking Rights Seriously. Cambridge: Harvard University Press, 1994: 236.
  • Egesoy, Halit, Hayrettin Gümüşdağ and Kartal Alpaslan. "Gen Dopingi ve Sportif Performans." Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (2013): 71-85.
  • Emini, M.Emin. "Hak Kavramı." Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12 (2004): 204.
  • European Parliament. "Human Enhancement Study." Science and Technology Options Assesement. 2005. 5-6.
  • Fenton, Elizabeth. Genetic Enhancement-A Threat To Human Rights. Blackwell Publishing, 2005:4
  • Foster, Charles. “Human Dignity in Bioethics and Law”. Hart Publishing, 2011: 81-82.
  • Fukuyama, Francis. İnsan Ötesi Geleceğimiz. Çev. Çiğdem Aksoy Fromm. Ankara: ODT, 2003.
  • Garrison, Clark. "Who is Clone?" J.A.M.A (2002): 261.
  • Gemalmaz, Mehmet Semih. Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş. İstanbul: Legal Yayıncılık, 2007:935-936.
  • Genetik Terimler Sözlüğü. Sinogenetik Kavramlar. İstanbul: Türk Hemotoloji Derneği.
  • Gören, Zafer. Anayasa Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
  • Gutmann, Thomas. "Auf der suche nach einem rechtsgut: Zur Strafbarkeit des Klonens von Menschen ." Medizinstrafrecht (2000): 364.
  • Gül, Cengiz. "Klonlama ve Kök Hücre Çalışmaları Karşısından İnsan Onurunun Korunması Hakkı." Hukuk,Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi e-akademi, ( 2010): 1.
  • Gürbüz, Nagehan. Biyotıp Hukukunda İnsan Onuru. İstanbul: On İk Levha Yayıncılık, 2014.
  • Habermas, Jürgen. İnsan Doğasının Geleceği. Çev. Kaan H. Ökten. İstanbul: Everest Yayınları, 2003:33.
  • Haferkamp, Björn. "The Concept of Human Dignity:An Annotated Bibliography." Sanctity of Life and Human Dignity:An Annotated Bibliography içinde, Ed. Kurt Bayertz. 284.
  • Heinzman, Richard. "İnsan ve İnsan Onuru- Toplumsal Yaşam İçin Etik ve Ahlak ." 2010. (çevrimiçi)www.konrad.org.tr/Islam. 22.07.2018.
  • Holm, Soren. "A Life in the Shadow: One Reason Why We Should Not Clone Humans." Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics 7 (1998): 160-161.
  • "Human Enhancement" A Discussion Document, Conference on European Churches.(çevrimiçi)http://www.ceceurope.org 22.07.2018
  • Janet Brewer. "Health Law, Human Rights and the Biomedical Convention: Essays in Honour of Henriette Roscam Abbing." Medical Law Review 15 .1 (2007):136
  • Kaboğlu, Ö. İbrahim. "Dayanışma Haklarının Hukuksal Değeri." İnsan Hakları Yıllığı: 37-48.
  • Kaboğlu, Ö. İbrahim. "İnsan Haklarının Gelişmeci Özelliği ve Anayasa Yargısı." Anayasa Yargısı 9 (1992): 123.
  • Kain, Eric. “The Politics of Biology: Bioprogressives vs. Bioconservatives” (çevrimiçi)https://www.forbes.com/sites/erikkain/2012/02/22, 10.07.2018
  • Kant, Immanuel. Groundwork of Metaphysic of Morals. Çev. H.J. Paton. London: Harper Torchbook Edition.
  • Kass, Leon .R. "Ageless Bodies Happy Souls: Biotechnology and The Persuit of Perfection." The New Atlantis (2003): 20.
  • King, David S. "Preimplantation Genetic Diognasis And The New Eugenics." Journal Of Medical Ethics 25 (1999): 176-182.
  • Klaus Stern. Das Staatsrecht der Bundesrepublik (çevrimiçi) https://d- nb.info/941326322/04 25.07.2018
  • Kuçuradi, İoanna. İnsan Haklarının Felsefi Temelleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu, 1982.
  • Livanelioğlu, K. “Sporda Gen Dopingi Uluslararası Sempozyumu”, 1998.
  • Lukov, Pawel. "Difficult Legacy: Human Dignity as the Founding Value of Human Rights." A Human Rights Review: 1-17.
  • Maradiegue, Ann. "A Resource Guide for Learning About Genetics." 2008. http://ojin.nursingworld.org/MainMenuCategories.
  • Midgley, Mary. "Towards an Ethic of Global Responsibility." Human Rights in Global Politics içinde Ed. T. Dunne and N.J. Wheeler. Cambridge: Cambridge University Press, 1990: 160.
  • Naser, Curtis. "High Speed Genetic Testing Technology and the Computerization of the Medical Record." Genetic Information; Acquisition, Access and Control içinde Ed. Alison Thompson and Ruth Chadwick. 1999:105.
  • National Bioethics Advisory Commission Reports On Cloning Human Beings. (çevrimiçi) http://www.bioethics.gov/bioethics/pubs.html.7.3.1997." 22.07.2018.
  • National Health and Medical Research Council. Ethical Guidelines. Appendix C3 vols. 2007.
  • Nelkin, Dorothy. "The Gene as a Cultural Icon." Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics 7 (1998): 145.
  • Neumann, Ulfried. “Die Würde des Menschen, in der Diskussion um Gentechnologie und Befruchtungstechnologien”, ARSP, Wiesbaden.1998:154.
  • Oduncu, Fuat S. "Klonierung von Menschen-biologisch-technische Grundlagen, ethischrechtliche Bewertung." Ethik in der Medizin (2001): 111.
  • Öztürk, Bahri and Mustafa Ruhan Erdem. Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. Ankara: Seçkin, 2001.42.
  • Parfenchyk, Volha and Alexander Flos. "Human Dignity in a Comparative Perspective: Embryo Protection Regimes in Italy and Germany." Law Innovation and Technology (2017): 13.
  • Parker, Lyn. "Reshaping The Human Condition Exploring Human Enhancement." Foreword. Ed. Huub Dijstelbloem, Danielle Ringoir and Zonneveld Leo. Rathenau Institute, 2008: 9.
  • Rashnonejad, Afrooz, B. Durmaz and Ferda Özkınay. "Gen Tedavisinin Temel İlkeleri ve Son Gelişmeler." Ege Tıp Dergisi (2014): 231-240.
  • Rendtorff, Trutz and Ludwig Winnacker. Menschenwürde und Medizinische Konfliktfalle. Berlin, 2000.
  • Riggs, Lesliee. "Teknoloji İle Değişen İnsan: Post-Human." (çevrimiçi) http://www.theposthuman.org/uploads/8/8/7/7/8877263, 15.07.2018
  • Riley, Margaret Foster. "A Critique on Human Cloning and Human Dignity: The Report of the President’s Council on Bioethics. 20 (2004): 475.
  • Rossenau, Hennig. "Yeniden Canlı Üretimi, Tedavi Edici Klonlama Tartışmaları ve Alman Kök Hücre Kanunu". Tıp ve Ceza Hukuku içinde Ed. Yener Ünver. Çev. Hakan Hakeri. Ankara: Seçkin, 2004: 66.
  • Rumi, Mevlana Celaleddin. Mesnevi. Çev. Veled Çelebi İzbudak. Doğan Kitap, 2015.
  • Saliger, Frank. "Das Verbot des Reproduktiven Klonens nach dem 1. Zusatzprotokoll zum Menschenrechtsübereınkommen." Türk Alman Tıp Hukuku Uluslararası Sempozyumu. Kamu Hukuku Arşivi Dergisi, 2005: 153.
  • Savulescu, Julian. "Procreative Beneficence: Why We should Selecet The Best Children ." Bioethics (2001): 413-426.
  • Schroeder/, Doris and AbolHassan BaniSadr. “Dignity in the 21st Century”. Springer, 2017.
  • Sensen, Oliver. Kant on Human Dignity. De Gruyter, 2011.
  • Seyalıoğlu, İrem, et al. "Klonlamaya Genetik, Etik ve Hukuksal Açıdan Yaklaşım." Adli Tıp Dergisi (2017): 2.
  • Singer, Peter. Hayvan Özgürleşmesi. Çev. Hayrullah Doğan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2002.
  • Stoecker, Ralf. "İnsan Onuru ve Rencide Paradoksu." Menschenwürde - Annäherung an einen Begriff. Çev. Büşra Çakıl. 2006: 133-151.
  • Tural, Ş; Tural, E; Kara, N.Ağaoğlu, “Sporda Gen Dopingi” Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 2011: 253-260.
  • Şimşek, Oğuz. Anayasa Hukukunda İnsan Onuru Kavramı ve Korunması . Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1999.
  • Tacir, Hamide. Hastanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı. İstanbul: On İki Levha , 2010: 95-96.
  • Tacir, Hamide. "Yaşama Hakkı Kapsamnında Yaşamın Başlangıcı." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırmaları Dergisi Nur Centel’e Armağan 19. (2013): 1304.
  • Tarakçıoğlu, Sait. "Genetik Mühendisliği ve Spor." Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi (2013): 49.
  • Tauscher, Soner. "Genetik Teknolojisinin Siyasi ve Etik Sınırları: Genetiği Yönetmek." International Journal of Political Studies 1 (2015): 5.
  • The President’s Council on Bioethics: Human Cloning and Human Dignity: An Ethical Inquiry . Issues in Law and Medicine 18 (2002): 171.
  • Topakkaya, Arslan. "H. Jonas’ta İnsan ve Doğanın Değeri." Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (2013): 45.
  • Turgut, Cemile. "Preimplantasyon Genetik Tanı, Testlerinin Hukuki Boyutu ve Biyoetik." Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2 (2017): 182.
  • "Türk Dil Kurumu, Felsefe Terimleri Sözlüğü." (çevrimiçi) http://tdkterim.gov.tr. 25.07.2018
  • Uygar H. Tazebay. "Genetik Araştırmalar ve Etik." Avrasya Dosyası (2002): 60.
  • Uygun, Oktay. "Çağımızın İnsan Onuruna Yönelttiği Tehditler Karşısında İnsan Haklarının Önemi". Kamu Hukuku İncelemeleri: İnsan Hakları, Demokrasi, Hukuk Devleti, Egemenlik içinde; İstanbul: On İki Levha, 2011: 46.
  • Yerdelen, Erdal. "Klonlamanın (Kopyalama) Ceza Hukukundaki Yeri”". Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 63.3 (2014): 660.
  • Zengin, Mehmet Ali. Biyoloji Uygulamaları ve Tıbbi Müdahaleler Karşısında İnsan Haklarının Korunması. Adalet Yayınevi, 2012.
APA BAĞÇECİ H (2018). BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. , 1 - 52.
Chicago BAĞÇECİ HAMİDE BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. (2018): 1 - 52.
MLA BAĞÇECİ HAMİDE BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. , 2018, ss.1 - 52.
AMA BAĞÇECİ H BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. . 2018; 1 - 52.
Vancouver BAĞÇECİ H BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. . 2018; 1 - 52.
IEEE BAĞÇECİ H "BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI." , ss.1 - 52, 2018.
ISNAD BAĞÇECİ, HAMİDE. "BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI". (2018), 1-52.
APA BAĞÇECİ H (2018). BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(2), 1 - 52.
Chicago BAĞÇECİ HAMİDE BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15, no.2 (2018): 1 - 52.
MLA BAĞÇECİ HAMİDE BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.15, no.2, 2018, ss.1 - 52.
AMA BAĞÇECİ H BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2018; 15(2): 1 - 52.
Vancouver BAĞÇECİ H BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2018; 15(2): 1 - 52.
IEEE BAĞÇECİ H "BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI." Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15, ss.1 - 52, 2018.
ISNAD BAĞÇECİ, HAMİDE. "BİYOTIP HUKUKU BAĞLAMINDA İNSAN ONURU KAVRAMINA GÜNCEL BİR BAKIŞ VE İNSAN GELİŞTİRME UYGULAMALARI KARŞISINDA İNSAN ONURUNUN KORUNMASI". Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15/2 (2018), 1-52.