Yıl: 2018 Cilt: 8 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 69 - 92 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29029/busbed.426280 İndeks Tarihi: 09-01-2020

TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de, kurumlarda uygulanan manevi destek hizmetlerini incelemektir. Bu kapsamda dört alan belirlenmiştir. Bunlar, aile ve sosyal politikalar, adalet, sağlık ve din hizmetlerinin yürütüldüğü alanlar şeklindeele alınmıştır. Bu alanlarda, manevi destek hizmetlerinin kurumsallaşma süreci ve kurumlarda uygulanan manevi destek hizmetleri ele alınmıştır Ayrıca bualanlarda, manevi destek hizmetlerinin tarihsel süreci de incelenmiştir. Yine, budört alanda manevi destek hizmetlerine yönelik neler yapıldığına dair cevaplararanmıştır. Elde edilen veriler sonucunda, bu alanlarda hizmet veren kurumlardamanevi destek hizmetlerinin Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yürütüldüğü belirlenmiştir. Ayrıca, bu kurumlarda, 2000’li yılların başına kadar manevi destekhizmetlerinin din temelli yürütüldüğünü ancak bu tarihten sonra bu uygulamaların kısmen dinden arındırılıp manevi destek hizmet merkezli anlayış ile sürdürüldüğü tespit edilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Sosyal Çalışma Beşeri Bilimler Sosyoloji

INSTITUTIONALIZATION OF SPIRITUAL SUPPORT SERVICES IN TURKEY

Öz:
The aim of this study is to investigate spiritual support services implemented in institutions that are related to social work. In this context, four institutions were determined to be investigated. These institutions are affiliated with family and social policy, justice services, health service and religion service. Institutionalisation of spiritual support services and what kind of spiritual support services are implemented in these institutions are examined. Historical process of spiritual support services in these institutions are handled. Moreover, what are being implemented relating spiritual support services are investigated. According to the results spiritual support services are performed by Religious Affairs Directorate. Furthermore, it was seen that until 2000’s spiritual support services were conducted on religion basis, after that date these services have partly been split from religion and implemented as spiritual support services.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Sosyal Çalışma Beşeri Bilimler Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adalet Bakanlığı (1983), Din ve Ahlâk Bilgisi Müfredat Programı; Adalet Bakanlığı, 46/1 Nolu Genç ve Yetişkin Hükümlü ve Tutukluların Eğitim ve İyileştirilme İşlemleri ve Diğer Hü-kümlere Dair Genelge
  • AKGÜL, A.; (2009), Yaşlılarda Sosyal ve Manevi Bakım (Darülacaze Örneği) Yüksek Lisans Tezi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü.
  • ALTAŞ, N. (1999), “Hastanelerde Dini Danışmanlık Hizmetleri (Türkiye Uygulaması Üzerine Deneysel Bir Araştırma)”, Ankara Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 39, Sayı: 1, Ankara
  • APAK, H. (2017), Sosyal Hizmet ve Maneviyat: Sosyal Çalışmacılar Üzerine Bir Alan Çalış-ması, Yayımlanmamış Doktora, Yalova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • APAK, H. (2018), “Güçlendirme ve Maneviyata Duyarlı Sosyal Hizmet”, JASSS Dergisi, Sayı: 67, ss. 399-412.
  • BALDACCHİNO, D. ve DRAPER, P. (2001), “Spiritual Coping Strategies: A Review of the Nursing Research Literature, Journal of Advanced Nursing,”, Vol: 34, No: 6, pp. 833-841.
  • BAŞAR, S. (2008), “Diyanet İşleri Başkanlığının Yürüttüğü Cami Dışı Din Hizmetleri Kapsa-mında Hastanelerde Din Hizmetleri İhtiyacı”, I. Din Hizmetleri Sempozyumu, Ankara
  • BAYRAKTAR, F.; (2007), Yaşlılık Dönemi ve Problemleri. İstanbul, İslami İlimler Araştırma Vakfı. BULUT, A. (2011), Din Eğitiminde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, DİB Yayınları, An-
  • kara.
  • BULUT, M. (1999), “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Yaygın Din Eğitimi Görevi”, Diyanet İlmi Dergi, Yıl: 35, Sayı 4, Ankara.
  • ÇEKİN, A. (2014), Maneviyat, Manevi Bakım ve Sosyal Hizmet, Samsun, Etüt Yayınları. Din Hizmetleri Raporu (2013). Yıllık Rapor. http://www2.diyanet.gov.tr, (01.02.2018). Din Hizmetleri Raporu (2014). Yıllık Rapor. http://www2.diyanet.gov.tr, (01.02.2018). Din Hizmetleri Raporu (2015). Yıllık Rapor. http://www2.diyanet.gov.tr, (01.02.2018). Din Hizmetleri Raporu (2016). Yıllık Rapor. http://www2.diyanet.gov.tr, (01.02.2018). Diyanet İşleri Başkanlığı, (2009), IV. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri 12-16 Ekim 2009 Ankara, Ankara, Diyanet Yayınları.
  • ERDEM, M. ve KESGİN, B. (2017), “Manevi Destek Uygulayıcılarının Manevi Destek Hiz-metlerine İlişkin Görüşleri”, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 15, ss.124-140.
  • ERGÜL, Ş. ve Bayık, A. (2004), “Hemşirelik ve Manevi Bakım, Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi”, Cilt: 8, Sayı: 1, s. 37-45.
  • HAN, A; (2016), “Diyanet işleri Başkanlığının Hastanelerde Yürüttüğü Manevi Destek Hiz-metleri”, Editörler: AYTEN, A., M. Koç, N. Tınaz, Manevi Danışmanlık ve Rehberlik, Cilt-II (91-107), Dem Yayınları, İstanbul.
  • HUTCHİNSON M. (1997) Healing The Whole Person: The Spiritual Dimension Of Holistic Care
  • IŞIK, H. ve DEMİR, A. (2012). Ceza İnfaz Kurumları Din Hizmetleri Rehberi, Ankara: DİB Yayınları. IŞIK, H. (2010), “Cezaevlerinde İnfaz Kurumlarında Din Hizmetleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 12, s. 250-263.
  • KARADEMİR, K. (1997), Suçluların Topluma Kazandırılmasında Din Eğitimin Rolü, Yayın-lanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • KAVAS, E ve KAVAS, N.(2014), “Manevi Destek Algısı (Mda) Ölçeği: Geliştirilmesi, Ge-çerliliği Ve Güvenilirliği”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Yıl: 2, Sayı: 9, s. 905-915.
  • KOÇ, M. (2016), “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Hastanelerdeki Danışmanlık ve Rehberlik Hiz-metleri (1995-2015): Sınırlılıklar ve Bir Eğitim Program Önerisi”, Editörler: AYTEN, A., M. Koç ve N. Tınaz, İstanbul, Dem Yayınları, s. 321-371.
  • KODAMAN, N. B.; (2012). Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 25, s. 194-211.
  • LYNCH, G. (2002), Pastoral Care & Counselling, Sage Publications, London.
  • MILLER, W. ve C. Thoresen (2003), “Spirituality, Religion, and Health: An Emerging Research Field”, American Psychologist, Vol: 58 No:1, pp. 24-35.
  • MOLLAOĞLU, H. (2013), Hastane Hizmetleri Bağlamında Manevi Bakım ve New York Healt-hcare Chaplaincy Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • ÖZDEMİR, S. (2004), Sosyal Hizmetlerde Çocuk ve Gençlerin Eğitim Hakları, Birinci Sosyal Hizmetler Şurası, 308-317
  • ÖZDEMİR, S. (2008), “Cezaevlerinde Verilen Din Eğitiminin Yeterliliği Üzerine Bir Araştır-ma: Isparta-Burdur Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Yıl: 2008/2, Sayı: 21, s. 23-49.
  • ÖZDEMİR, Ş. (2002), “Türkiye’de Cezaevlerinde Din Eğitimi Uygulamasının Geçirdiği Aşa-malar”, Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi II, Sayı: 2, s. 65-78.
  • PEKER, H. (1990). Suçlularda Dinî Davranışlar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakül-tesi Dergisi, 4(4), 93-124.
  • ROWE, M. M. ve Allen, R. G. (2004), “Spirituality as a Means of Coping With Chronic Ill-ness”, American Journal of Health Studies, Vol: 19.
  • SEYYAR, A. (2008), İslami Değerler Açısından Manevi Sosyal Hizmetler, (Editör: Seyyar, A.) içinde, Manevi Sosyal Hizmetler (ss.13-52), İstanbul. Rağbet Yayınları.
  • SCHLAUCH, C. R. (1985). “Defining Pastoral Psychotherapy”, Journal of Pastoral Care, Vol: 39, No: 3, pp. 219–228.
  • SEYYAR, A. (2015), “AB Sürecinde Türkiye’de Manevi Sosyal Hizmetlerin Önemi”, Editör:
  • SEYYAR, Ali, Manevi Sosyal Hizmetler, İstanbul, Rağbet Yayınları, İstanbul. s. 53-81 ŞİRİN, T. (2014), Dini Danışmanlık ve Rehberlik, İhsan Modeli, Mim Akademik Yayıncılık, İstanbul.
  • TUNCAY, T. (2007), “Kronik Hastalıklarla Baş etmede Tinsellik”, Sağlık ve Toplum Dergisi, Yıl:17, Sayı:2, s. 13-20.
  • USTABAŞI, Nimet K. (2015), Cezaevlerinde Yürütülen Din Hizmetlerinin Mahkûmlar Üze-rindeki Psikososyal Etkisi: Çanakkale Cezaevleri Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • WISE, Carroll A. (1951), Pastoral Counseling: It’s Theory and Practice, Harper & Brothers Puhlishers, New York
  • YEŞİLKAYALI, E. (2016), “Sosyal Çalışmada Maneviyata Duyarlı Müdahale”, JASS Dergisi, Sayı:53, ss.227-237.
APA KESGİN B, ERDEN M (2018). TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. , 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
Chicago KESGİN BEDRETTİN,ERDEN Metin TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. (2018): 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
MLA KESGİN BEDRETTİN,ERDEN Metin TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. , 2018, ss.69 - 92. 10.29029/busbed.426280
AMA KESGİN B,ERDEN M TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. . 2018; 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
Vancouver KESGİN B,ERDEN M TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. . 2018; 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
IEEE KESGİN B,ERDEN M "TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI." , ss.69 - 92, 2018. 10.29029/busbed.426280
ISNAD KESGİN, BEDRETTİN - ERDEN, Metin. "TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI". (2018), 69-92. https://doi.org/10.29029/busbed.426280
APA KESGİN B, ERDEN M (2018). TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
Chicago KESGİN BEDRETTİN,ERDEN Metin TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8, no.16 (2018): 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
MLA KESGİN BEDRETTİN,ERDEN Metin TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.8, no.16, 2018, ss.69 - 92. 10.29029/busbed.426280
AMA KESGİN B,ERDEN M TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 8(16): 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
Vancouver KESGİN B,ERDEN M TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 8(16): 69 - 92. 10.29029/busbed.426280
IEEE KESGİN B,ERDEN M "TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI." Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, ss.69 - 92, 2018. 10.29029/busbed.426280
ISNAD KESGİN, BEDRETTİN - ERDEN, Metin. "TÜRKİYE’DE MANEVİ DESTEK HİZMETLERİNİN KURUMSALLAŞMASI". Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8/16 (2018), 69-92. https://doi.org/10.29029/busbed.426280