Yıl: 2019 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 365 - 380 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-12-2019

Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği)

Öz:
Bayezid Sancağı, İran hududunun uç noktasında olması ve Rus sınırına da yakınbulunması hasebiyle sefer organizasyonları ve lojistik destek hususlarında önemli görevlerifa etmiştir. Bu çalışmada sancağın hayvancılık potansiyelinin yanı sıra seferler sırasında etiaşesinin sağlanmasındaki yeri incelenecektir. Osmanlı ordusunun iaşesi hususundakikavramsal çerçeve çizilecektir. Elde edilen resmi kayıtlar ışığında muhallefat bedellerinin yaordunun iaşesinin temini ve bilhassa et ihtiyacının karşılanmasında kullanıldığı ya hazineyeaktarılmaya çalışıldığı veya merkezi hükümetçe uygun görülen yerlerin giderleri içinkullanıldığı tespit edilmiştir. Muhallefat bedellerinin tahsili konusunda merkezdengönderilen emirler ve süregelen takipler sonucu ortaya çıkan devlet hassasiyetine de buçalışmada yer verilmiştir. Muhallefat bedellerinin zamanında tahsil edilmesi konusundabölgesel farklılıklardan kaynaklanan zorluklar yaşanmaktaydı. Bayezid gibi serhatte yer alanbir sancakta, merkezin denetim ve kontrolünün tartışmalı olduğu dönemlerde muhallefatbedelleri ile ilgili sıkıntılar derinleşmekteydi. İran’la yaşanan sınır sorunları da bu uçbölgelerin idaresini zorlaştırmaktaydı. Osmanlı Devleti’nin bu zorlukları aşmak için hangitedbirleri almaya çalıştığı dönemin ana ve birinci elden kaynakları incelenerek izah edilmeyeçalışılacaktır. Bu konuda Başkanlık Osmanlı Arşivi’nden temin edilen kayıtlardan ve bualanda yapılan diğer çalışmalardan da istifade edilerek devletin sınır politikası, ordununiaşesi ve Bayezid Sancağı bağlamında muhallefat uygulamaları konu edilecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Determinations of the Ottoman State's Pouching Policy (Bayezid Sanjak Case)

Öz:
As Bayezid Sanjak was in the end boundary of Persia border, it fulfilled important duities about a lot of war organisations and logistic support. In this study, it is stated that the Bayezid Sanjak supplied the meat needs of the army during the war in that region, and it sent sheep to the center, too. In addition, it is tried to give information about how Ottoman Army’s subsistance and nourishment are provided. In the supply of subsistence of army, the heritage prices-which is one of the topic of our study- were also used for the meat needs of army, it was also transfered to treasure or it was used for expenditures of places like Hicaz which was approved by the center. Moreover, in this study, it is mentioned about the government’s precision about the collection of heritage prices. For this reason, the government permanently sent emirs to control them and it followed that situation. In 19th century, in the Serhad region (in the end boundary) of central management, there were seen difficulties about the war with Persia and the heritage prices weren’t collected on time due to the weakening of domination with border events. In order to overcome these challanges, Ottomans took which precautions are stated in this study via the researchs of that period. It is informed about this topic via the documents provided from Primership Ottoman Archieve and other studies done about this topic, too.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • BOA. ADVNS.MHM.d 152/220, Fî Evâhir-i L Sene [1]158.
  • BOA. C.AS 22546/1, 19 Za. Sene 1213 /24 Nisan 1799.
  • BOA. C.AS 22546/1, 8 Câ Sene 1217 / 6 Ekim 1802.
  • BOA. C.AS 22546/1, 10 Ca 1218 / 27 Eylül 1803
  • BOA. C.AS 22546/1, 10 Ca 1217 / 8 Ekim 1802
  • BOA. C.AS 22546/1, 14 Recep 1214 / 12 Aralık1799
  • BOA. C.AS 22546/1, 20 Ca 1217 / 18 Ekim 1802
  • BOA. C.AS. 538/22546-2, 27 Ca 1217 / 25 Ekim 1807
  • BOA. C.ML 41/1892-1, 3 Z 1215 / 17 Nisan 1801
  • BOA. . C.ML. 41/1892-2, 3 Şevval 1215 / 17 Şubat 1801
  • BOA. C.ML. 41/1892-2, 19 S 1218 / 10 Haziran 1803
  • BOA. C.ML 62/2834-1, 9 L 1220 / 31 Aralık 1805
  • BOA. C.ML 62/2834-2
  • BOA. C.ML 2834/3, 7 Za 1220 / 27 Ocak 1806
  • BOA. C.ML 189/7839, 26 R 1221 / 7 Aralık 1806
  • BOA. C.ML 24/2507, 29 Z 1220 / 20 Mart 1806
  • BOA. HAT:1364/53898, 29 Z 1222 / 27 Şubat 1808
  • BOA. NO: 90 [ Hatt-ı Humâyûn ], HAT:53598-2
  • BOA. HAT:4144, 21 Zâ 1220 / 10 Şubat 1806
  • BOA. TS.MA.e 283/21, 4 Câ 1222 / 9 Ağustos 1807
  • Darkot, B. (1979). ”Bayezid” İ.A. C.2, MEB. Yayınları, Ankara
  • Eyice, S. (2000). “İshak Paşa Sarayı”, DİA, C 22, İstanbul, s.542-543
  • Gencer, F. (2011). “Merkezileşme Politikaları Sürecinde Yurtluk-Ocaklık Sistemin Değişmesi”, Degiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/1627/17446.pdf..
  • Halaçoğlu, Y. (1988). “Ağrı”, DİA, C 1, İstanbul, s. 479-481
  • İnalcık, H. (1996). Osmanlı İmparatorluğu Toplum ve Ekonomi, İstanbul: Eren Yayınları.
  • İnalcık, H. (2000). Osmanlı İmp. Ekonomik ve Sosyal Tarihi, C. 1, İstanbul: Eren Yayınları.
  • İnalcık, H, Quataert, D. (2004). Osmanlı İmp. Ekonomik ve Sosyal Tarihi; Faroqhi, Suraiya, Mali Durum, C. 2, İstanbul: Eren Yayınları.
  • İnbaşı, M. (2004). Ukranya’da Osmanlılar Kamaniçe Seferi ve Organizasyonu (1672), İstanbul, Yeditepe Yayınları.
  • İnbaşı, M. (2007). “XVIII. Yüzyılın İkinci Yarsında Çıldır Eyaleti ve İdarecileri”, I. Uluslararası Ağrı dağı ve Nuhun Gemisi Sempozyumu, İstanbul, 360-371
  • Karataş, Y. (2014). Bayezid Sancağı ve İdarecileri (1700-1914), İstanbul. Kitabevi Yayınları
  • Kaya, H (2016). “Bayezid Sancağı Örneğinde Osmanlı İdari Yapısında Yurtluk-Ocaklık Sistemi”, Current Research in Social Sciences, 2/1, 17-26.
  • Kaya, H. (2017). “19. Yüzyılın Birinci Yarısında Aşiretler ve Demografik Yapı: Bayezid Sancağı”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi (İtobiad), 6 (5), 2594-2612.
  • Kaya, H. (2018). Osmanlı-İran Sınırında Bir Serhad Sancağı: Bayezid (1578-1848), (Basılmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.
  • Kılıç, O. (1999). “Yurtluk-Ocaklık ve Hükümet Sancaklar Üzerine Bazı Tespitler”, Ankara Üniversitesi, OTAM, Sayı 10
  • Özcan, T. (2005). ”Muhallefat”, DİA, C. 30, İstanbul, s.406-407
  • Telci, C. (2007). “Osmanlı Devletinde 18. Yüzyılda Muhallefat ve Müsadere Süreci”,
  • Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXII, Sayı 2, Aralık 2007, s.145-166
  • Tuncel, M. (1994). “Doğubayazıt” DİA, C 9, İstanbul, s.492-493
APA Özgül İ (2019). Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). , 365 - 380.
Chicago Özgül İbrahim Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). (2019): 365 - 380.
MLA Özgül İbrahim Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). , 2019, ss.365 - 380.
AMA Özgül İ Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). . 2019; 365 - 380.
Vancouver Özgül İ Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). . 2019; 365 - 380.
IEEE Özgül İ "Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği)." , ss.365 - 380, 2019.
ISNAD Özgül, İbrahim. "Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği)". (2019), 365-380.
APA Özgül İ (2019). Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 365 - 380.
Chicago Özgül İbrahim Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 23, no.1 (2019): 365 - 380.
MLA Özgül İbrahim Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.23, no.1, 2019, ss.365 - 380.
AMA Özgül İ Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 23(1): 365 - 380.
Vancouver Özgül İ Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 23(1): 365 - 380.
IEEE Özgül İ "Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği)." Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, ss.365 - 380, 2019.
ISNAD Özgül, İbrahim. "Osmanlı Devleti’nin Muhallefat Politikasına Dair Tespitler (Bayezid Sancağı Örneği)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 23/1 (2019), 365-380.