Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması
Yıl: 2019 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 213 - 226 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.22392/actaquatr.489281 İndeks Tarihi: 30-10-2019
Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması
Öz: Bu çalışma, Ankara ve Çanakkale illerinde yaşayan kişiler arasından rastgele seçilen 200 kişiye, 20 sorudan oluşan anket çalışması uygulanarak kişilerin su ürünleri tüketim tercihleri ve davranışlarının belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Anketten doğru sonuçlar elde edebilmesi amacıyla ankete katılan kişilerin yaş, cinsiyet, meslek, bölge dağılımı, eğitim seviyesi ve gelir düzeyi gibi sosyo-demografik (karakteristik) kriterlere dikkat edilmiştir. Anket sonuçları, MS – Excel programında ve SPSS istatistiksel analiz programında analizler yapılıp, grafiklere dönüştürülerek karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Ankete katılanların % 52’sinin su ürünleri tüketiminin <1 kg altında olduğu ve sadece % 59’unun av yasaklarına ve balık boyuna dikkat ederek balığı satın aldığı tespit edilmiştir. Ayrıca, anket katılımcılarının % 34’ü kırmızı eti, % 28’si ise balık etini tercih ederek kırmızı eti balık etine göre daha çok tükettiklerini belirtmektedirler. Mevsimsel olarak balık tüketim oranları incelendiğinde ilkbaharda % 13, yaz % 19, sonbaharda % 31 ve kışın % 37 oranında olduğu görülmüş ve ilkbahardan kışa doğru balık tüketiminde artış olduğu görülmektedir. Ayrıca, tüketici tercihleri incelendiğinde % 43.5’inin avcılıkla elde edilen balığı, % 47’si taze olan balığı ve % 58’i de deniz balığını tükettiklerini belirtmişlerdir. Katılımcıların, % 81’nin haftada bir ya da ayda bir balık tüketmeyi tercih ettikleri belirlenmiştir. Her iki ilde yapılan anket çalışmasına göre, Ankara’da denize olan uzaklık nedeni ile daha düşük bir seviyede su ürünleri tüketimi beklenmiştir. Ancak, Ankara’da da balık tüketiminin beklenenden yüksek olup Çanakkale ile benzer olduğu belirlenmiştir. Genel olarak, ankete katılan kişilerin su ürünleri tüketimi hakkında ve sağlık açısından faydaları konusunda bilinçli oldukları ancak, et ürünleri tüketimi toplamı ile karşılaştırıldığında su ürünleri tüketim oranlarının daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Comparison of Seafood Consumption Preferences and Habits in Ankara and Çanakkale (Turkey)
Öz: This study aims to determine the consumption behavior of seafood of people in Ankara and Çanakkale by a questionnaire composed of 20 questions. The questionnaire was applied on random 200 people. Some characteristics such as age, gender, profession, educational status and income level of people considered for correct results. Results analyzed, on MS-Excel and SPSS software and achieved charts due to these results. 52 % of peoples that joined survey consumption of seafood lower than 1 kg and 59 % of them were sensitive for fishing ban and fish sizes. Furthermore, 34 % of people preferred red meat and 28 % of them preferred fish meat. Searching consumption of seafood due to seasons; 13 % in spring, 19 % in summer, 31 % in fall and 37 % in winter. And also, from spring to winter, consumption of seafood has increased. Besides, due to preferences of consumption determined as 43.5 % from hunting and 56.5 % from aquaculture of seafood, 47 % fresh fishes and 58 % natural fish. 81 % of total people have been eaten seafood one of a week or a month were determined. According to the survey conducted in both provinces, the consumption of fish is expected to be at a lower level in Ankara due to its distance from sea. However, fish consumption in Ankara was higher than expected and found to be similar to Çanakkale. Generally, people joined the survey were aware about the advantages of the consumption of seafood and health but, consumption of red meat higher than seafood.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdikoğlu, D.İ., Azabağaoğlu, M.Ö., & Unakıtan, G. (2015). Tekirdağ ilinde balık tüketim eğilimlerinin belirlenmesi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 69-75.
- Adıgüzel, F., Civelek, O., Sayılı, M., & Büyükbay, E.O. (2009). Tokat ili Almus ilçesinde ailelerin balık tüketim durumu. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (2), 35-43.
- Arık Çolakoğlu, F., İşmen, A., Özen, Ö., Çakır, F., Yığın, Ç., & Ormancı, H.B. (2006). Çanakkale ilindeki su ürünleri tüketim davranışlarının değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23 (1/3), 387392.
- Arslan, M., & İzci, L. (2016). Antalya ili su ürünleri tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 12 (1), 75-85.
- Atar, H.H., & Alçiçek, Z. (2009). Su Ürünleri Tüketimi ve Sağlık. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8 (2), 173 – 176.
- Aydın, H., Dilek, M.K., & Aydın, K. (2011). Trends in fish and fishery products consumption in Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 11, 499-506.
- Aydın M., & Karadurmuş U. (2012). Consumer behaviours for seafood in Ordu province. Yunus Araştırma Bülteni, 3, 18-23.
- Aydın, M., & Karadurmuş, U. (2013). Trabzon ve Giresun bölgelerindeki su ürünleri tüketim alışkanlıkları. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 3 (9), 57-71.
- Aydın, M., & Odabaş, Y. (2017). Su ürünleri tüketim alışkanlıkları üzerine bir araştırma: Diyarbakır ili örneği. Türk Denizcilik ve Deniz Bilimleri Dergisi, 1 (3), 101-112.
- Azabağaoğlu, M. Ö., Abdikoğlu, D. İ., & Unakıtan, G. (2017). Best-worst analysis of fish purchase behavior in Tekirdag. IBANESS Conference Series.
- Balcı, M., Birici, N., Şeker, T., Akgün, H., Sesli, A. & Arısoy, G. (2016a). Evaluation of Fisheries Consumption Behavior of People Living in Malatya Provincial Center. Adıyaman University Journal of Science, 6 (2), 132-155.
- Balcı, M., Birici, N., Şeker, T., Akgün, H., Sesli, A., & Arısoy, G. (2016b). Tunceli ili balık tüketim analizi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 73-85.
- Balık, İ., Yardımcı, C., & Turhan, O. (2013). Ordu ı̇lı̇ Fatsa ve Aybastı ı̇lçelerı̇nde balık tüketı̇m alışkanlıklarının karşılaştırmalı olarak ı̇ncelenmesı̇. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknolojisi Dergisi, 2 (3), 18-28.
- Bashimov, G. (2017). Niğde ilinde balık eti tüketim alışkanlığının belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4 (2), 196–204.
- Bemrah, N., Sirot, V., Leblanc, J.-C., & Volatier, J.-L. (2009). Fish and seafood consumption and omega 3 intake in French coastal populations: CALIPSO survey. Public Health Nutrition, 12(05), 599. https://doi.org/10.1017/S1368980008002681.
- Bolat, Y., & Cevher, H. (2018). Konya İli ( Türkiye ) Su ürünleri tüketim alışkanlıkları üzerine bir anket çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14 (3), 241–252.
- Büyüköztürk, Ş. Ç., & Köklü, N. (2008). Sosyal bilimler için istatistik (3. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Çaylak, B. (2013). İzmir ili su ürünleri tüketimi ve tüketici tercihleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Türkiye.
- Doğan, K., & Gönülal, O. (2014). Gökçeada balık tüketı̇m alışkanlığının belı̇rlenmesı̇ ve sosyo-ekonomı̇k analı̇zı̇. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 29 (1), 101-116.
- Duman, M., & Dartay, M. (2018). Avcılık ve kültür yoluyla elde edilen balıkların tüketim tercihleri: Elazığ İli örneği, Türkiye. Su Ürünleri Dergisi, 35 (3): 305-310.
- Ercan, O., & Şahin, A. (2016). Kahramanmaraş kent merkezinde balık eti tüketim analizi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 19 (1), 51-65.
- Erdal, G., & Esengül, K. (2008). Tokat ilinde balık tüketimini etkileyen faktörlerin logit model ile analizi. E.U. Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 25 (3), 203-209.
- Erdoğan, B. E., Mol, S., & Coşansu, S. (2011). Factors influencing the consumption of seafood in Istanbul, Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 11, 631-639.
- Erdoğan Sağlam, N., & Samsun, S. (2018). Yozgat ili su ürünleri tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14 (1), 9-16.
- Gül Yavuz, G., Yasan Ataseven, Z., Gül, U., & Gülaç, N. (2015). Su ürünleri tüketiminde tüketici tercihlerini etkileyen faktörler: Ankara ili örneği. Yunus Araştırma Bülteni, 1, 73-82.
- Hibbeln, J. R., Davis, J. M., Steer, C., Emmett, P., Rogers, I. Williams, C., & Golding, J. (2007). Maternal seafood consumption in pregnancy and neurodevelopmental outcomes in childhood (ALSPAC study): an observational cohort study. The Lancet, 369 (9561), 578–585. https://doi.org/10.1016/S01406736(07)60277-3.
- Kızılaslan, H., & Nalinci, S. (2013). Amasya ili merkez ilçedeki hanehalkının balık eti tüketim alışkanlıkları ve balık eti tüketimini etkileyen faktörler. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 5, 61-75.
- Leblanc, J.C. (2006). CALIPSO, Fish and seafood consumption study and biomarker of exposure to trace elements, pollutants and omega 3. CALIPSO survey (Report).
- Oğuzhan, P., & Atamanalp, M. (2009). Erzurum ilindeki tüketicilerin su ürünleri tüketim alışkanlığının belirlenmesi üzerine bir araştırma. XV. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu. 01-04 Temmuz, Rize.
- Orhan, H. & Yüksel O. (2010). Burdur ili su ürünleri tüketimi anket uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1), 1-7.
- Özer, O.O. Gül Yavuz, G., & Gül, U. (2016). Demografik faktörlerin balık eti tüketimindeki etkisi: Ankara ili örneği. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (5), 356-364.
- Saygı, H., Bayhan, B., & Hekimoğlu, M.A. (2015). Fishery products consumption in the cities of Ankara and Izmir in Turkey. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 3(5), 248-254.
- Tolon, M. T. (2003). Su ürünleri pazar yapısı, tüketim deseni ve tüketimi artırmaya yönelik modeller. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, Türkiye.
- TÜİK, (2018). Su Ürünleri İstatistikleri http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1005.
- Ulutürk Akman, S. (2004). Tüketicilerin fiyat bilinci üzerine etkili olan faktörlere ilişkin bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları 46. Seri
- Varlık, C. (2004). Su Ürünleri İşleme Teknolojisi. (C. Varlık, Ed.). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4465.
- Yaşar, O. (2004). Türkiye’de Su Ürünleri Sanayii ve Çanakkale İli‘ne Yönelik Bir Değerlendirme. Marmara Coğrafya Dergisi,9, 1-32.
- Yavuzcan Yıldız, H., Atar H.H., & Alçiçek, Z. (2010). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğrencilerinin su ürünleri tüketim alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Ziraat Mühendisliği Dergisi, 354, 10-17.
APA | BAYRAKTAR S, ERGÜN S, AYVAZ Z (2019). Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. , 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
Chicago | BAYRAKTAR Sercan,ERGÜN SEBAHATTİN,AYVAZ Zayde Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. (2019): 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
MLA | BAYRAKTAR Sercan,ERGÜN SEBAHATTİN,AYVAZ Zayde Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. , 2019, ss.213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
AMA | BAYRAKTAR S,ERGÜN S,AYVAZ Z Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. . 2019; 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
Vancouver | BAYRAKTAR S,ERGÜN S,AYVAZ Z Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. . 2019; 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
IEEE | BAYRAKTAR S,ERGÜN S,AYVAZ Z "Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması." , ss.213 - 226, 2019. 10.22392/actaquatr.489281 |
ISNAD | BAYRAKTAR, Sercan vd. "Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması". (2019), 213-226. https://doi.org/10.22392/actaquatr.489281 |
APA | BAYRAKTAR S, ERGÜN S, AYVAZ Z (2019). Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. Acta Aquatica Turcica, 15(2), 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
Chicago | BAYRAKTAR Sercan,ERGÜN SEBAHATTİN,AYVAZ Zayde Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. Acta Aquatica Turcica 15, no.2 (2019): 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
MLA | BAYRAKTAR Sercan,ERGÜN SEBAHATTİN,AYVAZ Zayde Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. Acta Aquatica Turcica, vol.15, no.2, 2019, ss.213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
AMA | BAYRAKTAR S,ERGÜN S,AYVAZ Z Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. Acta Aquatica Turcica. 2019; 15(2): 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
Vancouver | BAYRAKTAR S,ERGÜN S,AYVAZ Z Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması. Acta Aquatica Turcica. 2019; 15(2): 213 - 226. 10.22392/actaquatr.489281 |
IEEE | BAYRAKTAR S,ERGÜN S,AYVAZ Z "Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması." Acta Aquatica Turcica, 15, ss.213 - 226, 2019. 10.22392/actaquatr.489281 |
ISNAD | BAYRAKTAR, Sercan vd. "Ankara ve Çanakkale’de Su Ürünleri Tüketim Tercihleri ve Alışkanlıklarının Karşılaştırılması". Acta Aquatica Turcica 15/2 (2019), 213-226. https://doi.org/10.22392/actaquatr.489281 |