Yıl: 2018 Cilt: 8 Sayı: 14 Sayfa Aralığı: 217 - 239 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26466/opus.405751 İndeks Tarihi: 03-03-2020

Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık

Öz:
Bu araştırmada öğretmen adaylarının psikolojik sağlamlık düzeylerinin cinsiyete, aile gelir duru-muna, algılanan anne-baba tutumuna ve yaşamın büyük kısmının geçirildiği yere göre anlamlı ola-rak farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araş-tırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinde ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören, 423 gönüllü öğ-retmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada veriler Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır. Araştırmanın sonuçları, öğretmen adaylarının psikolojik sağlamlık düzeyle-rinin cinsiyete ve aile gelir durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiğini; algılanan anne-baba tutumu ve yaşamın büyük kısmının geçirildiği yere göre ise anlamlı bir farklılık oluşturmadı-ğını ortaya koymuştur. Elde edilen sonuçlar ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları

The Resilient Levels of Preservice Teachers

Öz:
In this study, whether or not significant differences the ways the resilient levels of preservice teachers were analyzed according to gender, family income status, perceived parental attitude and the place where they spent most of their lives. The general survey method was applied in the research. Working group of the study consist of 423 volunteer preservice teachers from study at Ankara University Faculty of Educational Sciences and Ondokuz Mayıs University Faculty of Education during the 2017-2018 academic year. The data in the study were collected by using the Brief Resilience Scale and Personal Information Form. The results of the study revealed that the resilient levels of preservice teachers differed significantly in terms of gender and family income status, while they were not found to differ significantly in terms of perceived parental attitude and the place where they spent most of their lives. The findings are discussed in the light of literature.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açıkgöz, M. (2016). Çukurova üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ile mizah tarzları ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişkinin ince-lenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Çağ Üniversitesi, Mersin, Türkiye.
  • Akça, Z. K. (2012). Genç yetişkinlikte algılanan anne-baba tutumlarının, ken-dini toparlama gücü ve benlik saygısı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Arıdağ, N. Ç. ve Ermumcu, E. (2017). Examinations of perceived family functions, resilience and substance abuse of university stu-dents. International Online Journal of Educational Sciences, 9(2), 486-499.
  • Atik, E. L. (2013). Liseli ergenlerde bağlanma stilleri ve psikolojik sağlamlık dü-zeyleri arasındaki ilişkide öz-yansıtma ve içgörünün rolü. Yayınlanma-mış yüksek lisans tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi, İstanbul, Tür-kiye.
  • Aydın, B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ ve umut düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanma-mış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
  • Aydoğdu, T. (2015). Bağlanma stilleri, başa çıkma stratejileri ile psikolojik da-yanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek li-sans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Bacikova-Sleskova, M., Benka, J. ve Orosova, O. (2015). Parental employ-ment status and adolescents’ health: The role of financial situation, parent adolescent relationship and adolescents’ resilience. Psychol-ogy & Health, 30(4), 400-422.
  • Bahadır, E. (2009). Sağlıkla ilgili fakültelerde eğitime başlayan öğrencilerin psi-kolojik sağlamlık düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ha-cettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Block, J. ve Kremen, A. M. (1996). IQ and ego-resiliency: Conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70(2), 349-361.
  • Bozgeyikli, H. (2017). Big Five Personality Traits as the Predictor of Teach-ers' Organizational Psychological Capital. Journal of Education and Practice, 8(18), 125-135.
  • Bozgeyikli, H. ve Şat, A. (2014). Öğretmenlerde psikolojik dayanıklılık ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi: özel okul örneği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3 (5), 172-191
  • Brooks, R. B. ve Goldstein, S. (2003). Power of resilience. McGraw-Hill Com-panies.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel,F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık. Çapan, B. E. ve Arıcıoğlu, A. (2014). Psikolojik sağlamlığın yordayıcısı ola-
  • rak affedicilik. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 70-82.
  • Dolbier, C. L., Smith, S. E. ve Steinhardt, M. A. (2007). Relationships of protective factors to stress and symptoms of illness. American Jour-nal of Health Behavior, 3(4), 423-433.
  • Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102.
  • Elder, G., Nguyen, T. V. ve Caspi, A. (1985). Linking family hardship to children’s lives. Child Development, 56, 361-375.
  • Eminağaoğlu, N. (2006). Güç koşullarda yaşayan sokak çocuklarında da-yanıklılık (sağlamlık). Yayınlanmamış doktora tezi. Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Erdoğan, E. (2015). Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve öznel dindarlı-ğın psikolojik dayanıklılıkla ilişkisi: Üniversite örneklemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 223-246.
  • Eryılmaz, S. (2012) Üniversite öğrencilerinde psikolojik sağlamlığı yorda-mada, yaşam doyumu, benlik saygısı, iyimserlik ve kontrol odağı-nın incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Muğla Üni- versitesi, Muğla, Türkiye.
  • Garmezy, N. (1993). Children poverty: Resilience despite risk. D. Reiss, J.
  • E. Richters, M. R. Yarrow ve D. Scharff (Eds.). Children and violence. New York: Guilford Press.
  • Gera, M. ve Kaur, J. (2015). Study of resilience and parenting styles of ad-olescents. International Journal of Multidisciplinary Approach and Studies, 2(1), 168-177.
  • Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu fak-törler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Reh-berlik Dergisi, (3),113-128.
  • Greene, R. (2002). Human behavior theory: A resilience orientation. R. Greene (Eds.). Resiliency: An integrated approach to practice, policy, and research. Washington, DC: NASW Press.
  • Greene, R. ve Conrad, A. P. (2002). Basic assumptions and terms. R. Greene (Eds.). Resiliency: An integrated approach to practice, policy, and research. Washington, DC: NASW Press.
  • Grupta, N. ve Kumar, S. (2015). Significant predictors for resilience among a sample of undergraduate students: Acceptance, forgiveness and gratitude. Indian Journal of Health and Wellbeing, 6(2), 188-191.
  • Gündaş, A. ve Koçak, R. (2015). Lise öğrencilerinde psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak benlik kurgusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 795-802.
  • Gündüz-Algünerhan, R. (2017). 12-14 Yaşındaki̇ ergenlerde algılanan anne baba tutumları benlik algısı ve psikolojik sağlamlık. Yayın-lanmamış yüksek lisans tezi. Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul, Tür-kiye.
  • Gürgan, U. (2006). Grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin yılmazlık düzeyine etkisi. Yayınlanmamışdoktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Gürgan, U. (2014). Üniversite öğrencilerinin yılmazlık ve iyilik halinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. E-Journal Of New World Scien-ces Academy, 9(1), 18-35.
  • Henderson, N. ve Milstein, M. M. (1996). Resiliency in schools: Making it happen for Students and educators. Thousand Oaks, CA: Corwin Press, Inc.
  • Jacelon, C. S. (1997). The trait and process of resilience. Journal of Advanced Nursing, 25, 123-129.
  • Kabasakal, Z. ve Arslan, G. (2014). Ergenlikte görülen anti-sosyal davra-nışlar, psikolojik sağlamlık ve aile sorunları arasındaki ilişki. Ulus-lararası Hakemli Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 2(3), 76-90.
  • Karasar, N. (1994). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (8. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karaırmak, Ö. (2006). Psikolojik sağlamlık risk faktörleri ve koruyucu fak-törler. Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 129-139.
  • Lansford, J. E., Patrick, S. M., Kristopher, I. S., Dodge, K. A., Bates, J. E. ve Pettit, G. S. (2006). Developmental trajectories of externalizing be-haviors: Factors underlying resilience in physically abused chil-dren. Development and Psychopathology, 18, 35-55.
  • Luthar, S. S., Cicchetti, D. ve Becker, B. (2000). The construct of resilience: a critical evaluation and guidelines for future work. Child Develop-ment, 71(3), 543-562.
  • Masten, A. S. (1994). Resilience individual development: Successful adap-tation despite risk and adversity. M. C. Wang and E. W. Gordon (Eds.). Educational resilience inner-city America: Challenges and pro-spects. Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Masten A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience process in development.
  • American Psychologist, 56(3), 227-238.
  • Masten, A. S. ve Reed, M. J. (2002). Resilience in development. C. R. Snyder ve S. J. Lopez (Eds.). The handbook of positive psychology. Oxford Uni-versity Press.
  • Norris, F. H., Stevens, S. P., Pfefferbaum, B., Wyche, K. F. ve Pfef-ferbaum, R. L. (2008). Community resilience as a metaphor, the-ory, set of capacities, and strategy for disaster readiness. Ameri-can Journal of Community Psychology, 41(1-2), 127-150.
  • Oktan, V. (2008). Üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin psikolojik sağ-lamlıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. (Yayımlanma-mış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Tür-kiye.
  • Olsson, C. A., Bond, L., Burns, J. M., Vella- Brodrick, D. A. ve Sawyer, S. M. (2003). Adolescent resilience: A concept analysis. Journal of Ad-olescence, 26, 1-11.
  • Önder, A. ve Gülay, H. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlığının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Buca Eği-tim Fakültesi Dergisi, (23), 192-197.
  • Öz, F. ve Hiçdurmaz, D. (2009). Stresle baş etmede önemli bir yol: mizahın kullanımı. 3. Psikiyatri Hemşireliği Kongresi Özet Kitabı. D. Ü. Sağlık Yüksekokulu, Akçakoca, Türkiye.
  • Özcan, B. (2005). Anne-Babaları boşanmış ve anne-babaları birlikte olan lise öğrencilerinin yılmazlık özellikleri ve koruyucu faktörler açı-sından karşılaştırılması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). An-kara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Pilowsky, D. J., Zybert, P. A. ve Vlahov, D. (2004). Resilient children of injection drug users. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 43(11), 1372-1379.
  • Ramirez, E. R. (2007). Resilience: A concept analysis. Nursing Forum, 42, 73-82. 

  • Sameroff, A. J. (1998). Environmental risk factors in infancy. Pediatrics, 102(5), 1287-1292.
  • Sarwar, M., Inamullah, H., Khan, N. ve Anwar, N. (2010). Resilience and academic achievement of male and female secondary level stu-dents in Pakistan. Journal of College Teaching & Learning, 7(8), 19-24.
  • Schoon, I., Parsons, S. ve Sacker, A. (2004). Socioeconomic adversity, edu-cational resilience, and subsequent levels of adult adaptation. Jour-nal of Adolescent Research, 19(4), 383-404.
  • Sezgin, K. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ve dindar-lık düzeylerinin incelenmesi
̇(Dicle üniversitesi örneği). (Yayın-lanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, Tür-kiye.
  • Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. ve Jennifer Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194-200.
  • Şahin, D. (2014). Öğretmelerin öz duyarlıklarının psikolojik sağlamlık ve yaşam doyumu açısından incelenmesi. (Yayınlanmamışyüksek li-sans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
  • Terzi, Ş. (2008a). Üniversite öğrencilerinde kendini toparlama gücünün iç-sel koruyucu faktörlerle ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakül-tesi Dergisi, 35(35), 297-306.
  • Terzi, Ş. (2008b) Üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve al-gıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 29(3), 1-11.
  • Toprak, H. (2014). Ergenlerde mutluluk ve yaşam doyumunun yordayıcısı olarak psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaç doyumu, (Yayın-lanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Tür-kiye.
  • Topbay, Y. (2016). Ortaokul öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeyleri-nin algılanan sosyal destek ve aile işlevleri açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstan-bul, Türkiye.
  • Tösten, R. (2015). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının incelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep, Türkiye.
  • Turgut, Ö. (2015). Ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin, önemli yaşam olayları, algılanan sosyal destek ve okul bağlılığı açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üni-versitesi, Eskişehir, Türkiye.
  • Werner, E. E. (2000). Protective factors and individual resilience. J. P. Shonkoff ve S. J. Meisels (Eds.). Handbook of Early Childhood Inter-vention. New York: Cambridge University Press.
  • Werner, E. E. (2001). Journeys from childhood to midlife: Risk, resilience, and recovery. Ithaca NY: Cornell University Press.
  • Yılmazer, Y. (2007). Anne-Baba tutumları ile ilköğretim ikinci kademe öğrenci-lerinin okul başarısı ve özerkliklerinin gelişimi arasındaki ilişkinin ince-lenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversi-tesi, Ankara, Türkiye.
APA Hoşoğlu R, FIRINCI KODAZ A, Bingöl Y, VURAL BATIK M (2018). Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. , 217 - 239. 10.26466/opus.405751
Chicago Hoşoğlu Rumeysa,FIRINCI KODAZ Aynur,Bingöl Yılmaz,VURAL BATIK MERYEM Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. (2018): 217 - 239. 10.26466/opus.405751
MLA Hoşoğlu Rumeysa,FIRINCI KODAZ Aynur,Bingöl Yılmaz,VURAL BATIK MERYEM Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. , 2018, ss.217 - 239. 10.26466/opus.405751
AMA Hoşoğlu R,FIRINCI KODAZ A,Bingöl Y,VURAL BATIK M Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. . 2018; 217 - 239. 10.26466/opus.405751
Vancouver Hoşoğlu R,FIRINCI KODAZ A,Bingöl Y,VURAL BATIK M Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. . 2018; 217 - 239. 10.26466/opus.405751
IEEE Hoşoğlu R,FIRINCI KODAZ A,Bingöl Y,VURAL BATIK M "Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık." , ss.217 - 239, 2018. 10.26466/opus.405751
ISNAD Hoşoğlu, Rumeysa vd. "Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık". (2018), 217-239. https://doi.org/10.26466/opus.405751
APA Hoşoğlu R, FIRINCI KODAZ A, Bingöl Y, VURAL BATIK M (2018). Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 217 - 239. 10.26466/opus.405751
Chicago Hoşoğlu Rumeysa,FIRINCI KODAZ Aynur,Bingöl Yılmaz,VURAL BATIK MERYEM Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 8, no.14 (2018): 217 - 239. 10.26466/opus.405751
MLA Hoşoğlu Rumeysa,FIRINCI KODAZ Aynur,Bingöl Yılmaz,VURAL BATIK MERYEM Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, vol.8, no.14, 2018, ss.217 - 239. 10.26466/opus.405751
AMA Hoşoğlu R,FIRINCI KODAZ A,Bingöl Y,VURAL BATIK M Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2018; 8(14): 217 - 239. 10.26466/opus.405751
Vancouver Hoşoğlu R,FIRINCI KODAZ A,Bingöl Y,VURAL BATIK M Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2018; 8(14): 217 - 239. 10.26466/opus.405751
IEEE Hoşoğlu R,FIRINCI KODAZ A,Bingöl Y,VURAL BATIK M "Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık." OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8, ss.217 - 239, 2018. 10.26466/opus.405751
ISNAD Hoşoğlu, Rumeysa vd. "Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık". OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 8/14 (2018), 217-239. https://doi.org/10.26466/opus.405751