Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi

Yıl: 2018 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 149 - 160 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24180/ijaws.486571 İndeks Tarihi: 21-02-2020

Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi

Öz:
Bu çalışma, farklı oranlarda vermikompost uygulanarak yetiştirilen marulda bitkisel özellikler,bazı kalite özellikleri ve besin elementleri arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma,2017 yılı sonbahar yetiştirme döneminde Karabük ili’nde ısıtmasız plastik serada yürütülmüş veMaritima çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada 19 adet bitkisel ve kalite ile ilgili özellik ile 21 adet elementincelenmiştir. İncelenen özellikler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. İncelenenözelliklere ait minimum ve maksimum değerler, ortalamalar, standart hatalar, standart sapmalar vevaryasyon katsayıları belirlenmiştir. Farklı gübre uygulamalarının kullanıldığı marulda; bitki boyu 16.00-30.00 cm, bitki yaş ağırlığı 133.80-320.90 g, pazarlanabilir yaprak sayısı 18-36, klorofil miktarı 13.10-29.30 spad, azot içeriği %4.29-6.98, fosfor içeriği 2211-3711 mg kg-1 ve potasyum içeriği 17129-25354mg kg-1 arasında değişiklik göstermiştir. Çalışmada vermikompost uygulamalarının marulda bitkigelişimi, kalite ve bitki besin elementi içeriği üzerine olumlu etkilerinin olduğu saptanmıştır. Korelasyonanalizinin sonucunda, yaprak boyu ile yaprak eni arasında (r = 0.827**) ve kuru madde oranı ile sudaçözünebilir kuru madde miktarı arasında (r = 0.802*) önemli ve oldukça yüksek pozitif ilişkilerbelirlenmiştir. Ayrıca, en önemli verim parametresi olan bitki yaş ağırlığı ile bitki kuru ağırlığı, yaprakboyu, bitki boyu ve yaprak eni arasında önemli ve pozitif korelasyonlar bulunmuştur. Elementlerarasındaki ilişkiler incelendiğinde, en yüksek pozitif önemli korelasyon demir ile krom (r = 0.822**)arasında tespit edilmiştir. Buna ilave olarak, demir ile mangan, kalsiyum ve alüminyum arasında;sodyum ile magnezyum ve potasyum arasında; nikel ile alüminyum arasında ve mangan ile kalsiyumarasında önemli ve oldukça yüksek pozitif korelasyonlar belirlenmiştir. Sonuç olarak, marul ıslahprogramlarında yapılacak seleksiyonlarda analiz sonuçlarının dikkate alınması gerektiği söylenebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Determination of the Interrelationships among Plant Properties, Some Quality Properties and Elements in Lettuce

Öz:
This study was conducted to determine the interrelationships among plant properties, some quality properties and elements in lettuce grown by applying vermicompost in different proportions. The experiment was carried out in the non-heated plastic greenhouse in Karabük province during the autumn growing season in 2017 and Maritima variety was used in the study. In this study, 19 properties related to plant and quality and 21 elements were examined. The interrelationships among the examined properties were evaluated by correlation analysis. Minimum and maximum values, means, standard errors, standard deviations and variation coefficients belonging to the examined properties were determined. The plant height, plant wet weight, number of marketable leaves, chlorophyll content, nitrogen content, phosphorus content and potassium content in lettuce used different fertilizer applications ranged from 16.00 to 30.00 cm, 133.80 to 320.90 g, 18 to 36, 13.10 to 29.30 spad, 4.29 to 6.98%, 2211 to 3711 mg kg-1 and 17129 to 25354 mg kg-1, respectively. In the study, it was determined that vermicompost applications have positive effects on plant growth, quality and plant nutrient content in lettuce. As a result of the correlation analysis, significant and quite high positive relationships were determined between leaf length and leaf width (r = 0.827 **), and between dry matter content and water soluble dry matter amount (r = 0.802 *). The significant and positive correlations were also found between plant wet weight which is the most important yield parameter and plant dry weight, leaf length, plant height and leaf width. When the relationships among the elements were examined, the highest positive significant correlation was detected between iron and chromium (r=0.822 **). In addition, significant and quite high positive correlations were determined between iron and manganese, calcium and aluminum; between sodium and magnesium and potassium; between nickel and aluminum; between manganese and calcium. As a result, it can be said that analysis results should be taken into consideration for the selections in lettuce breeding programs.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adiloğlu S., Eryılmaz Açıkgöz F., Solmaz Y., Çaktü E and Adiloğlu A., 2018. Effect of vermicompost on the growth and yield of lettuce plant (Lactuca sativa L. var. crispa). International Journal of Plant & Soil Science, 21(1): 1-5.
  • Alas E., 2016. Bitki antifiriz ve farklı yetiştirme sistemlerinin marul yetiştiriciliğinde verim, bazı kalite özellikleri ve besin maddesi içeriğine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
  • Aybak HÇ., 2002. Salata/Marul Yetiştiriciliği. Hasad Yayıncılılık, İstanbul.
  • Bellitürk K and Görres JH., 2012. Balancing vermicomposting benefits with conservation of soil and ecosystems at risk of earhworm invasions. VIII. International Soil Science Congress on Land Degradataion and Challenges in Sustainable Soil Management, May 15-17, Çeşme, İzmir.
  • Boran D., 2015. Farklı ısıl teknikleri uygulanmış solucan gübresinin kalite parametrelerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çağlar S., 2014. Fındık zuruf kompostu ve çay kompostu karışımlarının kıvırcık marulda (Lactuca sativa L. var. crispa) verim ve kaliteye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
  • Çakmak P., 2011. Farklı dikim zamanları ve organik gübrelerin topraksız tarım koşullarında kıvırcık yapraklı salata (Lactuca sativa var. crispa) yetiştiriciliğinde verim ve kalite özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Degwale A., 2016. Effect of vermicompost on growth, yield and quality of garlic (Allium sativum L.) in Enebse Sar Midir District, Northwestern Ethiopia. Journal of Natural Sciences Research, 6(3): 51-63.
  • Durak A., Altuntaş Ö., Kutsal İK., Işık R and Karaat FE., 2017.
  • The effects of vermicompost on yield and some growth parameters of lettuce. Turkish Journal of Agriculture- Food Science and Technology, 5(12): 1566-1570.
  • Edwards CA and Bohlen PJ., 1996. Biology and Ecology of Earthworms. 3rd. Ed. Chapman and Hall, New York.
  • Erşahin S., 2010. Vermikompost ürünleri organik üretime ne sunabilir. Türkiye IV. Organik Tarım Sempozyumu, 28 Haziran-1 Temmuz, Erzurum.
  • Eryüksel S., 2016. Farklı oranlarda vermikompost uygulamasının bazı sebzelerin besin elementi içerikleri üzerine olan etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Eşiyok D., 2012. Kışlık ve Yazlık Sebze Yetiştiriciliği. Meta Basım, Bornova/İzmir.
  • Garg VK and Gupta R., 2009. Vermicomposting of agroindustrial processing waste. Biotechnology for Agro- Industrial Residues Utilisation (Eds. Nigam PSN and Pandey A), Springer, Netherlands, pp. 431-456.
  • Günay A., 2005. Sebze Yetiştiriciliği, Cilt II. İzmir.
  • Hınıslı N., 2014. Vermikompost gübresinin kıvırcık bitkisinin gelişmesi üzerine etkisinin belirlenmesi ve diğer bazı organik kaynaklı gübrelerle karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Hossain MB and Ryu KS., 2017. Effects of organic and inorganic fertilizers on lettuce (Lactuca sativa L.) and soil properties. SAARC Journal of Agriculture, 15(2): 93-102.
  • Jadhav PB., Patel DJ., Kireeti A., Patil NB., Dekhane SS., Harad NB and Jadhav KP., 2014. Effect of different levels of vermicompost on growth and yield of radish cv. local variety. International Journal of Information Research and Review, 1(2): 29-31.
  • Jahan FN., Shahjalal ATM., Paul AK., Mehraj H and Jamal Uddin AFM., 2014. Efficacy of vermicompost and conventional compost on growth and yield of cauliflower. Bangladesh Research Publications Journal, 10(1): 33-38.
  • Joshi R and Vig AP., 2010. Effect of vermicompost on growth, yield and quality of tomato (Lycopersicum esculentum L). African Journal of Basic & Applied Sciences, 2(3-4): 117- 123.
  • Kesimci E., 2013. Sera koşullarında bitki büyümesini artırıcı rizobakterlerin marulda verim, verim unsurları ve besin elementi içeriklerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Kılıç O., Çapur U ve Görtay Ş., 1991. Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi Uygulama Kılavuzu. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları.
  • Köksal SB., Aksu G ve Altay H., 2017. Vermikompostun bazı toprak özellikleri ve pazı bitkisinde verim üzerine etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2): 123-128.
  • Kul R., 2014. Balık gübresi, mineral gübre ve kombinasonlarının marulda (Lactuca sativa L.) bitki gelişimi ve besin elementi içeriği üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Marjanovic-Jeromela A., Marjanovic R., Mijic A., Zdunic Z., Ivanovska S and Jankulovska M., 2007. Correlation and path analysis of quantitative traits in winter rapeseed (B. Napus L.). Agriculturae Conspectus Scientificus, 73: 13- 18.
  • Özer H., 2016. Organik domates yetiştiriciliği. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 2(1): 43-53.
  • Özgen Ş., Şekerci Ş ve Karabıyık T., 2011. Organik ve inorganik gübrelemenin marul ve salatalarin nitrat birikimi üzerine etkisi. VI. Türkiye Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim, Şanlıurfa.
  • Özkan N., Dağlıoğlu M., Ünser E ve Müftüoğlu N.M., 2016. Vermikompostun ıspanak (Spinacia oleracea L.) verimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1): 1-5.
  • Öztürk B., 2011. Farklı dikim zamanlarında kıvırcık yapraklı salata (Lactuca sativa L. var. crispa)’nın organik ve konvansiyonel yetişiriciliğinin verim, kalite ve toprak özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Santamaria P., 2006. Nitrate in vegetables: toxicity, content, intake and EC regulation. Journal of the Science of Food and Agriculture, 86(1): 10-17.
  • Smolen S., Skoczylas L., Rakoczy R., Ledwozyw-Smolen I., Kopec A., Piatkowska E., Biezanowska-Kopec R., Pysz M., Koronowicz A., Kapusta-Duch J and Sady W., 2015.
  • Mineral composition of field-grown lettuce (Lactuca sativa L.) depending on the diversified fertilization with iodine and selenium compounds. Acta Scientiarum Polonorum Hortorum Cultus, 14(6): 97-114.
  • Sunaryo Y., 2010. Effect of Vermicompost and Bokashi on Nutrient Content of Mustard Green and Lettuce. International Seminar on Horticulture to Support Food Security 2010 Bandar 22-23 June,Lampung - Indonesia.
  • Şensoy S., Abak K ve Daşgan HY., 1996. Eşdeğer Miktarda Mineral ve Organik Gübre Uygulamalarının Marulda Nitrat Birikimi, Verim ve Kaliteye Etkileri. GAP I. Sebze Tarımı Sempozyumu, 7-10 Mayıs, Şanlıurfa.
  • Şimşek Erşahin Y., 2007. Vermikompost ürünlerinin eldesi ve tarımsal üretimde kullanım alternatifleri. Gaziosmanpasa Universitesi Ziraat Fakultesi Dergisi, 24(2): 99-107.
  • Thakur M., Kumar R and Kumar S., 2016. Studies on genetic variability, correlation and path analysis in lettuce (Lactuca sativa L.) under protected conditions. Journal of Applied and Natural Science, 8(4): 1924-1930.
  • Topaklı Solak F., 2016. Çanakkale şartlarında tarla ve tünel altında kıvırcık salata (Lactuca sativa var. crispa) yetiştirme olanakları. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • TÜİK 2018. Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/ bitkisel.zul. [Erişim: 10 Eylül 2018].
  • Vural H., Eşiyok D ve Duman İ., 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bornovaİzmir.
APA Kibar B (2018). Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. , 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
Chicago Kibar Beyhan Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. (2018): 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
MLA Kibar Beyhan Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. , 2018, ss.149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
AMA Kibar B Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. . 2018; 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
Vancouver Kibar B Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. . 2018; 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
IEEE Kibar B "Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi." , ss.149 - 160, 2018. 10.24180/ijaws.486571
ISNAD Kibar, Beyhan. "Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi". (2018), 149-160. https://doi.org/10.24180/ijaws.486571
APA Kibar B (2018). Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(2), 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
Chicago Kibar Beyhan Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 4, no.2 (2018): 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
MLA Kibar Beyhan Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, vol.4, no.2, 2018, ss.149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
AMA Kibar B Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi. 2018; 4(2): 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
Vancouver Kibar B Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi. 2018; 4(2): 149 - 160. 10.24180/ijaws.486571
IEEE Kibar B "Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi." Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4, ss.149 - 160, 2018. 10.24180/ijaws.486571
ISNAD Kibar, Beyhan. "Marulda Bitkisel Özellikler, Bazı Kalite Özellikleri ve Elementler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi". Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 4/2 (2018), 149-160. https://doi.org/10.24180/ijaws.486571