Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği
Yıl: 2018 Cilt: 25 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 436 - 449 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17343/sdutfd.439841 İndeks Tarihi: 23-02-2020
Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği
Öz: Amaç: Bu çalışmada Sağlık Bakanlığı-Ordu Üniversitesi Eğitim ve AraştırmaHastanesinde görev yapan sağlık çalışanlarının iş doyumu, örgütsel bağlılıkve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin Yapısal Eşitlik Modellemesi(YEM) tekniğiyle açıklanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmadatoplam 486 personele (hekim, hemşire, sağlık teknisyeni ve diğer)Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Minnesota İş Doyum Ölçeği ve Allen-MeyerÖrgütsel Bağlılık Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: YEM sonuçlarına göre,araştırma bulguları sağlık çalışanlarının tükenmişlik ile örgütsel bağlılıklarıarasında negatif, iş doyumu ile örgütsel bağlılıkları arasında ise pozitifyönlü anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir. Çalışmada, ayrıca, çalışanlarıntükenmişlik ile iş doyumları arasında negatif anlamlı bir ilişki olduğu ortayakonulmuştur. Sonuç: Hastane yöneticileri veya karar vericiler, personelintükenmişliklerini azaltmak ve iş doyumu ile örgütsel bağlılıklarını arttırmakiçin çalışanlarının iş yükünü yeniden revize etmeli, adil bir yönetim anlayışısergilemeli, çalışanlarına işle ilgili söz hakkı tanıma ve uygun çalışmaortamı sağlamalıdır. Bu sayede, sağlık çalışanlarının işe gelme istekleri vemotivasyonları arttırılarak kuruma karşı bağlılıkları yükseltilebilir.
Anahtar Kelime: Konular:
An Investigation of Relationship between Job Satisfaction, Organizational Commitment and Levels of Occupational Burnout in Education and Research Hospitals by Structural Equation Model in City of Ordu, Turkey
Öz: Objective: In this study, it was aimed to show the relationships between job satisfactions, organizational commitment and burnout levels of health personnel, who was working at the Ministry of Health Hospital - Training and Research Hospital of Ordu University, by Structural Equation Modeling (SEM) technique. Methods: In this cross-sectional study the Maslach Burnout, Minnesota Job Satisfaction and Allen-Meyer Organizational Commitment Scales were used on 486 health personnel, namely; physicians, nurses, health technicians and others. Results: The SEM analysis revealed that there is a significant negative relationship between burnout and organizational commitment and a positive relationship between job satisfaction and organizational liability on the health workers. It also exhibited a negative relationship between burnout and job satisfaction of the working personnel.Conclusion: Hospital managers or decision-makers ought to re-examine the workload of their employees. They should be able to recognize how to make inspiring decisions that constitute a positive collaborative mind-set, which affects their employees inarguably. This can be accomplished with a good balance due to understanding fair management policy, which covers giving their employees right amount of workload, and provide a suitable working environment. This fair play leads to reduce their burnout and increase their job satisfaction and organizational responsibility. Hence, health workers would be happier and energized at work and be loyal to their respective institutions, which enhance their productivity.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Rice PL. Stres and Health. Pacific Grove, California: Brooks/Cole Publishing, 1992.
- Weisberg J, Sagie A. Teachers Physical, Mental, and Emotional Burnout: Impact on Intention to Quit. The Journal of Psychology. 1999;133(3):333–9.
- Bakker A.B, Schaufeli W.B, Demerouti E, Janssen P.M.P, Van Der Hulst R, Brouwer J. Using equity theory to examine the difference between burnout and depression. Anxiety, Stress and Coping 2002; 13: 247-268.
- Maslach C, Jackson S.E. The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior 1981; 2(2): 99-113.
- Pines A.M. Burnout. Handbook of Stress. In: Theorical and Clinical Aspects. L. Goldberger L, Breznitz S, Eds. The Free Press, New York, 1993. p. 386-402.
- Maslach C, Leiter M.P. The Truth About Burnout: How Organizations Cause Personal Stres and What To Do About It, San Francisco, California: Jossey- Bass, 1997.
- Rose J. Stress and residential staff who work with people who have an ıntellectual disability: A factor analitic study. Journal of Intellectual Disability Rese arch 1999; 43: 268-278.
- Wright T.A. Cropanzano R. Psychological Well-being and Job Satisfaction as Predictors of Job Performance. Journal of Occupational Health Psychology 2000; 5: 84-94.
- Mitchell G, Hastings R.P. Coping burnout and emotion in staff working in community services for people with challenging behaviors. American Journal on Mental Retardation 2001; 106: 448-459.
- Şeşen H. Adalet Algısının tükenmişliğe etkisi: İş tatmininin aracı değişken rolünün yapısal eşitlik modeli ile testi. Savunma Bilimleri Dergisi 2010; 9(2): 67-90.
- Belicki K, Woolcott R. Employee and patient designed study of burnout and job satisfaction in a chronic care hospital. Employee Assistance Quarterly 1996; 12(1): 37-45.
- Brewer E.W, Clippard L.F. Burnout and job satisfaction among student support services personnel. Human Resource Development Quarterly 2002; 13(2): 169-186.
- Haj-Yahia MM, Bargal D, Guterman N.B. Perception of job satisfaction, service effectiveness and burnout among Arab social workers in Israel. International Journal of Social Welfare 2000; 9: 201-210.
- Oncel S, Ozer Z.C, Efe E. Work-related stress, burnout and job satisfaction in Turkish midwives. Social Behavior and Personality 2007; 35(3): 317-328.
- Güleryüz G, Güney S, Aydin E.M, As Ö. The mediating effect of job satisfaction between emotional intelligence and organisational commitment of nurses: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies 2008; 45: 1625–1635.
- İşcan Ö.F, Atılhan N. Çalışanların örgütsel bağdaşlarının belirleyicileri olarak örgütsel bağlılık ve örgütsel adalet algıları. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 2004; 59 (1): 181-201.
- Ersoy S, Bayraktaroğlu S. Örgütsel Bağlılık. Örgütsel Davranışta Güncel Konular Ergun Özler D, Edi. İstanbul: Ekin Yayın Evi, 2010, s. 1-18.
- Top M. Hekim ve hemşirelerde örgütsel bağlılık, örgütsel güven ve iş doyumu profili. İstanbul Üniversitesi Işletme Fakültesi Dergisi 2012; 41(2): 258-277.
- Ağapınar S, Şahin H.G. Ağrı ilinde çalışan ebelerin tükenmişlik düzeylerinin iş doyumları ve empatik eğilimleri üzerine etkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2014; 13(2): 141-150.
- Okray Z, Abatay B. Birinci basamak temel sağlık ve yataklı tedavi kurumlarında çalışan hemşirelerin tükenmişlik sendromu ve iş doyumlarının karşılaştırılması. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counseling 2015; 4 (2): 49-56.
- Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, 1992; 143-154.
- Schermerhorn, J.R., J.G. Hunt and R.N. Osborn Managing Organizational Behavior (5th edition), Wiley, New York. 1994.
- Yorulmaz A, Çelik S. İlkokul öğretmenlerinin örgütsel bağlilik, örgütsel sinizm ve örgütsel vatandaşlik davranişlari arasindaki ilişki. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 2016; 6 (1): 161-193.
- Baycan FA. Farklı gruplarda çalışan kişilerde iş doyumunun bazı yönlerinin analizi. Boğaziçi Üniversitesi, Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, İstanbul, 1985.
- Weiss D.J, Dawis R.W, England G.W, Lofquist L.H. Manual for the Minnesota Satisfaction Quesitionnaire. 1967.
- Karadağ E, Başaran A, Korkmaz T. İlköğretim okulu öğretmenlerinin algıladıkları liderlik biçimleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2009; 12 (21): 32-45.
- Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004; 30(3): 211-216.
- Altunışık R, Coşkun R, Yıldırım E, Bayraktaroğlu S. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Geliştirilmiş 5. Baskı. Sakarya Kitabevi. Adapazarı; 2007.
- Gorsuch, R.L. Factor Analysis, Handbook of Psychology, I.B. Weiner, New York, 2003. 143-164.
- Büyüköztürk Ş. Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 2002; 32(32): 470-483.
- Şimşek Ö.F. Bilimsel Araştırma ve Yapısal Eşitlik Modeli, (Erişim Tarihi: 28.06.2006), www.science.ankara. edu.tr/ ~ozbek/omer.htm., 2006.
- Erdoğan Y, Bayram S, Deniz L. Web tabanlı öğretim tutum ölçeği: Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2007; 4(2): 1-14.
- Schermelleh Engel K, Moosbrugger H, Müler H. Evaluating the fit of structural equation models: Tests of signifiance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online 2003; 8(2): 23-74.
- Sümer, N. Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji yazıları 2000; 3(6): 49-74.
- Yılmaz V. Lisrel ile yapısal eşitlik modelleri: Tüketici Şikayetlerine Uygulanması. Sosyal Bilimler Dergisi 2004; 1: 77-90.
- Geyik, S.K. Gökçen A. “Türkiye’de İnternet Servis Sağlayıcıları Sektöründe Müşteri Sadakati ve Bileşenlerinin Yapısal Eşitlik Modellemesi İle Belirlenmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi 2014, 36(2):159- 184.
- Çerezci E.T. Yapısal eşitlik modelleri ve kullanılan uyum indekslerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, (Tez Danışmanı: Prof. Dr. A. Alptekin ESİN), 2010.
- Karagöz, Y. SPSS 23 ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti, 1. Basım, Ankara, 2016.
- Şehribanoğlu S. Yapısal Eşitlik Modellerinde Parametre Tahmininde Gibbs Örneklemesi: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Van, 2012.
APA | CANKAYA S, Gurdal O, TUNÇ T, ORHAN H (2018). Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. , 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
Chicago | CANKAYA Soner,Gurdal Osman,TUNÇ Taner,ORHAN Hikmet Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. (2018): 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
MLA | CANKAYA Soner,Gurdal Osman,TUNÇ Taner,ORHAN Hikmet Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. , 2018, ss.436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
AMA | CANKAYA S,Gurdal O,TUNÇ T,ORHAN H Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. . 2018; 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
Vancouver | CANKAYA S,Gurdal O,TUNÇ T,ORHAN H Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. . 2018; 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
IEEE | CANKAYA S,Gurdal O,TUNÇ T,ORHAN H "Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği." , ss.436 - 449, 2018. 10.17343/sdutfd.439841 |
ISNAD | CANKAYA, Soner vd. "Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği". (2018), 436-449. https://doi.org/10.17343/sdutfd.439841 |
APA | CANKAYA S, Gurdal O, TUNÇ T, ORHAN H (2018). Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
Chicago | CANKAYA Soner,Gurdal Osman,TUNÇ Taner,ORHAN Hikmet Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 25, no.4 (2018): 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
MLA | CANKAYA Soner,Gurdal Osman,TUNÇ Taner,ORHAN Hikmet Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.25, no.4, 2018, ss.436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
AMA | CANKAYA S,Gurdal O,TUNÇ T,ORHAN H Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2018; 25(4): 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
Vancouver | CANKAYA S,Gurdal O,TUNÇ T,ORHAN H Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2018; 25(4): 436 - 449. 10.17343/sdutfd.439841 |
IEEE | CANKAYA S,Gurdal O,TUNÇ T,ORHAN H "Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği." Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25, ss.436 - 449, 2018. 10.17343/sdutfd.439841 |
ISNAD | CANKAYA, Soner vd. "Eğitim-Araştırma Hastanelerinde Çalışanların İş Doyumu, Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Ordu İli Örneği". Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 25/4 (2018), 436-449. https://doi.org/10.17343/sdutfd.439841 |